بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
عنوان کتاب : تغييرات اجتماعي و توسعه
نويسنده: الوين، ي، سو ترجمه: محمود حبيبي مظاهري
سوابق نويسنده: آلوين سو در هنگ کنگ به دنيا آمد.
بعد از فارغ التحصيلي از دانشگاه چيني هنگ کنگ ، با ادامه تحصيلات در دانشگاه کاليفرنياي امريکا در رشته جامعه شناسي فوق ليسانس و دکتري گرفت. سال ها دروس مختلفي ما نند "تغييرات اجتماعي و توسعه" نظريه هاي معاصر جامعه شناسي" نظريه ستيز اجتماعي"و. را تدريس کرده است.
حوزه مطالعاتي وي حوزه هايي مانند"توسعه جهان سوم" نظريه طبقه اجتماعي" روابط قومي چين
و هنگ کنگ است.
بخش هاي کتاب
1- معرفي مکتب نوسازي، مطالعات اوليه و نوسازي جديد به همراه ذکر پژوهش ها
2- بررسي مطالعات سنتي و جديد مکتب وابستگي
3- معرفي مکتب نظام جهاني و مطالعات سطح ملي و جهاني توسعه، و درنهايت به نتيجه گيري پرداخته است.
اسلاید 2 :
بخش اول از فصل اول
مکتب نوسازي محصول سه رويداد مهم تاريخي است
ظهور ايالات متحده آمريکا به عنوان قدرت جهاني بعد از جنگ جهاني
توسعه کمونيسم
اضمحلال امپراطوري اروپايي و به استقلال رسيده کشورهايي در آفريقا ، امريکاي لاتين و کشورهاي آسيايي
* نوسازي و بهره گيري از نظريات تکامل گرايي و کارکرد گرايي
* اعضاي برجسته مکتب نوسازي مي توان از" دانيل لرنر" ايزنشتات " اسملسر" آلموند" لوي " نام برد
اسلاید 3 :
1- زيست شناسي :پارسونز
2-جامعه شناختي: لوي
بررسي نوسازي با رويکردهاي مختلف 3- تمايز ساختاري: اسملسر
4- اقتصادي: روستو
5- سياسي: جيمز کلمن
اسلاید 4 :
نظريه کارکرد گرايي:
پارسونز يک زيست شناس بود مطالعات وي درشکل گيري کارکرد گرايي تاثير زيادي داشته است
به نظر پارسونز جامعه با رعايت هماهنگي لازم به تعادل“خود محور" مي رسد.
بين نهاد ها، کنش هاي متقابل ثابتي وجود دارد که تعادل خود محور را حفظ مي کند.
پارسونز معتقد است اگرجامعه بخواهد زنده بماند بايد چهار کارکرد داشته باشد.
دستيابي به هدف (وظيفه دولت)
تطابق با محيط (وظيفه اقتصاد)
يک پارچگي( پيوند نهادها بايکديگر ) توسط نهادهاي حقوقي و مذهب انجام مي شود.
حفظ الگوهاي ارزشي از نسلي به نسل ديگر ( خانواده و نظام آموزشي)
اسلاید 5 :
پارسونز براي جوامع سنتي و نوگرا " مفهوم متغيير هاي الگويي“ را مطرح مي کند.
پنج دسته متغييرهاي الگويي
اسلاید 6 :
رويکرد جامعه شناختي " جوامع نسبتا نوسازي شده " لوي "
1- تعريف نوسازي
نوسازي ميزان و درجه استفاده از ابزارها و منابع مادي قدرت است
الف: جوامع نوسازي شده
ب: نوسازي نشده:
2- چرا نوسازي به وجود مي آيد ؟
علت نوسازي: تماس ميان جوامع نسبتا نوسازي شده با جوامع نوسازي نشده است. 3- تفاوت نوسازي شده با نوسازي نشده
نوسازي با ميزان و درجه استفاده ازابزارها سنجيده مي شود
اسلاید 7 :
نظريه تمايز ساختاري اسملسر :
وي مفهوم تمايز ساختاري را براي مطالعه کشورهاي جهان سوم به کار مي برد
از نظر وي نوسازي عموما بر تمايز ساختاري مبتني است چرا که در اين فرايند ساختار هاي پيچيده اي که کارکردهاي چند گانه ( خانواده ) دارند به ساختارهاي تخصصي تقسيم مي شوند که هريک به تنهايي انجام يک وظيفه خاص را بر عهده دارشتند
سوال وي : پس از تفکيک و تمايز ساختاري چه رخ خواهد داد ؟
تفکيک ساختاري ظرفيت کارکردي نهادها را افزايش مي دهد اما مساله" ادغام و همسازي" که همان تطبيق و هماهنگي سازي فعاليت نهادهاي مختلف جديد است پيش مي آيد مثل نهاد خانواده لذا بايد نهادها و نقش هاي جديدي پديد آيد.
مشکلات ادغام سازي :
ستيز ارزش هاي قديم و جديد
توسعه ناموزون
اسلاید 8 :
رويکرد اقتصادي ( مراحل رشد ) روستو
اين مراحل الهام گرفته از جريان اوج گيري هواپيماست.
