پاورپوینت روان شناسی اجتماعی نظریه های رهبری

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

روان شناسی اجتماعی
نظریه های رهبری

اسلاید 2 :

هشت نوع نظریه ی رهبری در روانشناسی اجتماعی
یکی از موارد مهم روانشناسی اجتماعی «مسئله رهبری» است.
رهبری یک مفهوم عام است که انواع مدیریت و سرپرستی جامعه، سازمان، گروه و تشکل را شامل می شود.
از آنجا که رهبر دارای قدرت و اختیار است و از نفوذ در میان اعضا برخوردار می باشد، توانائی ایجاد تغییرات زیادی در زیر مجموعه خود را دارد،
الف) تئوریهای شخصیتی که به ویژگیهای شخصیتی رهبر توجه دارند.
ب) تئوریهای رفتاری که برای معرفی رهبران به رفتار خاص آنها توجه کرده و به دنبال رفتار منحصر به فرد رهبران موفق هستند.
ج) تئوریهای اقتضایی؛ این تئوریها به موقعیت و اثرات آن توجه دارند.

اسلاید 3 :

هشت نوع نظریه ی رهبری در روانشناسی اجتماعی
از اوایل قرن بیستم، علاقهمندی به موضوع رهبری افزایش پیدا کرد.
نظریههای اولیه رهبری بر این تمرکز داشت که چه چیزهایی رهبران را از پیروان متمایز میسازد.
نظریههای بعدی به متغیرهای دیگری مانند عوامل موقعیتی و سطح مهارت میپرداخت.
با وجودی که نظریههای بسیاری درباره رهبری ارائه شده است، امّا اغلب آنها را میتوان در هشت نوع عمده ردهبندی کرد

اسلاید 4 :

نظریههای «مرد بزرگ»: بر طبق این نظریهها، ظرفیت رهبری امری ذاتی است- رهبران،بزرگ زاده میشوند،ساخته نمیشوند.
این نظریهها غالباًرهبران بزرگ رابه صورت قهرمانان و اسطوره -هایی مجسّم میکنند که به هنگام نیاز برای رهبری برمیخیزند. عبارت «مرد بزرگ» برای این به کار رفته است که در آن زمان، رهبری به عنوان یک خصوصیت مردانه پنداشته میشد، به ویژه در حوزه رهبری نظامی.

اسلاید 5 :

ظهورخصوصیات رهبری و خصوصیات فردی مانند:
هوش
تطابق پذیری
برونگرایی
وجدان
علاقه به تجربه
خودکارآمدی

اسلاید 6 :

نظریههای خصلتی:نظریه خصلتی،تاحدودی مشابه با نظریه -های «مرد بزرگ»،فرض میکند که مردم برخی خصوصیتها و خصلتها را به ارث میبرند و داشتن این خصوصیتها آنها را برای در دست گرفتن رهبری مناسبتر میسازد.
نظریههای خصلتی غالباً به تعیین ویژگیهای شخصیتی و رفتاری مشترک در بین رهبران میپردازند.
نقد:امّا اگرخصلتهای بخصوصی،ویژگیهای کلیدی برای رهبری باشند، چگونه باید افرادی را که آن خصلتها را دارند ولی رهبر نیستند توصیف کرد؟ این پرسش یکی از مشکلات نظریه های خصلتی برای تشریح و توضیح رهبری است.

اسلاید 7 :

نظریههای رفتاری: این نظریهها بر پایه این عقیدهاند که رهبران بزرگ ساخته میشوند، زاده نمیشوند.
این نظریهها ریشه در رفتارگرایی دارند و بر اقدامات رهبران و نه خصوصیات ذهنی یا درونی آنها تمرکز میکنند.
بر طبق نظریههای رفتاری، افراد میتوانند از طریق آموزش و مشاهده یاد بگیرند که رهبر شوند.

