بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
کارگاه اهمیت ایمنی غیرسازه ای
واحدمدیریت کاهش خطر بلایا
اسلاید 3 :
تعاريف
تعريف دو واژه كه در مباحث مدیریت کاهش خطر بلایا بسيار مورد استفاده قرار می گيرند:
اسلاید 4 :
الف : اجزاي سازه اي ساختمان
اجزاي سازه اي به بخش هايي از ساختمان گفته مي شود كه در مقابل نيرو هاي ثقلي، زلزله، باد و ديگر انواع بارها مقاومت ميكنند و شامل ستون ها و پايه ها، انواع سقفها (طاق هاي ضربي، سقف هاي تيرچه و بلوك، ور قها و عرش ههاي فلزي و مركب، تير هاي اصلي وفرعي ، بادبندها، ديوار هاي باربر ديوا رهاي حمال و يا برشي) و پي ها (تكي، نواري گسترده و شمعي) هستند. براي ساختمان هايي كه به روش اصولي ساخته ميشوند ، جزئيات اجزاي ساز ه اي معمولاً توسط مهندسان سازه تحليل و طراحي مي شود.
اسلاید 5 :
ب : اجزاي غيرسازه اي ساختمان
اجزاي غيرساز ه اي شامل كليه اجزاء و محتويات داخل ساختمان به جز قسمت هاي ساز ه اي يعني تيرها، ستون ها، كف ها و غيره هستند. اجزاي غيرسازه اي معمول در ساختمان ها مواردي چون :
سقفهاي كاذب، پنجره ها، لوازم اداري، رايانه ها، قفسه ها، كشوها و اشياي داخل آنها، تجهيزات حرارتي، برودتي و تهويه ، تجهيزات الكتريكي، مبلمان، چراغ ها و لوسترها هستند. معمولاً اجزاي غيرساز ه اي توسط مهندسان سازه تحليل نمي شوند، بلكه مهندسان معمار، مكانيك، برق و يا طراحان داخلي نوع و مشخصات آنها را تعيين ميكنند؛ يا بدون دخالت طراح حرفه اي، توسط مالكان يا مستأجران پس از ساخت ساختمان، خريداري و نصب ميشوند .
اسلاید 6 :
انواع اجزای غیر سازه ای
الف : سيستم هاي تأسيساتي ساختمان
ب : اجزاي معماري ساختمان
پ : اثاثيه و مبلمان
اسلاید 7 :
اهميت آسيب به اجزاي غيرساز ه اي
ميزان اهميت آسيب ديدگي اجزاي غيرسازه اي بستگي به پيامد هاي مستقيم و غيرمستقيم آسيبها دارد :
"آسيب جاني"، "خسارت مالي" و "كاهش كارايي يا از بين رفتن امكان بهره برداري از ساختمان".
اسلاید 8 :
اهمیت موضوع
حدود 50 % از كل زخمي ها و 3% از كل كشته ها در زلزله 1999 كوكائيلي در كشور تركيه 17480 نفر كشته و 43953 نفر زخمي گزارش شده است، در اثر خسارات مستقيم ناشي از اجزاي غيرسازه اي مانند واژگون شدن قفسه هاي كتاب و تجهيزات الكتريكي، شكستن شيشه ها و تخريب ديوارهاي ميان قاب گزارش شده است.
در زلزله 1994 نورتريج در يكي از مناطق آموزشي شهر لس آنجلس آمريكا، بيش از 170 ساختمان آموزشي خسارت ديدند كه اكثر آنها مربوط به اجزاي غيرسازه اي بوده است. در يكي از دبيرستا نهاي اين شهر، سقف كاذب يكي از كلاس ها فرو ريخت و نيمكت هاي كلاس را با آوار پوشاند. در اين حادثه ورق هاي آكوستيكي 3/ 0 تا 4/ 0 متر مربعي سقف كاذب به همراه ميله هاي فلزي نگه دارنده آن و چراغ هاي نواري فلورسنت فرو ريختند.
اسلاید 9 :
الف :آسيب جاني
اولين نوع خطر، جراحت يا كشته شدن افراد در اثر آسيب ديدگي و يا سقوط اجزاي غيرساز ه ا ي است. حتي اجسام به ظاهر بي خطر نيز در صورت سقوط ناگهاني ميتوانند خطرناك و كشنده باشند.
براي نمونه، اگر قاب 10 كيلوگرمي به خوبي به سقف مهار نشده باشد و در اثر زلزله ازدیوار كنده شود و روي سر فردي سقوط كند، احتمال جراحت وي زياد خواهد بود. شكستن شيشه، واژگوني قفسه ها و كمد هاي سنگين و بلند، سقوط سقف كاذب و چراغ هاي سقفي و لوستر هاي سنگين، گسيختگي لوله هاي گاز يا ديگر لوله هاي حاوي مواد خطرناك ، آسيب ديدگي مواد آزبستي، سقوط قطعات نماي آجري يا بتني پيش ساخته و خرابي ديوارها، تيغه ها و حصار هاي بنايي، نمونه هايي از آسيب هاي غيرسازه اي بالقوه خطرناكي هستند كه در زلزله هاي گذشته مشاهده شده اند
اسلاید 10 :
تخريب سقف كاذب و چراغ های سقفی بيمارستان در
اثر زلزله
شكسته شدن و فروريختن شيشه های نمای ساختمان در
زلزله 1382 بم
اسلاید 11 :
ب : خسارات مالي
در اکثر ساختمان هاي تجاري، احداث پي و سازه تقريباً 20 تا 25 درصد هزينه کل ساخت ساختمان را به خود اختصاص ميدهد و بقيه هزينه ها صرف اجزاي مکانيکي، الکتريکي و معماري ميشود.
