بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
جداسازی و شناسایی ترکیبات آلی
اسلاید 3 :
انحلال پذیری
فرايند انحلال و انحلال پذيري :
چنانچه مولكولها يا يونهاي تركيب حل شونده بين مولكولهاي حلال پخش شود، فرايند انحلال صورت پذيرفته است.
اسلاید 4 :
به عبارت ديگر اگر نيروهاي بين ذرات حلال و نيروهاي بين ذرات ماده حل شونده از نظر مقدار تقريبا برابر باشد، از اختلاط حلال و حل شونده به هر نسبتي به يكديگر مخلوط همگن حاصل مي شود.
موادي را كه به هر نسبتي در يكديگر حل مي شوند، قابل امتزاج مي گويند.
مثل آب و الكل
اسلاید 5 :
و موادي كه به مقدار جزيي در يكديگر حل مي شوند غير قابل امتزاج مي نامند.
مثل آب و نفت و آب و كربن تتراكلريد
دور شدن يونها در محلولها به دليل بالا بودن ثابت دي الكتريك حلال (آب) است.
اسلاید 6 :
بنابراين در آب با ثابت دي الكتريك حدود (80) سديم كلريد به سهولت حل مي شود، اما سديم كلريد در اتر با ثابت دي الكتريك 4/4 و يا هگزان با ثابت دي الكتريك 9/1 انحلال پذير نيست.
اسلاید 7 :
اثرات الكتروني
ثابتهاي تفكيك اغلب اسيدهاي آلي در حدود 10-10 است بنابراين، با بازهاي قوي نظير هيدروكسيد (در محلول 5%) تركيب مي شوند و نمك مي دهند.
R-COOH + NaOH R-COONa + H2O
اسلاید 8 :
وجود استخلافهاي الكترون كشنده قدرت اسيدي را افزايش مي دهد. براي مثال، قدرت اسيدي تري فلورواستيك اسيد (ka=0.59) از استيك اسيد (ka=1.8*10-4)، 3000 بار بيشتر است.
اسلاید 9 :
از آنجا كه تفكيك شدن كربوكسيليك اسيدها فرايند تعادلي است، هر عاملي كه سبب پايداري آنيون كربوكسيلات نسبت به كربوكسيليك اسيد گردد، بايد تعادل را بسمت تفكيك بيشتر سوق دهد كه نتيجه آن افزايش قدرت اسيدي است و برعكس آن هم صدق مي كند.
اسلاید 10 :
بنابراین استخلاف های دارای الکترونگاتیوی زیاد نظیر هالوژنها از طریق الکترون کشندگی القایی کربوکسیلات را پایدار می کند.
اثرات القایی به شدت فاصله بستگی دارد یعنی هر چه استخلاف از کربوکسیل دور تر باشد اثر القایی آن کمتر است. و بر قدرت اسیدی اثر کمتری دارد.
اسلاید 11 :
در مورد اسیدهای آروماتیک نیز گروههای الکترون کشنده از طریق تثبیت کردن بار آنیون کربوکسیلات قدرت اسیدی را افزایش می دهند.
گروههای الکترون دهنده سبب کاهش قدرت اسیدی می شوند.
اسلاید 12 :
در بررسي حلاليت در آب به تركيبي «محلول» گفته مي شود كه 3 گرم آن در 100 ميلي ليتر حل شود كه در مقياس كوچكتر روي نمونه مجهول در آزمايشگاه براي نمونه هاي مايع 0.2 ميلي ليتر در 3 ميلي ليتر حلال و براي نمونه هاي جامد 0.1 گرم در 3 ميلي ليتر حلال مي باشد.
اسلاید 13 :
بايد محتوي لوله بشدت تكان داده شود و مخلوط در دماي اطاق باشد.
با اين شرايط چنانچه تركيب كاملا حل شد، «محلول» در حلال مورد استفاده تلقي مي گردد، در غير اينصورت «نامحلول» است.
اسلاید 14 :
تركيبات اسيدي کاغذ تورنسل را قرمز می کنند.
تركيبات اسيدي را از انحلال در سديم هيدروكسيد 5% شناسايي مي كنيم.
انحلال اسيدهاي قوي و ضعيف را براي شناسايي قطعي در حلال بازي ضعيف سديم بي كربنات 5% نيز مورد بررسي قرار مي دهيم.
اسلاید 15 :
تركيبات بازی کاغذ تورنسل را آبی می کنند.
تركيبات بازي را از انحلال آنها در محلول هيدروكلريك اسيد 5% تشخيص مي دهيم.
اسلاید 16 :
حلاليت در آب:
تركيباتي كه چهار كربن يا كمتر دارند، و داراي اكسيژن، نيتروژن يا گوگرد هستند، غالبا در آب محلول مي باشند.
تركيباتي كه داراي اين عناصر هستند و پنج يا شش كربن دارند، غالبا در آب نامحلول اند يا انحلال پذيري آنها اندك است.
اسلاید 17 :
انحلال در آب يك تركيب شاخه دار در مقايسه، تركيب بدون انشعاب بيشتر است. چون شاخه دار شدن زنجير الكيل (زنجيرهاي جانبي) در يك تركيب سبب كاهش نيروهاي بين ملكولي ملكولها مي گردد. و تركيب آسانتر از يكديگر جدا مي شوند.
بنابراين، -t بوتيل الكل از –n بوتيل الكل بيشتر در آب محلول است.
اسلاید 18 :
وقتي نسبت اتمهاي اكسيژن، نيتروژن يا گوگرد به اتمهاي كربن در يك تركيب افزايش مي يابد، غالبا انحلال آنها در آب نيز بيشتر مي شود كه به دليل افزايش تعداد گروههاي عاملي قطبي مي باشد.
از اينرو انحلال 1، 5- پنتان ديول از 1- پنتانول در آب بيشتر است.
اسلاید 19 :
اما با افزايش زنجير الكيل (يعني تعداد كربن بيش از چهار) اثر گروه عاملي قطبي كاهش مي يابد و حلاليت كم مي شود.
اسلاید 20 :
حلاليت در كلريدريك اسيد(HCl5%):
احتمال وجود آمين را بايد فورا از بررسي حلاليت آن در اسيد رقيق ( HCl5%)نتيجه گيري كرد. که نمک هیدرید کلرید تشکیل می شود که در آب محلول است.
R-NH2 + HCl R-NH3+Cl-
