بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بسمه تعالی
امور عملیاتی مرتبط با بازار سرمایه
با تاکید بر وظایف شرکتهای کارگزاری
اسلاید 2 :
مقدمه
یکی از کارکردهای اساسی بورس ها در هر کشور، جذب و هدایت پس اندازهای راکد و نقدینگی سرگردان موجود در سطح اقتصاد ملی، به سمت فعالیتهای تولیدی و سرمایه گذاری می باشد. بازیگران فعال در این بازار شامل سرمایه گذاران، شرکتهای سرمایه پذیر ودر نهایت کارگزاران بورس می باشند.
از آنجا که ماهیت بکارگیری منابع مالی در بورس به عنوان یک حرفۀ تخصصی می باشد، لذا نقش کارگزاران بورس در رونق یا رکود آن اهمیت اساسی دارد.
به عبارت دیگر شیوۀ عملکرد کارگزاران به خودی خود در گرایش صاحبان سرمایه به سرمایه گذاری در اوراق بهادار یا رویگردانی آنها از این بازار بسیار موثر است.
اسلاید 3 :
آشنایی با کارگزاران
كارگزاران اشخاصي حقيقي يا حقوقي هستند كه نقش واسطه بين خريدار و فروشنده را در بازار بورس بازي می کنند. آنها در اين نقش وظيفۀ، يافتن خريدار براي فروشنده و فروشنده براي خريدار را بر عهده دارند. به عبارتي آنها عامل تطابق عرضه و تقاضا هستند و به دو دسته خصوصی و دولتی تقسیم می شوند. خرید و فروش سهام شرکتهای بورسی در بازار، فقط توسط کارگزاران رسمی سازمان بورس و اوراق بهادار امکان پذیراست و این مسئله موجب شفافیت معاملات بازار می شود. چون که به این ترتیب اطلاعات مربوط به معاملات مانند تعداد سهام، قیمت مورد معامله و تعداد خریدار و فروشنده هر روز در دسترس قرار میگیرد.
اسلاید 4 :
آشنایی با کارگزاران
کارگزاران طي تشريفات و آزمونهاي متعدد و خاصي انتخاب می شوند و مجوز تأسیس و فعالیت خود را از سازمان بورس و اوراق بهادار دریافت میکنند، بنابراين دركار خود صلاحيت، مهارت و دانش لازم را دارا می باشند. کارگزاران به حساب مشتری خود وارد بازار می شوند و به وکالت از سوی وی اقدام به معامله به نفع او میکنند. از این رو با توجه به ماهیت کارکرد کارگزاران، این افراد باید علاوه بر دارا بودن تخصص، تجربه و هوشمندی، الزامات اخلاقی مانند صداقت و امانتداری را نیز رعایت کنند.
تعریف كارگزار طبق ماده 1 قانون بازار اوراق بهادار: شخص حقوقي است كه اوراق بهادار را براي ديگران و به حساب آنها معامله ميكند.
اسلاید 5 :
طبقه بندی شرکت های کارگزاری با توجه به نوع خدمات
از آن جا که شرکتهای کارگزاری بزرگ ترین و وسیع ترین شبکۀ خدمات مالی را عرضه می کنند،دیگر یک نماینده برای معاملۀ اوراق بهادار نیستند بلکه مجموعه ای از شرکتهای مالی هستند که بخش بزرگی از صنعت خدمات مالی در بازار سرمایه را شکل داده اند. شرکتهای کارگزاری از نظر نوع خدماتی که ارائه می دهند به دو دسته تقسیم می شوند:
شرکتهای کارگزاری با خدمات کامل: این شرکتها خدمات متنوع و کاملی به مشتریان خود ارائه می کنند. این خدمات شامل مشاوره، برنامه ریزی مالی، مدیریت سبد سهام می باشد.
شرکتهای کارگزاری با حداقل خدمات: این شرکتها فقط برخی از خدمات اصلی شرکتهای کارگزاری را به مشتریان خود ارائه می کنند. این خدمات شامل دریافت سفارش سهام و انجام عملیات مربوط به خرید و فروش سهام است.
