بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
کلیات قارچ شناسی پایه
اسلاید 2 :
قارچ ها را سابقاً جزء گیاهان پست ریسه دار قرار می دادند، مدتی بعد آنها را به عنوان پروتیست قلمداد نمودند و سرانجام بر طبق طبقه بندی ویتاکر(1969)، موجودات زنده در 5 سلسله مجزا قرار گرفتند.
با مطالعه اجزاء سلولی بخصوص ساختار مولکولی DNA و RNA ، قارچ ها را نیز به عنوان یک سلسله مجزا از موجودات زنده محسوب داشتند.
طبقه بندی قارچ ها
اسلاید 3 :
5 سلسله موجودات زنده به شرح زیر می باشند :
مونرا ( باکتری ها، اکتینومایست ها و سیانوباکترها)
پروتوکتیستا (پروتوزوئرها، کپک های لزج، جلبک ها)
قارچ ها
گیاهان
حیوانات
اسلاید 4 :
سلسله قارچ ها به دو شاخه
دای کاریومایکوتا و زایگومایکوتا تقسیم می شود.
دای کاریو مایکوتا واجد دو زیر شاخه
بازیدیومایکوتینا و آسکومایکوتینا می باشد.
اسلاید 5 :
مراحل تولیدمثل غیرجنسی شاخه دای کاریومایکوتا در شاخه مجزایی به نام دوترومایکوتا قرار می گیرد. به علاوه این شاخه واجد کلیه قارچ هایی است که فاقد تولیدمثل جنسی می باشند یا مرحله جنسی در آنها ناشناخته مانده است. این شاخه خود به سه رده بلاستومایست، هایفومایست و کوئلومایست تقسیم می شوند.
اسلاید 6 :
به قارچ هایی که واجد تولید مثل جنسی و غیر جنسی می باشند،
قارچ های کامل(Perfect fungi)
و به قارچ هایی که فاقد تولیدمثل جنسی می باشند،
قارچ های ناقص(imperfect fungi)
اطلاق می شود.
اسلاید 7 :
قارچ ها ارگانیسم های یوکاریوتیک هتروفیک هستند که برای تامین رشد به ترکیبات آماده شده به عنوان منبع کربن نیازمندند.
هسته قارچ ها واجد چندین کروموزوم و یک هستک می باشد.
دیواره سلولی قارچ ها حاوی پلی مرهای پلی ساکاریدی کیتین، مانان، گلوکان و کیتوزان و به ندرت سلولز می باشد.
سلول قارچ ها فاقد کلروفیل و دارای میتوکندری، رتیکولوم اندوپلاسمیک و ریبوزوم های 80s است.
قارچها با وجودی که PH خنثی را ترجیح می دهند، معهذا تغییرات PH (2 تا10) را نیز تحمل می کنند و روی هر ماده آلی به صورت ساپروب( گنده رو)، پارازیت(انگل) و سمبیوز(همزیست) زندگی می کنند.
مشخصات قارچ ها
اسلاید 8 :
قارچ ها معمولاً از باکتری های رشته دار (مثل اکتینومایست ها)،
به دلیل اندازه بزرگتر،
مقاوت به عوامل ضد باکتریایی (مثل پنی سیلین، استرپتومایسین و .)
و حساس بودن نسبت به عوامل ضد قارچی (مثل آمفوتریسین B ، 5-فلوروسیتوزین)
به آسانی قابل تشخیص می باشند.
به علاوه قارچ ها مانند باکتری ها مورد حمله باکتریوفاژها واقع نمی گردند.
اسلاید 9 :
ساده ترین قارچ ها انواع تک سلولی و جوانه دار می باشند. گاه نیز رشد سلول توسعه می یابد و بدون اینکه تقسیم شود به رشته هایی به نام هیف (Hyphae) تبدیل می گردد.
از رشد هایف ها میسلیوم (Mycelium) ایجاد می شود. لیکن میسلیوم به رشته ای اطلاق می شود که از اسپور یا کونیدی واحدی به وجود آید.
اسلاید 12 :
قارچ هاي كپكي (Moulds)
كلني در قارچ هاي كپكي حالت پرزين، مخملي، پشمي، پودري، پنبه اي و غيره دارد.
