بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
کارگاه ثبت سرطان
اسلاید 2 :
برنامه ثبت سرطان در ایران
اسلاید 3 :
اهمیت بیماری سرطان
بیماری در حال افزایش در کشور
سومین علت مرگ و میر در کشور
بار بیماری ناشی از آن
30% آنها با برنامه های مداخله ای قابل کنترل می باشند
اسلاید 4 :
دلايل افزايش بروز سرطان در دنيا و ايران
1.افزايش نسبي متوسط جمعيت
كاهش مرگ و مير
افزایش باروری
جوان بودن جمعيت و آينده سالمندي
2. كنترل نسبي بيماريها
تغيير دموگرافيك از بيماريهاي واگير به غير واگير
3. افزايش عوامل خطر محيطي
اسلاید 5 :
تاریخچه ثبت سرطان در ایران
ثبت سرطان در ایران سابقه ای نسبتا طولانی دارد .
اولین بار در سال 1346 در ایستگاه تحقیقاتی بابل انجام شد
سال های بعد تا سال 1358 در استان های گیلان ،آذربایجان شرقی،خراسان ،فارس،اصفهان انجام گرفت
در سال 1363 قانون“ثبت و گزارش اجباری بیماریهای سرطانی ” در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید.
سال 1365 با اجرای قانون فوق ،اولین گزارش ثبت سرطان بعد از حذف موارد تکراری 20238 مورد بود.
سال 1368 سازمان مبارزه با سرطان در اداره کل بیماریهای غیرواگیر ادغام گردید و شبکه های بهداشتی درمانی بعنوان بازوهای اجرائی این طرح در خدمت درآمدند.
اسلاید 6 :
تاریخچه ثبت سرطان در ایران
6. سال 1371 طرح کشوری ثبت موارد سرطانی تدوین گردید
7. سال 1374 با توزیع فرم های مربوطه ثبت سرطان در کشور اجرا گردید.
8. از سال 78-1374 اجرای برنامه ثبت سرطان از وظایف اداره ژنتیک و سرطان مدیریت بیماریها حذف گردیدو به مرکز تحقیقات سرطان واگذار گردید.
9. سال 1378 در راستای اجرای دستوالعمل نهائی ثبت سرطان ،برنامه نرم افزاری مخصوص ثبت سرطان بنام ( PARS(Pathological Accesing & Retrieval Systemطراحی گردید.
10. سال 1379 طرح ثبت سرطان مجددا بازبینی گردید و تسهیلات لازم برای رفع مشکلات موجود فراهم گشت و در معاونت های بهداشتی مراکز دانشگاه های علوم پزشکی کشور توزیع گردید و در طی 4 کارگاه استانی برای آموزش کارشناسان ثبت سرطان و اپراتورهای مراکز پاتولوژی برگزار گردید.
اسلاید 7 :
اهداف ثبت سرطان
تعيين فراواني نسبي افراد مبتلا به سرطان ها به تفكيك سن و جنس
تعيين ميزان بروز استاندارد شده سرطان ها به تفكيك سن و جنس و خصوصيات توپوگرافي ومورفولوژي در كشور /استان /شهرستان
تعيين روند زماني بروز سرطان در استان
تعيين موارد عود براي سرطان هاي شايع
تعيين ميزان بقاي سرطان هاي شايع
تعيين عوامل خطر شناخته شده براي سرطان هاي شايع
اسلاید 8 :
اهداف کاربردی ثبت سرطان
تعيين عوامل خطر شناخته شده براي سرطان هاي شايع
تعيين اولويت هاي بهداشتي
هدفمند نمودن برنامه هاي آموزشي ، پژوهشي و بهداشتي به منظور بهره گيري بهينه از امكانات و بودجه عمومي
استفاده از داده هاي ثبت سرطان براي پروژه هاي تحقيقاتي كاربردي
تعيين بار ناشي از سرطان دراستان
اسلاید 9 :
امکانات موجود
*مطابق قانون مصوب 63/7/17 مجلس شورای اسلامی هریک از پزشکان وموسسات درمانی اعم از دولتی و غیر دولتی مکلفند هر بافت ونمونه ای که به هر عنوان از بدن انسان زنده نمونه برداری میشود را مورد آزمایش قرار داده و گزارش دهند.