اسلاید 6 :
بررسی فعالیت های شرکتهای کارگزاری با خدمات کامل در یک نگاه
اسلاید 7 :
مسئولیت های شرکت های کارگزاری
در حالت کلی این اعتقاد وجود دارد که شرکتهای کارگزاری با دریافت کارمزد از مشتریان خود، از بدو افتتاح حساب بانکی تا تاریخ تسویهي وجوه مسئول میباشند. در صورتیکه شرکتهای کارگزاری در انجام مسئولیت خود کوتاهی نمایند و یا مرتکب قصور یا تخلفی شوند با مجازاتهای زیر روبرو خواهند شد.
1- تذکر کتبی و درج در پروندۀ شرکت کارگزاری
2- جریمه نقدی
3- تذکر کتبی، جریمه نقدی و ابطال گواهینامه های حرفه ای پرسنل شرکتهای کارگزاری
4- لغو پذیرش شرکت کارگزاری در بورس
5- توقف فعالیت
6- لغو مجوز
اسلاید 8 :
ضرورت بهره مندی شرکتهای کارگزاری از نیروی انسانی آگاه و مطلع از قوانین و مقررات
یکی از رموز موفقیت شرکت های کارگزاری، مشتری مداری توام با رعایت قوانین و مقررات بازار سرمایه است.
شرکت های کارگزاری با در اختیار گرفتن کارشناسان پذیرش خبره و آگاه از قوانین و مقررات بازار سرمایه،سهم بسزایی در موفقیت شرکت کارگزاری و همچنین کاهش ریسک عملیاتی خواهد داشت.
طی آخرین اطلاعات از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار شرکت های کارگزاری به دلیل بی توجهی به قوانین و مقررات هزینه های سنگینی را در مراجع رسیدگی به اختلافات و تخلفات پرداخت می نمایند.
اسلاید 9 :
بررسی ریسک های عملیاتی شرکت های کارگزاری
اسلاید 10 :
آشنایی با سازوکارهای معاملات در شرکتهای کارگزاری
آشنایی با واژگان کلیدی معاملات
آشنایی با رویه اجرایی سرمایه گذاری در بورس (قبل ازانجام معامله)
آشنایی با سازوکار معاملات حضوری
آشنایی با سازوکار معاملات اینترنتی
آشنایی با سازوکار معاملات برخط
اسلاید 11 :
آشنایی با مفاهیم کلیدی بورس اوراق بهادار
معاملات اوراق بهادار از ساعت 9 الی 12:30 روزهای شنبه تا چهارشنبه هر هفته به جز روزهای تعطیل انجام می شود. ساعت پیش گشایش بازار که در آن امکان انجام معاملات وجود ندارد از ساعت 30: 8 شروع می شود و تا ساعت 9 ادامه می یابد که در آن امکان ورود سفارشات و تغییر قیمت وجود دارد.
"تابلوي بورس" تابلویی است که براي ارائۀ اطلاعات طبقه بندي شدة اوراق بهادار به کار می رود از قبیل : تابلوي أصلي و فرعی، تابلو اوراق مشارکت دولتی و تابلوي اوراق مشارکت شرکتها.
"عرضه" عبارت است از اعلام آمادگی براي فروش اوراق بهادار از طرف کارگزار فروشنده.
"تقاضا" عبارت است از اعلام آمادگى براي خرید اوراق بهادار از طرف کارگزار خریدار.
"مشتري" شخصی است که متقاضی خرید یا فروش اوراق بهادار است. مشتري می تواند نمایندۀ قانونی خریدار یا فروشنده باشد.
"سفارش" درخواست خرید و یا فروش اوراق بهادار است که توسط "مشتري" به کارگزار ارائه می شود.
اسلاید 12 :
آشنایی با مفاهیم کلیدی بورس اوراق بهادار
عرضه" عبارت است از اعلام آمادگی براي فروش اوراق بهادار از طرف کارگزار فروشنده.
"تقاضا" عبارت است از اعلام آمادگى براي خرید اوراق بهادار از طرف کارگزار خریدار.
"مشتري" شخصی است که متقاضی خرید یا فروش اوراق بهادار است. مشتري می تواند نمایندۀ قانونی خریدار یا فروشنده باشد.
"سفارش" درخواست خرید و یا فروش اوراق بهادار است که توسط "مشتري" به کارگزار ارائه می شود.
