بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بیمه از کنشی اقتصادی تا کنشی اجتماعی- فرهنگی
اسلاید 2 :
چند نکته آغازین
اسلاید 3 :
کنش اقتصادی و منطق حاکم بر آن
فایده گرایانه و منطقش
عاملان اجتماعی به وسیله دلایل آگاهانه به حرکت در می آیند چنان که گویی نتایج عمل خود را به صورت خودآگاه تصور کرده و سپس در پی آن برآمده اند که چنان عمل کنند که حداکثر کارآیی را با حداقل هزینه جمع کنند.
در وهله دوم: فرضیه انسان شناختی دیگری مطرح می شود که تمامی آنچه را می تواند عاملان را به حرکت وادارد به منفعت اقتصادی و بهره پولی فرو می کاهد.
فرض بر این گذاشته می شود که مبنای عمل عبارت است از منفعت اقتصادی به وضوح درک شده و منتهای آن بهره وری مادی آن که اگاهانه به وسیله یک محاسبه عقلانی طراحی می شود.
بازگرداندن همه چیز به منفعت مالی، تحویل غایات عمل به غایات اقتصادی
اسلاید 4 :
علم اقتصاد، انسان اقتصادی عقلایی، را به عنوان موضوع و محور تحلیل های خود قرار داده و چنین می پندارد که رفتار انسان نتیجه محاسباتی است که:
او برای حداکثر کردن لذت و حداقل کردن رنج و تعب، انجام می دهد.
یا به زبان جامعه شناسی مدرن، این رفتار حاصل انتخاب هایی است که با ترجیحات و تمایلات وی سازگار باشد.
هدف اصلی علم اقتصاد تولید و گردش کالا و خدمات با هدف سودآوری است.
کنشگر در اقتصاد کنشگر انفرادی بیشینه ساز است که بدنبال به حداکثر رساندن سود است و شامل افراد و خانوارها و بنگاه می شود.
اسلاید 5 :
کنش اجتماعی، کنشی است:
معطوف به دیگری، با میانجی (نمادها، سرمایه اجتماعی، ارزش های فرهنگی، پایداری اجتماعی، و .)؛
مبتنی بر طرح های ذهنی، ساختارها، الگوها و بسترها اجتماعی و فرهنگی ؛
کنش اجتماعی متاثر از الویتهای گروهی و خانوادگی، ترجیحات گفتمانی، تجارب زیسته و زیست جهان هایی که به آن تعلق دارند.
با دلایل و منطقی که لزوما مبتنی بر محاسبات سود و زیان و منطق بیشنه کردن سود و کمینه کردن ضرر و زیان مالی و اقتصادی است قابل تقلیل نیست.
کنش اجتماعی محصول حرکت و عمل عاملان اجتماعی است.
عاملان اجتماعی، موجوداتی صرفا منفعت طلب در معنای سود و زیان اقتصادی نیستند. آنها کنشگرانی هستند که در میدان های اجتماعی براساس عادت واره های خود دست به انتخاب و عمل می زنند.
اسلاید 6 :
رابطه عاملان اجتماعی با جهان اجتماعی یا طبیعی به شکلی است که عاملان در آن رابطه اهدافی را در نظر می گیرند بدون اینکه آن اهداف به صورت اهداف مطرح باشند.
عاملان اجتماعی براساس عادت واره های خود انبوهی از الگوهای عملی درک و داوری را در هم آمیخته اند که به عنوان ابزارهای برساختن واقعیت، به عنوان اصول نگرش و طبقه بندی جهانی که در آن حرکت می کنند عمل می کنند.
عاملان اجتماعی نیاز ندارند که مقاصد رفتارهای خود را به عنوان غایت مورد نظر قرار دهند.
عاملان اجتماعی سوژه کنشگر و گزینشگر نیستند که در مقابل یا حتی مسئله یا یک انتخاب قرار گیرند و براساس یک عملیات ذهنی از نوع شناخت و آگاهی با آن مواجهه شوند.
