پاورپوینت الگوی تعامل در فعالیتهای مدنی

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

مکتب تربیتی اسلام

جلسۀ سی و یکم: الگوی تعامل در فعالیتهای مدنی

اسلاید 2 :

فهرست
مقدمه
نقش انسان در سازندگی نظام اجتماعی
مسئولیت نسبت به اموال عمومی
مسئولیت نسبت به اماکن عمومی
مسئولیت نسبت به ثروت های عمومی
پرهیز از آسیب های اجتماعی
نظام قضا و جزا
نظام آموزش و پرورش و فرهنگ سازی اجتماعی

اسلاید 3 :

حکومت، ضرورتی عقلی و دینی برای نظام زندگی اجتماعی
ثمرات حکومت
برقراری امنیت و دوری از هرج و مرج
امنیت شهرنشینی
مرزبانی
جمع آوری مالیات و انجام فعالیت های کلان
برقراری قانون و جریان زندگی با ثُبات اجتماعی
دوایر دولتی
پلیس و شهربانی
نظام قضا و جزا

اسلاید 4 :

لزوم حاکم

فَإِنَّهُ لاَبُدَّ لِلنَّاسِ مِنْ أَمِير بَرّ أَوْ فَاجِر، يَعْمَلُ فِي إِمْرَتِهِ الْمُؤْمِنُ، وَيَسْتَمْتِعُ فِيهَا الْكَافِرُ، وَيُبَلِّغُ اللهُ فِيهَا الاَْجَلَ، وَيُجْمَعُ بِهِ الْفَيءُ، وَيُقَاتَلُ بِهِ الْعَدُوُّ، وَتَأْمَنُ بِهِ السُّبُلُ، وَيُؤْخَذُ بِهِ لِلضَّعِيفِ مِنَ الْقَوِيِّ، حَتَّى يَسْتَرِيحَ بَرٌّ، وَيُسْتَرَاحَ مِنْ فَاجِر

مردم به زمامداری نیازمندند، خواه نیکوکار باشد، و خواه بدکار؛ تا مؤمنان در سایه ی زمامداریش به کار خویش مشغول و کافران هم بهره مند شوند، و مردم در دوران حکومت او، به زندگی بپردازند و به وسیله او اموال بیت المال جمع آوری شود، و به کمک او با دشمنان مبارزه شود. جاده ها امن و امان گردد، حقّ ضعیفان از نیرومندان گرفته شود، نیکوکاران در رفاه و از دست بدکاران، مردم در امان باشند

حضرت علی علیه السلام در خطبه 40 می فرمایند:

اسلاید 5 :

سازندگی بهتر از ویران ساختن است!
حضرت رسول (ص) :
الا اخبركم بأفضل من درجة الصيام والصلاة؟ قالوا: بلی یا رسول الله قال:
صلاح ذات البين فان فساد ذات البين هي الحالقة
ميخواهيد شما را از چيزي كه بهتر از روزه و نماز و صدقه است خبر دهم ؟
" اصلاح ميان كسان "
زيرا فساد ميان كسان مايه هلاك است
باعث فروپاشی نظام و حاکمیت نشویم، که باعث هرج و مرج می شود، به دنبال حل مشکلات باشیم

اسلاید 6 :

امنیت
امام علی علیه السلام فرمود: «لایحل لمسلم ان یروع مسلماً؛ روا نیست برای مسلمان که مسلمانی را بترساند.» بحارالانوار، ج 72، ص 147.