اسلاید 13 :
آشنایی با مفاهیم کلیدی بورس اوراق بهادار
وضعیت نماد معاملاتي
پس از آنکه شرکت های سهامي عام در بازار بورس پذیرفته شدند، برای اینکه اوراق سهام آنها در بازار بورس قابل دادوستد باشد، بايد نماد معاملاتي آنها در تابلو بورس باز شود. پس از باز شدن نماد معاملاتي، خريد و فروش سهام به طور مرتب و روزانه انجام می شود. حال اگر مديران شركت بخواهند، هر گونه تغييري در اصول اساسی شركت ايجاد كنند، بايد نماد معاملاتي شركت در تابلوی بورس بسته شود و امکان دادوستد سهام متوقف گردد. این تغيير می تواند شامل تعديل EPS، تغيير محل شركت، افزایش سرمایه يا هر تغيير دیگري باشد.
دامنه نوسان قيمت
پایین ترین و بالاترین قیمتی است که در آن دامنه، طی یک یا چند جلسۀ رسمی معاملاتی بورس، قیمت می تواند نوسان داشته باشد.
اسلاید 14 :
آشنایی با مفاهیم کلیدی بورس اوراق بهادار
"قیمت پیشنهادی" نرخی است که براي هر واحد اوراق بهادار از طرف کارگزار وارد سامانۀ معاملات می شود.
"واحد پایۀ معاملاتی متعارف" حداقل میزان اوراق بهادار در هر معامله است که توسط بورس تعیین می شود.
"قیمت آغازین "قیمتی است که در شروع جلسۀ رسمی معاملاتی براي هر ورقۀ بهادار در تابلو بورس اعلام می شود.
"قیمت پایانی" قیمت هر ورقۀ بهادار در پایان هر جلسۀ رسمی معاملاتی بورس است که محاسبه و توسط بورس اعلام می شود.
"بستن نماد" توقف معاملات هر یک از انواع اوراق بهادار طی دورة معین میباشد.
"محدودیت حجمی" حداکثر تعداد اوراق بهاداري است که در هر نماد معاملاتی طی هر سفارش در سامانۀ معاملات وارد میشود. این رقم مضرب صحیحی از "واحد پایۀ معاملاتی متعارف" است.
اسلاید 15 :
"سپرده گذاري" عملیاتی است که طی آن اوراق بهاداري که در سامانۀ معاملات به ثبت رسیده است، قابلیت معامله پیدا میکند.
"تسویه و پایاپاي" مرحلۀ پایانی انجام معامله است که طی آن مالکیت اوراق بهادار به خریدار و وجوه حاصل از معامله به فروشنده منتقل میشود.
"نماد معاملاتی" شناسه اي است که براي هریک از اوراق بهادار به صورت منحصر به فرد در سامانۀ معاملات تعریف شده است. این شناسه می تواند به صورت حروف، عدد و یا ترکیبی از هر دو باشد.
"کد معاملاتی " شناسۀ مشتري جهت انجام معاملۀ اوراق بهادار در سامانۀ معاملات است. این شناسه به صورت حروف، عدد، و یا ترکیبی از هر دو می باشد.
"کد معاملاتی گروهی" شناسه اي است که براي ورود سفارشهاي خرید و یا فروش گروهی براي هر شرکت کارگزاري در سامانۀ معاملات تعریف شده است. این شناسه به صورت حروف، عدد، و یا ترکیبی از هر دو می باشد
اسلاید 17 :
قیمت پایانی سهام شرکت
قیمت پایانی، قیمت هر ورقه بهادار در پایان هر جلسه رسمی معاملات بورس است که توسط بورس محاسبه و اعلام می شود.
حجم مبنا
تعداد اوراق بهادار از یک نوع است که هر روز باید مورد دادوستد قرار گیرد تا کل درصد تغییر آن روز، در تعیین قیمت روز بعد ملاک باشد.
سهام شناور آزاد
سهام شناور آزاد هر شرکت، بخشی از سهام آن شرکت است که دارندگان آنها آماده عرضه و فروش آن سهم می باشند، و قصد ندارند با حفظ آن قسمت از سهام، در مدیریت شرکت مشارکت نمایند.
