بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
گروه های پرخطر و در معرض خطر و روش های شناسایی آنها
اسلاید 2 :
انتظار است که در پایان این بحث:
گروه های پرخطر و در معرض خطر HIV را بشناسید.
بیان فرمایید که چرا شناخت این گروه ها مهم است.
بررسي تکوينی (formative assessment) را توضیح دهید.
اهمیت ”ارزيابي سريع و پاسخ“را بیان فرمایید.
با کلیات روش اولويتهاي کاری در کنترل محلي ايدز(PLACE)آشنا شده باشید.
اهداف
اسلاید 3 :
"گروههاي در معرض خطر” یا "گروههاي پرخطر" در ايجاد، پيشرفت و تداوم اپيدمي HIV نقش مهمي دارند.
اين گروه ها توسط خصوصيات زير مشخص شود:
- وجود رفتارهاي پرخطر که باعث انتقال عفونت ميشوند.
شغل يا يک وضعيت اقتصادي-اجتماعي خاص که ميتواند با رفتارهاي پرخطر در ارتباط باشد.
درسرتاسر جهان، تن فروشان، مصرف کنندکان تزريقي مواد و مرداني که با همجنس خود رابطه دارند، به عنوان مهمترین جمعيتهاي پر خطر درنظر گرفته ميشوند.
جمعيتهاي پرخطر ديگر؟
- جمعيتهاي غيرساکن(مانند مهاجرين، افراد نظامي، پناهندگان و ديگر افرادي که در داخل يک کشور جابه جا ميشوند.)
- کودکان خياباني
- زندانيان
جمعيتهاي در معرض خطر براي انتقالHIV
اسلاید 4 :
جمعیت عادی( General population)
جمعیت پر خطر (Most-at-risk populations )
جمعیت آسیب پذیر (Vulnerable populations)
جمعیت پل زننده یا حدواسط(bridging populations)
شبكه (Network)
کليددار(Gatekeeper)
افراد مطلع کليدی(Key informant)
معتاد تزریقی( Injection Drug User;IDU)
تن فروش (Sex worker)
مردان همجنس گرا (Men who have sex with men: MSM)
تعریف واژه ها
اسلاید 5 :
نسل دوم مراقبت HIV، در جستجوي منابع اطلاعاتي کاملی براي دستيابي حداکثري به داده ها مي باشد.
اجرای برنامه های کنترل ومراقبت HIV/AIDS بر کل افراد جامعه نیاز به منابع مالی و انسانی زیادی دارد و دارای محدودیت های عرفی و اجتماعی است.
با اجرای اختصاصی برنامه های مراقبت نسل دوم در گروه های پرخطر، کارایی و اثر بخشی برنامه ها افزایش می یابد.
يک قسمت مهم از مراقبت نسل دوم HIV، تعيين شيوع HIV در گروههاي پرخطر مي باشد.
نوع اپیدمی HIV/AIDS و تاثیری که گروه های خطر مختلف بر گسترش آن می گذارند در کشورها وحتی در مناطق مختلف یک کشور یکسان نیست.
اهمیت گروه های پرخطر در نظام مراقبت نسل دوم
اسلاید 6 :
اطلاعات موجود در مورد گروه های در معرض خطر HIV، با توجه به محدودیت ها و حساسیت های نمونه گیری غالبا قابل اتکا نمی باشند.
بسیاری از برنامه های کنترل، پیشگیری و درمان HIV/AIDS باید در زمان مناسب و بصورت اختصاصی برای گروه های هدف پیاده شود.
بهترین روش ارزیابی مداخلات بررسی تاثیر (Impact) برنامه های مراقبتی انجام شده از طریق تغییراتی است که برنامه در فراوانی HIV/AIDS یا رفتارهای پرخطر در گروه های خطر ایجاد نموده است.
اهمیت گروه های پرخطر در نظام مراقبت نسل دوم
اسلاید 7 :
ارزیابی های تکوینی(formative assessment)
ارزیابی سریع و پاسخ (RAR)
اولويتهاي کاری در کنترل محلي ايدز PLACE (Priorities for Local AIDS Control Efforts)
روشهای مختلف ارزیابی گروه های خطر
اسلاید 8 :
بررسي تکويني فرآيندي است كه به محققان يا مسوولين بهداشتي کمک مي کند تا جمعيت هدف، راههاي دسترسي به آن و ويژگيهاي آن را که مرتبط با يک موضوع خاص سلامت است تعيين کنند.
بررسي تکويني عمدتا از روش های کیفی برای جمع آوری اطلاعات استفاده می نماید.
بررسي تکويني بايستي قبل از راه اندازي يك برنامه مراقبت انجام شود و يکي از گامهاي مهم در اجراي برنامه مراقبت و تضمين کننده دستيابي به اهداف برنامه است.
در کل، اين نوع مطالعه چرايي و چگونگي تصميم گيري از گروه های پرخطر را مشخص مي كند.