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «من آذی موءمناً فقد آذانی؛(2) هر که مؤمنی را بیازارد، من را آزرده است.»، بحار الانوار ص 150، ح 13

«هماهنگی با اخلاق، آداب و رسوم مردم در موارد مشروع مایه ی امنیت است.»(17)

امنیت اجتماعی

اسلاید 7 :

مقدمه
انواع حکومت
پادشاهی
مردمی
رهبری – مردمی
الهی
ملزومات تابعیت
احترام به قانون
عدم معارضه و تزلزل حاکمیت

اسلاید 8 :

نقش انسان در سازندگی نظام اجتماعی
مشاغل دولتی
مشاغل خصوصی
نظام پولی و بانکی
مشارکت در نظام سیاسی
رأی دهی
مشارکت در احزاب سیاسی
عهده گیری سمت های سیاسی
اعتراض به بی عدالتی
در سطح جزئی
در سطح کلان
رسیدگی به نیازهای هم نوعان
فقرا
آسیب دیدگان حوادث طبیعی
ایتام و معلولان و سالمندان

اسلاید 9 :

کارگران و کارفرمایان
برتری کارگران
فقال : " أفضل منكم من يعمل بيده ، ويأكل من كسبه
حضرت عیسی خطاب به حواریان خود گفتند: برتر از شما حواریان کسی است که با دست خود کار می کند و از دستاورد کسبش می خورد
امیر موءمنان در عهدنامه خویش به مالک اشتر می فرمایند:ثُمَّ اُنْظُرْ فِي أُمُورِ عُمَّالِكَ فَاسْتَعْمِلْهُمُ اِخْتِيَاراً اِخْتِبَاراً وَ لاَ تُوَلِّهِمْ مُحَابَاةً وَ أَثَرَةً فَإِنَّهُمَا جِمَاعٌ مِنْ شُعَبِ اَلْجَوْرِ

در استخدام کارمندان و کارگزاران نظر کن. آنها را با آزمودن به کار بگیر و دل بخواهی و بی ضابطه استخدامشان نکن؛ زیرا این دو روش، مجموعه ای از خیانت و ظلم را به همراه دارد.
پیامبر فرمود:ستم به کارگران در پرداختن کارمزد، از گناهان بزرگ است.
رسول خدا فرمود: خدا بخشاینده همه گناهان است، مگر گناه بدعت گذار در دین، غاصب مزد کارگر و آن که آزادی را به بردگی بفروشد

اسلاید 10 :

مشورت وشورا
امیرمومنان: خودکامۀ خود رأی، نابود می شود و مشورت کنندۀ با دیگران در عقل آنان شریک می شود

امام سجاد (ع) در رسالۀ حقوق درباره وظیفۀ مشاور می فرمایند: حق مشورت خواه این است که اگر عقیده و نظری داری از او دریغ نداری و اگر دربارۀ محور مشورت چیزی نمی دانی، او را به دانایی راهنمایی کنی

اسلاید 11 :

مسئولیت نسبت به اموال عمومی
مالکیت اموال عمومی (حق الناس)
زکات و مالیات
وقف
تأمین اجتماعی
مراکز تفریحی و ورزشی (پارک، محیط های سرگرمی، اماکن ورزشی، .)
مراکز درمانی و خدمات رفاهی (بیمارستان ها، مراکز سالمندان، مراکز بهزیستی، .)
مراکز فرهنگی
مساجد و معابد
فرهنگسرا
کانون های اجتماعی
مراکز زیارتی
موزه ها
ادارات و سازمان های دولتی
مهمانسراها، پایانه ها

اسلاید 12 :

دقت در مصرف اموال عمومی
امیر مؤمنان به فرمانداران خود نوشته که نوک قلمهای خود را باریک کنند و از فاصله سطرها بکاهند و جملات غیر لازم را حذف کنند و اصل مطلب را با عباراتی کوتاه بنویسند و از قلم فرسایی بپرهیزند؛ زیرا اموال مسلمانان زیان رساندن بر نمی تابد

امیرمؤمنان در سخنی در اشاره به اموال عمومی فرمودند: مسلمانان در سه چیز با یکدیگر شریک اند: گیاهان صحرا (مراتع)، آب و آتش (انرژی)

اسلاید 13 :

