بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
تغذیه مادران باردار و شیرده
اسلاید 2 :
ارزيابى وضعيت تغذيه
ارزيابى وضعيت تغذيه مادران باردار در اولين ملاقات باردارى در تأمين سلامت مادر و جنين نقش مهمى دارد.
هدف از اين ارزيابى شناسايى زنان در معرض خطر سوءتغذيه و ارائه آموزش هاى لازم به آنان و پيشگيرى از خطرات ناشى از سوءتغذيه است.
اسلاید 3 :
اصول تغذیه صحیح
رعایت تنوع و تعادل در مصرف مواد غذایی
تنوع: اطمینان از مصرف همه گروه های اصلی غذایی ( نان وغلات، میوه و سبزی، شیر و لبنیات، گوشت و تخم مرغ و حبوبات و مغزدانه ها)
تعادل: مصرف مقادیر کافی از هر گروه (در هر گروه غذایی مواد غذایی با ارزش تقریبا یکسان قرار دارند ومی توان از یکی به جای دیگری استفاده کرد)
اسلاید 4 :
بیشتر مادران می دانند که وقتی حامله هستند باید غذای بیشتری بخورند تا رشد و نمو جنین آنها دچار مشکل نشود، ولی غالبا نمی دانند چه قدر باید بخورند.
این باور غلط وجود دارد که "زن باردار باید برای دو نفر غذا بخورد". واقعیت این است زنانی که برای دو نفر غذا می خورند، دچار افزایش وزن بیش از مقدار مورد نیاز می شوند. این گروه احتمالاً حین بارداری و زایمان و نیز بعد از آن با عوارض این اضافه وزن زیاد مواجه هستند.
اصول تغذیه صحیح
اسلاید 6 :
مقايسه ميزان مورد نياز مواد غذايي برحسب گروه های غذایی در دوران بارداری و شیردهی با غير بارداري
اسلاید 7 :
گروه نان و غلات
شامل: انواع نان بخصوص سبوس دار (سنگک ، بربری و نان جو) نان های سنتی سفید (لواش و تافتون)، برنج و انواع ماکارونی و رشته ها، غلات صبحانه و فرآورده های آنها
منبع : ویتامین های گروه B ، فيبر و مواد معدني مانند آهن و منیزیوم
مصرف روزانه : 11-7 واحد در روز
هر واحد شامل :
30گرم نان (یک کف دست بدون انگشت یا یک برش 10در10 سنگک ، بربری و تافتون و حدود 4 کف دست لواش)یا نصف لیوان برنج یا ماکارونی پخته یا سه عدد بيسكويت ساده بخصوص سبوس دار
اسلاید 8 :
نکات مهم در مصرف گروه نان و غلات
از نان های سبوس دار مانند سنگک و نان جو و.. استفاده شود.
برنج بصورت کته یا دمی پخته و به همراه حبوبات مصرف شود.
مخلوط غلات و حبوبات مانند ماش پلو، عدس پلو، لوبیا پلو (چشم بلبلي) ، عدسی با نان و خوراک لوبیا با نان، پروتئین مناسبی را برای بدن تامین می کند.
اسلاید 9 :
گروه سبزی ها
شامل: انواع سبزی های برگ دار، انواع کلم ، هویچ، بادمجان، نخود سبز، انواع کدو، قارچ، خیار، گوجه فرنگی، پیاز، کرفس، ريواس و سبزي های مشابه ديگر
منبع : فیبر، ویتامین هاي A، اسید فولیک وC، مواد معدني مانند پتاسیم و منیزیوم
مقدار توصیه شده: بطور متوسط 5-4 سهم در روز
هر واحد شامل :
یک لیوان سبزی هاي خام برگی(اسفناج، کاهو)
یا نصف لیوان سبزی پخته یا خام خرد شده (قارچ، هویج)
یا یک عدد گوجه فرنگی، پیاز، هویج یا خیار متوسط یا نصف لیوان آب هویچ یا نصف لیوان نخود سبز، لوبیا سبز و يا هویج خرد شده
اسلاید 10 :
نکات مهم در مصرف گروه سبزی ها
شستشو و ضد عفوني كردن قبل از مصرف سبزی های ها (که به شکل خام خورده می شوند).
محدود نمودن مصرف كنسرو سبزي ها وسيب زميني سرخ كرده
خودداري از قرار دادن سبزی در معرض هوا یا نور خورشید، پختن به مدت طولانی بخصوص در ظروف در باز و همراه آب زیاد و دور ریختن آب آن به دلیل از بین رفتن ویتامین های موجود در آنها.
