بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
حقوق مالکیت معنوی
اسلاید 3 :
معرفی اجمالی مرکز مالکیت معنوی
مرکز مالکیت معنوی زیرمجموعه سازمان ثبت اسناد و املاک کشور که از سازمانهای تابعه قوه قضائیه می باشد فعالیت خود را از سال 1304 یعنی بعد از تصویب اولین قانون در زمینه ثبت و حمایت از مالکیت صنعتی در ایران (قانون ثبت علامات صنعتی و تجارتی ) درقالب اداره ثبت علائم تجاری وقت آغاز نموده، بعد از تصویب قانون ثبت علائم تجاری و اختراعات مصوب1310 و الحاق به کنوانسیون پاریس ( در سال 1337) تشکیلات اداری مربوط تحت عنوان اداره مالکیت صنعتی و از سال 1386 ( بعد از تصویب قانون جدید ثبت اختراعات ، طرح های صنعتی و علائم تجاری ) تحت عنوان اداره کل مالکیت صنعتی و اخیراً نیز (از سال 1392- 2013 میلادی) با تصویب چارت جدید سازمانی به مرکز مالکیت معنوی ارتقاء تشکیلاتی پیدا نموده است.
در چارت جدید علاوه بر رئیس پنج معاونت که سه معاونت آن تحت عناوین معاونت اختراع ، معاونت علائم تجاری و معاونت طرح های صنعتی انجام وظایف مرتبط با حوزه های تخصصی ثبت مالکیتهای صنعتی را در قالب: (ادارات ثبت اختراعات داخلی، ثبت اختراعات بین المللی، ثبت علائم تجاری داخلی، ثبت علائم تجاری بین المللی و ثبت طرح های صنعتی) عهده دار می باشند همچنین دو معاونت دیگر نیز عهده دار امور و وظایف مربوط به توسعه و ارتقاء حقوق مالکیت معنوی در شاخه های مالکیت های صنعتی و مالکیت های ادبی و هنری و حقوق مرتبط و همچنین اطلاع رسانی در جهت افزایش آگاهی های عمومی و خصوصی و امور اداری و پشیتیبانی مرکز می باشند. لازم به ذکر است این مرکز بعنوان مرجع و متولی ملی مالکیت صنعتی و کانون ملی WIPO و کنوانسیونهای ذیربط در کشور می باشد.
اسلاید 4 :
چارت سازمانی مرکز مالکیت معنوی
اسلاید 5 :
حقوق مالکیت معنوی
حقوق ناشی از آفرینش های ذهنی بشر که خالق یا پدید آورنـده آن نسبت به حـاصل اندیشه یا ابداع خود پیدا می کند و دولت به نمایندگی از جامعه از آن حمایت می نماید .
تقسیم بندی حقوق مالکیت معنوی :
*حقوق مالکیت ادبی و هنری ( کپی رایت ):
شامل حمایت از مصادیقی چون آثار ادبی ،فیلم ها ،موسیقی ،آثار هنری ،برنامه رادیو ، تلویزیونی و .
* متولی حوزه مالکیت ادبی، هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
*حقوق مالکیت صنعتی
شامل حمایت از مصادیقی چون اختراع ،علامت تجاری ،طرح های صنعتی، نشانه های جغرافیایی، مدلهای مصرفی، اسرار تجاری،نام های تجاری،مدارهای یکپارچه و.
* متولی حوزه مالکیت صنعتی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور (مرکز مالکیت معنوی)
اسلاید 6 :
حقوق مالکیت معنوی
سازمان جهانی مالکیت معنوی (WIPO) متولی حمایت از حقوق مالکیت معنوی در عرصه بین المللی می باشد .
26 معاهده تحت مدیریت سازمان جهانی مالکیت معنوی وجود دارد که از این تعداد 24 معاهده لازم الاجرا می باشند.
