بخشی از پاورپوینت
اسلاید 3 :
عَنْ أمِيرِالْمُؤْمِنِينَ (علیه السلام) قَالَ:
فإنَّمَاالبَصیرُُ، مَن سَمِعَ فَتَفَکَّر، وَ نَظَرَ فَأبصَرَ، وَأنتَفَعَ بِالعِبَرِ؛ ثُمَّ سَلَکَ
جَدَداً واضِحاً، یَتَجَنَّبُ فِیهِ الصَّرعَةَ فِیالمَهاوِی . (جنب : دوری کردن؛ صرع: افتادن؛ مهاوی: محل سقوط) ( میزان الحکمۀ ، ح1732 )
اسلاید 4 :
فتنه های عصر خلافت
حضرت علی(علیه السلام)
اسلاید 7 :
- وضعيت شام از سال 14 تا 37 هجري
- رد و بدل شدن نامهها بين حضرت علي(ع) و معاويه - پاسخ نهايي معاويه(پس از اطمينان از بيعت شاميها) : شاميها با تو خواهند جنگيد، مگر قاتلان عثمان را به آنها تحويـل دهي، سپس خليفه مسلمانـان بـا شوراي آنان انتخاب خواهد شد.
- نقش اشعث بنقيس در پذيرش حکميت و حَکَم نمودن ابوموسی اشعری
علل ایجاد حکمیت:
1- طولاني شدن جنگ (يکصد وده روز)
2- کشته شدن تعداد زیادی از طرفین
3- دنياطلبي و خيانت اشـراف قبيلهاي کوفه ، حسادت اشعث به مالکاشتر
4- کجفهمي زاهدان و سادهانديشي قاريان و بيمعرفتي عابدان
5- توافق اشعث و معاويه در ايجاد اختلاف ميان ياران علي(ع) و جلوگيري از پيروزي حضرت
اسلاید 8 :
شخصیت سران قاسطین :
معاویة بن ابی سفیان
- بیست سال قبل از هجرت متولد شد(3 سال از حضرت علی(ع) کوچکتر بود) در سال هشتم هجری و پس از فتح مکه مسلمان شدند و طلقاء لقب گرفتند.
- در زمان خلافت عمر(سال 14 هجری و پس از فتح شام ابتدا برادرش یزید و سپس او) حاکم شام شد. او را یکی از زیرکترین مردان عرب میدانند.
- حاکمیت بیست سالة او(با در جهل نگه داشتن مردم، ایجاد رعب و وحشت، دور نگه داشتن جامعه از آگاهی) زمینه را برای هرگونه اقدام به نفع وی در شام آماده کرده بود.
- اقامه نماز جمعه در چهارشنبه
- او پس از قتل عثمان با علی(ع) مخالفت و زمینه سازجنگ صفین وپس ازحکمیت نیز غارتگری و هجومهای وحشیانه مناطق علوی نشین را شدت بخشید.
- در سال 41 با نیرنگ و غوغا سالاری صلح را بر امام حسن(ع) تحمیل نمود.
- در سب و لعن علی ذرّهای کوتاهی نکرد و وقتی از او خواستند که دست بردارد گفت:
نه، به خدا قسم از آن دست نمیکشم تا کودکان بر آن پرورش یابند و بزرگسالان بر آن پیر شوند و هیچ گویندهای برایش فضیلتی نگوید. (شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج4، ص57)
- معاویه در سال 60 هجری و در سن 80 سالگی مرد و فرزندش یزید را جانشین خود نمود.
اسلاید 10 :
عمرو بن عاص :
- سیاست بازی فریبگر، نیرنگبازی چیره دست، و شخصیتی چند چهره و شگفت انگیز
-او رایکی ازچهار فردزیرک وهوشمندعرب میدانند.نماینده قریش دربازگرداندن مسلمانان ازحبشه
-مادرش نابغه زنی بدکاره بود که پس از تولد عمرو او را به عاص نسبت داد و لذا در دامن کسی رشد یافت که پیامبر(ص) را بسیار هجو میکرد؛ همان کسی که سورة «کوثر» او را ابتر خواند.
- امام حسن(ع) او را چنین یاد کرد «وی پست ترین آنان از جهت نَسَب و پلیدترین آنها از نظر جایگاه است.» (شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، 291/6) - قبل از فتح مکه مسلمان شد و جنگجوی قابلی بود و به فنون جنگی آشنایی کاملی داشت.
- عمر(خلیفه دوم) علاقة خاصی به او داشت و پس از فتح مصر او را حاکم آنجا نمود.
- در زمان عثمان از ولایت مصر معزول شد (عبدالله بن سعد برادر مادری عثمان حاکم گردید) و لذا کینه عثمان را به دل گرفت و در شعلهور ساختن شورش علیه عثمان نقش بسزایی داشت.
- در پستی و حقارت نیز بیبدیل بود چنانکه در جنگ صفین در مقابله با علی(ع).
