بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
نظام نوآوری فناورانه: الگویی برای سیاستگذاری نوآوری و توسعه فناوری
اسلاید 2 :
فهرست
1- مقدمه
2- نظام نوآوری فناورانه و اجزای ساختاری آن
3- پویایی نظام نوآوری فناورانه
4- مدل تحلیل نظام نوآوری فناورانه و سیاستگذرای نوآوری
5- عوامل بافتاری نظام نوآوری فناورانه و نقش آن در سیاستگذاری
6- نقش چرخه عمر نظامهای نوآوری فناورانه در سیاستگذاری
7- مطالعه موردی: تحلیل نظام نوآوری فناورانه فتوولتائیک در ایران
اسلاید 3 :
1- مقدمه
تحولات مطالعات نوآوری در سالهای انتهایی قرن بیستم و حرکت به سمت نظامهای نوآوری
رویکرد تکاملی، ظهور مفهوم نظام ملی نوآوری و گسترش آن به مباحث منطقهای، بخشی و فناورانه
ارتباط نزدیک مفهوم نظام نوآوری فناورانه با سیاستگذاری نوآوری و توسعه فناوری نسبت به بقیه رویکردهای نظام نوآوری
اسلاید 4 :
تغییرات فناورانه و نظام نوآوری فناورانه
تحلیل تغییرات فناورانه نه تنها درون بنگاهها بلکه در سطح نظام نوآوری
توسعه نظام نوآوری فناورانه با هدف کارآمدسازی تجزیه و تحلیلهای فرآیندهای نوآوری و توضیح ماهیت تغییرات فناورانه
تعریف کارلسون در سال 1991 از نظام نوآوری فناورانه: "شبکهای پویا از عوامل و نهادهای مؤثر در یک منطقه اقتصادی یا صنعتی خاص، تحت مجموعهای از زیرساختهای نهادی خاص که با یکدیگر در تعامل بوده و در تولید، انتشار و بهرهبرداری از فناوری سهیم هستند"
2- نظام نوآوری فناورانه و اجزای ساختاری آن
اسلاید 5 :
تغییرات فناورانه و نظام نوآوری فناورانه
حرکت پیشرفتهای فناورانه در خط سیرهای مشخص و پدید آمدن قفلشدگی: تحت چه شرایطی رشد نظام نوآوری شتاب میگیرد تا با نظام موجود توانایی رقابت پیدا کند؟
یک فناوری یا یک حوزه دانشی خاص، فراتر از زیرساختهای نهادی یک کشور یا یک منطقه خاص؛ زیرا دانش مربوط به اکثر فناوریها ریشه در مناطق مختلف جغرافیایی در سراسر جهان دارد
اسلاید 6 :
نظام نوآوری فناورانه و ارتباط آن با دیگر نظامهای نوآوری
تغییرات فناورانه و نظام نوآوری فناورانه
اسلاید 7 :
اجزای ساختاری نظام نوآوری فناورانه
بازیگران
طیف وسیعی از سازمانهای خصوصی و دولتی هستند که بر فرآیند توسعه فناوری و زنجیره ارزش تأثیر میگذارند
توسعه یک نظام فناورانه به ارتباط و همبستگی میان این بازیگران بستگی دارد
نمونهای از این بازیگران: بنگاهها، مصرفکنندگان، عرضهکنندگان، دانشگاهها، سرمایهگذاران و سازمانهای خصوصی و دولتی
اسلاید 8 :
اجزای ساختاری نظام نوآوری فناورانه
نهادها
به صورت کلی: "قواعد بازی که تعاملات میان بازیگران را تنظیم میکند"
نهادهای رسمی مانند قوانین و مقررات حاکم بر نظام
نهادهای غیررسمی مانند فرهنگ، باورها، روتینها، ارزشها و هنجارها
تغییرات نهادی در قلب فرآیند تغییرات فناورانه قرار دارد
اهمیت تغییرات نهادی به سمت منافع نظام نوآوری فناورانه
اسلاید 9 :
اجزای ساختاری نظام نوآوری فناورانه
شبکهها
نتیجه ارتباط بین بازیگران هستند که انتقال دانش ضمنی و صریح و اطلاعات میان آنها را تسهیل میکنند
"شبکههای یادگیری"
"شبکههای سیاسی"
اسلاید 10 :
اجزای ساختاری نظام نوآوری فناورانه
فناوری و زیرساختها
وجود اتفاق نظر بر سه جزء اصلی نظامهای نوآوری فناورانه و اختلاف نظر روی جزء چهارم: یا فناوری یا زیرساختها
زیرساخت: فیزیکی (مانند ماشینآلات، ساختمانها، جادهها و غیره)، دانشی (مانند دانش فنی، تخصص، مهارت و غیره) و مالی (مانند یارانه، صندوقهای حمایت از توسعه فناوری، وامهای بلاعوض و غیره)
اسلاید 11 :
توقف توسعه مفهوم نظام نوآوری فناورانه از 1991 تا اوایل دهه 2000
از اوایل دهه 2000، بیان نکاتی پیرامون درک تغییرات فنی و پویایی نظامهای نوآوری توسط جکوبسون، برگک و همکارانشان در دانشگاه چالمرز سوئد و هکرت و همکارانش از دانشگاه اوتریخت هلند
تعداد کم نهادها، شبکهها و بازیگران در سطح فناورانه در مقایسه با سطح ملی و کاهش در پیچیدگی تحلیل
3- پویایی نظام نوآوری فناورانه
اسلاید 12 :
کارکردهای نظام نوآوری فناورانه
سیاستهای جامع و مناسب در یک نظام نوآوری خاص مستلزم تحلیل توأمان اجزای ساختاری و فرآیندها و کارکردهای نظام فناورانه
کارکردهای نظام نوآوری فناورانه به عنوان مجموعهای از فعالیتهای مختلف که بر فرآیندهای نوآوری تأثیر میگذارند
ایجاد شرایطی برای جداسازی اجزای ساختاری از محتوای نظام
هفت کارکرد مشهور و پر ارجاع در ادبیات
اسلاید 13 :
کارکردهای نظام نوآوری فناورانه
1. توسعه دانش: به چگونگی خلق و توسعه دانش در نظام نوآوری اشاره دارد و شامل تحقیقوتوسعه و یادگیری از طریق تحقیق و تجربه است
2. انتشار دانش: انتقال دانش میان بازیگران و عواملی که با یکدیگر همکاری میکنند را شامل میشود. همچنین از عوامل اصلی در ارتباط شبکهها در یک نظام نوآوری به حساب میآید.