عاملان درگیر اموری هستند که واسطه بلافاصله وصل و عمل (پراکسیس) هستند.
اسلاید 7 :
به عقیده بوردیو سنت فکرگرای دکارتی «می اندیشم، پس هستم» شناخت را رابطه ای میان فاعلان شناسا و شی مورد شناخت می داند.
در حالیکه براساس نظر بوردیو برای تبیین رفتارهای بشری باید پذیرفت که آنها لایزال متکی به تزهای غیر تئوریک هستند تزهایی که آینده هایی را مطرح می کنند که از آن حیث که آینده هستند مورد نظر نیستند.
عاملان اجتماعی استراتژی هایی که دارند که به ندرت مبتنی بر یک هدف استراتژیک واقعی است.
اگر چنان بود که انسان در رفتار خود از منطق و محاسبه عقلانی بهره می گرفتند هوش مصنوعی و سیستم مجرب می توانست جایگزین انسان باشد اما نشد.
این حاکی از آن است که منطق عملی انسان قابل فروکاستن به یک منطق و روشن و قابل برنامه ریزی نیست.
منفعت غیر اقتصادی: منفعت نمادین است است. که با سرمایه نمادین، بهره نمادین، اعتبار نمادین و .. آمیخته است.
اسلاید 8 :
عادت واره ها و کنش اجتماعی
عادت واره:
نوعی آمادگی عملی،
نوعی آموختگی ضمنی،
نوعی فراست،
نوعی تربیت یافتگی اجتماعی از نوع ذوق، سلیقه،
که به عامل اجتماعی این امکان را میدهد که روح قواعد، آداب، جهت ها، روندها، ارزش ها، و دیگر امور حوزهی خاص خود ( حوزه علمی، اقتصادی، ورزشی، هنری، سیاسی . ) را دریابد، درون آن پذیرفته شود، جا بیفتد و منشأ اثر شود.» (بوردیو،15:1380 ).
عادت واره ها به عنوان ساختارهای ذهنی در بازی های اجتماعی بستری برای انتخاب هستند و ذیل آن بسیاری از امور اولویت دار، مهم، باارزش و باید برای آن قدم برداشت و برخی دیگر خیر.
اسلاید 9 :
طرح چند پرسش
اسلاید 10 :
دنیایی که در آن زندگی می کنیم چگونه دنیایی است؟
دنیایی که ما امروز در آن زندگی میکنیم ما را بسیار بیش از مردمان زمانهای گذشته به دیگران حتی به کسانی که هزاران فرسنگ از ما دور هستند وابسته میکند.
براساس نظر دورکیم در دنیایی زندگی میکنیم که مبتنی بر همبستگی ارگانیکی است که در حال جایگزین شدن بر جامعه مبتنی بر همبستگی مکانیکی است. در این دنیای ارکانیکی تفاوت مبنای زندگی است در حالکیه در جامعه مبتنی بر همبستگی مکانیکی مشابهت و همسانی مبنای زندگی اجتماعی است.
قطعا در این دنیا فردیت مبنای حرکت است اما فردیتی که در تعریف و پیوند با دیگران است این فردیت، یک فردیت تک یاخته ای و جدا افتاده نیست. این فردیت در قابل یک ارگانیسم اجتماعی معنی دارد و فرد در این معنا مسئولیتی دارد و بر مبنا و مسئولیت به حفظ نظم و ارتقائ سیستم کمک میکند.
بارزترین ویژگیهای این جامعه عبارتند از:
اسلاید 11 :
جامعه مخاطره آمیز
جامعهای است که سرشار از مخاطره و عدم قطعیت است.
بسیاری از کنش ها، فعالیت ها، اقدامات و تصمیم گیریهای زندگی روزمره لبریز از مخاطره است.
جامعه مخاطره آمیز ارجاع به جامعه ای دارد که در آن زندگى اجتماعى ما مملو از تهدیدات و مخاطراتى شده است که ساختۀ دست انسان ها هستند.
