بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بسم الله الرحمن الرحیم
اسلاید 2 :
جلسه دوم کتاب «آزادی بندگی»
مبحث : هدف زندگی - عبادت و دعا
اسلاید 3 :
هدف زندگی عبودیت (آزادی معنوی)
مکانیسم طراحی شده برای نیل به این هدف
عبادت و دعا
در صورت انحراف از مسیر: طراحی یک مکانیسم بازگشت
توبه
تفسیر دیگر آزادی انسان از خود دانی
بزرگی و بزگواری روح
تقوا: وقایت و مواظبت راه عبودیت
اسلاید 4 :
سوال کلیدی: هدف خداوند از خلقت انسان چیست؟
اهمیت طرح و پاسخ به این سوال:
1.آگاهی ازهدف خلقت: جهت دهی به زندگی
2.عدم پاسخگوئی به این سوال: پوچ گرایی، خودکشی و .
مقدمات و طرح بحث در قالب 10 گزاره
* هدف زندگی *
اسلاید 5 :
آیا خداوند از خلقت ما هدف دارد؟
معنای هدف: انگیزه یعنی عامل و محرک فاعل برای انجام کار که نقصی را جبران کند.
هدف: مختص موجودات ناقص است.
خداوند نقص ندارد ← خداوند هدف ندارد
اسلاید 6 :
2. حال که خداوند از خلقت انسان هدف ندارد، پس چرا خلق کرد؟ آیا منظور از هدف نداشتن به معنای عبث خلق کردن است؟
خلقت خداوند تجلی ذات خداوند
خداوند فیاض است و فیض وجود می دهد،
رحمان است و رحمت عنایت می کند ،
خالق است و خلق می کند
فیض دادن، عنایت رحمت و خلق کردن و غیره ← تجلی ذات خداوند است
مثال: نسبت تر کردن و آّب – نسبت نور و روشنایی
اسلاید 7 :
3. خلقت، تجلی ذات خداوند است، آیا حساب و کتاب، نظم و حکمت دارد؟
خداوند: خالق حکیم خلقت بر مبنای حکمت و نظم
سوال: چرا ما این حکمت را درک نمی کنیم و از کمبودها و نقصان ناراضی هستیم؟
مثال 1) برج ساز
مثال 2) نویسنده کتاب ارزنده
پاسخ: قرآن از ما می خواهد که نگاه کلی داشته باشیم و سرمان را بالا بگیریم و به آسمان و زمین و همه آنچه خلق شده، نگاه کنیم.
اسلاید 8 :
4. آیا انسان در زندگی، هدف دارد؟
انسان نقص دارد انسان هدف دارد
تفکیک میان دو هدف هدف فاعلی: هدفی که فاعل از انجام کار دارد.
هدف فعلی: هدفی که فعل دنبال می کند.
در خلقت انسان:
هدف فاعلی نداریم، چون فاعل که خداوند است نقصی ندارد
هدف فعلی داریم، فعل خداوند که خلقت انسان است دارای هدف مشخص است
مثال: آب دادن به گنجشک
اسلاید 9 :
5. هدف انسان در زندگی چیست؟
هدف انسان برطرف کردن نقص ها و رسیدن به همه چیز عالم به نحو اتم و اکمل
6. همه چیز عالم، چیست؟
همه چیز عالم، «خدا» است ← انسان خلق شده تا خدایی شود
انسان، قطره ای است که تنها راه دوام و حیات او پیوستن به دریاست
آخرین هدف و آرمان اصلی انسان: جز خود خداوند چیز دیگری نیست
همه چیز دیگر جز خداوند، جنبه مقدمی دارد و نه استقلال
الذین آمنوا و تطمئن قلوبهم بذکر الله الا بذکر الله تطمئن القلوب (رعد/28)
اسلاید 10 :
7. راه رسیدن به این هدف چیست؟
«و ما خلقت الجن و الانس الا لیعبدون» (ذاریات/56)
«عبودیت، گوهری است که ظاهرش بندگی و نهایت و باطنش آخرین مقصد و هدف آن ربوبیت (خداوندگاری، تسلط و صاحب اختیاری) است»
امام صادق (علیه السلام): العبودیه جوهره کنهها الربوبیه
عبادت:
ظاهرش ← عبودیت و بندگی
آخرش و هدف و مقصدش ← ربوبیت، خداوندگاری و تسلط و قدرت
( نکته: تفاوت رب و ربوبیت)
اسلاید 11 :
8. عبودیت چطور انسان را می تواند خدایی کند؟
با قرب به خدا
نکته اول- معنای «قرب به خدا»
تقرب مکانی: کاهش فاصله ما با مقصد به لحاظ جغرافیایی (فیزیکی)
تقرب مجازی: افزایش محبوبیت و احترام نزد بزرگان
(مثال : ارتباط اویس قرنی با حضرت رسول (صلی الله علیه و آله)
تقرب و وجودی: تقرب انسان به خدا
خداوند به همه مخلوقات متساویا نزدیک است (نزدیک تر از رگ گردن)
هر کس به نسبت جایگاه خودش از خدا دور یا به او نزدیک است
هر چه کمالات وجودی (علم، تقوا، حلم، حکمت و.) در انسان بیشتر: به خداوند نزدیک تر
اسلاید 12 :
بسم الله الرحمن الرحیم
اسلاید 13 :
