بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
Community Health Nursing
پرستاری سلامت جامعه
اسلاید 2 :
ایمن سازی
اسلاید 3 :
اصول کلی واکسیناسیون
اسلاید 4 :
انواع واکسن ها
واکسن از باکتری یا ویروس زنده ضعیف شده و یا غیر فعال شده و یا جزئی از آن ها (مانند آنتی ژن سطحی خالص شده یا توکسوئید) ساخته شده است.
با تزریق واکسن ، سیستم ایمنی بدن علیه باکتری یا ویروس وارد شده به بدن، آنتی بادی ساخته و باعث بالا بردن مصونیت بدن در مقابل بیماری ناشی از آن می شود.
اسلاید 5 :
واکسن ها به دو گروه واکسن های زنده ضعیف شده و واکسن های غیرزنده (غیرفعال) تقسیم می شوند.
واکسن های باکتریایی شامل واکسن های حاوی باکتری زنده ضعیف شده (مانند ب.ث.ژ) ، باکتری کشته شده (مانند سیاه سرفه)، توکسوئید(مانند دیفتری و کزاز) و واکسن های پلی ساکاریدی (مانند پنوموکوک پلی ساکاریدی و مننگوکوک پلی ساکاریدی) هستند.
واکسن های ویروسی شامل ویروس زنده ضعیف شده (مثل ،MMR واکسن خوراکی فلج اطفال و تب زرد) ، ویروس کامل غیرفعال (مانند واکسن تزریقی فلج اطفال و هاری) و بخشی از آنتی ژن سطحی ویروس (مانند هپاتیت ب و آنفلوانزا) هستند.
اسلاید 6 :
واکسن های غیرزنده (غیر فعال) باکتریایی و ویروسی در طبقه میانی یا پایینی یخچال و در دمای 8- 2 درجه سانتی گراد نگهداری می شوند.
اسلاید 7 :
فرایند واکسیناسیون ایمن
اسلاید 9 :
نکته ها:
در خصوص طریقه مصرف واکسن ها چنانچه دستورالعمل مشخصی از طرف مرکز مدیریت بیماری های واگیر ارایه نشده باشد، مراعات دستورالعمل کارخانه سازنده ضروری است.
واکسن های پنج گانه، سه گانه، دو گانه، کزاز، هپاتیت ب، هموفیلوس آنفلوانزای تیپ ب Hib)) ، پنوموکوک و فلج اطفال تزریقی در مقابل یخ زدگی تغییر ماهیت می دهند. در این صورت باید از مصرف آن ها جدا خودداری شود.
واکسن های MMR و ب.ث.ژ در مقابل نور حساس هستند و باید از قرار گرفتن بیش از 30 دقیقه در معرض نور خورشید و نورفلوئورسنت (نئون) محافظت شوند.
,واکسن های حساس به سرما
واکسن های حساس به نور
اسلاید 10 :
حلال واکسن های MMR و ب.ث.ژ نیز در واحد مصرف کننده باید در دمای ذکر شده نگهداری شوند.
کلیه واکسن ها باید تا لحظه تجویز در دمای ذکر شده ( 8 - 2 درجه سانتیگراد) نگهداری شوند.
حساس ترین واکسن در مقابل حرارت، OPVاست و پس از آن به ترتیب واکسن های، MMR ، تب زرد و ب.ث.ژ به حرارت حساس هستند و از قرار گرفتن این واکسن ها در دمای محیط باید اجتناب شود.
حلال واکسن ها کاملاَ اختصاصی هستند و فقط برای آماده سازی همان واکسن و همان تولیدکننده مصرف می شوند.
اسلاید 13 :
ترمومتر دیجیتالی بیرون سردخانه نصب می شود
اسلاید 14 :
مدت زمان نگهداری واکسن ها پس از باز کردن ویال
نباید در یک زمان، بیش از یک ویال از یک نوع واکسن باز شود، بلکه پس از اتمام یک ویال، باید برای باز کردن ویال بعدی اقدام کرد.
واکسن های با ویال های چند دزی (فلج اطفال خوراکی و تزریقی،سه گانه، دوگانه، کزاز، هپاتیت ب و پنج گانه ) پس از باز شدن ویال در مراکز ارائه خدمات ایمن سازی، در صورتی که شرایط زنجیره سرما وسترونی حفظ شود و به شرطی که بیش از یک ماه از زمان باز شدن ویال نگذشته باشد، تا پایان تاریخ انقضا قابل مصرف است.
نکته: درمورد ویال های چند دزی یادشده فوق ، بایستی تاریخ اولین روزاستفاده روی ویال درج شود.
