پاورپوینت حسابداری سه طرفه

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

موضوع :حسابداری سه طرفه

اسلاید 2 :

مطالب ارائه شده در این پاورپوینت:
الف ) سرگذشت پرفسور یوجی ایجیری. (اسلاید 3-6)
ب ) تاریخچه ای از نظریات و سیستم های حسابداری . (اسلاید 7-9)
پ ) مقدمه ای بر سیستم های حسابداری . (اسلاید 10)
ت ) مباحث موجود در خصوص سیستم حسابداری سه طرفه با تمرکز بر مفاد مقاله دفترداری سه طرفه و تکانه سود.( ترجمه وتلخیص : دکترکامبیزفرقاندوست حقیقی و مینو منصور زارع). (اسلاید 11- )

اسلاید 3 :

سرگذشت پرفسور یوجی ایجیری
یوجی ایجیری(Yuji Ijiri) در بیست و چهارم فوریه 1935در شهر کوبه ژاپن زاده شد. از سنین کودکی به ریاضی علاقهمند بود و در شش سالگی در چرتکه متبحر شد و زمانی که سال دهم دبیرستان بود پدرش که صاحب یک قنادی بود از او خواست که حسابداری قنادی او را انجام دهد. یوجی ایجیری از این کار لذت میبرد و به همین علت تصمیم گرفت که حسابدار رسمی شود. در سال 1952 مدت کوتاهی قبل از فارغالتحصیل شدن از دبیرستان اقتصاد نارا امتحانی را گذراند که او را قادر ساخت بدون داشتن تحصیلات دانشگاهی حسابدار رسمی شود. در تداوم تحصیلات شبانه، در سال 1956 در مدرسه عالی1 داشیشا در کیوتو امتحان حسابدار رسمی را گذراند و طی گذراندن دوره عملی سه ساله، وارد دانشگاه ریتسومیکان در کیوتو شد و در سال 1956 لیسانس حقوق را دریافت کرد. همچنین در همین سال (در سن 21 سالگی)، دوره حسابدار رسمی را تمام کرد و هنوز طبق آمارها جوانترین فرد در کشور ژاپن است که توانسته است در سن 21 سالگی حسابدار رسمی شود.

اسلاید 4 :

سرگذشت پرفسور یوجی ایجیری
ایجیری پس از فارغالتحصیل شدن سه سال در شهر توکیو به کارآموزی پرداخت. ابتدا با یک شرکت کوچک و سپس با موسسه پرایس واترهاوس.در سال 1959 جهت شرکت در دوره کارشناسی ارشد در دانشگاه مینه سوتا در ایالات متحد، پرایس واتر هاوس را ترک کرد و در سال 1960 توانست فوقلیسانس خود را از آن دانشگاه دریافت کند. در این سال او همچنین عضو بتا آلفا پسی شد. سپس در امتحانات دکترای دانشگاه کارنگی ملون شرکت و در سال 1963 مدرک دکترای خود را دریافت کرد.

وی در سالهای 1963-67 عضو هیئت علمی دانشگاه استانفورد (Stanford) بود؛ از 1963تا 1965 به عنوان استادیار واز 1965 تا 1967 به عنوان دانشیار فعالیت کرد و در 1967به عنوان استاد به کارنگی ملون بازگشت. در 1975 به سوی استادی و در سال 1987 به بالاترین کرسی دانشگاهی که آن دانشگاه به اعضای هیئت علمی اعطا میکند، دست یافت.

اسلاید 5 :

سرگذشت پرفسور یوجی ایجیری
ایجیری درسازمانهای حرفهای بسیاری فعال بوده است: عضویت انجمن حسابداری امریکا(AAA) از 1963 و مشارکت در تعداد زیادی از کمیتههای انجمن از جمله ریاست (1982-83) و معاونت (1974-75) انجمن. او همچنین مشاور شماری از شرکتها و سازمانهای غیرانتفاعی بوده است.