اثاثيه ساکنان شامل تيغه هاي متحرک، مبلمان، کمدها، تجهيزات اداري يا پزشکي نيز هزينه سنگين ديگري را تشکيل ميدهند.
بنابراين، خسارات وارده به اجزاي غيرساز ه اي و محتويات ساختمان هزينه زيادي در پي خواهد داشت، زيرا اين اقلام بخش عمده ارزش ساختمان را تشكيل مي دهند.
مثلاً خسارات مالي مربوط به اثاثيه ساختمان اغلب نزديک به يک سوم کل هزينه ها و خسارات ناشي از زلزله را پديد مي آورد.
اسلاید 12 :
تخريب تيغه جداساز در اثر زلزله
تخريب و سقوط دست انداز پشت بام در
زلزله 1382 بم
اسلاید 13 :
بررسي 25 ساختمان تجاري آسيب ديده در زلزله 1971 سن فرناندو بيانگر توزيع خسارات مالي در دسته هاي زير است:
- خسارات وارده به اجزاي ساز ه اي 3%
- خسارات وارده به اجزاي الکتريکي و مکانيکي 7%
- خسارات وارده به نماي خارجي ساختمان 34 %
- خسارات وارده به نازک کاري داخل ساختمان 56 %
اسلاید 14 :
علاوه بر آسيب هاي جاني و خسارات مالي، احتمال ديگري كه وجود دارد اين است که وقوع خسارات اجزاي غيرساز ه اي انجام کار هاي معمول در ساختمان را مشکل يا غيرممکن كند. بعد از تهديد هاي جدي ايمني جاني، احتمال از ميان رفتن قابليت بهره برداري يا کاهش کارايي ساختمان پس از زلزله، اغلب مهم ترين ريسک است.
پ: از بين رفتن کارايي ساختمان
اسلاید 15 :
مثال
زلزله 1382 شهرستان بم باعث وارد آمدن آسيب به تجهيزات مكانيكي و برقي ترمينال فرودگاه بم، به ويژه برج كنترل فرودگاه شد. اين آسيب ها وقفه چند ساعته اي در كار فرودگاه ايجاد كرد.
اسلاید 16 :
روش هاي كاهش خطرهاي اجزاي غيرسازه ای
الف : بازرسي ساختمان
ب : اقدامات ساده براي كاهش خطر
پ : جزئيات بهسازي (استفاده از پيچ هاي مهاري - اضافه كردن عضو حايل بند -استفاده از افسار يا كابل ايمني -استفاده از مانع يا سپر - ايجاد اتصالات انعطاف پذير- متصل كردن محتويات داخل قفسه ها، كتابخانه ها و پيشخوان ها - تعبيه جداساز پايه يا لرزه گير براي تجهيزات مهم )
ت : برنامه ريزي سازماني
اسلاید 17 :
رتبه بندی ريسك
اجزای غيرسازه ای
اسلاید 18 :
1 - ریسک امنیت جانی " "LS1
اين ریسک مربوط به ایجاد جراحت توسط جزء غیرسازه ای است، اما خسارت کلی وارد بر سیستم ایمنی جانی ساختمان را در بر نمی گیرد.
بنابراین، خساراتی نظیر آسیب دیدگی برق اضطراری در بیمارستان و یا تخریب سیستم کشف حریق جزء ریسک امنیت جانی محسوب نمیشوند، بلکه جزء ریسک از کار افتادگی ساختمان هستند.
اسلاید 19 :
2- ریسک خسارت مالی " "PL
ریسک تحمیل هزینه تعمیر و یا جایگزینی جزء سازه ای مورد نظر در اثر خسارت وارد شده است، اما خسارات غیرمستقیم را در بر نمی گیرد. به عنوان مثال، در صورت وارد آمدن خسارت به لوله کشی، زيان مالی مورد نظر، هزینه تعمیر لوله آسیب دیده است و هزینه های غیرمستقیم خسارات ناشی از نشت آب را در برنمي گيرد. همچنین در صورت وارد آمدن خسارت به رايانه، خسارت مالی آن، شامل هزینه تعمیر یا تعویض رايانه است و هزینه خسارات ناشی از توقف فعالیت های تجاری یا فنی به دلیل از کارافتادگی رايانه را در بر نمی گیرد.
اسلاید 20 :
3- ریسک از کار افتادن " "LF3
اين ریسک مربوط به تأثير از کار افتادن جزء غیرسازه ای مورد نظر بر كارايي ساختمانی با کاربری معمولی است، اما موارد مربوط به مشكلات خارج از ملك، نظير از كارافتادگي دستگاه ها به دليل قطع سراسري برق را دربرنمي گيرد. قطع آب، برق و سایر خدمات شهری موارد مهمی هستند، اما در بحث فعلی که به نمر هبندی ریسک اقلام غیرسازه ای اختصاص دارد، مورد نظر نيستند.