بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
به نام خدا
اسلاید 2 :
اصلاح انار در ایران
اسلاید 3 :
مقدمه
شواهد تاریخی و نظر اکثر دانشمندان دال بر این نکته است که ایران مبدا و جایگاه اصلی انار بوده واز این منطقه به سایر نقاط دنیا پراکندهشده است.
با توجه به اینکه خصوصیات ظاهری گیاه ومیوه(phenotype)نتیجه برایندی از خصوصیات ژنی(genotype) و محیط می باشد می توان ادعا کرد ژنوتیپهای مطلوب بسیاری در ایران وجود دارد.پس:
انار میوه ای به ارث رسیده از تمدن کهن
اسلاید 4 :
ایران هم مرکز تنوع انار (center of diversity) و هم مرکز پیدایش (center of origin) آن میباشد و دارای غنیترین تنوع ژنتیکی یا ذخیره ژنی(gene pool ) برای استفاده در کارهای اصلاحی است.
اسلاید 5 :
در برنامه اصلاحی انارچه خصوصیاتی در نظر گرفته میشود؟
مهمترین هدف در یک باغ میوه و یا تولید هر نوع محصول؛تولید زیاد با کیفیت عالی و بازار پسند و با دربرداشتن حداقل هزینه است وبنابراین:
1- مقدار تولید در واحد سطح بالا باشد .
تولید در هر درخت بستگی به تعداد گلهایی که تبدیل به میوه می شوند-وزن متوسط میوه هاو در نهایت تعداد مناسب درختان در واحد سطح داردومشخص کننده مقدار تولید میباشند.
اسلاید 6 :
2- کیفیت میوه
الف- اندازه میوه: 250-350 gr ب- رنگ پوست و شکل کلی میوه
ج- رنگ دانه د- ضخامت پوست
ه- مقدار آب دانه ها و- مزه و طعم دانه انار
ز- اندازه و نرمی دانه ها
برداشت با دست
ارتفاع درخت مهم است
4- خار دار بودن درخت
درختان وحشی و ترش خار بیشتر دارند و درختان اهلی تعداد خار کمتر و طول
خار کوتاهتری دارند
3- سیستم رشدی درخت
اسلاید 7 :
5- تولید کمتر پاجوش
6- مقاومت به آفات و امراض
1- کرم گلو گاه
2-شته انار
3- کنه قرمز انار
4- نماتد مولد غده در ریشه انار
5- ترشیدگی
7- مقاومت به شوری و خشکی
8- مقاومت به سرما
وراثت
شرایط داخلی گیاه
9- مقاومت به شدت آفتاب
10- خواص انباری میوه انار
اسلاید 8 :
روشهای تهیه و معرفی یک کولتیواتور
بر حسب نوع سیستم گرده افشانی و روش تکثیر گیاه برنامه تهیه و یا اصلاح یک رقم فرق می کند.
تکثیر جنسی :
الف-خود گشن (self-pollinatoin) :هدف پیدا کردن گیاهان با ژنوتیپ مشخص وخالص ب- دگر گشن (cros-pollination ) هدف بدست اوردن جمعیتی از گیاهان که مجموعه ای از ژنهای خوب و مورد نظر را داشته باشد.
بنابراین در اصلاح گیاهان خود گشن مشکل بد ست اوردن یک گیاه هموزیگوس مطلوب است و در گیاهان دگر گشن مشکل در نگهداری یکنواختی توده و در عین حال اجتناب از کاهش قدرت گیاهان که در رابطه با هموزیگوتی میباشد است.
در انار روش تکثیر غیر جنسی است(قلمه)در نتیجه ساده ترین و سریعترین و کم هزینه ترین روش برای تهیه و معرفی یک کلتیوار مطلوب ان؛انتخاب از میان توده موجود میباشد بخصوص در ایران بدلیل تنوع زیاد ارقام و توده های محلی پیدا کردن ژنوتیپ مورد نظر زیاد مشکل نمیباشد.
اسلاید 9 :
1- در برنامه سلکسیون باید به این نکات توجه کرد که :
چون فنوتیپ برایندی از ژنوتیپ گیاه و محیط اطراف ان میباشد لذا در صورتیکه د ریک منطقه یک درخت ویا حتی
یک شاخه از یک درخت را که دارای خصوصیات مورد نظر باشد پیدا نماییم و تکثیر کنیم لزوماً در سایر مناطق به علت
تغییر در شرایط محیطی،فنوتیپ قبلی بروز نخواهد داد.
اگر یک کلون در مناطق مختلف با شرایط آب و هوایی مختلف دارای ثبات در صفات باشد(stability) بهترین حالت است.لذا در ایستگاههای آزمایشی که هر کدام نماینده یک منطقه آب و هوایی مورد کشت انار میباشد،لازم است در این ایستگاهها بهترین ارقام محلی در کنار ارقام وارد شده از سایر مناطق قرار گرفته و با هم مقایسه شوند.
پس از اینکه بهترین رقم بعد از آزمایشات کمی کیفی برای هر منطقه مشخص گردید شروع به تکثیر و سپس توزیع آنها میکنیم.
زمان تقریبی لازم برای اجرای چنین برنامه ای به شرح زیر است:
سال اول: جستجو در مناطق مختلف انارکاری و مشخص کردن درختان با صفات مطلوب و مرغوب(در زمان رسیدن میوه)،سپس تهیه قلمه و کشت آنها در ایستگاههای مختلف.
