بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
کبد و سلامتی
هپاتیت های ویروسی
تغذیه سالم
ورزش و بدن سالم
اسلاید 2 :
باشگاه سلامتی امید
کبد سالم، ثروت وافر
اسلاید 3 :
کبد با تبدیل مواد قندی ساده (گلوکز) به نوع ذخیره ای آن (گلیکوژن) و در موارد ضروری تبدیل نوع ذخیره ای به نوع ساده که برای بدن قابل استفاده است، نقش عمده ای را در تنظیم قند خون ایفاء می نماید.
کبد، چربی های جذب شده را به انواع قابل جذب یا قابل ذخیره شدن در سلول های مختلف بدن تبدیل می نماید و از این طریق در سوخت و ساز چربی ها دخالت می نماید.
کبد نقش عمده ای را در سوخت و ساز پروتئین ها بر عهده دارد. این عضو تقریباً تمام پروتئین های پلاسمای خون را تولید می نماید.
بسیاری از ویتامین ها نظیر ویتامین های A، B و .. همچنین برخی فزات نظیر آهن و مس در کبد ذخیره شده و در مواقع مورد لزوم مورد استفاده قرار میگیرند.
یکی دیگر از اعمال مهم کبد، از بین بردن میکروب های وارد شده به بدن از طریق روده است. این میکروب ها از طریق گردش خون ابتدا به کبد وارد می شوند و این عضو با استفاده از سیستم دفاعی خود آنان را از بین می برد.
اعمال کبد
يکي از فعاليت هاي مهم کبد، ذخيره سازي و سوخت و ساز چربي ها در بدن است
اسلاید 4 :
هپاتیت سی
هپاتیت از نظر لغوی به معنای التهاب کبد است که میتواند در اثر عوامل مختلف از جمله بسیاری از داروها، ویروس های مختلف، بیماریهای خود ایمنی و بیماریهای ژنتیکی پدید آید.
بیماری هپاتیت «سی» توسط ویروس هپاتیت «سی» ایجاد می گردد و راههای انتقال این ویروس از طریق موارد زیر میباشد:
استفاده از سرنگ مشترک حتی برای یکبار
خالکوبی، حجامت، تاتو کردن، سوراخ کردن گوش، خدمات پزشکی و دندانپزشکی در محل های نامطمئن و آلوده
دریافت خون و عضو اهدائی آلوده قبل از سال 1375
تماس پزشکان و کارکنان مراکز بهداشتی-درمانی با خون فرد آلوده
در موارد نادر از مادر آلوده به نوازد در حین زایمان
احتمال انتقال از طریق تماس جنسی بسیار پایین است.بنابراین فرد آلوده میتواند ازدواج کند و بچه دار شود ولی ملزم به رعایت توصیه های بهداشتی هستند.
این بیماری از طریق بغل کردن، بوسیدن، سرفه یا عطسه کردن، استخر ،آب یا غذای مشترک منتقل نمیشود.
امروزه با پیشرفت علم در زمینه داروسازی امکان درمان هپاتیت سی وریشه کنی آن فراهم شده است.
اسلاید 5 :
هپاتیت بی
این ویروس همچون ویروس هپاتیت سی در کبد انسان جایگزین شده و تکثیر مینماید. امروزه حدود 400 میلیون نفر در سراسر جهان حامل ویروس هپاتیت بی هستند و پس از بیماری سل و مالاریا شایعترین بیماری عفونی و مسری است.بیشتر مبتلایان در کشورهای چین و تایوان هستند.
راههای انتقال در هپاتیت بی همانند سی از طریق خون میباشد و از طریق معاشرت معمول و مکانهایی همچون استخر منتقل نمیشود.
اصولا معاشرت برای افراد مبتلا به هپاتیت بی منعی ندارد. ازدواج برای دختران و پسران مبتلا به هپاتیت «بی» منعی ندارد و طرق مقابل باید آزمایش داده و پس از آن تحت واکسن هپاتیت «بی» قرار گیرد.
بهترین راه مقابله با ابتلا به این بیماری تزریق واکسن است. خوشبختانه از سال 74 به بعد با تزریق واکسن هپاتیت بی به نوزادان در بدو تولد شاهد کاهش چشمگیر این بیماری در جامعه هستیم.