معاهدات مربوط به حوزه مالکیت ادبی و هنری 9مورد و معاهدات مربوط به حوزه مالکیت صنعتی 17 مورد می باشند .
کشورمان تاکنون به 7 معاهده بین المللی حوزه مالکیت صنعتی رسما ملحق گردیده است و 4 معاهده شکلی دیگر این حوزه را نیز طبق مقررات داخلی اجرا می نماید و به هیچ یک از معاهدات حوزه مالکیت ادبی و هنری تا کنون ملحق نشده است.
اسلاید 7 :
قوانین و مقررات در زمینه حمایت از حقوق مالکیت ادبی و هنری و حقوق مرتبط
1- قانون حمایت از حقوق مؤلفان، مصنفان و هنرمندان مصوب 1348 و آئین نامه اجرایی آن
2- قانون ترجمه و تکثیر کتب، نشریات و آثار صوتی مصوب 1352
3- قانون حمایت از پدیدآورندگان نرم افزارهای رایانه ای مصوب 1379 و آئین نامه اجرایی آن
- پیش نویس قانون جدید حمایت از حقوق مالکیت ادبی و هنری و حقوق مرتبط که برمبنای رعایت استانداردهای تریپس می باشد با همکاری مشترک سازمان ثبت، سازمان جهانی مالکیت معنوی و وزارت ارشاد برمبنای قانون WIPO چند سالی است تهیه شده و در حال طی تشریفات تصویب در دولت بوده و عنقریب برای تصویب نهایی به مجلس شورای اسلامی تقدیم می گردد.
- درخصوص الحاق به معاهدات مهم بین المللی مربوط نیز اینک الحاق به کنوانسیون برن و رم در دستور کار دولت قراردارد.
- متولی حقوق مالکیت ادبی و هنری و حقوق مرتبط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است و ثبت مالکیتهای ادبی و هنری پیش بینی شده در قانون اختیاری بوده و ثبت این آثار فقط اماره مالکیت است.
حوزه مالکیت ادبی و هنری
اسلاید 8 :
حوزه مالکیت صنعتی
پیشینه وضع قوانین و مقررات در زمینه ثبت و حمایت از مالکیت صنعتی
در بعد ملی
1- قانون علامات صنعتی و تجاری مصوب 1304 و نظامنامه مربوط
اولین قانون در زمینه حمایت از مالکیت صنعتی در ایران قانون علامات صنعتی و تجاری مصوب 1304 است این قانون شامل 18ماده و 4 تبصره بود و صرفاً ثبت و حمایت از علامت تجارتی را در بر می گرفت.
2- قانون ثبت علائم و اختراعات(مصوب1310) و آئین نامه اجرائی مربوط
حدود 6 سال بعد از قانون 1304 یعنی در سال 1310 قانون ثبت علائم و اختراعات در 51 ماده به تصویب رسید، آئــــین نامه اجرایی این قانون نیز آخرین اصلاحات مبنائی خود را در سال 1337 (یعنی بعد از الحاق به اتحادیه عمومی بین المللی معروف به کنوانسیون پاریس برای حمایت از مالکیت صنعتی و تجاری و کشاورزی) درخود جای داد این قانون تاچندی پیش پایه های اصلی نظام مالکیت صنعتی ایران را تشکیل می داد.
اسلاید 9 :
پیشینه وضع قوانین و مقررات در زمینه ثبت و حمایت از مالکیت صنعتی :
در بعد بین المللی
1-الحاق به کنوانسیون پاریس (در سال 1337)
در بعد الحاق به معاهدات و کنوانسیونهای بین المللی کشور ما صرفاً در سال 1337 به عضویت کنوانسیون پاریس درآمده بود .(در سال 1377 نیز اصلاحات به عمل آمده در کنوانسیون مزبور اصلاحیه استکهلم مورد پذیرش مجلس محترم شورای اسلامی قرار گرفته است.)