اسلاید 8 :

تئوریهای رفتاری که برای معرفی رهبران به رفتار خاص آنها توجه کرده و ه دنبال رفتارمنحصر به فردرهبران موفق هستند.
نظریههای وابستگی:این نظریهها بر متغیرهای خاص محیطی تمرکز دارندکه تعیین کننده سبک رهبری مناسب برای آن وضعیت است. بر اساس این نظریه،یک سبک رهبری برای تمام وضعیتهامناسب نیست. موفقیت به متغیرهای چندی از جمله سبک رهبری، کیفیت پیروان و جنبههای مختلف وضعیت وابسته است.میتوان گفت که یک رهبر هنگامی اثربخش و انسجام دهنده گروه است، وظیفه خود را به خوبی انجام داده است
پنج عملکرد گسترده را که یک رهبر هنگام ارتقاء اثربخشی سازمان انجام میدهد، شامل موارد چون نظارت محیطی، سازماندهی فعالیتهای زیر مجموعه، آموزش زیردستان، ایجاد انگیزه برای دیگران و مداخله فعال در کار گروه است.

اسلاید 9 :

تحقیقات زیادی انجام شده تا بدان وسیله عوامل عمده موقعیتی که بر اثر بخشی رهبری اثر میگذارند تفکیک شوند.از جمله تئوریهای اقتضایی،
تئوری فیدلر،
تئوری مسیر هدف
تئوری رهبری مشارکتی .

اسلاید 10 :

نظریههای وضعیتی و موقعیتی: بر طبق این نظریهها، رهبران بهترین اقدامات را بر پایه متغیر وضعیتی انتخاب میکنند. سبکهای مختلف رهبری ممکن است برای انواع خاصی از تصمیمگیریها مناسبتر باشند.
این نظریه عنوان واکنشی به نظریه صفت رهبری ظاهر شد. دانشمندان علوم اجتماعی معتقدندکه تاریخ آنچنان نتیجه مداخله مردان بزرگ آنگونه که کارلی پیشنهاد کردهاست نیست. هربرت اسپنسر و کارل مارکس؛ گفتند که زمان فرد را تولید میکند.
این تئوری فرض میکند که موقعیتهای مختلف ویژگیهای مختلفی را طلب میکند. طبق این تئوری، هیچ مشخصات روانشناختی مطلوب برای رهبر وجود ندارد و «کاری که یک فرد هنگام عمل به عنوان رهبر انجام میدهد، تا حد زیادی به ویژگیهای وضعیتی که در آن فعالیت میکند بستگی دارد.

اسلاید 11 :

نظریه رهبری وضعیتی"هرس و بلانچارد"که مبتنی بر رهیافتهای اقتضائی است،ازنظر عدم اعتقاد به وجود یک بهترین سبک، مانند سایر رهیافتهای اقتضایی است.
این دو "هرس و بلانچارد"پرسشی را مطرح میکنند که: «آیا چیزی به نام بهترین روش رهبری وجود دارد؟» گویند: گرچه برخی از محققان معتقدند، یک روش رهبری به نام بهترین روش وجود دارد که (تولید،رضایت خاطر، رشد و پیشرفت) را در همهی موقعیتهای سازمانی و برای همهی طبقات نیروی انسانی به حداکثر میرساند، اما تحقیقات بیشتر در چند دههی اخیر این نظریه را که «چیزی به نام بهترین روش وجود ندارد» را تأیید میکند.

اسلاید 12 :

رهبران موثر کسانی هستند که تشخیص میدهند کارکنان آنها در هر موقعیت به چه شیوه رهبری نیاز دارند و سپس شیوه رهبری خود را با آن موقعیت و نیاز تطبیق میدهند
این نظریه بر بلوغ یا آمادگی کارکنان تمرکز دارند. میزان توان و تمایل افراد برای انجام یک کار خاص را آمادگی گویند. نظریه رهبری وضعیتی بر انطباق رفتار کاری و رفتار رابطهای رهبر با آمادگی کارکنان برای انجام کارهایشان تاکید دارد. رفتار کاری به میزانی که رهبر درگیر بیان وظایف و مسؤولیتهای فرد یا گروه میشود اطلاق میگردد؛ و رفتار رابطهای به میزانی که رهبر به ارتباطات دوطرفه یا چند جانبه میپردازد اشاره دارد و رفتارهای شنود مؤثر، تسهیلکنندگی و حمایتی را شامل میشود

اسلاید 13 :