مرحله اول کشورهاي جهان سوم در مرحله سنتي است و تغييرات اجتماعي بسيار کند است
” دوم با ظهور نيروهاي جديد ، توسعه صنايع ، گسترش بازارها تغييرات شروع مي شود که شرايط مقدماتي براي خيز است.
مرحله سوم به علت تغييرات اجتماعي مثل کاهش مرگ و ميز و افزايش تقاضا، نيروي محرک نياز است يک انقلاب سياسي يا يک نوآوري فني مي تواند آنرا فراهم کند
مرحله چهارم شاهد افزايش فرصت هاي شغلي، رشد درآمد ملي
مرحله نهايي "جامعه مصرف انبوه "است
اسلاید 9 :
رويکرد سياسي
کلمن : مدل تمايز ساختاري، برابري – قابليت
رويکرد کلمن تا حدي به تحليل جامعه شناختي اسملسر شباهت دارد چرا که هر دو نظريه پرداز بحث هاي خود را با فرايند تمايز ساختاري آغاز مي کنند
از نظر کلمن فرايند نوسازي را بايد از فرايند هاي زير اغاز کرد
1- انفکاک ساختاري : تخصصي شدن نقش ها، قلمرو نهادها
2- لاييک شدن فرهنگ سياسي ( همراه با ويژگي هاي برابري )
مصاديق برابري :1- توزيعي 2- حقوقي 3- فرصت ها 4- مشارکت
اسلاید 11 :
شش بحران سياسي در فرايند نوسازي
1- بحران هويت 2- بحران مشروعيت سياسي 3- بحران نفوذ 4- بحران مشارکت 5- بحران يک پارچگي 6- بحران توزيع
ويژگي هاي نوسازي در نظريات مختلف
نوسازي يک فرايند مرحله به مرحله است
نوسازي يک فرايند تجانس آفرين است
نوسازي يک فرايند غير قابل برگشت است
رو به پيشرفت است
فرايند طولاني است
فرايندي نظام يافته است
فرايندي انتقال دهنده است
فرايندي درون زاست
اسلاید 12 :
فصل دوم
1- مک کللند و انگيزه پيشرفت
2- انکلس و انسان هاي نوگرا
مطالعات کلاسيک نوسازي 3- بلا و مذهب توکوگاوا
4- ليپست و ارتباط ميان توسعه اقتصادي و دموکراسي
مکتب مک کللند: انگيزه پيشرفت
مسئوليت نوسازي اقتصادي کشورهاي جهان سوم برعهده چه گروهي است؟
معتقد است
بيشترين نقش را کارفرمايان داخلي برعهده دارند لذا محققين بايد علاوه بر مطالعه عوامل اقتصادي نوسازي به مطالعه وضعيت کارفرمايان داخلي نيز بپردازند.
سياستگذاران نبايد صرفا به سرمايه گذاري در زير ساخت هاي اقتصادي اکتفا کنند بلکه بايد به سرمايه گذاري روي عوامل انساني نيز بها دهند.
هدف از فعاليت مديران کسب سود نيست هر چند کسب سود نشانه اي از هدف گذاري هاي ديگر است.
آنچه مديران در پي آنند عبارتند از ميل به پيشرفت، انجام خوب کارها و انديشيدن به راههاي جديد که بتوان از رهگذر آن کارهاي فعلي را بهبود بخشيد.
مک کللند اين ميل و کشش را "انگيزه پيشرفت يا ضرورت پيشرفت" مي داند. تنها درحالي مي توان گفت شخص انگيزه پيشرفت قوي دارد که پي درپي به چگونگي بهبود وضعيت فعلي يا اينکه چگونه مي توان يک وظيفه را از راههاي بهتري انجام داد بينديشند.
راه سنجش ميزان انگيزه براي پيشرفت از روش فرافکني است
اسلاید 13 :
اينکلس( انسان هاي متجدد ) ويژگي انسان هاي متجدد:
اسلاید 14 :
بلا: مذهب توکوگاوا
مذهب"توکوگاوا“چه نقشي درتوسعه اقتصادي سريع ژاپن داشته است؟
علت توجه به ژاپن اين است که اين کشور الگوي منحصر به فردي را از صنعتي شدن به نمايش گذاشت.
سوال بلا:
"آيا عامل مذهب ممکن است در نوسازي ژاپن نقش داشته باشد؟
مذهب ژاپن
بلا با مطالعه مذهب ژاپن به دوبرداشت رسيد:
به رغم اين واقعيت که مذاهب متعدي (کنفوسيانيسم، بوديسم و شينتو) در ژاپن وجود دارد اما مذهب ژاپني به عنوان يک حقيقت واحد دارد و اين مذاهب با نوع هندي و چيني خود نيز متفاوت است.
طبق يافته ها بلا مذهب ژاپني نظام ارزشي اصلي را درجامعه تشکيل مي دهد.