از آنجایی که آیندهای شخصی بسیار کمتر از جوامع سنتی ثابت و مقدر است، همه انواع و اقسام تصمیمگیریها مخاطرههایی برای افراد در بردارند. برای مثال انتخاب رشته تحصیلی، ازدواج کردن، انتخاب دوستان، انتخاب شغل، انتخاب محل زندگی، انتخاب نوع سرگرمی و . اقدماتی مخاطره آمیز هستند.
اسلاید 12 :
جامعه مخاطره آمیز
به تعبیر بِک، اگر قوه محرکه جامعه طبقاتی و صنعتی در این شعار خلاصه می شد که «گرسنه ام» شعار جامعه جدید این است: «می ترسم یا نگرانم». به طور خلاصه در جامعه طبقاتی سابق، مسأله داشتن سهمی از درآمدها و مزایای اجتماع و برابری یا نابرابری آن بود، اما ایده محوری و مرکزی کنونی، ایمنی است و هر کسی می کوشد از مخاطرات و ریسک ها ایمن بماند
در حالی که آرمان مدرنیته ی کلاسیک “برابری” بود، آرمان مدرنیته ی پیشرفته “ایمنی” است. در مدرنیته ی کلاسیک انسان ها با دنبال کردن هدف مثبت برابری به همبستگی دست پیدا می کردند؛ اما در مدرنیته ی پیشرفته، پی گیری این هدف دفاعی و عمدتاً منفی پرهیز از خطرات است که در جهت یک چنین همبستگی عمل می کند.
اسلاید 13 :
جامعه مخاطره آمیز
نیکلاس لومان،
دو تغییر مهم ساختارى در جهان در حال وقوع است:
جهان مدرن داراى پیچیدگى غیرقابل مدیریت است و
در جهان مدرن، خطر کاهش یافته ولى به جاى آن ریسک بیشتر شده است. منظور از ریسک یعنى احتمال این که در آینده رفتارهاى ما انسان ها داراى پیامدهاى مضر باشد.
از نظر او دنیاى مدرن پیچیده، خواهان عقلانیت ریسک پذیر است و ریسک پذیرى بیش از هرچیز نیاز به اعتماد دارد.
از نظر لومان، اعتماد، پیچیدگى اجتماعى را کاهش مى دهد؛ زیرا سطح پذیرش امور نامعلوم را افزایش مى دهد. از نظر لومان، واکنش عقلانى انسان به پیچیدگى و ابهام زندگى اجتماعى، اعتماد است.
اسلاید 14 :
ما پیوسته در حال پاسخ دادن و همگام شدن با محیط ودر حال تغییر اطرافمان هستیم، ما در مقام افراد، همراه با متن و زمینههای بزرگتری که در آنها زندگی میکنیم، دچار تحول میشویم.
حتی کوچک ترین انتخابهای و تصمیمهایی که در زندگی روزمره خود اتخاذ میکنیم، چه بپوشیم، چگونه اوقات فراغت خود را بگذرانیم، چگونه از سلامتی و جسم خود مراقبت کنیم، بخشی از فرایندهای مداوم آفریدن و باآفرینی هویت شخصی ماست.
اسلاید 15 :
بخشی زیادی از انتخاب های من تحت تاثیر شرایط اجتماعی و خواست جامعه و دیگران است و دارای پیامدهای ناخواسته ای هستند.
در جامعه ارگانیکی که در وابستگی مداوم به دیگران داریم تا جایی آزاد هستیم که آزادی دیگران و زندگی جمعی آنها دچار مخاطره نکنیم.
اشتباه است اگر فکر کنیم که انتخابهای ما تام و تمام در کنترل ماست.
پیامدهای انتخابهای ما صرفا معطوف به زندگی خود ما نیست. بلکه به صورت ناخواسته و غیرارادی بسیار از آدمیان دیگران هم درگیر پیامدهای انتخابهای من خواهند بود.
