بخشی از پاورپوینت
اسلاید 3 :
تعریف
بیماری عفونی نکروزدهنده حاد یا مزمن
سل ریوی 85%، سل خارج ریوی 15%
از دلایل مهم مرگ و ناتوانی بویژه در کشورهای در حال توسعه
در سل ریوی اغلب بزرگسالان، دفع خلط مثبت از نظر باسیل سل وجود دارد، که بشدت مسری است.
اسلاید 4 :
سرایت کمتر در صورت منفی بودن آزمایش مستقیم خلط یا فقط مثبت بودن کشت
پیش آگهی بهتر این بیماران حتی در صورت عدم درمان، نسبت به موارد خلط اسمیر مثبت
اسلاید 5 :
عفونت سلی
شیوع عفونت سلی: درصد افراد آلوده شده به باکتری سل انسانی در جامعه که با آزمون توبرکولین تعیین میشود.
تبدیل شدن 10% افراد مبتلا به عفونت اولیه سلی به سل فعال (50% در دو سال اول بعد از آلودگی)
فاقد علایم بالینی بودن در 95% موارد عفونت سلی
اسلاید 6 :
انتشار
وقوع بیش از 90% موارد مرگ ناشی از سل در کشورهای با درآمد کم و متوسط
سومین دلیل مهم مرگ زنان در سنین 44-15 سال
ابتلای سالیانه به عفونت جدید سلی در 1% جمعیت جهان
ابتلای یک سوم جمعیت جهان به عفونت سلی
اسلاید 7 :
پنج کشور دارای بیشترین بار تولید سل: هند، چین، اندونزی، نیجریه و بنگلادش
از 15 کشور بیشترین تولیدکننده موارد سل، 12 کشور در آفریقا
شیوع سل در کلمبیا در قرن گذشته همواره 45%
بار اقتصادی سل (هزینههای مستقیم و غیر مستقیم)
اسلاید 8 :
وضعیت بیماری در ایران
کاهش میزان بروز از 30 در صدهزار به کمتر از 4 در صدهزار در فاصله سالهای 1990 تا 2010
کاهش میزان شیوع از 50 در صدهزار به 30 در صدهزار در همین دوره
افزایش نسبت موارد شناسایی شده سل ریوی اسمیر مثبت به سایر موارد سل
میزان مرگ از سل در سال 2011، بدون موارد HIV و ایدز: 2/9 در صدهزار
میزان موفقیت درمان در سال 2005 در مدیترانه شرقی، 46% و در ایران، 76%
اسلاید 9 :
الگوی زمانی و عوامل مؤثر در ابتلا به سل
میزان ابتلای بیشتر در زمستان و بهار به دلیل نقش شیوع عفونت ویروسی
افزایش شیوع در فصول سرد به دلیل تراکم جمعیت در مکانهای مسقف و با تهویه ناکافی
در کشورهای با شیوع بیشتر سل، بیشتر بودن میزان بروز در جوانان بویژه در زنان
اسلاید 10 :
در کشورهای پیشرفته، شیوع بیشتر در سالمندان
در ایران، میزان بروز بیشتر در افراد بالای 50 سال و میزان بروز بیشتر در زنان در همه گروههای سنی
شیوع بیشتر در سیلیکوز
بیشتر بودن میزان بروز در زندانها، بازداشتگاهها و اردوگاههای آوارگان
اسلاید 11 :
سل و HIV
افراد مبتلا به HIV، 34-21 بار بیشتر از افراد فاقد آلودگی دچار سل میگردند.
دلیل مرگ یک چهارم افراد مبتلا به عفونت HIV
مسئول مرگ 11% افراد مبتلا به ایدز
اسلاید 12 :
مخزن و منبع بیماری
مخزن اصلی: انسان
سایر مخازن: میمون، گاو بیمار، گورکن، خوک و سایر پستانداران
مهمترین منبع: بیمار مبتلا به سل ریوی اسمیر مثبت که سرفه میکند.
اسلاید 13 :
روش انتقال
در کشورهای پیشرفته، شیوع بیشتر در سالمندان
در ایران، میزان بروز بیشتر در افراد بالای 50 سال و میزان بروز بیشتر در زنان در همه گروههای سنی
شیوع بیشتر در سیلیکوز
بیشتر بودن میزان بروز در زندانها، بازداشتگاهها و اردوگاههای آوارگان
اسلاید 14 :
دوره کمون
از شروع آلودگی تا بروز ضایعات اولیه قابل مشاهده و ظهور واکنش مثبت توبرکولین: 10-2 هفته
دوره کمون کوتاهتر در عفونت HIV
اسلاید 15 :
دوره واگیری
تمام مدتی که باسیل از طریق خلط دفع میشود.
عوامل مؤثر در شدت واگیری: تعداد باسیل دفع شده، حدت بیماریزایی، کفایت تهویه، تأثیر اشعه ماوراء بنفش خورشید بر باسیل، فرصت زمانی باسیل برای پراکنده شدن در هوا
انجام اقدام درمانی مؤثر، قدرت واگیری باسیل سل را در عرض 4-2 هفته به حداقل میرساند
معمولاً کودکان مبتلا به شکل اولیه عفونت، آلودهکننده نیستند.
اسلاید 16 :
حساسیت و مقاومت
خطر ایجاد عفونت به میزان تماس با باسیل ارتباط دارد.
بیتأثیر بودن ویژگیهای ژنتیکی و سایر عوامل میزبان
بیشترین احتمال ابتلا به شکل بالینی، 12-6 ماه بعد از بروز عفونت
خطر بالای رخداد بیماری بالینی در کودکان زیر 3 سال، دوران بلوغ و جوانی، سالمندی و افراد دچار نقص ایمنی
افزایش میزان ابتلا به عفونت سلی تا 30% در تماس مستمر و طولانی
اسلاید 17 :
افراد مستعد تبدیل عفونت اولیه به بیماری:
مبتلایان به ایدز و نقص ایمنی
افراد کم وزن
مبتلایان به سوء تغذیه
مبتلایان به بیماریهای ناتوانکننده (نارسایی مزمن کلیه، سرطان، سیلیکوز، دیابت و گاسترکتومی)
مصرفکنندگان مواد مخدر
اسلاید 18 :
پیشگیری و کنترل
مهمترین راه: کشف سریع و درمان بموقع و کامل ضد سل در بیماران مبتلا به سل ریوی اسمیر مثبت
اسلاید 19 :
اقدامات کلی پیشگیری
ارتقاء سطح بهداشت در جامعه و بهداشت محیط
آموزش بهداشت در مورد ماهیت بیماری، راه انتقال، پیشگیری و درمان
آموزش اطرافیان برای حمایت بیماران در طول دوره درمان
پیگیری مستمر چگونگی انجام اقدامات درمانی و آموزش در مورد عوارض جانبی داروها
تهویه و نور کافی در اتاق بیماران
توجه به تغذیه جامعه بویژه بیماران درطول دوره درمان
اسلاید 20 :
اقدامات پیشگیری اختصاصی
درمان پیشگیرانه با ایزونیازید به مدت 6 ماه: کاهش 90% در تبدیل عفونت سلی به بیماری فعال
واکسیناسیون BCG
