بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
آموزش بهداشت بلوغ
در پسران
اسلاید 2 :
اهمیت بهداشت بلوغ
دوران نوجواني يكي از مهمترين و پرارزش ترين دوران زندگي هر فرد است.
دوران بلوغ ، دوره شكل گرفتن شخصيت و تكامل جسمي و روحي انسان است .
انسان هاي موفق وسالم جامعه ، انسان هايي هستند كه اين مرحله از زندگي خود را با سلامت ، اعتماد به نفس ، آرامش و واقع بينی ، گذرانده اند.
توجه به اهميت بهداشت بلوغ و نقش آموزش و تغذيه مناسب در دوران بلوغ نه تنها براي نوجوانان بلكه براي تمامي اعضاء خانواده و جامعه و نسل هاي آينده ضروري و سودمند مي باشد.
اسلاید 3 :
بلوغ يکي از حياتي ترين مراحل زندگي انسان است.
بلوغ دوره بحراني انتقال از دوران کودکي به دوران بزرگسالي است و زمان کسب قدرت باروري است.
در سنين بلوغ، تمايل نوجوانان از خانواده به افراد همسن و سال خود تغيير پيدا مي کند.
نحوه آموزش و حل مشکلات نوجوانان قبل از بلوغ ، در هنگام بلوغ و بعد از آن بسيار مهم است.
بهترين آموزش ها باید ازطريق مربيان و والدين صورت پذیرد.
در دوران بلوغ مهمترین و با اهمیت ترین فردی که می تواند یار وکمک نوجوان باشد ، پدر ومادر است.
بلوغ چيست؟
اسلاید 4 :
بلوغ چيست؟
بلوغ مرحله اي است كه در آن سيستم مغزي و عصبي و غدد داخلي بدن تكامل يافته و با تغييرات هورموني يك سري تغييرات جسماني ، رواني ، روحي و رفتاري ایجاد مي شود كه عادت كردن به اين وضعيت و حالت جديد ممكن است مدتي طول بكشد.
اسلاید 5 :
دردوران بلوغ به علت رشد سريع جسماني و تغييرات فيزيكي و هورموني دربدن نوجوانان، ضرورت رعايت موارد زیر وجود دارد:
تغذيه مناسب
ورزش مناسب و منظم
استراحت كافي
تفريح سالم
آرامش در خانواده
رعایت نكات بهداشت فردي
توجه به جنبه های معنوی
اصول سلامتی در بلوغ
اسلاید 6 :
سیر تکاملی بلوغ
بلوغ دوره نسبتاً کوتاهي در طول دوران زندگی است ولی از درجه اهمیت زیادی برخوردار می باشد. درمحدوده سنی 10 تا 14 سالگی رخ می دهد و حدود 4 تا 6 سال طول مي کشد و معمولاً به سه مرحله تقسيم مي شود:
مرحله قبل از بلوغ
مرحله بلوغ جنسی
مرحله بعد از بلوغ
سیر تکاملی بلوغ
اسلاید 7 :
مرحله قبل از بلوغ :
در اين مرحله صفات ثانويه جنسي پديدار مي شود که شامل پيدايش مو در صورت پسران ، پیدایش مو در ناحيه اندامهاي تناسلي هر دو جنس و تغيير آهنگ صدا در پسران ، بزرگ شدن سینه ها در دختران می باشد.
در این مرحله اعضاء تناسلي و توليد مثل هنوز کاملاً رشد پیدا نکرده اند.
اين دوره که اوايل نوجواني است سنين 12-10 سالگي را شامل مي شود .
سیر تکاملی بلوغ
اسلاید 8 :
مرحله بلوغ جنسي :
در اين مرحله ضمن ادامه و پیشرفت صفات ثانويه جنسي، صفات اولیه جنسی هم ظاهر می شود و اندام و سلول هاي جنسي تکامل پیدا می کند و اسپرم هاي زنده در ادرار پسران يافت مي گردد و در دختران علائم شروع خونریزی ماهیانه ایجاد می شود.