واکسن هپاتیت «بی» معمولا در سه نوبت و به فواصل یک ماه و شش ماه پس از اولین تزریق میباشد. توصیه میشود تا آنتی بادی ضد هپاتیت «بی» یک تا سه ماه پس از کامل شدن نوبتهای تزریق واکسن اندازه گیری شود.
اسلاید 6 :
کم تحرکی ، رژیم غذایی نامناسب ، استفاده از نوشابه های دارای قند زیاد و همچنین روغن های غیربهداشتی از علل بروز کبد چرب در کشور به شمار می آید.
کبد چرب می تواند الکلی و غیرالکلی باشد که در جوامع غربی که مصرف الکل در آنها زیاد است کبد چرب از نوع الکلی است اما در کشور ما علت اصلی کبد چرب ، کم تحرکی و رژیم نامناسب غذایی است.
این بیماری روند پیشرفت سه مرحله ای دارد. در مرحله اول تنها تجمع چربی در کبد است. اگر این مرحله پیشرفت کند باعث التهاباتی در کبد می شود.
در مرحله پیشرفته بیمار مبتلا به سیروز کبدی می شود و اگر جدی گرفته نشود کبد از کار می افتد.
شیوع 40 درصدی کبد چرب در کشور
اسلاید 7 :
مصرف الکل
چاقی
دیابت قندی و بالا بودن چربی های خون
عمل جراحی روده و کاهش سریع وزن
سوء جذب پروتئین – کالری
بیماری های التهابی کبد مثل هپاتیت سي
کبد چرب حاملگی
مسمومین با مواد سمی مثل تتراکلرید کربن ، تری کلرواتیلن ، فسفر وفیالوریدین
مصرف برخی داروها (مثل تتراسیکلین ، اسید والپروئیک، آمیودارون و ترکیبات کورتن دار)
علل و بیماری های همراه با کبد چرب
اسلاید 8 :
چاقی و کبد چرب
میزان شیوع چاقی در سنین 25 تا 34 به 50 درصد رسیده است که چربی خون در این رده 23 درصد شیوع دارد.
کبد چرب در افراد چاق شایع است. در اکثر مطالعات انجام شده بین 60 تا 100% بیماران مبتلا به کبد چرب چاق بوده اند. عواملی چون عدم تحرک جسمانی ، توسعه تکنولوژی زندگی ماشینی ، شهر گرایی ، تن آسایی ، رفاه مادی و مصرف بی رویه مواد غذایی چرب – عواملی می باشند که موجب شده اند تا شیوع چاقی روز به روز بیشتر شود.
براساس قد و سن افراد می توان وزن ایده آل آنها را از جداول بررسی کرد و نسبت وزن به قد و اندازه دور کمر نیز کمک کننده است.
اسلاید 9 :
گرچه متهم اصلی در ذهن مردم در قضیه چاقی ، مصرف مواد چرب است ولی باید دانست که چربی مقصر اصلی نیست و در عوض رژیم های غذایی غنی از نظر قند ها به صورت مخفیانه چربی ذخیره کرده و دور کمر را افزایش داده و باعث شیوع چاقی می شود.
مصرف چربی های خوب مثل اسیدهای چرب اشباع نشده در روغن زیتون و آجیل میتواند چربی های اشباع شده گوشت ها و یا در برخی غذاها را از بین ببرند. منابع دیگر چربی های خوب مانند اسیدهای چرب ماهی و روغن آن ، بدن را در برابر چربی های مضر محافظت می نماید.
آیا قندها در بروز کبد چرب موثرترند یا مواد چربی؟
اسلاید 10 :
باید توجه داشت که گرچه قند خون ناشتا بیش از 127 میلی گرم در دسی لیتر که دوبار تکرار شود ، بر ابتلای دیابت قندی دلالت دارد ولی در افرادی که زمینه دیابت در خانواده قوی باشد و دچار کبد چرب شده اند ، در معرض دیابت مخفی می باشند. برای مثال در صورتی که در فرد مبتلا به کبد چرب میزان قند بیش از 105 میلی گرم در دسی لیتر باشد و سطح انسولین سرم بالا باشد، فرد را باید جزو گروه دیابت مخفی قرار داد. در افراد مبتلا به دیابت نهفته ، سطح قند خون نسبت به مقدار طبیعی قند خون در بدن اندکی بیشتر است و مقاومت به انسولین وجود دارد. معمولاً افرادی که مبتلا به دیابت نهفته هستند، ظرف مدت زمان 10 تا 15 سال به دیابت نوع دوم آشکار مبتلا خواهند شد.
