بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
خلاصه کتاب
برنامه ریزی کاربری اراضی شهری
اسلاید 2 :
فصل اول
تعاریف و مفاهیم، نظریه ها و کلیات برنامه ریزی کاربری اراضی شهری
فصل اول
تعاریف و مفاهیم، نظریه ها و کلیات برنامه ریزی کاربری اراضی شهری
اسلاید 3 :
تعاریف و مفاهیم:
برنامه ریزی کاربری زمین، به چگونگی استفاده، توزیع و حفاظت اراضی، اطلاق می شود. ساماندهی مکانی و فضایی فعالیت ها و عملکردهای شهری براساس خواست ها و نیازهای جامعه شهری ، هسته اصلی برنامه ریزی شهری است که انواع استفاده از زمین را طبقه بندی و مکان یابی می کند.
اسلاید 4 :
برنامه ریزی کاربری زمین شهری باید چارچوبی را برای طرح کاربری بهینه زمین به وجود آورد، تا اساس طرح کالبدی و تفصیلی هر بخش شهری مشخص شود. براساس این چارچوب باید از استفاده نامناسب زمین جلوگیری شود و اهداف اقتصادی، اجتماعی، محدودیت های فیزیکی و سیاست های زیست محیطی رعایت گردد.
اسلاید 5 :
کاربری اراضی شهری امروزه در نظام های پیشرفته برنامه ریزی جهان، در راستای استفاده بهینه از زمین، به صورت امایش سرزمین و برنامه ریزی فضائی و طرح ریزی کالبد ملی و منطقه ای و محلی تبدیل شده است.
اسلاید 6 :
موفقیت در عرصه برنامه ریزی کاربری زمین به عوامل زیر بستگی دارد :
الف) وجود قوانین و سیاست های کلان مناسب در زمینه نحوه استفاده از زمین.
ب) استفاده از روش های کارآمد در تهیه و اجرای طرح های شهری و برنامه کاربری زمین.
در مجموع برنامه ریزی کاربری اراضی شهری عبارتست از: «ساماندهی مکانی و فضائی فعالیت ها و عملکردهای شهری براساس نیازها و خواست های مردم شهر».
اسلاید 7 :
اهداف کاربری زمین
1- اهداف محیطی
اهداف محیطی را در راستای جلوگیری از تخریب زمین، برقراری ارتباط و پیوند میان شهر و طبیعت، حفظ منابع پایدار و تجدیدناپذیر، حفظ مواریث تاریخی و فرهنگی، توسعه فضاهای سبز و درختی، مکان یابی بهینه خدمات می توان مطرح نمود.
اسلاید 8 :
2- اهداف اجتماعی
اهداف اجتماعی کاربری زمین در راستای افزایش تسهیلات و خدمات عمومی، کاهش نابرابری در بهره برداری زمین، بهسازی بافت های تاریخی و قدیمی، تقویت هویت محله ای، ارتقاء کیفیت کاربری های مسکونی و اوقات فراغت، زیباسازی محیط محلی و ناحیه شهری و لبه شهری مطرح می گردد.
3- اهداف اقتصادی
اهداف اقتصادی کاربری زمین را در راستای جلوگیری از سوداگری زمین، بهره برداری بهینه اقتصادی از ایمنی، تعدیل حقوق مالکیت، بهره گیری از اضافه ارزش زمین در جهت منافع عمومی میتوان برشمرد.
اسلاید 9 :
4- اهداف کالبدی
اهداف کالبدی زمین عبارت است از راستای جلوگیری از تداخل کاربری های ناسازگار، حفظ تناسب میان توسعه عمودی و افقی، تشویق به تنوع کاربری ها، تدوین معیار و ضوابط و استانداردهای کاربری.
اسلاید 10 :
نظریه های کاربری اراضی شهری
نظریه نقش اجتماعی زمین
زمین از نظر ارزش و نقش اجتماعی در آسایش، امنیت، زیبایی، رفاه و کیفیت زندگی بشری تأثیری اساسی دارد.
هنری جورج : (1897-1810) معتقد است محدود کردن مالکیت خصوصی و بهره برداری از اراضی در راستای منافع عمومی مردم در شهرهاست.
اسلاید 11 :
اسکات: (1895-1819)، اعتقاد دارد که سیستم برنامه ریزی شهرها و شهرک ها و کاربری زمین باید مبتنی بر حفظ اراضی کشاورزی اطراف شهرها وحومه های شهری باشد و بایستی مصلحت عموم در کاربری ها در نظر گرفته شود.
دوور: معتقد است باید درکاربری های زمین نظارت کامل برقرار باشد. دوور و هوب هوس بر اجرای مقررات خاص برای کاربری های اطراف شهرها به خصوص پارک ها تأکید دارند.
نظریه اتو واگنر: (1918-1841) شهرساز اتریشی مبتنی بر نظارت بر توسعه و گسترش شهرها قرار دارد. از نظر وی اراضی اطراف شهرها بایستی به مالکیت عمومی درآید، تا قیمت اراضی شهری کنترل شده و به سودجویی مالکان نیانجامد.
اسلاید 12 :
نظریه نقش اقتصادی زمین
بسیاری از نظریه پردازان معتقدند که زمین به عنوان ثروت ملی محسوب می.شود. از آنجا که ارزش افزوده زمین بسیار بالاتر و سریعتر از سایر کالاهاست، بنابراین، ارزش اضافی زمین عامل اساسی تغییر فضاهای شهری است.
دیویدهاروی : متعقد است، چون زمین از کارکردهای مختلف مصرفی و مبادلاتی و اقتصادی و فناناپذیر برخوردار است بنابراین از مطلوبیت ویژه ای برخوردار است. وی نظریه نحوة استفاده از اراضی شهری ، نظریه خرد اقتصادی اراضی شهر را ابراز می دارد.