ایجیری بیش از 100 مقاله برای ژورنالهای حرفهای نوشته و رسالات و کتابهای زیادی تالیف کرده است از جمله: شالودههای سنجش حسابداری: پژوهشی از لحاظ ریاضی، اقتصادی و رفتاری (1967)، تئوری سنجش حسابداری (1975)، توزیع چوله و بزرگی شرکتهای تجاری (1977)، شناخت تعهدات و حقوق قراردادی: مطالعها ی تحقیقی در موضوعات مفهومی (1980)، حسابداری بهای تمامشده تاریخی و عقلایی6بودن آن، حسابداری ساخت یافته در(1984) APL و حسابداری تکانه و دفترداری ثبت سهطرفه (1989)،بسیاری از کتابهای ایجیری به زبان ژاپنی و بعضی به زبان فرانسه و اسپانیایی ترجمه شدهاند.

اسلاید 6 :

سرگذشت پرفسور یوجی ایجیری
ایجیری به عنوان استاد حسابداری و محقق ماندگار جوایز زیادی دریافت کرده است. او تنها فردی است که چهار بار مفتخر به دریافت جایزه مشارکت برجسته در ادبیات حسابداری8 از انجمن حسابداری امریکا و انجمن حسابداران رسمی امریکا(AICPA) شده است (1966و67و71و76). در 1985 به عنوان استاد بینالمللی ممتاز انجمن حسابداری امریکا انتخاب شد و در 1986 جایزه مربی برجسته حسابداری9 آن سازمان را دریافت کرد. 

شاید بتوان گفت سادهترین راه توصیف اهمیت و میزان نقش یوجی ایجیری برگزیده شدن او از سوی تالار مشاهیر حسابداری دانشگاه اوهایو(Ohio) در سال 1989 باشد و اینکه او تنها شهروند ژاپنی است که در 1983 به عنوان رئیس انجمن حسابداری امریکا انتخاب شده است. بنابراین او بهخاطر نقشی که در نیمی از حرفه داشته است و همچنین به خاطر تحقیقات و فعالیتهایش در دنیای حسابداری کسب شهرت کرده است.

شهرت او جهانی است و باز میگردد به پایاننامه دکترای او در 1963 با عنوان که در 1965 توسط نشریه نورث هالند منتشر شد و سپس به زبانهای ژاپنی، فرانسه و اسپانیایی ترجمه گردید. تقریباً میشود گفت که، ایده‡ صفحه گسترده (کاربرگ الکترونیکی) حسابداری که توسط ایجیری در آن کتاب به کار رفته بود از مدتها قبل در ادبیات تحقیق در عملیات و کامپیوتر و حسابداری که به وسیله خود او تالیف شده بودراه خود را گشوده بود. استفاده از کاربرگ الکترونیکی و موضوعات مرتبط با ارائه ماتریسی در کتاب نیز بررسی شدهاند.

اسلاید 7 :

تاریخچه ای از نظریات و سیستم های حسابداری
دوران باستان و قرون وسطی : تنها جنبه های محدودی از فعالیتهای مالی حکومت و معاملات بین اشخاص ، حسابداری می شد و پیشرفته ترین تکنیک حسابداری در اواخر این دوران ، نگهداری نوعی حساب جمع و خرج بود. دو فهرست تفصیلی از دریافتها ، شامل مقادیر موجود در ابتدای دوره و وجوه و کالاها ی فروخته شده یا مصرف رسیده در همان دوره زمانی به علاوه و کالاهایی بود که نزد جمعدار باقی مانده بود.

اواخر قرون وسطی : با بزرگتر شدن اندازه موسسات ، رواج معاملات نسیه و استفاده از عوامل متعدد در کسب و کار موجب شد که یک شخص به تنهایی نتواند امور یک موسسه بزرگ را اداره کند ودر گذر زمان حسابداران ایتالیایی متوجه این نکته شدند که دریافت پول از یک مشتری یا بدهکار دو جنبه دارد و دو ثبت را ضروری می کند . دو اصطلاح بدهکار و بستانکار که اولی به معنای دادن و دومی به معنای گرفتن است به تریج متداول گردید و شکل دو طرفه حساب را که در سمت چپ اقلام بدهکار و در سمت راست اقلام بستانکار نوشته می شد را ابداع کرد . لوکا پاچولی پدر فن حسابداری در سال ۱۴۹۴ میلادی در رساله خود به نام چکیده حساب و هندسه ، نسبیت و تناسب را به حسابداری اختصاص داد و برای نحستین بار حسابداری دو طرفه را توصیف و دفاتر اصلی حسابداری را تشریح کرد .