- طراح برنیزه کردن قرآنها در هنگامه شکست معاویه در صفین و نماینده معاویه در حکمیّت
- طراح سیاستهای تبلیغی علیه حضرت علی(ع)
- زمان مرگ به پسرش میگفت: ایکاش پدرت 30 سال پیش مرده بود. داخل کارهایی شدم که نمیدانم حجت من در نزد خدا چیست؟ دنیای معاویه را آباد کردم و آخرت خود را خراب.
- تولدش را 50 سال قبل از هجرت و مرگش را سال 43 هجری ذکر کردهاند.(در 93 سالگی)
وی 30 سال از معاویه بزرگتر بود.(زمان جنگ صفین87ساله بود)
اسلاید 11 :
سومین فتنه:
فتنه مارقین(خوارج)
اسلاید 12 :
- پيدايش مارقين پس ازاعلام راي داوران
- حضرتعلي(ع) از آنان خواست اگـر تمايل دارند براي جنگ با معاويه آماده شوند .
- خوارج پاسخ دادند: اگر به کفر خود شهادت دهي وتوبه کني، درکار تو و خودمان بنگريم، وگرنه به تو اعلام پيکار ميکنيم که خدا جنايتکاران را دوست ندارد . (اخبارالطوال، دينوري، ص251)
- حضرت علي(ع)کوفيان رابه نبرد با معاويه فراخواند و فرمود: مـا داوران را برگزيديم تا براساس قرآن حُکم کنند، ولـي آنان بـرخلاف کتاب خـدا و سنت حُکم کردند. به خدا سوگند با آنان خواهيم جنگيد .
اسلاید 13 :
- حرکت حضرت با سپاهیانش بـه سمت شـام برای جنگ با قاسطین.
- اقدام خوارج در قتل و غارت هواداران حضرت و مـردم کوفه (کشتن عبدالله بن خباب و همسرش)
ابن ابیالحدید میگوید: از خبرهای شنیدنی یکی این است که خوارج، در مسیر راه خود به دو مرد، یکی مسلمان و دیگری نصرانی، برخوردند. چون عقیده آن فرد مسلمان، غیر از عقیده آنان بود، او را کشتند و مرد نصرانی را رها کردند و گفتند: تحت ذمّه مسلمانان است و باید حفظ ذمّه شود! (شرح نهج البلاغه، ج2، ص150)
- جنگ با خوارج برای ایجاد امنیت
- بقاياي خوارج، امروزه در الجزاير و عمان با مکتب فقهي و کلامي مخصوص به خود زندگي ميکنند
اسلاید 14 :
مواضع مختلف مردم کوفه:
- دفاع بی نظیر از اهل بیت مانند جنگ جمل
- سستی و عدم حمایت در اواخر خلافت امام علی(ع)
- تنها گذاشتن امام حسن(ع) در برابر معاویه
- متحد شدن بر علیه امام حسین(ع) در محرم سال 61
- قیام توابین و همکاری با مختار
اسلاید 16 :
اقدامات حضرت علي(ع) در مقابل تجاوزات معاويه
- حضـرت بـه رغم این که ازمـردم کوفه دل پـرخـوني داشت ولـی در مقابل حملات و غارتهاي معاويه بازهم ساکت نماند ، براي مردم کوفـه سخنراني کردوپس از بيان عبرتهاي آموزنده از نابودي گردنکشان تاريخ و دريغ و افسوس از شهادت يـاران باوفايش ، بـا حالت حـزن و اندوه و گريهي بسيار گفت : “ اي بندگان خـدا آگاه باشيد کـه مـن همين امروز لشکر ميآرايم ! هرکه هوس رفتن به سوي خدا دارد ، بايد برود ! “
- حضرت با پشتکار تمام موفق بـه تغيير روحيه مردم کوفـه و شهرهاي اطراف شد و توانست لشکري بـه استعداد چهل هزار نفر تهيه نمايد ، و فرماندهاني نيز از جمله حسنبنعلي(ع)، قيس بنسعدبن عُباده و ابوايوب انصاري و . بـرآنها بگمارد و با تجهيزات کافي آماده نبرد با شاميان شـد. که.
اسلاید 17 :
- شيعه سياسي ، شيعه اعتقادي
شيعه سياسي: مسلمانـاني کـه به مبـاني معرفتي تشيع اعتقـادي نداشتند ويا از آن آگاه نبودند، آنان از خليفه(حضرت علي«ع») - نه به عنوان منصوب از سوي خدا – حمايت مينمودند و همراه آنان عليه ظلم وستم خلفا قيام ميکردند، اما درمواقعسرنوشتساز اهل بيت را رها ميکردند و از حمايت آنان دست ميکشيدند.
شيعه اعتقادي: شيعياني بودند کـه حضرت علي(ع) را علاوه براينکه خليفه ميدانستند، با معرفت، او را امام نيز ميدانستند، لذا از دستوراتش به عنوان امام منصوب از جانب خدا اطاعت محض داشتند.
اسلاید 18 :
موضوع مورد بحث جلسه آینده:
- مبارزات فرهنگی، سیاسی
امام صادق (علیه السلام)
