بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
فصل 7 – سفر آب درون زمین
آب های زیرزمینی :
پس از یخچال ها ، بزرگترین ذخیره آب شیرین هستند
بخش عمده آب مصرفی کشور ما از این آبهاست
منشاء تشکیل آبهای زیرزمینی :
نفوذ آب از بستر رودخانه ها ، دریاچه ها ، آب حاصل از ذوب برف و یخچالها
راههای دسترسی به آبهای زیرزمینی :
حفر چاه و قنات
اسلاید 2 :
ویژگی خاک ها :
یکی از ویژگی های مهم خاک :
اندازه ذرات آن می باشد .
یعنی میزان فضاهای خالی و چگونگی نفوذ آب در خاک به اندازه ذرات خاک بستگی دارد
توضیح :
1 - یعنی میزان فضاهای خالی و چگونگی نفوذ آب در خاک به اندازه ذرات بستگی دارد .
2 – برداشت بیش از حد آبهای زیرزمینی ، باعث نشست خاک های سطحی می شود .
اندازه ذرات تشکیل دهنده خاک :
آهک < رس < ماسه < شن < قلوه سنگ < تخته سنگ
اسلاید 3 :
افق های خاک :
اسلاید 4 :
نفوذپذیری :
تعریف :
بعضی از مواد مثل شن و ماسه ، به راحتی آب را از خود عبور می دهند ، به این قابلیت نفوذ پذیری گفته می شود .
نکته :
1 – نفوذپذیری شن از ماسه بیشتر است
2 – نفوذپذیری رس بسیار کمتر از ماسه است .
عوامل موثر بر نفوذپذیری زمین :
1 – پوشش گیاهی
2 – اندازه ذرات تشکیل دهنده خاک
3 – شیب زمین
اسلاید 5 :
بررسی چند نکته :
1 – سرعت آب های زیرزمینی از 5/ متر تا 500 متر در سال متغیر است .
2 – سرعت آب در رسوبات دانه درشت بیشتر از دانه ریز است .
3 – جهت حرکت آبهای زیرزمینی از شیب زمین پیروی می کند .
غارهای آهکی :
آب های زیر زمینی هنگام نفوذ در سنگهای آهکی ، آنها را در خود حل می کند و فضاهای خالی به وجود می آورد و به مرور زمان تبدیل به غارهای آهکی می شوند .
اسلاید 6 :
ویژگی آبرفت ها :
ویژگی :
دارای فضاهای خالی بسیار زیاد و نفوذپذیری زیادی هستند .
در نیتجه :
برای تشکیل ذخیره آب های زیرزمینی مناسب هستند .
نکته :
آب هایی که به داخل زمین نفوذ می کنند به حرکت خود تا رسیدن به یک لایه نفوذناپذیر ادامه می دهند
از این به بعد دو منطقه مشاهده می شود .
اسلاید 7 :
مناطق آب های زیرزمینی :
منطقه اشباع :
منطقه ای از خاک است که فاصله بین ذرات آن از آب پر شده است .
سطح ایستابی :
به سطح بالای منطقه اشباع ، گفته می شود .
عمق سطح ایستابی :
فاصله بین سطح ایستابی تا سطح زمین را گویند
که در مناطق خشک ، بیشتر از سایر مناطق است .
اسلاید 8 :
انواع سفره های آب زیرزمینی ( آبخوان ) :
1 – آبخوان آزاد :
2 – آبخوان تحت فشار :
اسلاید 9 :
1 – آبخوان آزاد :
تعریف :
یک لایه نفوذپذیر بر روی یک لایه نفوذناپذیر قرار گرفته است .
مکان :
بیشتر در دشت ها دامنه کوه ها
بهره برداری :
با حفر قنات و چاه
اسلاید 10 :
آبخوان ها :
اسلاید 11 :
2 – آبخوان تحت فشار :
تعریف :
هرگاه یک لایه نفوذپذیر بین دو لایه نفوذناپذیر قرار بگیرد ، این نوع آبخوان تشکیل می شود.
مکان :
بیشتر در نواحی کوهستانی و شیبدار
بهره برداری :
با حفر چاه
اسلاید 12 :
تصویر آبخوان تحت فشار :
اسلاید 13 :
ویژگی آب های زیرزمینی :
1 – بی رنگ
2 – بدون بو
3 – فاقد مواد تیره کننده اند
4 – ترکیب شیمیایی ثابت دارند
5 – دمای ثابت دارند
6 – آلودگی میکروبی کمتری نسبت به آب های سطحی دارند
7 – املاح معدنی بیشتری نسبت به آب های سطحی دارند
اسلاید 14 :
چشمه و قنات :
تعریف چشمه :
در صورتی که در مناطق شیبدار ، آب های زیرزمینی به طور طبیعی به زمین برسند و جاری شوند ، چشمه به وجود می آید .
نکته :
اکثر چشمه های آب گرم در اطراف آتش فشانها هستند .
تعریف قنات ( کاریز ) :
به تونل هایی ( کانال هایی ) که در زیر زمین های شیبدار ، جهت هدایت آب های زیرزمینی به سطح زمین کنده می شود قنات می گویند
اسلاید 15 :
چشمه
اسلاید 16 :
قنات :
اسلاید 17 :
چند نکته :
آب سخت :
آب دارای املاح زیاد را آب سخت گویند .
مهمترین املاح :
کلسیم و منیزیم
اگر این املاح بیش از حد مجاز باشد برای بدن مضر خواهد بود .
چرخه آب :
به گردش دائمی آب ، بین اقیانوس ها و دریاها ، هواکره و خشکی ها ، چرخه آب گفته می شود .
اسلاید 18 :
نیم رخ قنات :