اين دوره که سنين 14-13 سالگي را در بر مي گيرد، اواسط نوجواني است .
سیر تکاملی بلوغ
اسلاید 9 :
مرحله بعد از بلوغ :
در اين مرحله صفات ثانويه جنسي و صفات اولیه جنسي کاملاً ظاهر شده و تکامل یافته است و عمل و کارکرد اعضاء تناسلي و توليد مثل کامل است و فرد توانایی و قدرت باروری و تولید مثل را دارد.
اين دوره که سنين 18- 15 سالگي را شامل مي شود ، اواخر نوجواني است.
سیر تکاملی بلوغ
اسلاید 10 :
صفات اولیه و ثانویه جنسی در پسران
اسلاید 11 :
صفات اوليه جنسي
صفات اوليه جنسي مربوط به فعاليت بيضه ها و آلت تناسلي است . بيضه ها غدد جنسي مردانه و عضو اصلي توليد مثل مرد هستند . اين غدد اسپرم مردانه و هورمون تستوسترون توليد مي کنند و توليد اسپرم در تمام طول زندگی ادامه دارد .
بيضه ها در ۱۴ سالگي فقط ۱۰ % رشد دارند و بعد از يک يا دو سال سرعت رشد آنها افزايش مي يابد و سپس کند مي شود به طوري که در ۲۰ تا ۲۱ سالگي اين رشد کامل و متوقف مي گردد .
بيضه ها در هواي گرم از بدن فاصله مي گيرند و برعکس در هواي سرد به بدن نزديک تر مي شوند .
به طور طبيعي بيضه سمت راست کمي بالاتر از سمت چپ قرار دارند و بخوبي قابل لمس اند .
اسلاید 12 :
وقتي اعضاي تناسلي فرد عملاً فعال و بالغ شدند ، در اثر تحريک جنسي آلت تناسلي بزرگ و سفت مي شود که به اين حالت نعوظ مي گويند.
علت نعوظ تجمع خون در آلت تناسلي است.
بعد از نعوظ ممکن است مني( مايعی که حاوي اسپرم يا نطفه مرد است ) از آن خارج شود که به آن انزال گفته می شود.
اولين انزال که يکي از معيارهاي بلوغ است معمولاً در هنگام خواب و غیر ارادی پيش مي آيد که احتلام شبانه می گویند.
اگر در مورد انزال چيزي به نوجوان گفته نشده باشد دچار نگراني و اضطراب خواهد شد ، ولي بايد بداند که اين يکي از مراحل رشد و تکامل است و امري طبيعي است که از سلامت جسمی او خبر مي دهد و نبايد باعث نگراني او شود .
صفات اوليه جنسي
اسلاید 13 :
صفات ثانويه جنسي
رويش موهاي زهار (ناحیه تناسلی) :
اين موها حدود يک سال بعد از شروع بزرگ شدن بيضه ها و آلت تناسلي ظاهر مي شوند. شروع رويش موها از ابتداي بلوغ تا ۱۵ سالگي و قبل ازاولين انزال مي باشد. درابتدا اين موها کم ، نازک و نرم است وبتدريج تيره رنگ، زبر و مختصري پيچ دار مي شوند.
رويش موي صورت (ریش و سبیل) ، زيربغل و رشد موی بدن :
رويش اين موها پس از تکميل رشد موهاي تناسلی اتفاق مي افتد. بعضي افرد پرموتر از ديگران هستند و در بعضي ممکن است موهاي روي قفسه سینه هنوز رشد نکرده باشد.
زبر شدن پوست :
پوست زبر و سخت مي شود و رنگ آن خاکستري مي شود. منفذهای پوست بازتر و وسيع تر مي شوند .