*تکمیل این فرم در ارزشیابی بیمارستانها مد نظر میباشد
اسلاید 10 :
انواع ثبت سرطان
ثبت سرطان مبتني بر پاتولوژي
كليه آزمايشگاه هاي پاتولوژي (اعم از دولتي و خصوصي)
مراكز ايمنوهيستوشيمي/فلوسيتومتري
سازمان انتقال خون
ثبت سرطان مبتني بر جمعيت
مراكز تشخيصي (پاتولوژي /تصويربرداري /انتقال خون)
مراكز درماني
*بخشهای تخصصی هماتولوژی –انکولوژی
*اداره نظارت بر مواد اعتیاد آور و الکل معاونت درمان
اطلاعات مرگ و مير و مراکز پزشکی قانونی
اسلاید 11 :
برداشت و ارسال نمونه
تکمیل فرم شماره یک (فرم درخواست سیتولوژی و پاتولوژی )
-این فرم در دو نسخه تکمیل میگردد
-قسمت اطلاعات دموگرافیک ،در اتاقهای عمل ،توسط منشی اتاق عمل و در مطبها توسط پزشک نمونه بردار تکمیل میگردد (بخشنامه معاونت سلامت وزارت بهداشت به شماره 50761/4/ب/س مورخ 18/4/85)
-قسمت اطلاعات بالینی توسط پزشک معالج تکمیل میگردد
هر دو نسخه به همراه نمونه به آزمایشگاه پاتولوژی ارسال میگردد
اسلاید 12 :
در مرکز پاتولوژی
نمونه به همراه فرم شماره یک پذیرش میگردد
هر دو نسخه فرم شماره یک در مرکز پاتولوژی بایگانی میگردد
نمونه مورد آزمایش میکروسکوپی قرار میگیرد (نمونه های بافت یا سیتولوژی )
در صورت سرطانی بودن نمونه ،توسط پاتولوژیست بر اساس سیستم بین المللی ICD-O کدگذاری میگردد
نسخه ای از گزارش پاتولوژی مذکور به همراه یک نسخه از فرم شماره یک جهت تحویل به کارشناس ثبت سرطان جدا می شود
اسلاید 13 :
گردش کار
اخذ کد اختصاصی برای هریک ازمراکز
مراجعه هر سه ماه به واحدهای فوق و جمع آوری گزارش های پاتولوژی مربوطه به همراه جمع آوری یک کپی از فرم های مخصوص این واحد ها که واجد اطلاعات کامل بیماران است .
-اطلاعات مربوط به سرطانهای بروز یافته درهمان سال فقط جمع آوری میگردد
-اگر در هنگام جمع آوری اطلاعات سه ماهه اول ،اطلاعاتی از سه ماهه چهارم سال قبل وجود دارد ،جمع آوری شده و به اطلاعات سال قبل اضافه گردد
ورود اطلاعات به نرم افزاز
تصحیح کدگذاری و تکرار گیری با نظر پاتولوژیست مشاور
ارسال اطلاعات در قالب دیسکت به همراه کپی گزارش های پاتولوژی و فرم ها
اسلاید 14 :
جمع آوری آمارتوسط کارشناس سرطان مبارزه با بیماریها در مرکز بهداشت شهرستان
مراجعه (هرسه ماه) به مراکز پاتولوژی جهت دریافت آمار موارد سرطانی (پاتولوژی و سیتولوژی )از اپراتور های مراکز پاتولوژی
نکته :
-کارشناس مبارزه با بیماریهای مرکز بهداشت شهرستان باید با استفاده از اصطلاحات معادل سرطان خود اقدام به شمارش موارد سرطانی از دفتر ثبت بیماران نموده و در صورت عدم تطابق تعداد موارد سرطانی تحویل داده شده با تعداد شمارش شده ،موارد کم شماری شده را از فایل بایگانی استخراج و یک کپی از آن تهیه نماید
-در مرکز پاتولوژی که با نرم افزار پارس به بیماران جوابدهی میکنند ،دریافت اطلاعات در قالب دیسکت کافی است
اسلاید 15 :
