بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
روشنايي در محيط كار
اسلاید 2 :
كميات سنجش روشنايي
1- شار نوري منبع:
شار نوراني منبع يا توان نوري منبع عبارتست از توان نوري ساطع شده از منبع نوراني كه با واحد لومن lm بيان ميگردد و با Φ نشان داده ميشود.
يك لومن شار نوراني ساطع شده از يك شمع استاندارد در يك استراديان (زاويه فضايي) است.
یک وات 683 لومن است
اسلاید 3 :
2- شدت نور منبع:
شدت نور منبع، با نماد I و با واحد شمع استاندارد يا كاندلا cd بيان ميگردد.
بطور عملي يك كاندلا، شدت نور ناشي از يك منبع نوراني با سطح(1/60) cm2 از جسم سياه در درجه ذوب پلاتين (2045°k) در فشار يك اتمسفر (101325 Pa) است. شدت تابش نور از اين منبع را به عنوان شمع استاندارد ميگيرند. شار عبوري از سطح كره در هر زاويه فضايي حائز اهميت است. سطح كره با شعاع واحد بهصورت زير محاسبه ميشود:
لذا ميتوان گفت انتشار نور ناشي از يك منبع نقطهاي با شدت يك كاندلا، كه بصورت فضايي تابش روشنايي دارد، در هر زاويه فضايي يك لومن شار نوراني منتشر ميكند
اسلاید 4 :
شدت روشنايي با نماد E ، عبارتست از ميزان شارنوراني دريافت شده توسط يك سطح معين ميباشد، واحدهاي آن فوت كاندل fc و لوكس Lx ميباشد. واحد بينالمللي شدت روشنايي لوكس lx است. يك لوكس،شدت روشنايي است كه از يك شمع استاندارد در فاصله يك متري توسط سطح يك متر مربعي دريافت ميشود يا بر آن سطح تابيده شود فوتكندل: شدت روشنايي است كه از يك شمع استاندارد (يك كاندلا) در فاصله يك فوتي توسط يك فوت مربعي دريافت شود، يا برآن سطح تابيده شود fc = 11 lx .
3 - شدت روشنايي (E):
اسلاید 5 :
قانون عكس مجذور فاصله
اسلاید 6 :
در محيطهاي مسكوني، تجاري، عمومي و صنعتي براي آسايش افراد، شدت روشنايي در جداول مخصوصي بيان گرديده است. حداقل شدت روشنايي قابل قبول 50 لوكس مي باشد
استانداردهاي شدت روشنايي
اسلاید 7 :
مقدار روشنايي است كه از يك سطح يا از يك منبع روشنايي به ساطع ميگردد. به عبارت ديگر اين كميت بيان كننده چگالي نور در منبع توليد يا در روي سطوح بازتابشي است.واحد اصلي اين معيار cd/m2 يا nit است. براي روئيت اشياء و تشخيص در حد تاريكي و روشني بايد حداقل cd/m2 01/0درخشندگي موجود باشد. در درخشندگي بالاتر تا cd/m2 3 تشخيص رنگ به سختي امكان پذير است و در درخشندگي بالاتر از cd/m23 ديد رنگها آسان ميشود.درخشندگي بالاتر از cd/m2 100 ممكن است چشم را دچار خستگي نمايند يا سبب آزار ناظر گردد،
4- درخشندگي يا چگالي نور (L)
اسلاید 8 :
مثالهايي از درخشندگي منابع
اسلاید 9 :
درخشندگي آزار دهنده - خيرگي ناتوان كننده
اسلاید 10 :
رابطه مهم بين درخشندگي، شدت روشنايي و ضريب انعكاس سطوح
اسلاید 11 :
5- ضريب بهره نوري()
اين ضريب اختصاصا براي منابع الكتريكي در نظر گرفته ميشود و نسبت بين توان نوري منبع به توان الكتريكي آن است، واحد اين ضريب لومن بر وات است.
اسلاید 12 :
6- ضريب بهره الكتريكي (e)
براي معين كردن ميزان تبديل انرژي الكتريكي به انرژي نوراني نسبت به صد در صد يك لامپ ايدهآل از ضريب بهره الكتريكي استفاده ميشود. در اين تعريف ضريب بهره نوري لامپ ايدهآل 680 لومن بر وات در نظر گرفته ميشود.
اسلاید 13 :
ضريب بهره نوري و الكتريكي لامپهاي متداول
اسلاید 14 :
قوانين تابش نور :
1- در صورتي كه منابع روشنايي محدود نشده باشند ميتوانند در تمام جهات تابش داشته باشند و هر ناظر چه از منبع روشنايي دورتر باشد شدت روشنايي كاهش پيدا ميكند. در ارتباط با تغييرات شدت روشنايي به نسبت فاصله ، قانون عكس مجذور فاصله صادق ميباشد. رابطه زير براي هر فاصله r از منبع نقطه اي صادق است:
اسلاید 15 :
قوانين تابش نور :
2- در صورتي كه تابش روشنايي روي سطوح افقي در نقاطي مد نظر باشد كه تابش با زاويه نسبت به خط عمود بر سطح انجام گردد، در اين صورت شدت روشنايي در هر نقطه روي سطح افق تابع شدت نور منبع، فاصله مؤثر منبع تا نقطه مورد نظر و كسينوس زاويه تابش نسبت به خط عمود بر سطح خواهد بود:
اسلاید 16 :
قوانين تابش نور :
3- اگر تابش روشنايي روي سطوح قائم در نقاطي مد نظر باشد كه تابش با زاويه نسبت به خط عمود بر سطح انجام گردد، در اين صورت شدت روشنايي در هر نقطه روي سطح افق تابع شدت نور منبع، فاصله مؤثر منبع تا نقطه مورد نظر و سينوس زاويه تابش نسبت به سطح قائم خواهد بود.
اسلاید 17 :
قوانين تابش نور :
4- تابش نور از يك منبع نقطهاي روي يك سطح شيبدار، تركيبي از دو حالت قبل است. در اين حالت شدت روشنايي روي اين سطح وابسته به زاويه تابش θ و زاويه شيب سطح نسبت به خط افق β دارد.
اسلاید 18 :
قوانين تابش نور :
5- در محيطهايي كه بيش از يك منبع روشنايي دارند، شدت روشنايي روي سطوح
در هر نقطه بدون در نظر گرفتن بازتابش سطوح، حاصل جمع شدت روشنايي نسبي
حاصل از هر منبع نوري خواهد بود:
اسلاید 20 :
روشهاي اندازه گيري و ارزيابي سيستم تامين روشنايي مصنوعی