حوزه مالکیت صنعتی
اسلاید 10 :
حوزه مالکیت صنعتی
اقدامات انجام شده طی ده ساله اخیر بمنظور بروز نمودن قوانین و مقررات :
در بعد ملی
الف –تصویب قانون راجع به حمایت از نشانه های جغرافیایی کالا مصوب 1383 و آئین نامه اجرایی مربوط
این قانون برای نخستین بار پوشش حقوقی مناسبی را برای ثبت و حمایت از محصولات فرش، صنایع دستی و سایر کالاهای سنتی – هنری ایرانی فراهم آورده است.
ثبت 40 نشان جغرافیایی فرش ایران طی سالهای اخیر که با استفاده از ظرفیتهای ایجاد شده در اجرای این قانون فراهم گردیده و امکان ثبت و حمایت بین المللی در کشورهای هدف معاهده لیسبون فراهم نموده است را بعنوان نمونه ای از دستاوردهای ارزنده این مقررات می توان برشمرد.
ب –تصویب قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری مصوب1386و آیین نامه اجرایی مربوط (تمدید شده در سالهای 1392 و 1393 )
این قانون امکان ثبت و حمایت از طرح های صنعتی را در کشور برای اولین بار میسرنموده است و اصلاحات فوق گستره حمایت از حقوق مالکیت صنعتی در ایران را به نوعی تکمیل و ضمن روزآمدی و رعایت استانداردهای بین المللی بویژه معاهده تریپس توانسته است ضمن تکمیل و پیش بینی ضمانت اجراهای کیفری و حقوقی زیرساخت های لازم را برای تجاری سازی ، اطلاع رسانی و ارائه خدمات در فضای مجازی فراهم آورد.
اسلاید 11 :
همچنین به منظور روزآمدی و تکمیل قوانین و مقررات مالکیت صنعتی پیش نویس قانون جامع حمایت از مالکیت صنعتی توسط سازمان ثبت تهیه و در فرآیند بررسی در مجلس شورای اسلامی د ر قالب طرح قانونی در کمیسیون های محترم حقوقی قضائی و صنایع و معادن مجلس به تصویب رسیده که در حال طی تشریفات تصویب نهایی مجلس محترم می باشد.
از ویژگی های مهم این طرح اعلاوه بر پیش بینی اصلاحات در قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری فعلی (رفع اشکالات و نواقص موجود در روند اجرایی اصلاح و تکمیل آن ) حمایت از دیگر مصادیق مهم مالکیت صنعتی از جمله:
ثبت و حمایت از مدل مصرفی
حمایت از اسرار تجاری
جلوگیری از رقابت غیر منصفانه می باشد.
اسلاید 12 :
حوزه مالکیت صنعتی
در بعد بین المللی:
الف - الحـــــــاق به کنوانسیون مؤسس سازمان جهــانی مالکیت معنوی " WIPO " (سال 80 )
ب - الحاق به موافقتنامه مادرید بمنظور جلوگیری از نصب نشانه های منبع غیرواقعی مبدأ (سال82)
ج - الحاق به موافقت نامه و پروتکل مادرید در ارتباط با ثبت بین المللی علائم تجاری (سال 1382)
د - الحاق به موافقتنامه لیسبون در خصوص ثبت و حمایت بین المللی از اسامی مبدا (در سال 1383)
ه - الحاق به معاهده همکاری ثبت اختراعات (PCT) (که از تاریخ 1392/7/13اجرایی گردیده است.)
4 معاهده بین المللی شکلی طبقه بندی بین المللی مالکیت های صنعتی(معاهدات نیس، وین(طبقه بندی کالا و خدمات و عناصر تصویری علائم تجاری )، لوکارنو(طبقه بندی طرح های صنعتی ) و استراسبورگ(طبقه بندی اختراعات)) نیز به موجب مقررات داخلی اجرایی می باشند.
توضیح اینکه ، فرآیند رسمی الحاق به چهار معاهده اخیر نیز از سوی سازمان ثبت حسب مورد در حال پیگیری یا طی فرآیند تشریفات تصویب در مجلس شورای اسلامی است.