استفاده از سبزی های تازه مانند سبزی خوردن و کاهو همراه با غذا و يا بعنوان میان وعده و یا سبزي هاي پخته مانند هويج ، نخود فرنگي وكدو در كنار غذا
اسلاید 11 :
گروه میوه ها
شامل: انواع میوه، آب میوه طبیعی، کمپوت میوه ها و میوه های خشک (خشکبار)
منبع : فیبر، ویتامین ها ي A، C واسیدفولیک و مواد معدني مانند پتاسیم
مقدار توصیه شده: 4-3 واحد در روز
هر واحد شامل :
یک عدد میوه متوسط ( سیب، نارنگی ،موز و .) یا نصف لیوان میوه های ریز مثل توت، انگور، دانه های انار
یا نصف لیوان میوه پخته یا کمپوت میوه یا یک چهارم لیوان میوه خشک يا خشكبار یا نصف لیوان آب میوه تازه و طبیعی و در مورد میوه های شیرین مانند آب انگور یک سوم لیوان
اسلاید 12 :
گروه شیر و لبنیات
شامل: شیر، ماست، پنیر، بستنی، دوغ و کشک
منبع : کلسيم، فسفر، پروتئین و B2
مقدارتوصیه شده: 4-3 واحد در روز
هر واحد شامل :
یک لیوان شیر یا ماست کم چرب ( كمتر از 2.5 درصد)
یا 45 تا 60 گرم پنیر (يك ونيم قوطی کبریت پنیر)
یا یک چهارم لیوان کشک مايع
یا 2 لیوان دوغ يا يك ونيم ليوان بستني پاستوريزه
اسلاید 13 :
گروه گوشت، حبوبات، تخم مرغ و مغز دانه ها
شامل: گوشت های قرمز (گوسفند و گوساله)، گوشت های سفید (مرغ، ماهی و پرندگان) تخم مرغ، حبوبات (نخود، انواع لوبیا، عدس و .) و مغز دانه ها (گردو، بادام، فندق و .)
منبع : پروتئین ، آهن ، روی ، منیزیم ، برخي از ویتامین های گروه B
مقدار توصیه شده : 3 واحد
هر واحد : 60 گرم گوشت (یا دو تکه خورشتی) لخم و بی چربی پخته ازگوشت قرمز يا سفيد (به اندازه دو تکه جوجه کبابی يا دو قوطی کبريت کوچک) یا نصف ران متوسط یا يك سوم سینه متوسط مرغ (بدون پوست) یا 60 گرم گوشت ماهی پخته شده (يك كف دست بدون انگشت ) یا دو عدد تخم مرغ یا نصف لیوان حبوبات پخته یا یک سوم لیوان انواع مغزها مانند گردو، بادام، فندوق، پسته و تخمه
اسلاید 14 :
نکات مهم در مصرف گروه گوشت، حبوبات، تخم مرغ و مغز دانه ها
مصرف ماهي تن و كنسرو ماهي محدود شود.
از تخم مرغ ترجيحا به صورت آب پز و سفت استفاده شود و از مصرف زرده آن به صورت خام يا نيم بند خودداري شود.
اسلاید 15 :
گروه متفرقه
انواع قندها و چربی ها مثل قند و شکر، شیرینی، روغن، کره، خامه، نمک، شکلات، سس مایونز، انواع مرباها، نوشابه های گازدار، انواع ترشی ها و شورها و غیره می باشد.
به طور کلی مصرف مواد این گروه در حداقل مقدار توصیه می شود.
اسلاید 16 :
توصیه های تغذیه ای
گروه نان و غلات باعث می شوند که دستگاه عصبی جنین رشد و سلامت خوبی داشته باشند.
میوه ها و سبزی ها حاوی ویتامین و املاح از جمله اسید فولیک هستند که نقش مهمی در جلوگیری از نقص لوله عصبی در جنین دارد.
علاوه بر اسیدفولیک، سایر مواد مغذی مانند ویتامین ها B1، B6، نیاسین، آهن و منیزیم نيز خطر ابتلا به نقایص مادر زادی را کاهش میدهند.
اسلاید 17 :
توصیه های تغذیه ای..
شیر و لبنیات عمده ترین منبع غذایی کلسیم و ریبوفلاوین است.
در دوران بارداری از مصرف شیر غیر پاستوریزه یا استرلیزه اجتناب شود.
مغز دانه ها از منابع خوب چربی و پروتئین هستند.
ماهی بعلت دارا بودن اسید چرب امگا 3 در تکامل سیستم عصبی جنین بسیار موثر است.
به علت وجود آلودگی از جمله جیوه مصرف بیش از 2 بار در هفته توصیه نمی شود.
اسلاید 18 :
توصیه های تغذیه ای..
مصرف ماهی تن و کنسرو ماهی محدود شود.
ماهی های از قبیل آزاد، ساردین و قزل آلا مصرف شوند.
از ماهی های کوچک و ماهی های پرورشی که احتمال آلودگی در آن ها کمتر است استفاده شود
طی دوره بارداری از مصرف انواع جگر اجتناب شود.
مصرف کم کافئین (قهوه و نوشابه های سياه رنگ) و تئین (چای) خطرناک نیست؛ اما مصرف زیاد آن می تواند باعث تولد نوزاد کم وزن یا نوزاد با عوارض عصبی شود.
اسلاید 19 :
توصیه های تغذیه ای..
دم کرده های گیاهی (مانند نعناع یا گل گاوزبان) که اغلب جانشین نوشید نیهای کافئین دار می شوند، گاهی اثرات جانبی مانند حالت تهوع و استفراغ دارند که در زنان باردار باید با احتیاط مصرف شوند.
شکلات علاوه بر اینکه مقادیر کمی کافئین دارد، حاوی تئوبرومید نیز هست که به کافئین شبیه است. بنابراین مصرف شکلات باید محدود شود.
اسلاید 20 :
انرژى و مواد مغذى مورد نياز در دوران باردارى و شيردهى