اسلاید 10 :
سال دوم:
بررسی خصوصیات رویش قلمه ها
سال سوم:
ادامه بررسی های رویشی
سال چهارم:
در صورت باردهی شروع بررسی روی میوه
سال پنجم:
بررسی روی صفات رویشی - زایشی
سال ششم، هفتم و هشتم:
انتخاب بهترین ارقام
مثال:جمع آوری 30رقم خوب در طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار- هر رقم 8 اصله درخت
برای هر کرت،مساحت مورد نیاز برای هر کرت :80=8×2.5×4
اسلاید 11 :
9600=4×30×80
2- اصلاح ژنتیکی:
برای این روش هم باید دانش تئوری در ژنتیک و اصلاح نباتات و هم هنر و مهارت برای کشف و استفاده از اختلافات کوچک ولی اساس در گیاهان را داشت.
چون برای اجرای برنامه اصلاح نیاز به تنوع ژنتیکی می باشد،لذا باید تمام ژنوتیپ های موجود جمع اوری و حد اقل در یک کلکسیون بصورت بانک ژن نگهداری و تمام خصوصیات آنها دقیقاً ثبت گردد.
محل ایستگاه کلکسیون باید مساعدترین شرایط را برای کشت انار داشته باشد.
در اصلاح گیاهان که در ااصل از طریقه دورگیری صورت می گیرد باید اطلاعات کامل نسبت به خصوصیات گل و تلقیح آن و ساختمان ژنتیکی گیاه داشت.
ساختمان گل و گرده افشانی در انار:
کامل،6- 8 کاسبرگ و گلبرگ، 500پرچم
نوع گل : الف: گل ثمریfertile بطری شکل،
ب : گل علفی infertile زنگوله ای شکل
اسلاید 12 :
گلها بصورت تکی روی اسپور و بصورت مجتمع برروی سر شاخه ها
گرده افشانی ؟
گرده افشانی مصنوعی: انتقال دانه گرده از والد پد ری توسط انسان به کلاله گل والد مادری
عقیم سازی:
حذف پرچمهای گل مادری emasculation
جمع آوری و کشت بذر:
در برنامه اصلاحی نیاز به تعداد زیادی بذر است.
شروع سلکسیون در نتایج:
متداولترین روش در اصلاح درختان بدست آوردن گیاه مطلوب در نسل اول میباشد.
با توجه به هتروزیگوت بودن درختان میوه و تفرق صفات ناشی از ان در نسل اول،برای بدست اوردن گیاه مطلوب نیاز به جمعیت زیاد در نسل اول میباشد.
اسلاید 13 :
در انار میزان بذر تولیدی بالا است
در اصلاح درختان میوه والدین انتخابی برای برنامه هیبریداسیون،باید دارای حداکثر صفات مطلوب باشند و هر یک بتوانند نقطه ضعف دیگری را جبران نمایند.
پس از کاشت بذور و سبز شدن انها، حذف و سلکسیون ژنو تیپهای نامطلوب انجام میشود.بر اساس صفات رویشی.
ارزیابی میوه :
پس از شروع باردهی،میوه ابتدا از نظر کیفی مورد بررسی قرار میگیرد و بعد از ان درختان مورد قبول وارد مرحله بعدی یعنی مقایسه از نظر میزان محصول و صفات کمی میشوند.
مدت زمان لازم در برنامه هیبریداسیون:
سال اول:
دو رگیری و تولید بذر
سال دوم:
کشت بذور در خزانه و شروع سلکسیون شدید نسبت به نهالهای جوان(نصف نهال ها باید حذف شوند)
اسلاید 14 :
سال سوم:
کشت نهال های باقیمانده در فواصل مناسبتر و ادامه سلکسیون
سال چهارم و پنجم :
رشد نهال ها و ادامه سلکسیون (در اخر این سال تعداد نهال ها20% نهال های اولیه)
سال ششم:
احتمال تولید گل در نتیجه اغاز بررسیهای مربوط به میوه
سال هفتم:
سلکسیون بر اساس خصوصیات میوه و ادامه سلکسیون صفات رویشی
سال هشتم و نهم:
به علت چند سال باردهی تمام خصوصیات انها مشخص شده و میتوان در پایان این سال نسبت به انتخاب ارقام مرغوب اقدام کرد.در زمستان این سال قلمه گرفتهو به ایستگاههای مختلف ارسال میشود.
سال دهم:کشت قلمه ها
سال یازدهم و دوازدهم: رشد رویشی قلمه ها و انجام بررسیهای لازم
اسلاید 15 :
سال سیزدهم:
شروع گلدهی در بعضی ارقام و اغاز مقایسه خصوصیات میوه و عملکرد
سال چهاردهم و پانزدهم:
ادامه مقایسه بین ارقام. در اخر سال پانزدهم ارقام برتر از نظر کمی و کیفی برای هر منطقه مشخص می گردند.
پس:
ملاحظه میشود که یک برنامه اصلاح درختان میوه بخصوص از طریق هیبریداسیون علاوه بر دانش و تخصص لازم،نیازمندمدت زمان طولانی و بودجه و پرسنل کافی نیز میباشد.
