بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
به نام یکتا خالق هستی بخش
اسلاید 2 :
الگوی تدریس دریافت مفهوم(شفاف سازی مهارت های اساسی تفکر)
اسلاید 3 :
در دریافت مفهوم چه فرایندی پررنگ است؟
جستجو و فهرست کردن نمودهایی که از آن برای تمیز نمونه ها از غیرنمونه های طبقات استفاده می شود.
اسلاید 4 :
تفاوت «تکوین مفهوم» و «دریافت مفهوم»
«تکوین مفهوم» اساس الگوی استقرایی است و مستلزم تصمیم فراگیران درباره اساس ایجاد مقولات است؛ در صورتی که «دریافت مفهوم» از یک فراگیر می خواهد مثال هایی (نمونه ها) که شامل ویژگی هایی(نمودها) از آن مفهوم است را با مثال های دیگر که شامل آن نمودها نیست، مقایسه و مقابله کند و بدین وسیله نمودهای مقوله ای را که در حال حاضر در ذهن فرد دیگر وجود دارد، کشف نماید.
در«دریافت مفهوم» آخرین فعالیت، توصیف فراگیران درباره نحوه استفاده از اطلاعات و نحوه تفکر خود تا هنگام رسیدن به مفاهیم است.
اسلاید 5 :
از جمله مزایای تدریس مفهوم:
فرصت تحلیل جریان تفکر و کمک به رشد شیوه های مؤثرتر آن به شاگردان را فراهم می آورد.
این روش( رویکرد) می تواند مشارکت شاگردان و کنترل آن و مطالب درسی با پیچیدگی گوناگون را به درجات مختلف ایجاد کند.
اسلاید 6 :
اصطلاحات «نمونه» و «نمود»
این دو اصطلاح برای فعالیت مقوله بندی و دریافت مفهوم استفاده شده
هرکدام از آن دو در همه شکل های یادگیری مفهومی، معنی و کارکرد ویژه ای دارند.
اسلاید 7 :
نمونه ها
نمونه ها: در واقع موضوعی از مجموعه ای از مطالب گردآوری شده است.
مقوله:یک زیرمجموعه یا مجموعه مواردی است که در یک یا چند ویژگی مشترکند و این ویژگی ها وجه تمایز این موارد با سایر موارد می باشند.
یک مفهوم یا مقوله برحسب مقایسه نمونه ها( با نمود) و مقابله ی آن با غیرنمونه ها شناخته می شود.
اسلاید 8 :
نمودها
در واقع همان جلوه های بارز و متمایزکننده ی یکسری از موارد ارائه شده اند.
اسلاید 9 :
نمودهای ضروری
همان ویژگی های مهمّ مشخص کننده مفهوم مورد نظرند و در قلمرو مورد بررسی اهمیتی اساسی دارند.
اسلاید 10 :
ارزش نمود
این اصطلاح به میزانی از یک نمود که در هر نمونه بخصوصی وجود داشته باشد، اشاره دارد.
مثلا نمود کوتاه قدی : چقدر کوتاه ؟؟؟؟
اسلاید 11 :
نکته مهم در رابطه با «ارزش نمود»
معلم بهتر است تنظیم مجموعه مطالب آموزشی را با نمونه هایی که ارزش نمود آنها بالاست، شروع کند.
به عبارتی بهتر است آموزش موارد مبهم تر پس از خوب جا افتادن ارزش مذکور صورت گیرد.
در هنگام مقوله بندی موارد، باید این حقیقت را در نظر داشت که برخی از نمودها در میزان های گوناگونی حضور دارند. باید برای مقوله بندی هر مورد برحسب میزان نمود و دامنه شدت آن برای قرارگرفتن در آن مقوله تصمیم گرفت.
اسلاید 12 :
باید گفت که مسئله مقوله بندی به میزان وجود چیزی که آن را «ارزش نمود» می نامیم، مربوط است.
در هنگام ایجاد یک مقوله، اسمی برای معرفی آن به شکل نمادی تعیین می شود. نامگذاری مقولات باید مبتنی بر نمودها باشد.
اسلاید 13 :
جریان «دریافت مفهوم» با جریان «حدس عناوین» متفاوت است:
در جریان دریافت مفهوم، روشن ساختن نمودهای یک مقوله مورد نظر است.
بعد از آن اسمی بوجود می آید یا توسط معلم ارائه می شود.
بدینسان «اسم» اصطلاحی است که به یک مقوله داده می شود؛ مانند میوه، سگ، حکومت و ..
اسلاید 14 :
نکته
گرچه موارد به طور کلی دریک مقوله گروهبندی می شوند، ولی به لحاظ جنبه های معین باهم متفاوتند؛ مثلا سگ ها با هم خیلی فرق دارند..
نمودهای مشترک باعث می شود که همگی آنها را با اصطلاحی عام و یکسان خطاب کنیم.
اسلاید 15 :
نکته
شاگردان اغلب مطالبی که به آنان می آموزند، خود به طور شهودی و بدون دانستن اسم آنها یاد گرفته اند:
مثلا کودکان اغلب عکس های میوه ها را به این دلیل که «همه آنها برایشان خوراکی اند» را در کنار هم می چینند.
آنها به جای اسم یا لقب از یک ویژگی برای توصیف آن مفهوم استفاده می کنند.
اسلاید 16 :
به عبارتی :
اگر شاگردان یک مفهوم را بشناسند، می توانند به آسانی اسم آن را هم یادبگیرند و زبان بیان آنان کامل تر می شود.
(تاثیر عمیق الگوی دریافت مفهوم در تکامل زبان فراگیر)
اسلاید 17 :
*** تشخیص نمونه های با نمود یک مفهوم و نیز تمیز غیرنمونه ها ولی با ارتباط بسیار نزدیک به آن، بخشی از دانستن یک مفهوم است.
کسی نمی تواند از زبان استعاره، دانسته استفاده کند، بدون اینکه از نمودهای آن ادراک روشنی داشته باشد.
اسلاید 18 :
نمودهای چندگانه
دامنه مفاهیم از مواردی تشکیل می شود که در برخی از آنها، حضور صرف یک نمود برای عضویت آن در یک مقوله کافی است ودر برخی دیگر حضور چندین نمود برای مقوله بندی آن ضرورت دارد.
مثلا شرط عضویت در طبقه پسران مو قرمز: پسر بودن و داشتن موی قرمز است.
نمود ا
نمود 2
اسلاید 19 :
کاربرد نمودهای چندگانه
در ادبیات، مطالعات اجتماعی و علوم با مفاهیم متعددی برخورد می کنیم که بوسیله نمودهای چندگانه تعریف می شوند و بعضی اوقات ارزش نمود نیز مورد ملاحظه قرار می گیرد.
اسلاید 20 :
در تدریس یک مفهوم، باید نمودهای معرف آن مفهوم و قابل ملاحظه بودن ارزش آن نمودها بر ما کاملا روشن باشد.
همچنین باید مثال های منفی را چنان انتخاب کنیم که بتوانیم مواردی را که بخشی از نمودها و نه همه آنها را در خود دارند، حذف نماییم.
