بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بسمه تعالی
موضوع:ماجرای فدک
اسلاید 2 :
فدک چیست ؟
فدک زمینی بوده است که در جنگ با یهود بدون جنگ و خونریزی به دست سپاه اسلام
افتاد.
طبق دستور خداوند هر زمینی که بدون جنگ و خونریزی به دست سپاه اسلام بیفتد ملک شخصی پیامبر است.
بعد از تصاحب این زمین خداوند طبق آیهٔ ۲۶ سوره اسراء (وَآتِ ذَا الْقُرْبَىٰ حَقَّهُ وَالْمِسْكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَلَا تُبَذِّرْ تَبْذِيرًا)
(و حقّ خویشاوندان و حقّ تهیدست و از راه مانده را بپرداز، و هیچ گونه اسراف و ولخرجی مکن.) به پیامبر دستور داد تا این ملک را به اهل بیت خود بدهد.
اسلاید 3 :
ماجرای فدک
ماجرای فدک از آن وقت شروع می شود که ابوبکر در ماجرای سقیفه بنی ساعده به خلافت می رسد.
او بعد از به خلافت رسیدن دستور به غصب فدک می دهد و همین کار را انجام میدهد.
ماجرای فدک نیز بر همین اساس است.
اسلاید 4 :
ماجرای سقیفه بنی ساعده
با اینکه هنوز بدن پاک و مطهر پیغمبر اکرم روی زمین بود عدهای از انصار برای تصمیمگیری درباره وضعیت خود و همچنین چارهجویی درباره مسئله جانشینی رسول خدا، در سقیفه بنیساعده گرد آمدند. مطابق منابع تاریخی در آغاز این جلسه سعد بن عباده، بزرگ قبیله خزرج بهخاطر شدت بیماری بهواسطه فرزندش با جمعیت سخن گفت. وی با ذکر دلایلی جانشینی پیامبر اسلام را حق انصار دانست و آنان را به گرفتن اداره امور دعوت نمود. شنوندگان سخنان وی را تأیید کرده و اعلام نمودند که سعد را بهعنوان حاکم بر خود انتخاب نموده و تأکید کردند که بر خلاف نظر وی کاری انجام ندهند. اما برخی از حاضرین احتمال مخالفت مهاجران با این تصمیم را مطرح و امکان عدم تسلیم آنان در برابر تصمیم این جمع را دادند.
این احتمال پیشنهاد انتخاب امیری از انصار و امیری از مهاجران را در پی داشت.گزارش این اجتماع و علت برپایی آن به ابوبکر و عمر میرسد و این دو به اتفاق ابوعبیده جراح به سمت سقیفه حرکت میکنند. با ورود آنان به این جمع، ابوبکر با جلوگیری از سخنرانی عمر، ابتکار عمل را در دست گرفته و طی سخنانی برتری مهاجران و اولویت قریش برای جانشینی پیامبر را ثابت میکند. این سخنان با مخالفت و موافقت حاضرین مواجه شده و برخی نیز به شایستگی علی(ع) و عدم بیعت با غیر از او اشاره میکنند؛ ولی در نهایت ابوبکر، عمر و ابوعبیده را بهعنوان افراد شایسته برای این مقام معرفی میکند. این دو تن طی سخنانی با پیشنهاد ابوبکر مخالفت میکنند.
اسلاید 5 :
بیعت علی ابن ابی طالب با ابوبکر
بعد از به خلافت رسیدن ابوبکر امام علی (ع) نیز مجبور به بیعت با آن شد.
او بعد از به خلافت رسیدن توانست تمام مدینه را مجبور بیعت با خود کند. و همین کار را نیز انجام داد.
او بعد از بیعت گرفتن از تمام کوفه برای محکم کردن پایه های خلافت خود به بیعت گرفتن از مولا علی (ع) نیز نیاز داشت.به همین دلیل دستور داد تا امام علی (ع) را به پیش او ببرند تا بتواند دیگر از همه کوفه بیعت قطعی را بگیرد.
طی آن ماجرا و به زور رفتن سپاهیان ابوبکر در داخل خانه اهل بیت پیامبر حضرت زهرا به شدت مجروح شدند و امام علی (ع) را با خود بردند و توانستند به زور از امام علی (ع) بیعت بگیرند.