دیابت نهفته در کمین است
اسلاید 11 :
داروی متفورمین سبب تشدید اثر انسولین موجود در بدن در مصرف قند خون می شود. هدف از استفاده از این دارو کاهش قند نیست وبه همین دلیل ابتدا با مقادیر کم مصرف میشود و و سپس به مقادیر ایده آل رسانده میشود.
داروی متفورمین
اسلاید 12 :
در اکثر موارد در بیماری کبد چرب معمولاً علامت خاصی وجود ندارد به دنبال انجام آزمایشهای دوره ای ، اختلال در آنزیم های کبد مشخص می شود و یا اینکه در زمان انجام سونوگرافی شکم برای علل دیگر ، وجود کبد چرب تشخیص داده میشود. البته اختلالات آنزیمی در کبد چرب معمولاً خفیف بوده و در اکثر موارد موجب افزایش مختصر در آنزیم کبدی ALT , AST می شود. گاهی بیماری با سنگ صفراوی همراه است. در برخی موارد علائمی نظیر خستگی و احساس ناراحتی و درد مختصر در قسمت فوقانی و راست شکم (محل کبد) دیده می شود. در موارد شدید علائمی مثل شکم درد ، تهوع ، استفراغ، بزرگی کبد و زردی عارض می شود. در اکثر بیماران چاقی و عوارض آن دیده می شود. در صورت پیشرفت بیماری به سمت سیروز کبدی بزرگ طحال ، تجمع آب در شکم و اندام ها و تغییرات پوست دیده می شود.
علایم و نشانه های کبد چرب
اسلاید 13 :
در حالت عادی لبه کبد را میتوان در هنگام دم عمیق لمس کرد. البته ذکر این نکته ضروری است که به جز در مراحل انتهایی و دیررس بیماری، با لمس کبد و معاینه شکم به تنهایی نمیتوان به بیماری کبدی پی برد.
باید توجه داشت که حتی با سونوگرافی شکم در همه موارد، وجود بیماری کبدی را نمیتوان تشخیص داد و انجام آزمایش خون و بررسیهای تکمیلی دیگر ضروری است.
آیا با معاینه شکم و لمس کبد میتوان به بیماری کبدی پی برد؟
اسلاید 14 :
بهره گیری از فیبرو اسکن در تشخیص شدت ضایعات کبدی
اسلاید 15 :
چند نمونه فیبرواسکن
اسلاید 16 :
مراقب کودکان خود باشیم!
«هفت درصد کودکان کشور که در مقطع تحصیلی دبستان و راهنمایی به سر میبرند، کبد چرب دارند.»
«این کودکان در صورت عدم مراقبت و پیگیری بیماریشان، در بزرگسالی به بیماری های غیرواگیر همچون دیابت، فشار خون و بیماری قلبی مبتلا خواهند شد.»
«متاسفانه کبد چرب در اکثر مواقع بیعلامت است، و این موضوع باعث تشخیص دیرهنگام بیماری میشود.»
والدین عزیز، اگر کودکان چاق، کم تحرک و دوستدار زیاد مواد شیرین دارند، حتما به سلامت کبد کودک شک کنند و با مراجعه به پزشک از سلامت کبد فرزند خود مطمئن شوند.
حال حاضر بسیاری از کودکان به بازی های رایانهای گرایش دارند و این موضوع باعث کمتحرکی بیشتر و در نتیجه چاقی و اضافه وزن آنها میشود و به همین علت در پاره ای از مواقع ابتلا به کبد چرب در این کودکان تسریع میشود.
اسلاید 17 :
در اکثر موارد ، این حالت خطرناک نیست ولی این بیماری مثل سایر بیماریهای کبدی مزمن در صورت عدم درمان به موقع و در دراز مدت پیشرفت کرده و رسوب مقادیر زیادی چربی در کبد به ایجاد فیبروز یا سفتی کبد منجر شده و در آخر سیروز کبدی عارض می شود.
البته بیماری های قلبی و دیابت و فشار خون بالا مهمند.