همچنین مطالعه و بررسی پیرامون مزایای الحاق به موافقت نامه لاهه در خصوص ثبت بین المللی طرح های صنعتی نیز در دستور کار سازمان ثبت قرار دارد.
اسلاید 13 :
اختراع
تعاریف قانونی، شرایط ثبت و حمایت
- اختراع
مطابق ماده 1 قانون ثبت اختراعات ، طرح های صنعتی و علائم تجاری مصو ب 1386 : «اختراع نتیجه فکر فرد یا افراد است که برای اولین بار فرآیند یا فرآورده ای خاص را ارائه می کند و مشکلی را در یک حرفه ، فن ، فناوری ، صنعت و مانند آنها حل می نماید».
همچنین بر اساس مواد 2 و 4 این قانون :
- اختراعی قابل ثبت است که دارای سه شرط 1- جدید بودن 2- گام ابتکاری 3- کاربرد صنعتی باشد. «مدت حمایت از اختراع ثبت شده نیز از تاریخ تسلیم اظهارنامه 20 سال خواهد بود».
بموجب مقررات یادشده حق تقدم مربوط به اختراع مطابق با کنوانسیون پاریس 12 ماه بوده و امکان ثبت و حمایت از اختراعات خارجی در چهارچوب کنوانسیون پاریس و معاهده PCT که جمهوری اسلامی ایران عضو آنها می باشد میسر است.
اسلاید 14 :
چارت فرآیند اجرایی ثبت اختراع
ثبت اظهارنامه الکترونیکی
بررسی شکلی
نقص
صحیح
رفع نقص
عدم رفع نقص
قبول
اخطار رد
بررسی ماهوی
دریافت تائیدیه
عدم تائید و اخطار رد
صدور آگهی ثبت
از زمان ابلاغ پذیرش تا قبل از صدور آگهی امکان اعتراض از سوی شخص ثالث در کمیسیون موضوع ماده 170 وجود دارد.
اسلاید 15 :
علائم تجارتی
تعریف علامت:
به موجب ماده 30 قانون ثبت اختراعات ، طرح های صنعتی و علائم تجاری مصوب 1386 : علامت یعنی هر نشان قابل رویتی که بتواند کالاها یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز سازد.
انواع علامت
الف – علامت تجاری: نشان قابل رؤیتی که بتواند کالاهای اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز سازد.
ب – علامت خدماتی: نشان قابل رؤیتی که بتواند خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز سازد.
ج – علامت جمعی: نشان قابل رؤیتی که بتواند مبدأ و یا هرگونه خصوصیات دیگر مانند کیفیت کالا یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را که از این نشان تحت نظارت مالک علامت ثبت شده جمعی استفاده می کنند متمایز سازد.
د – علامت تائیدی: علامت تائیدی یا تصدیقی برای رعایت استانداردهای تعیین شده اعطا می شود و استفاده از آن محدود به اعضای مشخصی نیست و توسط هر شخصی که بتواند ثابت کند محصولات موردنظر از استانداردهای تعیین شده مشخصی برخوردارند استعمال می شود.
هـ – علامت مشهور: علامت مشهور علامتی است که مقامات ذی صلاح کشوری خاص آن را به عنوان علائم مشهور تلقی کنند. علائم مشهور عموماً از حمایت قوی تری نسبت به سایر علائم برخوردارند.
اسلاید 16 :
چارت فرآیند اجرایی ثبت علائم تجاری
اسلاید 17 :
علائم تجارتی
علائم غیرقابل ثبت
مطابق ماده 32 قانون ثبت اختراعات ،علائم تجاری و طرح های صنعتی علامت را در موارد زیر نمی توان ثبت کرد:
الف – نتواند کالاها یا خدمات یک مؤسسه را از کالاها و خدمات مؤسسه دیگر متمایز سازد.