اسلاید 13 :
قارچ هاي مخمري و شبه مخمرها (Yeast, Yeastlike)
مخمرها كلني خامه اي (Mucoid) دارند و از طريق جوانه زدن، بلاستوكونيدي ايجاد مي كنند. از پهلوي هم قرار گرفتن بلاستوكونيدي يا طويل شدن آن ها ميسليوم كاذب (Psuedomycelium) توليد مي گردد.
ميسليوم كاذب در برخي از قارچ هاي مخمري تحت شرايط خاصي مثل كاهش اكسيژن محيط، كاهش قند و يا در حضور پروتئين هاي خاصي ايجاد مي شود.
اسلاید 14 :
مخمرهاي حقيقي جزء شاخه داي كاريومايكوتا مي باشند و در شرايط تغذيه اي و حرارتي خاص از طريق توليدمثل جنسي قادر به توليد اسپور جنسي هستند.
شبه مخمرها دسته اي از مخمرها هستند كه منحصراً به روش غيرجنسي تكثير مي شوند و با شناسايي مرحله جنسي، اين قارچ ها را در رده قارچ هاي كامل قرار مي دهند.
اسلاید 16 :
قارچ هاي كپكي همچون هيستوپلاسما، بلاستومايسس و اسپوروتريكس (قارچ هاي بيماري زاي حقيقي) تحت شرايط خاصي از جمله حرارت و شرايط محيطي بافت به فرم سلول هاي مخمري رشد مي كنند. اين قبيل قارچ ها را دي مورفيك و اين پديده را دي مورفيسم نامند. كوكسيديوئيديس نيز يك قارچ دي مورفيك است ليكن در مرحله پارازيتي در بافت به شكل اسفرول محتوي آندوسپور ديده مي شود.
پديده دي مورفيسم تنها متعلق به اين گروه از قارچ ها نيست، برخي ديگر از قارچ ها نيز در ابتداي رشد در محيط كشت حالت مخمري دارند و تدريجاً به فرم كپكي تبديل مي شوند. در برخي از گونه هاي قارچي احتمالاً تبديل رشد به مرحله مخمري با افزايش قدرت بيماريزايي قارچ همراه مي باشد.
اسلاید 17 :
در قارچ های عالی تر هیف ها به هم پیوسته و قارچ های کلاهک دار را تشکیل می دهند که ممکن است بیش از 30کیلوگرم وزن و گاهی تا یک متر ارتفاع داشته باشند.
با همه سنگینی وزن و بلندی قد باز هم قارچ ها موجوداتی اولیه و ابتدایی هستند زیرا هر سلول جدا شده از این قارچ قادر است مجدداً رشد کند و ساختمان کاملی ایجاد نماید و این قدرت دوباره برای کامل شدن رشد، قارچ ها را از موجودات زنده عالی تر مثل گیاهان آوند دار و یا حیوانات کاملاً مجزا می سازد.
اسلاید 18 :
اسپورهاي جنسي : در نتيجه تركيب سيتوپلاسم ( پلاسموگامي) و هسته (كاريوگامي) دو رشته هايف و تقسيم ميوز، اسپورهاي جنسي هاپلوئيد توليد مي شوند.
اسپورهاي غيرجنسي : از طريق تقسيم ميتوز در سلول هاي هايف هاي به وجود آورنده كونيدي يا اسپور، بدون انجام مرحله پلاسموگامي و كاريوگامي به وجود مي آيند.
تولید اسپور و کونیدی
اسلاید 20 :
دو نوع واحد تولید مثلی در قارچ ها قابل تشخیص است :
اسپور : جزئیست که درنتیجه تولیدمثل جنسی و یا غیرجنسی ( درون اسپورانژیوم) حاصل می گردد.
کونیدی : به واحدهای غیر جنسی آزاد که اغلب نیز غیر متحرک می باشند گویند.
در قارچ های رده زیگومایست، بازیدیومایست و آسکومایست علاوه بر اسپورهای جنسی و غیرجنسی، کونیدی نیز دیده می شود.