ارسال کلیه اطلاعات (دیسکت ،کپی گزارش های پاتولوژی ،فرم های شماره یک ،کلیه فرم های شماره شش ،فرم شماره سه )به معاونت بهداشتی
نکته :زمان تحویل اطلاعات از سطح شهرستان به استان، توسط کارشناس سرطان معاونت بهداشتی هر دانشگاه تعیین و به سطح شهرستان ابلاغ میگردد
توجه: در صورت ورود اطلاعات به نرم افزار در مرکزبهداشت شهرستان ،هیچگونه پرینت از اطلاعات تهیه نشود و صرفا از طریق دیسکت موارد به صورت محرمانه به معاونت بهداشتی ارسال گردد
اسلاید 16 :
دریافت اطلاعات در معاونت بهداشتی دانشگاه مربوطه
تطبیق موارد ارسالی با فرم شماره سه مربوط به شهرستان
ورود اطلاعات به برنامه نرم افزار کشوری
چک کردن اطلاعات هویتی و دموگرافیک در اسرع وقت و اقدام به رفع نقایص
چک کردن و اصلاح کدگذاریهای انجام شده زیرنظر پاتولوژیست مشاور
انجام تکرار گیری با نظر پاتولوژیست مشاور
نکته :در صورتیکه کلیه موارد ثبت شده (چه از نظر اطلاعات هویتی ،آدرس و تشخیص بیماری ) یکسان بودند یکی از رکورد ها حذف گردد ،در غیر اینصورت پیگیری الزامی است
اسلاید 17 :
ارسال کلیه اطلاعات برطبق برنامه زمان بندی به مرکز مدیریت بیماریها
گزارش سه ماهه اول سال 31/6
-گزارش سه ماهه دوم سال 30/9
-گزارش سه ماهه سوم سال 25/12
-گزارش سه ماهه چهارم سال 31/3 سال بعد
نکته :مسئولیت ارسال به موقع داده ها بر عهده معاونت بهداشتی دانشگاه مربوطه است
اسلاید 18 :
*هر شش ماه اقدام به استعلام لیست مراکز پاتولوژی جدید التاسیس و یا تازه فعال شده نموده و اسامی مراکز را جهت اخذ کد اختصاصی به مرکز مدیریت بیماریها ارسال نمایند
*در پایان هر سال : بازنگری کلیه گزارش های پاتولوژی (از فایل بایگانی و دفاتر ثبت )در مراکز پاتولوژی مرجع که آمار ثبت شده از آنها با حد مورد انتظار همخوانی ندارد و ارسال آمار موارد کم شمارش شده به مرکز مدیریت بیماریها در قالب دیسکت
حد مورد انتظار ثبت سرطان در آزمایشگاه =ده در صد نمونه های آزمایش شده در طی سال در آن آزمایشگاه
اسلاید 19 :
وظایف مرکز مدیریت بیماریها
طبقه بندی کلیه اطلاعات ارسالی از سرتاسر کشور
بررسی نواقص و مرتفع کردن آنها
چک کردن کدگذاریهای انجام شده زیر نظر پاتولوژیست مشاور
تطبیق دادن تشخیص نهایی با سن ،جنس و توپوگرافی با نظر پاتولوژیست مشاور
تکرارگیری
تجزیه و تحلیل نهایی اطلاعات
چاپ و انتشار گزارش کشوری آمار موارد سرطانی
عودت داده های نهایی هر دانشگاه پس از جابجایی موارد سرطانی بر اساس محل سکونت به دانشگاه مربوطه
اجرای فعالیتهای آموزشی در رابطه با ثبت سرطان
پیگیری و نظارت بر فرآیند ثبت سرطان در معاونتهای بهداشتی
اسلاید 20 :
وظایف مرکز مدیریت بیماریها
کنترل کیفی روشی است که بوسیله آن کیفیت اطلاعات ، نواقص موجود و میزان آنها مشخص میشود بنابراین با اهداف زیر انجام میگردد :
*ارتقا کیفی و کمی فرایند ثبت سرطان
*انجام تجزیه و تحلیل و تفسیر اطلاعات با دقت بیشتر