ب – خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی یا اخلاق حسنه باشد.
ج – مراکز تجاری یا عمومی را بویژه در مورد مبدأ جغرافیایی کالاها یا خدمات یا خصوصیات آنها گمراه کند.
د – عین یا تقلید نشان نظامی، پرچم یا سایر نشان های مملکتی یا نام یا نام اختصاری یا حروف اول یک نام یا نشان رسمی متعلق به کشور، سازمان های بین الدولی یا سازمان هایی که تحت کنوانسیون های بین المللی تأسیس شده اند، بوده یا موارد مذکور یکی از اجزاء آن علامت باشد، مگر آن که توسط مقام صلاحیتدار کشور مربوط یا سازمان ذیربط اجازه استفاده از آن صادر شود.
اسلاید 18 :
علائم تجارتی
علائم غیرقابل ثبت
ه- عین یا به طرز گمراه کننده ای شبیه یا ترجمه یک علامت یا نام تجاری باشد که برای همان کالاها یا خدمات مشابه متعلق به مؤسسه دیگری در ایران معروف است.
و – عین یا شبیه آن قبلاً برای خدمات غیر مشابه ثبت و معروف شده باشد مشروط بر آنکه عرفاً میان استفاده از علامت و مالک آن علامت معروف ارتباط وجود داشته و ثبت آن به منافع مالک علامت قبلی لطمه وارد سازد.
ز– عین علامتی باشدکه قبلاً به نام مالک دیگری ثبت شده و تاریخ تقاضای ثبت آن مقدم یا دارای حق تقدم برای همان کالا و خدمات و یا برای کالا و خدماتی است که به لحاظ ارتباط و شباهت موجب فریب و گمراهی شود.
اسلاید 19 :
علائم تجارتی
حقوق ناشی از ثبت علامت
حق استفاده انحصاری از یک علامت به کسی اختصاص دارد که آن علامت را طبق مقررات قانونی به ثبت رسانده باشد به عبارت دیگر استفاده از هرعلامتی که در ایران ثبت شده باشد توسط هر شخصی غیر از مالک علامت مشروط به موافقت مالک آن می باشد.
همچنین مالک علامت ثبت شده می تواند علیه هر شخصی که بدون موافقت وی از علامت استفاده کند و یا شخصی که مرتکب عملی شود که عادتاً منتهی به تجاوز به حقوق ناشی از ثبت علامت گردد، در دادگاه اقامه دعوی کند این حقوق شامل موارد استفاده از علامتی می شود که شبیه علامت ثبت شده و استفاده از آن برای کالاها یا خدمات مشابه، موجب گمراهی عمومی می گردد.
مدت اعتبار ثبت علامت
مدت اعتبار ثبت علامت ده سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه ثبت آن می باشد این مدت با درخواست مالک آن برای دوره های متوالی ده ساله با پرداخت هزینه مقرر، قابل تمدید است. درخواست تمدید یکسال قبل از انقضای مدت اعتبار به عمل خواهدآمد . مهلت ارفاقی تا 6 ماه پس از پایان اعتبار با پرداخت جریمه .(ماده 40 قانون 131 آیین نامه)
اسلاید 20 :
علائم تجارتی و نام تجارتی
نام تجارتی
اسم یا عنوانی که معرف و مشخص کننده شخص حقیقی و حقوقی باشد.(مطابق ماده 30 قانون ثبت اختراعات ، طرح های صنعتی و علائم تجاری)
ثبت نام های تجارتی اختیاری می باشد.
بند ه ماده 32 قانون ثبت اختراعات ، طرح های صنعتی و علائم تجاری در خصوص علائم تجاری غیر قابل ثبت :
ه ـ عين يا به طرز گمراه كننده اي شبيه يا ترجمه يك علامت يا نام تجاري باشد كه براي همان كالاها يا خدمات مشابه متعلق به مؤسسه ديگري در ايران معروف است .