دقت در مصرف اموال عمومی
أَنَّ أَمِيرَ اَلْمُؤْمِنِينَ ع قَالَ:أَوْحَى اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَى دَاوُدَ ع أَنَّكَ نِعْمَ اَلْعَبْدُ لَوْ لاَ أَنَّكَ تَأْكُلُ مِنْ بَيْتِ اَلْمَالِ وَ لاَ تَعْمَلُ بِيَدِكَ شَيْئاً قَالَ فَبَكَى دَاوُدُ ع أَرْبَعِينَ صَبَاحاً فَأَوْحَى اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَى اَلْحَدِيدِ أَنْ لِنْ لِعَبْدِي دَاوُدَ فَأَلاَنَ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ اَلْحَدِيدَ فَكَانَ يَعْمَلُ كُلَّ يَوْمٍ دِرْعاً فَيَبِيعُهَا بِأَلْفِ دِرْهَمٍ فَعَمِلَ ثَلاَثَمِائَةٍ وَ سِتِّينَ دِرْعاً فَبَاعَهَا بِثَلاَثِمِائَةٍ وَ سِتِّينَ أَلْفاًوَ اِسْتَغْنَى عَنْ بَيْتِ اَلْمَالِ. ( کافی ج ۵ ص ۷۴)

خدا به حضرت داود (س) وحی کرد تو بندهٔ خوبی هستی؛ ولی از اموال بیت المال بهره می بری و با دست خود کار نمی کنی. آن حضرت گفت: داود چهل روز گریست و خدا آهن را برای وی نرم کرد و هر روز یک زره جنگی می بافت و به هزار درهم می فروخت. و بدین گونه داود از بین المال بی نیاز شد.

اسلاید 14 :

خزانه دار اموال عمومی
عن علي (ع) انه قال : لابد للناس من امارة و رزق للامير، و لابد من عريف و رزق للعريف، و لابد من حاسب و رزق للحاسب چ، و لابد من قاض و رزق للقاضي، و كره ان يكون رزق القاضي علي الناس الذين يقضي لهم و لكن من بيت المال

لازم است براي مردم فرماندهي و بودجه اي براي فرمانده و حسابرسي و بودجه اي براي حسابرس و قاضي و بودجه اي براي قاضي [دادگستري ] و صحيح رزق قاضي بر عهده مردمي كه براي آنان قضاوت مي‎كند باشد، بلكه بايد از بيت المال مسلمانان زندگي او تأمين گردد.

اسلاید 15 :

عوامل ضایع شدن مال
امام صادق (س) :اموالتان را با زکات حفظ کنید. هیچ مالی در خشکی و دریا تلف نشده، مگر به سبب ممانعت از زکات

رسول خدا می فرماید:هرگاه مردم، فقیرانشان را دشمن دارند (و به آنان چیزی نپردازند) در حالی که ساختمان بازارهایشان را آباد کنند و برای مال اندوزی به همدیگر تبریک گویند، خدا با چهار چیز آنان را هدف می گیرد:قحطسالی، ستمشاهی، خیانت کارگزاران و یورش دشمنان

اسلاید 16 :

زکات و امنیت اقتصادی
درباره ی امنیّت اقتصادی، امیر مؤمنان علی علیه السلام به یکی از مأموران جمع آوری زکات و مالیات این فرمان را صادر نمود:

«باتقوا و با احساس مسؤولیت در برابر خداوند یکتا حرکت کن. و در این راه هیچ مسلمانی را مترسان. و بر سرزمین او ناخشنود مگذر. بیش از آنچه از حقّ خداوند در اموالش هست از او مگیر.
پس آن گاه که به آبادی قبایل رسیدی در کنار آب فرود آی و داخل خانه های مردم مشو.
پس با آرامش و وقار به سوی آنان برو، تا در میان آنان قرارگیری؛ به آنان سلام کن و از اظهار تحیّت بخل مورز.