اسلاید 8 :

تاریخچه ای از نظریات و سیستم های حسابداری
به رغم تحولات خصوصی و عمومی از قرن شانزده تا عصر حاضر ، عناصر اصلی سیستم حسابداری دو طرفه همچنان بدون تغییر باقی مانده است . دلیل بقای این سیستم در این فاصله بلند در سادگی اصول ، انعطاف پذیری و قابلیت آن در ثبت ، انتقال و گزارش اطلاعات متنوع در قالب صورتهای قالب اعتماد و مفهوم است . با این حال ، در جهت انطباق با شرایط و تحولات مختلف در مسیری تکاملی ، روشها و شیوه های حسابداری متعددی ابداع و شاخه هایی درحسابداری پدید آمده است که همگی آنها از لحاظ اصولی بر سیستم دوطرفه مبتنی هستند …

با پیشرفت جامعه بشری ،خواسته های جدید از سیستم حسابداری ایجاد گردید که به همان نسبت هم به ابعاد کنترلی اضافه نمود که ضرورت سیستم های حسابداری چند بعدی را نشان می دهد. ایجیری در چهارمین رساله خود در انجمن حسابداری امریکا نوشته است: "برای شناخت گذشته، باید آینده را شناخت" که بهتر است به این شکل بیان شود:"گذشته قابل لمستر میشود اگر بتوان آنرا جهت بررسی تاثیر آینده در جهات مطلوب بهکار بست." در واقع این همان شیوهای است که ایجیری در حسابداری سهطرفه بهکار بسته است.

اسلاید 9 :

تاریخچه ای از نظریات و سیستم های حسابداری
این سئوال هنوز مطرح است که چرا حدود 500 سال قبل، از زمان پاچولی تا زمان ایجیری، با وجود این همه افکار روشن، این اتفاق در زمان ایجیری رخ داد؟ پاسخ در عمق نگاه ایجیری در مطالعاتی است که در بررسی شالوده حسابداری داشت و نهایتاً منجر به این استدلال توسط ایجیری شد که تمام حسابداری از جمله عرضه چند بعدی آن، میتواند از سه اصل ساده مشتق شوند که اصول بدیهی کنترل، کمیّات و مبادلات هستند. نتیجه این اقدامات این شد که اکنون سیستمی ایجاد شده است که در آن ترازنامه و تغییرات آن، صورت سودوزیان و تغییرات آن میتوانند با هم در جدولهای پشتیبانی از جمله صورت گردش وجوه و تغییرات صورت گردش وجوه نشان داده شوند. ظاهر کلی صورتهای مالی حسابداری جدید به همراه کاربردهای جدید حسابداری و بهرهبرداری کامل از این صورتهای مالی، همگی در انتظار توسعه سیستمهای کامپیوتری و کسب تجربه به منظور پذیرش و استفاده موفقیتآمیز از آن هستند. اگر چه سيستم حسابداری سه طرفه در هيچ کجا کاربرد ندارد و طرحی بود که به شکست انجاميد و برای اولين بار توسط يکی از شرکت های پذيرفته شده در بورس آمريکا مطرح شد که کمسيون بورس اوراق بهادار آمريکا با آن مخالفت کرد.