اسلاید 15 :
در تیم های سیار واکسیناسیون، ویال های باز شده واکسن باید در پایان کار روزانه دور ریخته شود، ولی ویال های باز نشده به شرط رعایت کامل زنجیره سرما، باید در روزهای بعد در اولویت مصرف قرار گیرند.
ویال های آماده شده واکسن ب.ث.ژ که مصرف نشده اند، باید 4ساعت پس از آماده سازی دور ریخته شوند.
این زمان برای واکسن MMR ، 6 ساعت و برای واکسن آبله مرغان، 30 دقیقه است.
اسلاید 16 :
هر یک از ویال های باز شده در شرایط زیر باید دور ریخته شوند :
الف) اگر شرایط سترونی بطور کامل رعایت نشده باشد.
ب) اگر شواهدی دال بر احتمال وجود آلودگی واکسن ( مانند غوطه ور شدن ویال محتوی واکسن پس از باز شدن در یخ آب شده داخل یخدان، ذرات قابل رویت در ویال واکسن، ترک خوردگی ویال واکسن ویا کنده شدن برچسب واکسن ) مشاهده شود.
چنانچه این تغییرات در ویال های باز نشده مشاهده شود، باید با حفظ کامل زنجیره سرما، واکسن به رده بالاتر اجرایی برگشت داده شود.
اسلاید 17 :
ممنوعیت مصرف واکسن ها
ممنوعيت در ايمن سازي : به حالتی اطلاق می شود که تجويز یک واكسن با احتمال قوی با عوارض نامطلوب وخیم همراه باشد.
به عنوان مثال، در صورتی که کودک پس از دریافت نوبت قبلی واکسن دچار واکنش حساسیتی شدید (مانند آنافیلاکسی) شده باشد، نباید در دفعات بعدی واکسیناسیون، آن واکسن را دریافت کند.
اسلاید 18 :
احتياط در ايمن سازي:
به حالتی اطلاق می شود که احتمال پیامد نامطلوب وخیم بعد از تجویز یک واکسن وجود داشته باشد.در آن صورت ايمن سازي بايد به تعويق بيفتد و يا فوايد و مضرات احتمالي آن سنجيده شده و سپس تصميم گيري شود.
به عنوان مثال، تزریق واکسن آنفلوانزا در صورت ابتلا به سندرم گيلن باره طي 6 هفته پس از دريافت دز قبلي واكسن، جزو موارد احتیاط است و باید مضرات احتمالی درمقابل فواید آن درنظر گرفته شود.
اسلاید 19 :
باورهای غلط در مورد ممنوعیت ایمن سازی
شرايط ذيل دليلي بر ممنوعيت ايمن سازي نبوده و نيازي به تعويق ايمن سازي نمي باشد:
مواجهه اخير با یک بيماري عفوني
بيماري خفيف با تب مختصر مانند سرماخوردگي، عفونت گوش و اسهال خفيف
دوره نقاهت یک بيماري
دريافت آنتی بیوتیک (بجز در مورد واكسن خوراكي تيفوئيد)
دريافت داروهاي ضد ويروسي (بجز در مورد واكسن آبله مرغان و واکسن زنده آنفلوانزا)
نارس بودن شيرخوار يا وزن كم هنگام تولد
تماس خانگي با خانم باردار
سابقه حساسيت خفيف يا غير اختصاصي در دريافت كننده واكسن يا بستگان وي (بجز حساسيت شديد شناخته شده فرد دريافت كننده واكسن به يكي از اجزاي واكسن)
اسلاید 20 :
تغذيه با شير مادر
سوء تغذيه
ابتلا به زردي دوره نوزادي
سابقه سندرم مرگ ناگهاني شيرخوار در خانواده
تماس خانگي با فرد دچار نقص ايمني ( بجز موارد خاص)
سابقه جراحي اخير يا جراحي در آينده نزدیک
بيماري هاي مزمن غيرواگير قلب، ريه (مانند آسم)،كليه يا كبد و بیماری های متابولیک(مانند دیابت)
بيماري ها و شرايط پايدار و غير پيش رونده عصبي (مانند سندرم داون،فلج مغزی cp)
سابقه تشنج در خانواده
سابقه خانوادگي پيامد نامطلوب ايمن سازي ( مگر موارد مرتبط با نقص ارثي سيستم ايمني)
دريافت اخير فرآورده هاي خوني يا گاماگلوبولين در گیرندگان واكسن هاي غير فعال
باورهای غلط در مورد ممنوعیت ایمن سازی..