3. جهتدهی به نظام: فعالیتها، مشوقها و سازوکارهایی را در بر میگیرد که بر مسیر هدایت اثر میگذارند مانند ورود بنگاههای جدید به یک نظام نوآوری و یا کشف کاربرد خاصی از یک فناوری.
4. فعالیتهای کارآفرینانه: شامل فعالیتهای نوآورانه و استراتژیهای کسبوکار برای ایجاد فرصتهای تجاری یک فناوری جدید. یک نظام بدون فعالیتهای کارآفرینانه دچار رکود میشود.
اسلاید 14 :
5. شکلگیری بازار: شامل فعالیتها و قوانینی است که به ظهور و شکلگیری بازارها کمک میکنند. سه مرحله اصلی: مراقبت، مرحله گذار و در نهایت مرحله شکلگیری بازار کامل است.
6. تأمین منابع: منابع اصلی شامل مالی، انسانی و زیرساختهای شبکهای هستند. بسیاری از مطالعات این کارکرد را قلب نظام نامگذاری میکنند.
7. مشروعیتبخشی: به پذیرش اجتماعی فناوری و ایجاد سازوکارهای قانونی اشاره دارد و شامل فعالیتهایی است (مانند ایجاد ائتلافهای همسو) که با مقاومتهای پیش رو در پذیرش فناوریهای جدید مقابله میکند.
اسلاید 15 :
عملکرد هر کارکرد به همراه پویایی تعاملی بین آنها دو عامل موفقیت نظامهای نوآوری فناورانه
الگوهای مختلف رشد و توسعه کارکردها: موتورهای نوآوری
نقش و اهمیت حلقههای علّی معلولی در شکلگیری موتورهای نوآوری
چهار نـوع موتـور محرك براي شکلگیري نظامهاي نوآوري که منطبق بر نمودار S شکل توسعه نظام فناورانه هستند؛ به ترتیب متعلق به مرحله پیشتوسعه، توسعه، اوجگیری و شتابگیری
تعامل میان کارکردها و موتورهای نوآوری
اسلاید 16 :
تعامل میان کارکردها و موتورهای نوآوری
1. موتور محرك علم و فناوري: این موتور با شتاببخشی فعالیتهاي تحقیقوتوسعه و گسترش دانش نظری، روند ظهور نظام نوآوري فناوري و شرایط رشد آن را میسر میکند.
2. موتور محرک کارآفرینی: هدف این موتور آن است که حجم فعالیتهاي کارآفرینانه انجام شده در فرآیند توسعه فناوري نوظهور را شدت بخشد.
3. موتور نظامسازي: این موتور با برنامهریزیهای کلان و جهتدهی به نظام، ایجاد ساختاري منسجم و یکپارچه براي توسعه فناوري را دنبال میکند.
4. موتور محرک بازار: هدف این موتور آن است که با افزاش تقاضای بازار برای نظام نوآوري فناورانه جدید با نظامهای تثبیت شده به رقابت بپردازد و سهم قابل توجهی از بازار را به خود اختصاص دهد.
اسلاید 17 :
الگوهای کارکردی (موتورهای نوآوری) در هر مرحله از توسعه نظام فناورانه
اسلاید 18 :
توجه سیاستگذار به سه موضوع کلیدی:
انتخاب میان یک حوزه دانشی یا تمرکز بر یک محصول خاص
مشخص کردن عمق و وسعت آن
انتخاب دامنه جفرافیایی به معنای تعامل نظام نوآوری فناورانه با نظام ملی نوآوری یا نظامهای منطقهای موجود در آن
تحلیل منطق و انتخاب فناوری
1. مشخص کردن تمرکز و مرز نظام نوآوری فناورانه
4- مدل تحلیل نظام نوآوری فناورانه و سیاستگذاری نوآوری
اسلاید 19 :
اجزای اصلی ساختاری یک نظام نوآوری فناورانه: بازیگران، شبکهها و نهادها
شیوههای مختلف شناسایی بازیگران:
تحلیل ثبت اختراع
تحلیلهای استنادی و شاخصهای علمسنجی
مصاحبه با افراد صاحبنظر در حوزه آن فناوری خاص
شناسایی شبکههای رسمی و غیررسمی
احصاء نهادهای رسمی و غیررسمی
2. شناسایی اجزای ساختاری نظام نوآوری فناورانه
اسلاید 20 :
تعیین میزان عملکرد کاکردهای نظام نوآوری فناورانه در مراحل مختلف فرآیند سیاستگذاری
الگوی کارکردی یکسان نیست و ممکن است در هر نظام نوآوری فناورانه متفاوت باشد و حتی ممکن است با گذر زمان تغییر کند
3. نگاشت الگوی کارکردی نظام نوآوری فناورانه