اسلاید 10 :

مقدمه ای بر سیستم های حسابداری
حسابداری یک طرفه : تاجر هرچه می گیرد در ستون بستانکار حساب و هرچه می دهد در ستون بدهکارحساب ثبت می کند و در نهایت این دو ستون را از هم کسر و مانده گیری می کند.(همچنان کنترل و کشف اشتباه مشکل)
حسابداری دو طرفه : ره آورد آن ایجاد حسابهای واسط بود مثل حساب صندوق،حساب اسناد پرداختنی،حساب سرمایه،حساب فروش،حساب بهای تمام شده کالا وحساب سود و زیان و. که با طبقه بندی و کدینگ حسابها حسابداری دوبل کاملتر و کنترل حسابها بهتر گردید.(هنوز کنترل دقیق همه ابعاد یک بنگاه اقتصادی ممکن نبود)
حسابداری چند بعدی : کلیه فعالیتهای مالی و غیرمالی مرتبط با سیستم حسابداری و دامنه سیستم حسابداری فراتر از ثبتهای بدهکار و بستانکار در نتیجه ابعاد کنترلی گسترش یافته و سیستم ها خود را کنترل می نمایند.

اسلاید 11 :

مقاله دفترداری سه طرفه و تکانه سود: چکیده :
این مقاله نشان می دهد:
چطور دفترداری دو طرفه می تواند بسط یابد تا به دفتر داری سه طرفه برسد.
بررسی برخی روشها برای بسط دفترداری دو طرفه به سه طرفه و عرضه کاملترین آنها به نام ” دفتر داری سه طرفه دیفرانسیلی“ .
استفاده از سایر علوم مانندفیزیک و حساب دیفرانسیل در دفتر داری سه طرفه دیفرانسیلی برای تشکیل بعد سوم.
بررسی برخی حسابهای جدید و صورتهای مالی جدید مبتنی بر آن و اثر ان بر گزارشگری مالی.
نتیجه گیری: حسابداری سه طرفه دیفرانسیلی زمانی کامل است که دلیل دو طرفگی دفترداری مبتنی بر رویکرد طبقه بندی و نه رویکرد علّی باشد.

اسلاید 12 :

مقاله دفترداری سه طرفه و تکانه سود: مقدمه :
طرح پرسش های اساسی:
آیا دفتر داری دو طرفه همان قدر که ادعا می شود بی نقص است؟
آیا امکان ندارد با استدلال منطقی به دفتر داری سه طرفه بسط داد؟
اگر قرار باشد به دفترداری سه طرفه بسط یابد، چه بعدی باید بعنوان بعد سوم در نظر گرفته شود؟
بررسی دو بعد سیستم دفتر داری دو طرفه، مشخص نمودن منطق وابستگی دو بعد و استفاده از این منطق جهت تعیین بعد سوم.
ارائه راه حل برای نیمی از مسئله ثبت دو طرف؛ نیمه دیگر بی جواب و مقاوم در برابر بسط آن به دفتر داری سه طرفه.

اسلاید 13 :

مقاله دفترداری سه طرفه و تکانه سود: منطق نهفته در دفترداری دو طرفه :
پیش درآمد : برای بسط یک سیستم دو شرط باید برقرار باشد: حفظ سیستم قدیم و یکپارچگی سیستم جدید. برای آنکه سیستمی را بسط سیستم اولیه بنامیم باید سیستم بسط یافته هرآن چیزی را داشته باشد که در سیستم اولیه وجود دارد.افزون بر این بعد جدید اضافه شده به سیستم قدیم بایدمنطقاً و منحصراً از ابعاد قدیم استنتاج شود و بخش منسجم و یکپارچه ای از ابعاد سیستم جدید را تشکیل دهد.
کامل بودن دفتر داری دو طرفه : برای ابطال این فرضیه و بسط آن باید تفسیر مناسبی از دو بعد شناسایی و سپس بعد سومی مشخص نمود که با استفاده از این تفسیر و و بطور منطقی از دو بعد استنتاج گردد.