اسلاید 14 :
فعاليت غدد چربي :
غدد چربي در پوست بزرگ و فعال مي شوند. در اثر افزايش فعاليت غدد چربي ممکن است جوش هايي روي صورت و پوست بدن ظاهر شوند که به آنها آکنه مي گويند و محل شايع آنها صورت است .
فعالیت غدد عرق زيربغل :
غدد عرق زيربغل شروع به فعاليت مي کنند و عرق کردن در مراحل پيشرفت بلوغ افزايش مي يابد. اين فعاليت هاي غدد چربي و عرق ممکن است سبب توليد بوي خاصي که کمي ناراحت کننده است بشود که در این مرحله رعایت بهداشت فردی و استحمام مهم است .
صفات ثانويه جنسي
اسلاید 15 :
تغيير صدا :
تغيير صدا ناشي از رشد حنجره و طنابهاي صوتي است . تغيير صدا در زمان رشد کامل ، صورت مي پذيرد. صدا در ابتدا خشن و بعد بم مي شود و در ابتدا کمي ناهنجار و شايد دو رگه است ولي به تدريج آهنگ صدا مطلوب تر مي شود.
رشد عضلات :
عضلات بخصوص عضلات سينه رشد مي کند و نيرو مي گيرد؛ همچنین عضلات ساق ها و بازوها و شانه ها شکل مي گيرند .
برآمدگي در محل پستان :
برآمدگي هاي مختصري در اطراف نوک پستان در پسران بين ۱۲ تا ۱۴ سالگي ظاهر مي شود. اين حالت چند ماه طول مي کشد و سپس هم در تعداد و هم در اندازه کاهش مي يابند .
صفات ثانويه جنسي
اسلاید 16 :
نشانههای بلوغ در پسران که معمولاً از آنها با عنوان صفات اولیه و ثانویه جنسی نیز نام برده میشود، عبارتند از:
رشد بیضه ها، ترشح هورمونهای جنسی،توانایی تولید اسپرم
رشد آلت تناسلی
نعوظ آلت تناسلی و انزال شبانه ( احتلام )
رویش موی صورت ( رویش ریش و سبیل )
رویش موهای ناحیه تناسلی و زیر شکم و اطراف ناف
رویش مو در زیر بغل و سایر بخش های بدن
تغییر در صدا و کلفت شدن یا مردانه شدن صدا
افزایش فعالیت غدد چربی و ایجاد آکنه و تعریق پوست
رشد بدنی و تغییرات جسمانی
صفات اولیه و ثانويه جنسي
اسلاید 17 :
نشانههای بلوغ در دختران و پسران
برخی نشانههای بلوغ که در هر دو جنس دختر و پسر دیده میشود عبارتند از:
افزایش قد
افزایش وزن
رویش موی زیر بغل
رویش موی ناحیه تناسلی
تمایل به جنس مخالف
افزایش ترشح غدد پوستی و بوی بدن و آکنه
نشانههای مشترک بلوغ
اسلاید 18 :
نتیجه گیری
تغيير در اندازه و شکل بدن و بروز صفات اوليه و ثانويه جنسي از علائم بلوغ و نشانه تکامل جسمی است .
اسلاید 19 :
مکانیسم روند بلوغ
اسلاید 20 :
در پسران و دختران غده هيپوتالاموس با ترشح هورمون آزاد كننده هيپوفيزي (GNRH) روي غده هيپوفيز تاثير ميگذارد.
هيپوفيز با ترشح دو هورمون FSH و LH روي بيضهها در پسرها و تخمدان در دخترها تاثیر ميگذارد.
بيضهها وظايف خود را كه ساختن هورمون جنسي مردانه (تستوسترون) و ساختن اسپرم است، انجام ميدهند.
تمامی صفات جنسی اولیه و ثانویه در پسرها ناشی از عملکرد هورمون تستوسترون می باشد.
سه عضو اصلی که در روند بلوغ در آقایان نقش عمده را دارند عبارتند از : غده هيپوتالاموس ، غده هيپوفيز ، بيضهها.
مکانیسم روند بلوغ