بررسي تکوينی
اسلاید 9 :
تعيين نيازهاي اطلاعاتي و شاخصهاي كليدي
هدف از برنامه مراقبت در گروههاي پر خطر كشور چيست؟
در حال حاضر اطلاعات ما در چه حدي است؟
شناسايي و انتخاب جمعيتهاي هدف برنامه مراقبت و تعريف شرايط ورود آنها
كداميك از گروههاي پرخطر بيشترين احتمال ابتلا به HIV و یا آلودگی سرسع را دارند و كجا آلوده ميشوند؟
پيوندها ونحوه ارتباط گروههاي فوق با ساير جمعيتها چيست؟
گروههاي فوق كداميك از رفتارهاي خطر ساز را، با چه افرادي و با چه فراواني دارند؟
افراد اين گروهها در چه محدوده سني قرار دارند؟
آيا ميتوان افراد اين گروهها را برمبناي رفتارهاي آنها و نحوه سازماندهي آنها دسته بندي كرد؟
آيا با توجه به این تفاوتها، استراتژي نمونه گيري، شناسايي و دستيابي نيز براي هر زير گروه فرق مي كند؟
انتخاب مناطق و شهرها براي اجراي برنامه مراقبت
تعميم يافته ها درچه سطحي( كشوري، استاني) انجام ميشود؟
آيا رفتارهاي خطرساز در نقاط مختلف كشور متفاوتند؟
گروههاي پر خطر در كدام ناحيه ها تجمع يافته و اندازه جمعيت آنها چقدرميباشد؟
در صورت وجود مداخلات پيشگيري در جامعه، در کجا انجام ميشوند؟
در كداميك از محلها (از قبيل كلينيكهاي بيماريهای آميزشی) نظام مراقبت بيولوژيك اجرا ميشود؟
مراحل بررسي تکويني
اسلاید 10 :
تعيين روشها و چارچوب نمونه گيري
آيا نسبت بزرگي از گروههاي پرخطر در مكانهاي مشخص جمع ميشوند و آيا در آن مكانها امكان دسترسي به اين گروهها هست؟
آيا اعضا گروههاي پرخطر همديگر را ميشناسند و به يك شبكه اجتماعي تعلق دارند؟
آيا يک فرد (يا گروهي از افراد) ممکن است در مكانهاي متعددي يافت شود؟ اين مكانها كدامند؟
شناسايي مشكلات بالقوه در حين اجراي كار و راه حل آنها
آيا امكان شناسايي محلهاي تجمع افرادگروههاي پر خطر وجود دارد؟ ويژگيهاي اصلي اعضاي اين گروهها کدامند؟
در مورد گروههاي پرخطر چه كساني، کليددار(Gatekeeper) محسوب ميشوند؟
آيا اين گروهها بسته هستند و به ديگران اجازه ورود نمي دهند؟ نحوه ورود به اين گروهها چگونه است؟ آيا بايد از اعضاي اين گروهها، براي بررسي خود آنها استفاده کرد؟
مشكلات عملي در حين اجراي كار كدامند (از قبيل: حفظ حريمها، تامين امنيت و غيره)؟
آيا اجراي برنامه مراقبت بر روي گروههاي پرخطر، پيامدهاي منفي به همراه دارد؟ در صورت وجود اين پيامدها، چگونه ميتوان آنها را كاهش داد يا محدود كرد؟
مراحل بررسي تکويني
اسلاید 11 :
مصاحبه با افراد مطلع كليدي
بحثهاي گروهي متمركز
مصاحبه با كارشناسان
مشاهده
مکان يابي
مؤلفه هاي مطرح در بررسي تکويني
اسلاید 12 :
شناسایی و تهیه لیست پاتوق ها
بررسي مطالعات علمي و مطالعات در خصوص برنامه هاي پيشگيري
مطالعه روزنامه هاي محلي
مصاحبه با افراد آگاه به جمعيت هدف و خدمات پيشگيري HIV
شناسایی ويژگيهاي اجتماعي،جمعيتي مشتریان و موانع اجرايي در پاتوق ها
تعیین دوره زماني فعاليت پاتوق ها
انجام شمارش در پاتوق
مراحل مکان یابی
اسلاید 13 :
كافه ها و رستورانها
فاحشه خانه ها
باشگاههاي بدنسازي
سازمانهاي اجتماعي و مذهبي
كلينيكهاي بيماريهای آميزشی
حمامهاي عمومي
خيابانها و حاشيه آنها
پاركها و ساحلها
ايستگاه هاي بين راهي
محلهاي استقرار توريستها
هتلها
مكانهاي ماساژ
زيرگذرها و پلهاي عابر پياده
نمونه پاتوق ها
اسلاید 14 :
ارزيابي سريع و پاسخ (RAR) روشي است که ماهيت و ابعاد يک مشکل مربوط به سلامت عمومي را بررسي مي کند و روشهايي را براي پاسخ به مشکل پيشنهاد مي کند.
RAR فرآيندي است که يک ديد کلي/ فوري از مشکل فراهم مي آورد.
RAR در مقايسه با بررسي تکويني، در تعيين و اجراي مداخلات ميداني کاربرد بيشتري دارد و در ايجاد و ارزشیابی مداخلات نيز موثر مي باشند.
ارزيابي سريع و پاسخ
اسلاید 15 :
نياز سنجي (Need Assessment) در مورد نوع، عمق و ابعاد مشکل
بررسي منابع (Resource Assessment) (بودجه، نيروي انساني، فضاي فيزيکي، دانسته ها)
اجزای ارزيابي سريع و پاسخ
اسلاید 16 :
سرعت
هزينه اثربخشي
استفاده از اطلاعات موجود
استفاده از شاخصها و منابع اطلاعاتي متعدد
رويکرد تحقيقاتي
تحقيق در سطوح مختلف جامعه
مشارکت جامعه
مشاوره
ويژگيهاي ارزيابي سريع و پاسخ
اسلاید 17 :
فرآيند ارزيابي سريع
اسلاید 18 :
روش PLACE، در شناسايي و تمرکز بیشتر امكانات پيشگيري در مکانهايی كه در انتقالHIV در يک محل نقش بيشتری دارند، کاربرد دارد.
PLACE يك روش نمونه گيري نيست اما به عنوان يك ابزار بررسي تکويني در گروههاي پرخطر حائز اهميت ميباشد.
اولويتهاي کاری در کنترل محلي ايدز PLACE (Priorities for Local AIDS Control Efforts)
اسلاید 19 :
گامهاي اجرايي روش PLACE