در این نظریه بر مبنای میزان «بلوغ سازمانی» و یا به عبارت بهتر «آمادگی کاری» کارکنان که حداقل از دو عامل اصلی توان کاری و تمایل به کار کارکنان تشکیل میشود و درهرسازمان قابل اندازهگیری است. رهبران میتوانند در شیوهی رهبری و هدایت کارکنان، یکی از چهار سبک
1- دستوری 2- تشویقی 3- مشارکتی یا حمایتی 4- تفویضی،

اسلاید 14 :

هر سبکی روی ترکیب مختلفی از رفتارهای رابطهمداری و وظیفهمداری رهبری، تاکید میکند. این نگرش رهبری مستلزم این است که رهبر قابلیت تشخیص موقعیت را داشته باشد و سپس سبک رهبری مناسب را انتخاب و اعمال کند. این نظریه به پیروان و احساسشان درباره وظیفهای که به آن اشتغال دارند، توجه خاصی دارد. همچنین تاکید میکند که یک رهبر کارآمد، موقعیت را به مرور زمان، دوباره ارزیابی میکند و به تغییرات پدید آمده در سطح آمادگی انسانها توجه ویژه مبذول میدارد.

اسلاید 15 :

سبک دستوری: این سبک برای پیروانی که آمادگی پایین دارند، بهترین سبک است. در وضعیت هایی که آمادگی کم و بی علاقه بوده یا بیش از حد در قبول یک کار خاص نامطمئن بوده، به کار میرود. سبک دستوری شامل رهنمودهای خاص به افراد است در مورد اینکه چه کاری را چگونه انجام دهند

اسلاید 16 :

سبک تشویقی یا استدلالی: برای پیروانی که آمادگی پایین یا متوسطی دارند، بهترین سبک است. این سبک برای کارکنانی که آمادگی زی متوسط دارند به کار میرود. هنگامی که کارکنان توان قبول مسوولیت ندارند؛ ولی علاقه دارند یا احساس اطمینان برای انجام کار دارند به کار میرود. این سبک تلفیقی از سبک دستوری و توضیح و تقویت به منظور شور و شوق درافراد است

اسلاید 17 :

سبک مشارکتی: برای پیروانی که آمادگی متوسط تا بالا دارند، بهترین سبک است. هنگامی که کارکنان توان قبول مسئولیتدارند، ولی تمایل ندارند یا بیش از حد به انجام کار نا مطمئن هستند. از آنجا که افراد توانمندند بنابر این سبک مشارکتی که رهبر در آن بر ارتباط دوطرفه و همکاری مبتنی بر اعتماد تاکید دارد اثر بخش تریت سبک است.

اسلاید 18 :

سبک تفویضی: برای پیروانی که آمادگی بالا دارند، بهترین سبک است. یعنی هنگامی که کارکنان هم توان و تمایل دارند یا به اندازه کافی نسبت به قبول مسئولیت اطمینان دارند. در این مرحله کارکنان به حمایت و هدایت نیاز کمی دارند. از این رو سبک تفویضی بیشترین احتمال موفقیت را دارد

اسلاید 19 :

نظریههای مشارکتی: این نظریهها عنوان میکننند که سبک رهبری ایدهآل، آن است که دیگران نیز در آن نقش داشته باشند.
این رهبران، اعضای گروه را به مشارکت تشویق میکنند و به آنها کمک میکنند تا احساس تعهد و ارتباط بیشتری با فرایند تصمیمگیری نمایند.
البته در نظریههای مشارکتی، حق اجازهدادن یا ندادن به دیگران جهت مشارکت برای رهبر محفوظ است.

اسلاید 20 :

نظریههای مدیریتی: این نظریهها که به نظریههای تراکنشی نیز معروفند بر نقش سرپرستی، سازمان و عملکرد گروه تمرکز دارند.
نظریههای مدیریتی، رهبری را اساس یک سیستم تشویق و تنبیه قرار میدهند.
این نظریهها غالباً در کسب و کار به کار گرفته میشوند.
هرگاه کارمندان کارشان را با موفقیت انجام دهند پاداش میگیرند و هرگاه در کارشان ناموفق باشند جریمه میشوند.