بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
دیابت در سالمندان
اسلاید 3 :
معیارهای تشخیص دیابت
گلوکز پلاسمای ناشتا = FBS ≥ ١٢٦ میلی گرم در دسی لیتر ( ٧ میلی مول در لیتر )
یا گلوکز پلاسما دو ساعت بعد از خوردن ٧٥ گرم گلوکز= OGTT ≥ ٢۰٠ میلی گرم در دسی لیتر (١/١١ میلی مول در لیتر)
یا در بیمار با علائم کلاسیک هایپر گلیسمی یا حملات هایپرگلیسمیک یک تست گلوکز پلاسمای راندوم ≥ ٢۰٠ میلی گرم در دسی لیتر
اسلاید 4 :
معیارهای تشخیص پرهدیابت (افراد پرخطر برای دیابت)
گلوکز پلاسمای ناشتا = ١٠٠ تا ١٢٥ میلی گرم در دسی لیتر
یا گلوکز پلاسما دو ساعت بعد از خوردن ٧٥ گرم گلوکز = ١۴٠ تا ١۹۹ میلی گرم در دسی لیتر
اسلاید 5 :
سالمند را از نظر ابتلا به دیابت ارزیابی کنید
ابتدا ارزیابی غیر پزشک شامل: شرح حال ابتلا به دیابت و مصرف داروی کاهنده قند خون و نتیجه آزمایش قندخون ناشتا طی یک سال قبل را بررسی نمایید.
برای سالمندان دیابتی ارزیابی جامع را بر اساس جدول مربوطه انجام دهید و همچنین آزمایش قندخون ناشتا و دو ساعت پس از غذا،OGTT و آزمایشA1C Hbرا درخواست کنید.
بر اساس نتیجه آزمایش و با توجه به نتیجه ارزیابی دیابت در سالمند بدون مصرف دارو یا دیابت با مصرف دارو، وضعیت سالمند را طبقهبندی نمایید.
اسلاید 6 :
در صورتی که برای سالمند تشخیص ابتلا به دیابت را دادید، عوارض نوروپاتی (اختلالات حسی در انتهاها)، افت فشارخون وضعیتی، بررسی پاها (از نظر وجود تاول، بریدگی و یا خراش)، نبضهای ضعیف در اندامهای تحتانی (دورسال پدیس، پوستریور تیبیال، پوبلیته و فمورال)، ابتلا به اسهال، یبوست و یا تهوع و استفراغ متناوب و نیز عوارض نفروپاتی (با محاسبه GFR) را بررسی نمایید.
اسلاید 7 :
برای بررسی و تشخیص سایر عوارض مانند: عوارض چشمی (اختلالات بینایی و رتینوپاتی) و عوارض قلبی عروقی از جمله: آریتمی و ایسکمی قلبی (تپش قلب، درد قفسه سینه یا تنگی نفس حین فعالیت) و برای بررسی تخصصی وضعیت قلبی عروقی، سالمند را به متخصص ارجاع دهید.
اسلاید 8 :
پس از بررسی عوارض، برای سالمندی که بتازگی تشخیص دیابت را دادهاید، موارد زیر را انجام دهید:
آزمایش ادرار از نظر وجود آلبومین یا پروتئین
درخواست الکتروکاردیوگرام (درصورت امکان)
لیپیـد پـروفـایـل (کلستـرول، تری گلیسیرید و HDL و LDL)
TSH
آنزیمهای کبد
کراتینین و پتاسیم سرم
محاسبه GFR
تعیین اهداف درمان برای هر سالمند به طور انفرادی
اسلاید 9 :
برای سالمندی که دارو مصرف نمیکند، اگر اولین آزمایش قند خون ناشتای وی حداقل 126 میلی گرم در دسی لیتر بود، آزمایش مذکور را با فاصله یک هفته تکرار کنید. دقت کنید برای سالمند بدون سابقه ابتلا به دیابت، ملاک عمل از نظر کمیت قند خون ناشتا، آزمایش دوم بیمار است.
اسلاید 10 :
در شرایط زیر سالمند مبتلا به دیابت تعریف می شود:
سالمند با سابقه ابتلا به دیابت و مصرف داروی پایینآورنده قند خون با هر میزانی از قند خون ناشتا FBS)) (حتی اگر کمتر از 126میلی گرم در دسی لیتر باشد).
سالمند بدون سابقه ابتلا به دیابت و بدون مصرف داروی پایینآورنده قند خون با دو آزمایش متوالی قند خون ناشتای مساوی یا بیش از 126 میلی گرم در دسی لیتر یا یک آزمایش تست تحمل گلوکز OGTT) : گلوکز پلاسما دو ساعت بعد از خوردن ٧٥ گرم گلوکز) مساوی یا بیش از ٢۰٠ میلی گرم در دسی لیتر باشد.
اسلاید 11 :
در افراد پرهدیابتی تست ها باید شش ماهه انجام گردند.