اسلاید 16 :
مسئولیت پذیری اجتماعی فردی و سازمانی مکانیسمی برای پایداری اجتماعی
از آنجایی که مخاطرات حاصل عملکرد انسان است انسان در مقابل آن مسئول است.
مسئولیت پذیری به مثابه، مشارکت داوطلبانه و بشردوستانه در طیف گسترده ای از فعالیت های عام المنفعه به منظور التیام گوشه ای از آلام جامعه و ایفای نقشی قوی و مؤثر در حل مشکلات و معضلات اجتماعی است.
مسئولیت اجتماعی همواره به صاحبان قدرت و همچنین تصمیم گیران، سیاستگذاران و برنامه ریزان هر جامعه ای یادآور می شود که هر گونه پیامدهای مثبت و منفی ناشی از اقدامات و تصمیمات آنها در تمامی زمینه ها بر عهده ایشان بوده و مخاطرات به وجود آمده نیز برکنار از چنین وضعیتی نیست.
اسلاید 17 :
نتیجه
تمرکز بر بیمه به طور کل و بیمه های بارزگانی و تجاری به طور خاص به عنوان کنشی اقتصادی و تحلیل و ترویج و تبلیغ آن بر مبنای این منطق بسیاری از ظرفیت های را در این حوزه معطل خواهد گذاشت.
بیمه باید به عنوان کنشی اجتماعی، به عنوان بخشی از سبک زندگی، بخشی از فرایند تجارت، بازرگانی و در عادت وارده های مردم وارد شود.
بیمه های اختیاری نیاز به اعتماد اجتماعی و مخصوصا اعتماد نهادین دارند.
بیمه ها باید به عنوان یک مسئولیت اجتماعی، بخشی از واقعیت دنیای مخاطره آمیز و مکانیسمی برای پایداری اجتماعی تعریف و تبلیغ شوند.
بیمه ها نباید صرفا بر منافع اقتصادی تمرکز داشته باشند باید معطوف به ارزش های مربوط به میدان های اجتماعی مختلف، مبتنی بر عادت وارده های گروه های اجتماعی و اقشار اجتماعی، تبلیغ و ترویج گردند.
اسلاید 18 :
نتیجه
بیمه در جامعه ریسک پذیر امروز که عدم قطعیت، پیامدهای ناخواسته، و عدم اعتماد اصلی ترین مولفه های آن است می تواند مکانیسم جبرانی برای عدم قطعیت، کاهش نگرانی از عواقب کار و ایجاد اعتماد نسبی باشد.
بیمه از آن جهت کنش اجتماعی است که می تواند به عنوان مکانیسمی از اعتماد و اعتمادپذیری برای مقابله با ریسک در جهان مخاطره آمیز امروز تجلی پیدا کند.
همانطور که یکی از واقعیت های زندگی در دوره مدرنیته متاخر ریسک پذیری و مخاطره است، اقدامات همسو و متناظر با آن هم باید به عنوان بخشی از واقعیت زندگی اجتماعی شناخته می شود.
در این صورت بیمه شدن و تحت پوشش بیمه قرار گرفتن بخشی از پروسه و فرایند زندگی است نه صرفا یک اقدام تکمیلی یا استراتژی برای جبران خسارت.
اسلاید 19 :
نتیجه
انسان امروز به قول ایمیل دورکیم در یک جامعه ارگانیک زندگی می کند. وجود و هستی هر کسی موفقیت و شکست اون در گرو موفقیت و شکست دیگران، در گرو وجود و هستی دیگران است.
لذا فرد نه تنها مسئول خود بلکه مسئول جایگاه اجتماعی خود به عنوان شهروند، پدر، مادر و . است. لذا بیمه شدن فقط معطوف به منافع مالی و شخصی برای خود فرد نیست بیمه شدن دادن اطمینان و اعتماد به دیگرانی است که با من در ارتباط هستند. بیمه شدن انجام مسئولیت و عمل به اخلاق شهروندی است.