تکرار عبادت : تجدید حیات ایمانی: یاد خدا: دوری از معصیت : کنترل منفعت طلبی : (آزادی معنوی) : اخلاق و عدالت
نکته دوم- معنای «عصمت»
[ دیدگاه علامه طباطبایی و شاگردانش درباره عصمت]
وجود یک مانع و قوه ای قهری خارج ≠ فضیلت و کمال
نهایت درجه ایمان: یاد خدا (دایم الحضور): عدم انجام معصیت : (انجام هر کار در عین یاد خداوند)
تعبیر شهید مطهری درباره معصوم (علیه السلام):
«معصوم هیچ وقت فراموش نمی کند که خدایی دارد»
اسلاید 14 :
مراتب عبادت (آثار عبادت)
9. آثار عبودیت چیست؟
ایجاد قدرت و تسلط و خداوندگاری در انسان : دارای مراحلی است:
1. اولین درجه ربوبیت: تسلط بر نفس (اعضاء و جوارح و شهوات و غضب و غیره)
(مفهوم استمداد از نماز و روزه)
2. دومین درجه ربوبیت: مالک خاطرات نفس بودن ← ذهن و قوه خیال و تفکر
حضور قلب در نماز
3. درجه ربوبیت: بی نیاز شدن روح از بدن
4. چهارمین درجه ربوبیت: قدرت بر تصرف بر بدن (طی الارض، جلوی نفس کشیدن یا ضربان قلب را گرفتن)
5. پنجمین درجه ربوبیت: قدرت بر تصرف در دنیای بیرون (تسلط بر جهان تکوین)
اسلاید 15 :
10. شرط لازم برای حرکت در مسیر عبودیت چه می باشد؟
ترک محرمات + انجام واجبات
انسان با آتش گناه نمی تواند پرواز عبودیت داشته باشد
موضوعیت داشتن صورت و شکل عبادات
اسلاید 16 :
تکالیف اسلام
زندگی دینی داشتن یعنی برقراری تعادل:
عبادت و دعا : رابطه ثابت و دایم بنده و خدا
اجتماعیات: رابطه ثابت و دایم میان فرد و جامعه
رابطه عبادت و اجتماع صالح: رابطه دو طرفه آزادی معنوی و آزادی اجتماعی
بصیرت: انسان را در دو بعد رشد می دهد
( نمونه . الگوی کامل: امیرالمؤمنین : عابدترین و اجتماعی ترین در پرتو بصیرت)
عبادت ◄ مرکب انسان برای رسیدن به هدف زندگی (خدایی شدن)
هم هدف و غایت: اصالت دارد
هم وسیله و ابزار: برنامه تربیتی اسلام از نظر فردی و اجتماعی
روح عبادت: یاد خدا
اقم الصلوه لذکری (طه/14)
ان الصلوه تنهی عن الفحشاء و المنکر و لذکر الله اکبر (عنکبوت/45)
● نماز خوان حقیقی و واقعی: گناه نمی کند، دروغ نمی کند، غیبت نمی کند و غیره
اسلاید 17 :
تقوا
تعریف تقوا
معنای لغوی: از ریشه «وقایه» یا «وقی» حفظ و نگهداری
متقین: خودنگهداران و نه پرهیزکاران
معنای اصطلاحی تقوا :
نگهداشتن خود دانی که حاکم سرزمین وجود ما نشود؛
مواظبت از گوهر پاکی و بندگی یا خود عالی
تقوا ترس از خدا و ترک واجتناب (ترس از عدالت خدا )
سبب مسبب ترس از خود گناه
اسلاید 18 :
اقسام تقوا (دو تقسیم بندی)
1) تقوای ضعف منفی: کناره گیری از اجتماع و امور آن، حذف فیزیکی
مثبت: کنار کشیدن جهت کسب آمادگی برای تقوای قوت
مثال: خواجه ربیع، غار نشینی و اهل کوه شدن
نکته: گاهی شدت و تاثیر خطر زیاد است اکتفا به تقوای ضعف (حرام)
2) تقوای قوت ایجاد ملکه ای درون انسان که انسان را مواظبت می کند که سرزمین جانش در تیررس دشمن قرار نگیرد
سوء برداشت از تقوا: هر چه کناره گیرتر و گوشه گیرتر، با تقواتر
در روایت : کن فی الناس و لا تکن معهم
دوره تئوری
کارآموزی
تقوای ضعف
ورود به کارگاه
تقوای قوت
اسلاید 19 :
1) تقوای عام منبعث از دین نیست یا انتخاب فرد یا جامعه
مثال: رژیم غذایی، تقوای سیاسی یا اجتماعی
2) تقوای خاص خودنگهداری منبعث از دین
نقلی از شیخ رجبعلی خیاط
اقسام تقوا در یک نگاه:
خاص
عام
قوت ضعف
همه کار برای خدا و ملکه درونی قانون اسلام درونی نشده
مد نظر اسلام بستن دهان با طناب و غیره
رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی بدون پلیس از ترس جریمه و پلیس
اسلاید 20 :
آثار تقوا:
در یک نگاه کلی: آثار عقل در تمام ابعاد سه گانه انسان (سه بعد عقلی، قلبی، بدنی)
الف- آثار تقوا در بعد بدنی: تقوا و سلامت: سلامت جسمانی و روحی انسان در گرو داشتن تقوا است (مثال بیماری ایدز، مشکلات روانی ناشی از حسادت)