اسلاید 12 :
آزمایشهای لازم برای سالمند مبتلا به دیابت
آزمایش کامل ادرار از نظر وجود آلبومین و کراتینین (بررسی در ابتدای تشخیص و سپس سالانه نسبت آلبومین به کراتینین کمتر از mg/gr 30)
لیپید پروفایل حداقل دو بار در سال (کلسترول، تری گلیسیرید و HDL و LDL با میزان های (HDL≥50 - LDL<100 - Chol<200 - TG<150 mg/dl و در بیماران دچار عارضه بیماری قلبی عروقی با میزان LDL Chol <70 mg/dl)
پتاسیم سرم
GFR
اسلاید 13 :
سایر اقدامات قابل توصیه
نوار قلب در بدو تشخیص دیابت و سپس بر اساس نیاز (در صورت امکان)
ارزیابی تیروئید (در بدو تشخیص دیابت و بر اساس معاینات)
تستهای عملکرد کبدی
اسلاید 14 :
بهترین راه تشخیص بیماری دیابت، OGTT یا آزمایش تحمل گلوکز است. در مراکزی که امکان انجام OGTT وجود ندارد از دو نوبت آزمایش قند خون ناشتا (FBS) استفاده میشود.
اسلاید 15 :
برای سالمند مبتلا به دیابت آزمایش کامل ادرار از نظر وجود آلبومین یا پروتئین را درخواست کنید. چنانچه در آزمایش ادرار سالمند بیش از 200 میلی گرم پروتئین در لیتر یا بیش از 23 میلی گرم آلبومین در لیتر وجود دارد، آزمایش ادرار 24 ساعته را برای وی درخواست کنید. وجود میکروآلبومینوری (دفع 199– 20 میکروگرم پروتئین در دقیقه) در ادرار مؤید شروع نفروپاتی است. در صورتی که سالمند قادر به جمعآوری ادرار شبانه نیست، دفع 299 – 30 میکروگرم کراتینین در یک نمونه تصادفی ادرار نیز نشانگر شروع نفروپاتی در سالمند است و چنانچه امکان انجام آزمایش کامل ادرار برای سالمند وجود ندارد، در صورتی که در آزمایش یاد شده یک مثبت (+) Trace پروتئین در ادرار گزارش شود، مؤید نفروپاتی و الزام برای آزمایشات تکمیلی فوق است.
اسلاید 16 :
ارزیابی جامع بیماران دیابتی) شرح حال پزشکی(
سن و مشخصات شروع دیابت (مثلاً DKA یا یافتههای آزمایشگاهی بدون علایم بالینی)
الگوهای غذا خوردن، عادات ورزشی، وضعیت تغذیهای و سابقه وزن
بررسی رژیمهای درمانی و پاسخ به آنها ( ثبت A1C Hb )
تعداد، شدت و علت حملات DKA یا هیپوگلیسمی اتفاق افتاده
شرح حال عوارض مرتبط با دیابت
میکروواسکولار: رتینوپاتی، نفروپاتی و نوروپاتی ( حسی شامل زخم پا و اتونومیک شامل گاستروپارزی و اختلال عملکرد جنسی )
ماکروواسکولار : بیماری عروقی مغز، CHD و PAD
مشکلات روانی و بیماریهای دهان و دندان
اسلاید 17 :
ارزیابی جامع بیماران دیابتی) معاینه بالینی (
وزن، قد، BMI، تعیین فشار خون از جمله اندازهگیری فشار خون ارتوستاتیک
برای معاینه ته چشم سالمند را به چشم پزشک ارجاع دهید.
لمس تیروئید
معاینه پوست (ابتلا به آکانتوزیس نیگریکانس، یعنی پلاکهاي تيرهرنگ ضخيم در چينهاي بدن ناشي از مقاومت به انسولين) و (جهت بررسی محلهای تزریق انسولین)
معاینه پا، لمس نبضهای دورسالیس پدیس و پوستریور تیبیال، بررسی رفلکسهای آشیل و پاتلار، تعیین لمس و تحریک و ارتعاش
اسلاید 18 :
ارزیابی کنترل قند خون
مانیتورینگ گلوکز پلاسمای ناشتا و بعد از غذا
آزمایش A1C Hb (در بیماران دیابتی که قند خون کنترل شده در محدوده هدف دارند،4 بار در سال و یا حداقل 1 تا 2 بار در سال باید A1C Hb چک شود)
تست A1C Hb محدودیتهای خاصی دارد از جمله شرایطی که بر طول عمر گلبولهای قرمز تأثیر میگذارد مثل همولیز، از دست دادن خون و اختلالات هموگلوبین.
اسلاید 20 :
در صورت عدم تطابق A1C Hb با نتایج تست های قند خون، پزشک باید به فکر هموگلوبینوپاتی ها و تغییر طول عمر گلبول های قرمز و یا اختلاف زمان انجام این دو آزمایش باشد.