اسلاید 6 :
غصب فدک
فدک تا زمان وفات پیامبر(ص) در دست حضرت فاطمه(س) بود و افرادی به عنوان وکیل، کارگزار و کارگر در فدک کار میکردند.پس از واقعه سقیفه و به خلافت رسیدن ابوبکر، او اعلام کرد فدک ملک کسی نیست؛ از این رو آن را به نفع خلافت خود مصادره کرد. مالکیت فدک در دوران عمر و عثمان نیز به خاندان پیامبر(ص) بازنگشت.
گفته شده است خلیفه اول علاوه بر فدک، باغهای هفتگانه (الحوائط السبعة) را از فاطمه گرفت. نقل شده این باغها اموال مُخیرق یهودی بود که اسلام آورد و وصیت کرد اگر در جنگ کشته شد، باغهایش از آنِ پیامبر(ص) باشد. وی در جنگ احد به شهادت رسید. پیامبر(ص) نیز این هفت باغ را با فدک به زهرا بخشید.
اسلاید 7 :
داد خواهی فاطمه (س)
پس از تصرف فدک، فاطمه(س) نزد ابوبکر رفت و برای بازگردان مالکیت فدک با او گفتگو کرد. در این گفتگو که در منابع تاریخی و روایی با اختلافاتی جزئی نقل شده آمده است وقتی فاطمه خواهان بازگرداندن مالکیت فدک شد، ابوبکر گفت: از پیامبر(ص) شنیده است که اموالش پس از او به مسلمانان میرسد و از او میراثی نمیماند.
فاطمه(س) پاسخ داد: «پدرم این ملک را به من بخشیده است.» ابوبکر از حضرت فاطمه(س) برای اثبات آنکه پیامبر(ص) فدک را بدو بخشیده است، شاهد خواست. به نقل برخی منابع حضرت علی(ع) و امایمن شهادت دادند و بنابر برخی دیگر، ام ایمن و یکی از موالی پیامبر(ص) و بنابر برخی دیگر امام علی، امایمن و حسنین گواه شدند. ابوبکر پذیرفت و کاغذی نوشت تا کسی به فدک دستدرازی نکند. وقتی فاطمه(س) از مجلس بیرون آمد، عمر بن خطاب او را دید و نوشته را گرفت و پاره کرد. بنابر برخی منابع (اهل سنت) ابوبکر شاهدان فاطمه را نپذیرفت و دو مرد را برای شهادت طلبید.
ابن ابی الحدید عالم سنی میگوید: «از ابن فارقی مدرس بغداد پرسیدم آیا فاطمه راست میگفت. ابن فارقی گفت آری. پرسیدم پس چرا ابوبکر فدک را به او نداد؟ گفت اگر چنین میکرد فردا خلافت را برای شوهرش ادعا میکرد و ابوبکر نمیتوانست سخنش را نپذیرد؛ چرا که درباره فدک حرف او را بدون شاهد پذیرفته بود». ابن ابی الحدید در ادامه مینویسد: «ابن فارقی اگرچه به شوخی این سخن را گفت، حرفش صحیح بود»
اسلاید 8 :
استدلال ابوبکر بر ارث نگذاشتن انبیا
گزارش شده است ابوبکر در پاسخِ دادخواهی فاطمه گفت: «از پیامبر(ص) شنیدم: ما (انبیا) ارث نمیگذاریم و آنچه از ما باقی میماند، صدقه است». در مقابل حضرت زهرا(س) در خطبه فدکیه به آیاتی از قرآن اشاره کرد و این سخن ابوبکر را مخالف قرآن دانست. همچنین علمای شیعه علاوه بر اینکه آیاتی را مخالف سخن ابوبکر دانستهاند، گفتهاند این حدیث را به غیر از ابوبکر هیچکدام از صحابه پیامبر(ص) نقل نکردهاند. ابن ابی الحدید (عالم سنی) نیز میگوید این روایت را فقط ابوبکر نقل کرده است.