گره معاملاتی
گره معاملاتی وضعیتی است که در آن یک نماد معاملاتی به رغم برخورداري از صف سفارش خرید یا فروش حداقل معادل یک برابر حجم مبنا براي شرکتهایی با3 میلیارد سهم و بیشتر و دو برابر حجم مبنا براي سایر شرکتها، به علت عدم تقارن قیمتهای درخواست خرید و فروش، حداقل به مدت ده جلسه معاملاتی متوالی مورد معامله قرار نگیرد یا متوسط معاملات روزانه آن در این دوره(به استثای معاملات در نماد ژعمده)، کمتر از 5درصد حجم مبنا باشد.
اسلاید 18 :
درآمد هر سهم (EPS)
درآمد هر سهم خلاصه اصطلاح Earning Per Share است. هرگاه كل سود پس از كسر ماليات را به تعداد سهام شرکت تقسيم نماييم، سود هر سهم به دست می آید.
EPS پیش بيني شده
عبارت است از سود هر سهم که شركت براي سال مالي جاری شرکت پپیش بینی میکند.
EPS تحقق یافته
عبارت است از سود هر سهم که در دوره مالي گذشته به هر سهم تعلق گرفته است.
تعديلEPS
شرکتها در ابتداي سال مالي EPS خود را پیش بینی میکنند که به آن EPS پیش بینی شده میگویند ولي گاهی اوقات ممکن است این سود كمتر یا بيشتر از پیش بینی شود. هرگاه بررسی های شرکت نشان دهدکه سود پیش بینی شده كمتر يا بیشتر از مبلغ پیش بینی شده قبلی بوده است، EPS شرکت باید تعدیل گردیده و منتشر گردد.
سود تقسیم هر سهم(DPS)
به مقدار سودي که شركت تقسيم میکند و به طور نقدي به دست سهامدار می رسدDPS گفته می شود. این که چه ميزان از سود تحقق یافته هر سهم به صورت نقدي توزيع شود و چه ميزان در شركت باقي بماند، تصميمي است که در مجمع عادي سالیانه توسط هیأت مديره به مجمع پیشنهاد داده میشود و سپس به تصويب سهامداران می رسد.
اسلاید 19 :
سامانۀ معاملاتی،" سیستم رایانه اي است که دریافت سفارشهاي خرید و فروش، تطبیق سفارشها و در نهایت انجام معاملات از طریق آن انجام میشود.
"ایستگاه معاملاتی،" پایانۀ معاملاتی کارگزار است که با سامانۀ معاملاتی بورس در ارتباط می باشد.
هر "ایستگاه معاملاتی" با کدي مشخص می شود که به آن "کد ایستگاه معاملاتی" گویند.
ایستگاههاي معاملاتی هر کارگزار با کدهاي جداگانه تعریف میشود.
"معاملۀ بلوك،" معاملاتی است که در آن قواعد مربوط به محدودیت حجمی و محدودیت قیمتی رعایت نمیشود.
"معاملۀ ترجیحی،" انتقال سهام شرکتهاي دولتی به کارکنان واحدها به منظور اجراي برنامه هاي خصوصی سازي است که به نرخ معینی انجام می شود.
"معاملات اشخاص خارجی،" خرید وفروش اوراق بهادار اشخاص خارجی است که حسب مورد، پس ازاخذ مجوز از مراجع ذيربط، اقدام به معاملۀ اوراق بهادار می کنند.
"
اسلاید 20 :
آشنایی با مفاهیم کلیدی بورس اوراق بهادار- ادامه
معاملات دوطرفه،" معاملاتی است که کارگزار همزمان نقش کارگزار خریدار و فروشنده را برعهده دارد.
"معاملات خوشه اي،" خرید یا فروش مجموعه اي از اوراق بهادار است که به طور یکجا معامله می شود.
"معاملات چرخشی،" معاملاتی است که با تکمیل چرخۀ آن ظرف یک جلسۀ معاملاتی، وضعیت مالکیت طرفین معامله تغییري نمی کند.
معاملات مشروط،" معاملاتی است که براي انجام و یا نحوة تسویۀ آن، شرایطی برابر مقررات"بورس"تعیین شده باشد.
"معاملات با اقربا،" خرید و فروش اوراق بهادار با همسر و اقرباي درجۀ یک
"معاملات اعتباري،" معاملاتی است که درصدي از ثمن معامله از طریق بانک و یا مؤسسۀ مالی یا اعتباري تأمین مالی شده باشد.
"معاملات تجدید ساختار،" انتقال اوراق بهادار از طرف شرکت مادر به شرکتهاي تابعه با هدف تجدید ساختار است.