آیا کبد چرب بیماری خطرناکی است؟
اسلاید 18 :
در بیماری تصلب شرایین یا آترواسکلروز چربی و کلسترول به مرور زمان در دیواره سرخرگها رسوب می کند و این زمینه ساز تشکیل لخته خونی است. عوامل ایجادکننده آترواسکلروز عبارتند از: چاقی، استعمال دخانیات، بی تحرکی، رژیم غذایی ناسالم، فشارخون بالا، چربی های خون بالا و دیابت قندی
با حذف عوامل خطر. آینده خود را بیمه کنید
به فکر بیماری های قلب و عروق باشیم
اسلاید 19 :
واقعیت های سیگار
طبق اعلام گزارشی از وزارت بهداشت بیش از یک میلیارد نفر در دنیا و حدود 10 میلیون نفر در ایران سیگار مصرف می کنند و متاسفانه گرایش به سیگاری شدن به سرعت در بین نوجوانان و جوانان در حال افزایش است.
هر 7 ثانیه یک نفر در دنیا و هر 10 دقیقه یک نفر در ایران بر اثر مصرف سیگار می میرد.
درجه حرارت آتش سیگار حدود 900 درجه سانتیگراد است که به دلیل حرارت زیاد تجزیه حرارتی روی می دهد و ترکیبات مضری بوجود می آید. بیش از 4 هزار ماده در سیگار شناسایی شده است که 400 نوع آن بیماری زا هستند و حدود 40 نوع سرطان به دلیل استعمال این ماده بوجود می آید.
مصرف سیگار سبب شیوع بیماریهایی چون بیماری های قلبی عروقی، حملات مغزی، انواع سرطان ها( معده، خون، حفره دهان، شکم، مثانه، کلیه، ریه، حفره مری) بیماریهای بدخیم تنفسی، حملات مغزی، بیماری های پوستی، زایمان زودرس و سقط جنین شود. بر اساس یافته های علمی سیگار در زنان سبب ایجاد مشکلات تولید مثلی نظیر ناباروری، سقط جنین، مرگ زودهنگام و کاهش وزن نوزاد می شود و در مردان به ناهنجاری های ژنتیکی، کاهش غلظت اسپرم و کاهش تحرک آنها می شود.
فرد سیگاری تنها به خود آسیب نمیرساند چراکه دود دو نخ سیگار در یک اتاق 10 برابر آلوده ترین نقاط شهر تهران است.
اسلاید 20 :
برخی مردم بر این باورند که دود حاصل از قلیان از آب رد میشود و مواد سمی آن از بین میرود.ولی باید گفت که مقدار تنباکوی مصرفی در یک وعده قلیان معادل مصرف 20 تا 50 نخ سیگار است و یکبار استفاده از قلیان 10 تا 20 لیتر دود تولید میکند . دود استنتاق شده از قلیان نه تنها همه ی مواد سرطان زای سیگار را داراست بلکه مونوکسید کربن بیشتری هم تولید میکند.همچنین تنباکو حاوی فلزات سنگینی چون آرسنیک، کروم ، سرب و کبالت است که در اثر حرارت دیدن آزاد میشوند.
در قلیان بیشتر مواد سمی از جمله نیکوتین و خاکستر وارد ریه میشوند و بخاطر دم های عمیق تخریب های جدی به حبابچه های ریه واردمیشود. همچنین مرطوب بودن راههای هوایی و مجرای خروج دود قلیان عاملی مهم جهت رشد میکروبها و قارچهاست.
تنباکو و سیگار سبب ایجاد بار اضافی برای عملکرد سم زدایی کبد می شوند که همین امر می تواند زمینه ساز ایجاد التهاب و کبد چرب شود.
تنباکو و سیگار شانس ابتلا به دیابت و فشار خون و سرطان کبد، ریه، مری، معده، لوزالمعده، روده بزرگ، زخم های گوارشی و ریفلاکس معده را بالا میبرند.
سیگار با تاثیری که برروی گیرنده های انسولین بر روی سلولها می گذارد موجب بالا رفتن مقاومت سلول های بدن به انسولین شده و افزایش قند خون را در پی دارد و این بیماری تاثیر مستقیمی بر ایجاد کبد چرب دارد.
قلیان