اسلاید 14 :

مقاله دفترداری سه طرفه و تکانه سود: منطق نهفته در دفترداری دو طرفه :
دفترداری چند طرفه : یک مورد ناموفق : یک نگرش (رویکرد طبقه بندی) به معادله دو طرفه این استکه مجموعه ای یکسان از اقلام به دو روش متفاوت (1- دارایی ها =بدهی+سرمایه 2- دارایی ها= حقوق مالی) طبقه بندی شده استف تفاوت بین این دو بعد فقط در شیوه های مختلف طبقه بندی یک مجموعه منابع یکسان است. اگر تفاوت فقط در طبقه بندی باشد پس می توان ابعاد جدید را به ان افزود یعنی علاوه بر دو بعد منابع و حق طلب نسبت به منابع، ابعاد دیگری مانند محل استقرار منابع، عمر منابع و وارد دیگر اضافه نمود.اما با توجه به یکپارچگیمسائلی مطرح می شود.بطور مثال چرا باید محل استقرار بعد سوم باشدو چرا مورد دیگری بعد سوم نباشد.و با توجه به اینکه یکپارچگی یکی از شروط گسترش سیستم است، لذا این نوع دفترداری چند طرفه چندان جالب از لحاظ نظری نمی باشد.

اسلاید 15 :

مقاله دفترداری سه طرفه و تکانه سود: منطق نهفته در دفترداری دو طرفه :
احتراز از اعداد منفی : به دلایل 1) تأمین اهداف کنترلی با نشان دادن مانده حسابها بصورت ناخالص 2) آسانی عملیات محاسباتی ساده جمع زدن نسبت به عملیات محاسباتی ترکیبی جمع زدن و کسر کردن 3) مهمترین دلیل: پایه حسابداری دو طرفه بر مبنای نظریه ریاضیات بوده و مطرح نبودن اعداد منفی در ان زمان ؛ حسابداران از اعداد منفی احتراز نموده اند.

ثروت و سرمایه : اگر از اعداد منفی پرهیز نشود معادله بصورت ” خالص داراییها= سرمایه“ خواهد بود، در صورتیکه در تقابل دارایی و سرمایه؛ دارایی را ”واقعی“ و سرمایه را ”ظاهری“ بشناسیم نمی توان به بعد سوم دست یافت.اما در تاریخ ترازنامه دارایی را وضعیت مجموعه منابع(مثبت یا منفی) متعلق به واحد تجاری و توصیف وضعیت مالی کنونی در نظر گرفت اما در مورد سرمایه نمی توان این موضوع را اظهار داشت، زیرا حساب سرمایه حساب تغییرات واقع شده در گذشته را منعکس می نماید.

اسلاید 16 :

مقاله دفترداری سه طرفه و تکانه سود: منطق نهفته در دفترداری دو طرفه :
تبیین وضعیت حال براساس گذشته : حسابهای سرمایه گرایش به تبیین ”گذشته“ و حسابهای دارایی گرایش به تبیین ”حال“ دارند، که این موضوع ارزشمندی ثبت دو طرفه را از منظر حساب خواهی آشکار می نماید.حساب خواهی در بطن سیستم دو طرفه است و طبق این سیستم تبین حال از طریق گذشته صورت می گیرد و این توازن در معادله حسابداری موجب پاسخگو بودن مدیران و حسابداران در خصوص تغییرات ثروت خواهد بود.

اسلاید 17 :

مقاله دفترداری سه طرفه و تکانه سود: دفترداری سه طرفه موقت:
گذشته، حال، آینده : وقتی دو بعد سرمایه و دارایی ررا به دو بعد انتزاعی تر گذشته و حال تبدیل کنیم می توان بعد آینده را نیز بیافزاییم(آینده=حال=گذشته) و بعد جدیدی را که با وقایع بودجه ای و پیش بینی های یک واحد تجاری در ارتباط است به ابعاد دارایی و سرمایه اضافه نمود(بودجه=دارایی=سرمایه) در اینصورت فعالیتهای واقعی سال قبل به سرمایه اول دوره سال گذشته اضافه می شود تا به وضعیت فعلی واحد تجاری برسیم این درحالی است که با استفاده از سرمایه هدف به عنوان یک مبلغ ثابت، فعالیتهای بودجه شده برای سال آینده از سرمایه هدف کم می شود تا به عقب بازگشته و به وضعیت فعلی واحد تجاری برسیم .

