بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
واحد درسی بهداشت روان
جـلسـه دوم
اسلاید 2 :
اسـتـرس
اسلاید 3 :
هر تغییری در زندگی یک استرس است. این تغییرات سازگاری جدیدی را می طلبد. هر تغییری که نظام معمول را برهم زند، ما را مجبور به سازگاری با شرایط جدید کرده و استرس ایجاد می کند، خواه استرس کوچکی مثل شلوغی خیابان و ترافیک، خواه استرس بزرگی مثل طلاق.
استرس داشتن، همیشه مضر نیست. حدی از استرس می تواند افراد را به سوی دادن پاسخ مؤثر به یک موقعیت هدایت کند. استرس هنگامی زیان آور است که افراد نتوانند آن را کنترل کنند. استرس شدید برای طولانی می تواند تأثیرات روحی-روانی شدیدی مثل افسردگی، عصبانیت، مشکلات گوارشی و. را در افراد به وجود آورد.
اسلاید 4 :
استرس تنها شامل موضوعات منفی نمی شود بلکه وقایع مثبت هم ممکن است استرس زا باشند مثل ازدواج و قبولی در دانشگاه و.
هیپوتالاموس بخشی از مغز است که مرکز استرس خوانده می شود.
غدد آدرنال، هورمون کورتیزول ترشح می کند. این هورمون موسوم به هورمون استرس است که به تنظیم فشار خون و سیستم ایمنی بدن در مواجهه با بحران کمک زیادی می کند.
اسلاید 5 :
استرس می تواند به دو شکل متفاوت تجربه شود که یکی از آن ها «دیسترس» (Distress) و دیگری «یوسترس» (Eustress) است.
دیسترس: تجربه مداوم غرق شدن در مسئولیت ها و حرکت کردن در تونل مشکلات است مانند مشکلات مالی، طلاق، درگیری با بیماری و.
یوسترس: یک نوع استرس مثبت و مفید است مانند تحصیل کردن، ازدواج با فرد مورد علاقه، ترفیع شغلی و.
اسلاید 6 :
در واکنش به استرس- هانس سلیه- مفهوم سندرم سازگاری عمومی را مطرح کرده است که شامل سه مرحله است:
(1) مرحله اخطار یا آگاهی. سریع ترین و کوتاه ترین مرحله است. فرد از عامل استرس زا آگاهی پیدا می کند. در این مرحله، غدد هیپوفیز و فوق کلیوی نقش مهمی دارند که از بخش مرکزی غده فوق کلیوی اپی نفرین و نوراپی نفرین ترشح شده و همراه با تحریک سیستم سمپاتیک باعث افزایش ضربان قلب، تنفس و فشار خون می گردد و از بخش قشری غده فوق کلیوی، هورمون کورتیزول ترشح می شود.
اسلاید 7 :
(2) مرحله مقاومت. اگر عامل استرس زا ادامه یابد ارگانیسم وارد مرحله مقاومت می شود. در این مرحله فعالیت دستگاه سمپاتیک به اندازه مرحله قبل نیست اما بالاتر از حد نرمال است. بدن سعی می کند انرژی از دست رفته را بازیابد.
(3) مرحله فرسودگی. اگر عامل استرس زا کنترل نشود، بدن دچار ضعف و ناتوانی و امراض روحی و جسمی می شود مثل میگرن و فشار خون و.
اسلاید 8 :
مـهـارت هـای مـقـابـلـه بـا اسـتـرس
اسلاید 9 :
منظور از مهارت های مقابله ای، تلاش هایی است که فرد انجام می دهد تا استرس و نگرانی را از میان بردارد و یا به حداقل برساند و یا تحمل کند.
دو نوع مقابله وجود دارد: «مسأله مدار» و «هیجان مدار».
در مقابله مسأله مدار، فرد سعی می کند بر روی معضل یا موقعیت تمرکز کند و کاری انجام دهد تا عامل استرس زا را از میان بردارد.
در مقابله هیجان مدار، شخص سعی می کند بر هیجانات ناشی از استرس فایق آید بدون آن که مستقیماً با عامل استرس زا مواجه شود. (فرد سعی می کند خود را آرام کند و ناراحتی اش را کاهش دهد) مثل دعا و نیایش، تخلیه هیجانی، گریه کردن، دلداری دادن به خود و.
اسلاید 10 :
مقابله های مسأله دار ناسالم: دزدی کردن، فرار از منزل، به زور متوسل شدن، استفاده از حیله و نیرنگ.
مقابله های هیجان مدار ناسالم: سیگارکشیدن، پناه بردن به مواد مخدر و.
اسلاید 11 :
مـکـانـیـزم هـای دفـاعـی
اسلاید 12 :
مکانیسم دفاعی عبارت است از واکنش ناخودآگاه ego به عنوان بخشی از شخصیت به منظور کاهش اضطراب از طریق تغییر در ادراک واقعیت.