اسلاید 13 :
جک هاروی : معتقد است چون زمین و مسکن از منابع نادر هستند، ضروری است در بهره برداری از آنها حداکثر کارآیی در نظر گرفته شود. بنابراین ضوابط و مقررات خاصی بایستی در نحوه استفاده مطلوب از زمین تدوین گردد. به بیان دیگر دخالت در بازار زمین جهت تأمین منافع همگانی و راهبردهای مناسب کاربری زمین متناسب با راهبردهای محیطی و اجتماعی در طرح های شهری ضروری است.
اسلاید 14 :
نظریه نقش طبیعی زمین
به جهت نقش زمین در تأمین رفاه و آسایش عمومی و به عنوان یک ثروت عمومی و از طرف دیگر افزایش جمعیت ضروری است، ضوابط و مقررات ومعیارهایی از آن در راستای منافع عمومی و حفاظت بهینه و در خور پایدار آن در نظر گرفته شود.
تخصیص عاقلانه زمین بر اساس نقش زمین از جمله مباحث برنامه ریزی کاربری است.
اسلاید 15 :
نظریه نقش کالبدی
نقش کالبدی زمین، نحوه مدیریت خردمندانه فضاست. بسیاری از نظریه پردازان، نقش کالبدی زمین را نظارت بر عمران فضا و دگرگونی بهینه آن بر اثر کاربری مناسب می دانند.
استوارت چاپین : میان کاربری زمین در مقیاس کلان و کاربری زمین در مقیاس شهری تفکیک قایل شده است. طبق نظریه وی، استفاده از زمین در مقیاس کلان، به فعالیت هایی چون کشاورزی، معدن، مرتع و جنگل تقسیم می شود. لیکن در مقیاس شهری، استفاده از زمین با تمام فعالیت های مورد نیاز جامعه همانند مسکن، کار، تولید، توزیع، حمل و نقل، گذران اوقات فراغت و خدمات آموزشی، اجتماعی و بهداشتی ارتباط پیدا می کند.
اسلاید 16 :
چاپین : بیان می دارد، که کاربری زمین در مقیاس شهر، به عواملی همچون محدودیت زمین، شکل و موقعیت زمین، انواع فعالیت، تراکم، تمرکز، نحوه توزیع اراضی میان کاربری ها و مقایسه کاربری ها وابسته است.
نظریه برنامه ریزی فضائی معتقد است ، کاربری زمین شهری بایستی به ادراک زیبایی، هویت فضایی و احساس تعلق به محیط پاسخ دهد.
اسلاید 17 :
نظریه ساماندهی زیرزمین، کاربری زمین را به منظور ساماندهی فعالیت های شهری به منظور ایجاد معبر برای مترو، تردد اتومبیل، استقرار تأسیسات شهری، استفاده تفریحی، استفاده خدماتی و تجاری و غیره . انبار و مخصوصاً ایجاد پناهگاه پیشنهاد می.نماید.
در مجموع نظریه برنامه ریزی فضائی، کاربری زمین را در سطح و زیرزمین به منظور مجموعه فعالیت هایی که انسان در طبیعت انجام می دهد، یا مجموعه ای از روابط انسان و محیط، فعالیت (نوع کاربری) مدنظر دارد.
اسلاید 18 :
نظریه برنامه ای
نظریه برنامه ای به کاربری زمین، با پیدایش شهرسازی جدید ظهور می نماید. اقدامات اولیه این نظریه بیشتر جنبه حقوقی، مهندسی و اداری داشته است. ولی از اوایل دهه 1960، موضوع چگونگی استفاده از اراضی شهری در مفهوم خاص «برنامه ریزی کاربری زمین» به طور جدی شکل گرفت و بر پایه مفاهم، مبانی و روش های هدفمند و منظم استوار شد.
اسلاید 19 :
با پیدایش و فراگیر شدن «شهرسازی مدرن» و رواج الگوی «طرح های جامع شهری» موضوع کاربری زمین و برنامه ریزی برای آن، تا حدود زیادی تحت تأثیر توسعه اقتصاد سرمایه داری، گسترش صنایع اتومبیل و شبکه راه ها، تکنولوژی ساختمان و غیره قرار گرفت و تا حد زیادی از اهداف اولیه خود به دور افتاد. اما در طول چند دهه اخیر، در واکنش به ناکامی چشمگیر الگوی طرح های جامع سنتی و مطرح شدن دیدگاه ها و اهداف جدید در زمینه محیط زیست، عدالت اجتماعی، کیفیت زندگی شهری و غیره، اصولاً مفهوم و تعریف «زمین و فضا» و معیارهای استفاده از آن به کلی عوض شده و در نتیجه مبانی و اهداف «برنامه ریزی کاربری زمین» ارتقاء کیفی پیدا کرده و در راستای «توسعه پایدار» قرار گرفته است.
اسلاید 20 :
نظریه ساماندهی زمین
ضوابط و مقررات چگونگی تقسیم اراضی شهری و نحوه استفاده از آن به موضوعاتی مثل مالکیت زمین از نظر وظایف بخش عمومی، جلوگیری از سوء استفاده های اقتصادی از زمین، و حفظ بهداشت، ایمنی و رفاه عمومی در برابر خطرات و سوانح طبیعی و صنعتی بر می گردد. اولین مقررات قانونی مربوط به بهره برداری از اراضی، با تصویب «قانون بهداشت عمومی» در سال 1875، مطرح گردید که مالکان خصوصی زمین را ملزم به رعایت شرایطی در مورد حفظ منابع آب، دفع فاضلاب و سنگ فرش معابر شهری می نمود.