همچنین نقل شده است هنگامی که عثمان به خلافت رسید، عایشه و حفصه پیش او رفتند و از او خواستند آنچه پدرانشان (خلیفه اول و دوم) به آنان میدادند، مجدد به آنان بدهد؛ اما عثمان گفت به خدا سوگند چنین چیزی به شما نمیدهم. آیا شما دو نفر نبودید که نزد پدرتان شهادت دادید. پیامبران ارث نمیگذارند. روزی چنین شهادت دادید و روزی میراث پیامبر(ص) را درخواست میکنید.
اسلاید 9 :
داد خواهی امیر المومنین علی (ع)
نقل شده است پس از مصادره فدک، امیرالمؤمنین به مسجد آمد و در حضور مهاجر و انصار به ابوبکر اعتراض کرد چرا فاطمه را از چیزی که پیامبر(ص) به او بخشیده، منع کرده است. پس از آن ابوبکر شاهدِ عادل طلبید که امام علی(ع) استدلال کرد اگر چیزی در دست کسی باشد و دیگری مدعی آن شود، فرد مدعی باید برای خود بینه (دلیل و شاهد) بیاورد نه فاطمه که فدک از قبل در دستش بوده است.
امام علی(ع) در ادامه آیه تطهیر را تلاوت کرد و از ابوبکر اقرار گرفت که این آیه در شأن امام و خانوادهاش نازل شده است. سپس پرسید اگر دو شاهد بگویند فاطمه مرتکب فحشا شده چه کار خواهی کرد؟ که ابوبکر گفت بر فاطمه حد خواهم زد. امیرالمؤمنین گفت بنابراین تو شهادت خلق را بر شهادت خداوند ترجیح دادهای و کافر خواهی بود. در این هنگام مردم گریستند و پراکنده شدند. نقل شده است امام علی(ع) همچنین نامهای به ابوبکر نوشت و در کلامی تهدیدآمیز، از غصب خلافت و فدک سخن گفت.
اسلاید 10 :
خطبه فدکیه
پس از بینتیجه ماندن دادخواهی فاطمه(س) نزد ابوبکر، فاطمه به مسجد پیامبر رفت و خطبهای را جهت روشنکردن ماجرا و بازپسگرفتن فدک در جمع صحابه خواند. فاطمه(س) در این سخنرانی که به خطبه فدکیه مشهور است از غصب خلافت گفت و سخن ابوبکر را تکذیب کرد که طبق چه قانونی او را از ارث پدر محروم کرده است؟! آیا آیهای از قرآن چنین گفته است؟! و سپس او را به دادگاه خداوند در روز رستاخیز واگذار کرد و یاران پیامبر را به پرسش گرفت چرا در مقابل این ستمها ساکت نشستهاند. فاطمه(س) آشکارا گفت که آنچه آنان (ابوبکر و اطرافیانش) کردهاند، شکستن سوگند (نکثوا ایمانهم) است و در پایان خطبه، ننگ کار آنان را جاودانی و سرانجام آن را دوزخ خواند.
اسلاید 11 :
نارضایتی فاطمه تا پایان عمر
علاوه بر منابع شیعه،منابع اهل سنت نیز نقل کردهاند حضرت زهرا(س) پس از ماجرای فدک سخت از ابوبکر و عمر ناراحت شد و تا زمان شهادت بر آن دو غضبناک باقی ماند: «فاطمه دختر رسول خدا غضبناک گردید و از ابوبکر روی گرداند و تا پایان عمر به همین شکل باقی ماند». روایات دیگری نیز با همین محتوا از اهل سنت نقل شده است. همچنین نقل شده است ابوبکر و عمر برای جلب رضایت فاطمه(س) تصمیم گرفتند با او دیدار کنند؛ اما فاطمه نپذیرفت. آنان سپس با واسطه قرار دادن امام علی(ع) با فاطمه دیدار کردند.
حضرت زهرا(س) در این دیدار به این حدیث پیامبر(ص) اشاره کرد: «خشنودی فاطمه خشنودی من است، و خشم فاطمه خشم من است، پس هر کس فاطمه دخترم را دوست بدارد مرا دوست داشته است، و هرکس فاطمه را خشنود کند مرا خشنود کرده است، و هرکس فاطمه را خشمگین کند مرا خشمگین کرده است».در نهایت فاطمه(س) از آنان راضی نشد.