هنگامی که در زندگی دچار چالش و مشکل بحرانی می شویم ناخواسته، کارهایی انجام می دهیم تا بتوانیم فشار روانی یا اضطرابی که به آن دچار شده ایم را کاهش دهیم. این واکنش های ناخواسته در روانکاوی با نام «مکانیزم دفاعی» شناخته می شوند.
در مکانیزم های دفاعی، عنصری از خودفریبی در کار است.
با میانه روی در کاربرد مکانیسم های دفاعی می توان موقتاً یک موقعیت فشارزای سخت را از سر گذراند تا شرایطی فراهم شود که بتوان به شکل مستقیم تری با آن موقعیت رودررو شد.
اسلاید 13 :
کاربرد مکانیسم های دفاعی فقط هنگامی حاکی از ناسازگاری شخصیت است که در روبرو شدن با دشواری ها، شیوه اصلی پاسخ دهی آدمی درآید.
اسلاید 14 :
انـواع مـکـانیـسـم هـای دفـاعـی
اسلاید 15 :
(1) انکار. هنگامی که یک واقعیت بیرونی بیش از آن ناگوار است که آدمی بتواند با آن رودررو شود، در آن صورت ممکن است وجود آن را انکار کند مانند نپذیرفتن وضع وخیم بیماری کودک از جانب پدر و مادر.
(2) واپس رانی (Repression). انکار یک واقعیت دفاعی است در برابر تهدید بیرونی، اما واپس رانی (سرکوبی) دفاعی است در برابر تهدید درونی. در واپس رانی، تکانه ها یا خاطره هایی که تهدید سخت در بردارند از حوزه هشیاری آدمی بیرون رانده می شوند (بیرون نگه داشتن خاطرات، افکار یا احساسات پریشان آور از حوزه خودآگاه).
(3) دلیل تراشی. به معنی اقدام معقولانه نیست بلکه به جریانی اشاره دارد که طی آن، آدمی رفتار و کردار خود را به نحوی توجیه می نماید تا چنین به نظر آید که واقعاً معقول و درست رفتار کرده است. مانند این ضرب المثل معروف که: «گربه دستش به گوشت نمی رسد می گوید گوشت بو می دهد» یا فردی که به مهمانی دعوت نشده است می گوید: «اگر هم دعوت می شدم نمی رفتم. من از آن جماعت خوشم نمی آید».
اسلاید 16 :
(4) واکنش وارونه (واکنش سازی). مردم گاهی انگیزه معینی را با زیاده روی در گرویدن به یک انگیزه متضاد، از خودشان پنهان می کنند. برای نمونه مادری که به خاطر دوست نداشتن فرزندش احساس گناه می کند ممکن است زیاد از اندازه به او توجه کند و به افراط از او مراقبت کند.
(5) فرافکنی. فرد ویژگی های منفی و ناخوشایند خود را در شکل اغراق آمیزی به دیگران نسبت می دهد تا به وجود آن ها در خود اعتراف نکند. برای نمونه، کسانی که تکانه های جنسی خودرا انکار یا واپس رانی می کنند، آن ها را به دیگران فرافکنی می کنند. این مکانیسم دفاعی، مصداق این ضرب المثل است: «کافر همه را به کیش خود پندارد».
(6) جابجاسازی. مکانیزمی است که در آن انگیزه ای که از راه معینی ارضاء نمی گردد به کمک مکانیسم َجابجاسازی به مجرای تازه ای رانده می شود. برای نمونه، خشمی که نمی تواند نسبت به خاستگاه ناکامی ابراز شود به سوی هدف سهل الوصول یا کم خطر هدایت شود. مثل پدری که از دست رئیس خود ناراحت است ولی خشم خود را سر فرزندش خالی می کند.
اسلاید 17 :
(7) بازگشت (واپس روی) (Regression). در دوره استرس، گاهی افراد رفتارهایی از خود بروز می دهند که نمایانگر یکی از مراحل قبلی رشد است. برای مثال، کودک 4 و 5 ساله ای که حضور برادر یا خواهر جدید را می بیند و خود را فراموش شده در می یابد و رفتارهایی مانند چهاردست و پا رفتن، مکیدن پستانک و. از خود نشان می دهد.
(8) تصعید (والایش). فرد غرایز اولیه را در جهت تلاش های مثبت و سازنده سوق می دهد. مثال: شخصی که پرخاشگر است قهرمان بکس می شود.
گرچه مکانیسم های دفاعی می توانند به طور موقت ما را آرام کنند، اما در عین حال معمولاً موجب تحریف واقعیت می شوند. کسی که به مکانیزم های دفاعی اتکاء پیدا کند ممکن است هیچ گاه شیوه کارآمدتری برای کنارآمدن با مشکلات یاد نگیرد.