وي سه نوع همبستگي ميان مذهب و توسعه اقتصاد ملاحظه مي کند
1- تاثير مستقيم و بي واسطه مذهب بر آيين ها و اخلاقيات اقتصادي
2- تاثير با واسطه مذهب بر اقتصاد از طريق عامل نهاد سياسي
3- تاثير با واسطه مذهب از طريق نهاد خانواده
اسلاید 15 :
اين مقتضيات اخلاقي سه ويژگي داشت
تلاش و پشتکار دردنيا به ويژه درحرفه فردي به برترين وظيفه اخلاقي تبديل شد.
پيدايش زهد و رياضت طلبي درباره مصرف که درامثال ژاپني زياد است
سودهاي مجاز و متعارف کسب و کار از نظر مذهبي مجاز شمرده شد.
اسلاید 16 :
تاثير غير مستقيم مذهب
تاکيد بر انقياد و اطاعت خالصانه همه بخش ها از يک کل يگانه به جاي هماهنگي ميان بخش هاي مختلف
تجلي اين اصل دراخلاقيات و مرام اقتصادي سامورايي هاي ژاپن
يک سامورايي وظايف کاري خود را به عنوان تعهد نامحدود به سرور خود تلقي مي کند
بايد کارها را با حداکثر فداکاري و حداقل چشمداشت انجام دهد.
جامعه ژاپن با اين فراخوان براي انجام تکاليف نامحدود و به طور يک پارچه و در يک جهت واحد به حرکت درآمد.
تاثير غير مستقيم مذهب از طريق خانواده
انديشه وظايف بي پايان نه تنها براي اداره کل کشور بلکه براي اداره موسسات بازرگاني
موسسات همان قدر انتظار قدرداني از اعضاي خود دارند که والدين از فرزندان دارند
تقبيح تنبلي، اسراف کاري و رفتارهاي ناشايست
لطمه زدن به موسسات بازرگاني و راکد گذاشتن کسب و کار موجبات شرمساري نياکان شخص است
بلا معتقد است اين آيين ها و تکاليف خانوادگي بود که معيارهاي درستکاري، برابري و اعتماد به يکديگر را تقويت کرد و قواعد عام را درکسب و کار، گسترش داد
اسلاید 17 :
ليپست : ( توسعه اقتصادي و دموکراسي )
چه رابطه اي ميان توسعه اقتصادي و دموکراسي وجود دارد؟
هرچه کشوري مرفه ترباشد احتمال دستيابي آن به دموکراسي بيشتر است .
ليپست براي انجام تحقيق خود ابتدا تعريف عملياتي از مفاهيم خود ارائه مي کند
دموکراسي: به نظام هايي اطلاق مي شود که به طور منظم فرصت هاي قانوني را براي تغيير مقامات ارائه کند و به مردم اجازه دهد از طريق انتخاب مسئولان ، در تصميم گيري هاي عمده اعمال نظر کنند.
وي چهار نوع نظام سياسي را شناسايي و معرفي مي کند .
دموکراسي باثبات اروپايي (انگليس)
ديکتاتوري ها و دموکراسي هاي بي ثبات اروپايي(اسپانيا)
ديکتاتوري ها و دموکراسي هاي بي ثبات امريکاي لاتين (برزيل)
ديکتاتوري هاي با ثبات امريکاي لاتين (کوبا)
در رابطه با توسعه اقتصادي شاخص هاي زير را مطرح مي کند.
ثروت:
توسعه صنعتي
توسعه شهر نشيني
تحصيلات
اسلاید 18 :
ليپست با اين تحقيقات به اين نتيجه مي رسد" شاخص هاي اقتصادي همواره براي کشورهاي دموکراتيک بالاتر از غير دموکراتيک هستند.
ليپست در تبيين چرايي مي گويد:توسعه طبقاتي با ايجاد درآمد بيشتر ، امنيت اقتصادي بالاتر تحصيلات عاليه وسيع تر؛ اساسا شکل خاص مبارزه طبقاتي را که زير بناي دموکراسي محسوب مي شود تعيين مي کند.
انتقادهاي وارده بر مکتب نوسازي ( از منطر مارکسيست ها )
اسلاید 19 :
مطالعات نوسازي جديد:
1-وانگ وتبارگرايي در مديريت
2- ديويس: بازبيني مذهب ژاپن
3- بنوعزيزي : انقلاب اسلامي ايران
4 - هانتيگتون: افزايش کشورهاي بهره مند از دموکراسي
اسلاید 20 :
فصل سوم
اواخر دهه 1970 نوعي تجديد حيات در مطالعات نوسازي پديد آمد که به مانند مطالعات اوليه موضوع بحث نيز توسعه جهان سوم بود
سطح تحليل اين نوع مطالعات جديد نيز ملي و هدف آن تبيين توسعه اي که اساسا از طريق عوامل داخلي نظير ارزش هاي فرهنگي و نهادهاي اجتماعي انجام مي شود.
درمجموع مطالعات کلاسيک و نو تفاوت و تشابهاتي دارد.
تفاوت مطالعات جديد و سنتي درباره نوسازي
