پاورپوینت منابع تابش در پرتونگاریِ صنعتی

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

منابع تابش در پرتونگاریِ صنعتی

اسلاید 2 :

آن‏‏چه می‏آموزید!
ویرایش نخست 1395
حفاظت در برابر اشعه: پرتونگاریِ صنعتی

اسلاید 3 :

پرتوهای ایکس و گاما
تابش ایکس
دستگاه‏های مولد تابش ایکس
چشمه‏های گامازا و مشخصه‏های آن‏ها
پرتونگاری با دوربین
انواع مدل‏های دوربینِ پرتونگاری
مقایسه‏ی مولدهای ایکس و گاما
جمع‏بندی.
عناوین

اسلاید 4 :

برای پرتونگاری از تابش ایکس یا گاما استفاده می‏شود.
پرتوهای ایکس و گاما ذراتی (به‏نام فوتون) هستند که با سرعت نور (m/s 108×3) حرکت می‏کنند.
فوتون‏ها بسته‏هایی از انرژی هستند.
فوتون‏ها ممکن است انرژی‏های متفاوتی داشته باشند.
شدت یک پرتو به تعداد فوتون‏ها و به انرژیِ تک‏تک فوتون‏ها بستگی دارد.
تابش ایکس و گاما

اسلاید 5 :

سازوکار تولید تابش ایکس
اگر سرعت الکترون در اثر برخورد با یک مانع کم شود، انرژیِ آن به‏صورت تابش ایکس آزاد می‏شود.
وقتی سرعت جسمی کم شود (شتاب منفی)، انرژیِ آن به‏صورتی آزاد می‏شود.

اسلاید 6 :

شتاب‏دادن الکترون
الکترون یک ذره‏ی با بار منفی است.
الکترون از قطب منفیِ باتری (کاتد) به سمت قطب مثبت آن (آند) حرکت می‏کند.

اسلاید 7 :

ترمز الکترون و تابش ایکس
سرعت الکترون در اثر برخورد با آند کم، و تابش ایکس ترمزی تولید می‏شود.

V 12ـ 4
kV 420 ـ 40

اسلاید 8 :

در پرتونگاری، دو مشخصه از تابش ایکس اهمیّت بیشتری دارد
شدت باریکه (هرچه تعداد فوتون‏ها بیش‏تر باشد، شدت بالاتر است)، و
قدرتِ نفوذ باریکه در اجسام (هرچه انرژیِ فوتون‏ها بیش‏تر باشد، قدرت نفوذِ آن‏ها بیش‏تر است).
این مشخصه‏ها با تغییر متغیرهای زیر کنترل می‏شود:
ولتاژ (kV)،
جریان (mA)، و
زمان پرتودهی (s).
مشخصه‏های تابش ایکس

اسلاید 9 :

فوتون‏هایی که یک دستگاه مولد ایکس تولید می‏کند تک‏انرژی نیستند.

طیف تابش ایکس

اسلاید 10 :

اثرِ ولتاژ بر کیفیّت تصویر

اسلاید 11 :

از نظر حفاظتی تا جایی که می‏شود
پرتودهی (ولتاژ، زمان، جریان)
را کم کنید!
نکته‏ی حفاظتی

اسلاید 12 :

تیوب پرتوِ ایکس
دستگاه مولد پرتوِ ایکس
کابل‏های اتصال
پنل کنترل و تغذیه

اسلاید 13 :

انواع دستگاه‏های مولد ایکس
دستگاه‏های قابل‏حمل
مشخصات نوعی

اسلاید 14 :

انواع دستگاه‏های مولد ایکس (ادامه)
دستگاه‏های ثابت یا متحرک
مشخصات نوعی

اسلاید 15 :

عمق نفوذ پرتوهای گاما از عمق نفوذ پرتوهای ایکسِ معمول در پرتونگاری بیش‏تر است.
دوربین‏های پرتونگاری راحت‏تر از مولدهای ایکس جابه‏جا می‏شوند.
تصویربرداری از محل‏هایی که دسترسیِ دشواری دارند با دوربین‏های پرتونگاری نسبت به مولدهای ایکس آسان‏تر است.
دوربین‏های پرتونگاری به برق و خنک‏کننده نیازی ندارند.

چرا پرتوِ گاما؟

اسلاید 16 :

کیفیّت تصویرهای حاصل از پرتو گاما، معمولاً، از کیفیّت تصویرهای حاصل از پرتو ایکس پایین‏تر است.
کار با دوربین‏های پرتونگاری در مقایسه با مولدهای ایکس به تمهیدات حفاظتی‏ِ بیش‏تری نیاز دارد.

معایبِ پرتونگاریِ گاما در مقایسه با ایکس

اسلاید 17 :

عناصرِ پرتوزایی هستند که خودبه‏خود پرتوِ گاما از آن‏ها گسیل می‏شود.
یک ماده‏ی پرتوزا مدام درحال تابش است.
ماده‏ی پرتوزا پس از پرتوزایی به ماده‏ای دیگر تبدیل می‏شود که ممکن است دیگر پرتوزا نباشد.
مواد پرتوزا
واپاشی
واپاشیِ گاما (g)

اسلاید 18 :

چشمه‏ی پرتونگاری یک ماده‏ی گاماگسیل است که درونِ کپسولی فولادی قرار دارد.

چشمه‏ های گامای پرتونگاری

اسلاید 19 :

هیچ‏وقت به این چشمه دست نزنید!
نکته‏ی حفاظتی

اسلاید 20 :

چشمه‏ های رایج برای پرتونگاری