پس از آن به آنان بگو: ای بندگان خدا، مرا ولی خدا و خلیفه اش به سوی شما فرستاده است تا حقّ خدا را که در اموالتان است، بستانم؛ آیا در اموال شما حقی از خدا هست که آن را به نماینده اش بپردازید، اگر کسی گفت: نه، دیگر به او مراجعت مکن. و اگر کسی پاسخ داد: آری، همراهش برو؛ امّا نه اینکه او را بترسانی یا تهدید کنی، یا او را به کار مشکلی مکلّف سازی.
هرچه از طلا یا نقره به تو داد، بستان؛ و اگر دارای گوسفند یا شتر بود، بدون اذن او داخل آن مشو، چون که بیشتر آن ها از آن او است.
و آن گاه که داخل شدی همچون شخصی مسلّط و سختگیر رفتار مکن.»(8)

اسلاید 17 :

توزیع ثروت
ما أَفاءَ اللَّهُ عَلي‏ رَسُولِهِ مِنْ أَهْلِ الْقُري‏ فَلِلَّهِ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِي الْقُرْبي‏ وَ الْيَتامي‏ وَ الْمَساکينِ وَ ابْنِ السَّبيلِ کَيْ لا يَکُونَ دُولَةً بَيْنَ الْأَغْنِياءِ مِنْکُمْ وَ ما آتاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ ما نَهاکُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَديدُ الْعِقابِ7

آنچه خداوند ( به عنوان فی ء ) از ( اموال ) اهل شهر و روستاها بر فرستاده خویش بازگردانید از آن خدا و رسولش و خویشان او و یتیمان و مسکینان و در راه ماندگان ( راه هر هدف دینی و دنیوی لازم برای اسلام و مسلمین که راهیانش نیاز به آن دارند ) است ، تا میان ثروتمندان شما دست به دست نگردد و آنچه را فرستاده ما به شما داد ( از احکام و معارف و اموال ) بگیرید و از آنچه شما را منع و نهی کرد باز ایستید ، و از خدا پروا نمایید ، که خداوند سخت کیفر است.

اسلاید 18 :

موارد توزیع
توزیع منابع:امام باقر (ع): در کتاب علی یافتیم که هر مسلمانی زمینی را احیاء کند، باید در آبادانی آن بکوشد و خراج آن را به امامی از اهل بیت ( س) بپردازد.؛ پس اگر آن را رها یا ویران کند و مسلمانی دیگر از او به آبادانی آن بپردازد، به آن زمین سزاوارتر از کسی است که آن را رها کرده است. ( کافی ج ۵ ص ۷۹)

توزیع مالی در اسلام با استفاده از: تشویق به انفاق، تهدید به کیفر(انباشه کنندگان مال)، اقدام دولت (احتکار کنندگان)

توزیع خدمات: احداث جاده، پل، مراکز آموزشی، فرهنگی و تفریحی (به طور مناسب و مساوی در سطح شهر تقسیم شده باشند)

اسلاید 19 :

مصادیق صدقه
کار خوب
آب رسانی و آب دهی
شنواندن ناشنوا
عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ ع قَالَ : إِسْمَاعُ اَلْأَصَمِّ مِنْ غَيْرِ تَضَجُّرٍ صَدَقَةٌ هَنِيئَةٌ.
شنواندن سخن به ناشنوا بدون اظهار ناراحتی و ندرهم کشیدن چهره، صدقه ای گوارا است

اسلاید 20 :

وقف
وَ قَالَ علاَ يَتْبَعُ اَلرَّجُلَ بَعْدَ مَوْتِهِ إِلاَّ ثَلاَثُ خِصَالٍ صَدَقَةٌ أَجْرَاهَا اَللَّهُ لَهُ فِي حَيَاتِهِ فَهِيَ تَجْرِي لَهُ بَعْدَ مَوْتِهِ وَ سُنَّةُ هُدًى يُعْمَلُ بِهَا وَ وَلَدٌ صَالِحٌ يَدْعُو لَهُ

هيچ گونه اجر و پاداشى بعد از مرگ به دنبال انسان نمى‏آيد مگر سه چيز: صدقه جاريه‏اى كه در حيات خود فراهم ساخته و بعد از مرگش ادامه دارد (مانند بناهاى خير) و سنت و روش پسندیده ای كه آن را بر قرار كرده و بعد از مرگ او به آن عمل مى‏كنند، و فرزند صالح و نیکوکاری كه براى او استغفار كند