اسلاید 18 :

مقاله دفترداری سه طرفه و تکانه سود: دفترداری سه طرفه موقت:
انواع ثبتهای روزنامه : طبقه بندی مبادلات در سیستم ثبت دو طرفه در صورت عدم احتراز از ثبتهای منفی : 1) مبادلات درون دارایی:عدم تغییر جمع دارایی ها 2) مبادلات درون سرمایه ای:عدم تغییر جمع سرمایه 3)مبادلات دارایی-سرمایه :تأثیر همزمان بر دارایی و سرمایه 4) مبادلات درون بودجه ای(با بسط دو طرفه به سه طرفه): مربوط به تغییرات بودجه و انعکاس ثبتهای آن در ستون بودجه. توجه : جمع مبالغ این ثبتهاهمواره برابر صفر است و کاهش یا افزایش در مبادلات دارایی-سرمایه- بودجه ای همدیگر را خنثی نموده تا توازن معادله سه طرفه حفظ گردد.
مثالی از حسابها و ثبتهای روزنامه :

میزان دستیابی به اهداف : به لحاظ نظری دفترداری سه طرفه موقت با سه بعد متفاوت گذشته، حال و آینده کامل بوده و بعد دیگری را نمی توان اضافه نمود اما مجموعه حسابهایی که با این سیستم جدید بوجود آمده اند صرفاً بازتاب حسابهای سرمایه ای آینده می باشند و در حقیقت بعد جدیدی بوجود نیامده بلکه سیستم دوطرفه ای بوده که دوبار اعمال شده و بعد سوم به معنای واقعی ایجاد نگردیده است.

اسلاید 19 :

مقاله دفترداری سه طرفه و تکانه سود: دفترداری سه طرفه دیفرانسیلی:
منبع و جریان : حسابهای دارایی بیانگر وضعیت مالی کنونی واحد هستند، بنابراین حسابهای منبع هستند؛ در حالیکه حسابهای سرمایه نشانگر تغییرات داراییها در گذشته می باشند، پس حسابهای جریان هستند: می توان بجای تقابل حال و گذشته بر دو بعد متفاوت منبع و جریان متمرکز شد.(ارتباط: جریان به معنای تغییری در ارزش منبع است) اگر ارزش منبع بطور مستمر تغییر یابد پس جریان را می توان مشتق منبع یعنی میزان تغییر در متغییر منبع در نظر گرفت حال اگر فرض کنیم سرمایه مشتق منبع باشدمی توان مشتقی نیز از سرمایه درنظر گرفت زیرا در علم حسابان مشتق گرفتن از مشتق دیگر امکانپذیر است. اما این مشتق سرمایه چه معنی می دهد؟ باید چیزی در ارتباط با تغییرات درآمدیا حساب سرمایه ای دیگر باشدکه ارزش آن در یک دوره با قرینه آن در دوره ماقبل مقایسه شود. این همان مفهوم انحرافات است که هم اکنون در حسابداری وجود دارد. مفهوم انجرافات با تغییرات در حساب درآمد سر و کار دارد.تجزیه و تحلیل انحرافات در حسابداری فعلی هم وجود دارد اما خارج از سیستم دفترداری است.

اسلاید 20 :

مقاله دفترداری سه طرفه و تکانه سود: دفترداری سه طرفه دیفرانسیلی:
در دیدگاه جدید می توان انحرافات را با کمک ثبت سه طرفه به عنوان یک بخش سیستماتیکبه دفترداری معمول وارد نمود، به لحاظ اندازه گیری، سرمایه یک مشتق کامل نیست.زیرا مشتق معنی میزان تغییر را می دهد.در حالی که مفهوم فعلی بیشتر شبیه میزان تغییری است که در طول زمان وقوع ضرب شده باشد. در حسابان این مفهوم دیفرانسیل نامیده می شود که به این معناست : مشتق در متغییر دیگر(برای مثال طول زمان) ضرب شده است، به همین دلیل این نوع دفترداری را دفترداری سه طرفه دیفرانسیلی می نامیم.