بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بسم الله الرحمن الرحیم
میوه های مناطق معتدله
اسلاید 2 :
فصل دوم
محیط عمومی گیاه
در مناطقی که عرض جغرافیایی کمتر از حدود 35 درجه باشد بایستی گونه هائی کشت شوند که به سرمای زمستانه کمتری نیاز دارند، یا درختان میوه معتدله در عرض جغرافیایی پایین در ارتفاعات بالاتر کشت بشوند تا سرمای زمستانه لازم برای شکستن استراحت آنها تأمین گردد.
تغییرات فصلی
درختان و درختچه ها ی خزان دار مناطق معتدله بسته به اینکه فیزیولوژی داخلی گیاه تا چه حدی به وسیله محیط خارجی تحت تاثیر قرار میگیرد، بطرق مختلف به تغییرات فصلی واکنش نشان می دهند. اگر گیاه بطور ایده آل، مناسب آب و هوا باشد، آنگاه هر تغییر فصلی سبب بروز تغییرات فیزیولوژیکی در گیاه می شود که برای بقاء آن در آن فصل و آماده شدن برای فصل بعدی ضروری می باشد.
اسلاید 3 :
فصل دوم
پائیز
با فرا رسیدن آخر فصل تابستان، رشد درختان خزان دار متوقف میشود، برگهای آنها می ریزد، و در برابر سرمای زمستان مقاوم میشوند. جزئیات مربوط به چگونگی انجام این پدیده ها کاملا شناخته نشده است، ولی بنظر میرسد که باز دارنده های رشد و محرک های رشد، نقش مهمی را بازی میکنند.
مطالعات اخیر نشان میدهد که اسید ابسیزیک (ABA) یک ایزوپرنوئید مربوط به ویتامین A با آغاز کوتاه شدن طول روز در آخر تابستان در مقادیر نسبتا زیادی توسط برگها ساخته میشود. این ترکیب یک بازدارنده رشد میباشد و اگر جوانه های انتهائی قبلا تشکیل نشده باشند، سبب تشکیل آنها میگردد. بعد از مدت کوتاهی، به مقدار کافی بازدارنده در جوانه ها ذخیره می شود تا از رشد بیشتر جلوگیری گردد.
شواهد جدیدی وجود دارد که استراحت زمستانه، توسط توازنی از بازدارنده ها و محرک ها رشد تنظیم میگردد.
اسلاید 4 :
فصل دوم
زمستان:
رکود زمستانه یا خواب گیاه به طور طبیعی به وسیله سرمای زمستان شکسته میشود،که مقدار سرمای مورد نیاز به گونه یا رقم بستگی دارد. نیاز سرمایی درختان میوه معتدله در درجات سرمای مطلوب نزدیک به 5 درجه (2-7 درجه) برطرف می شود.
ولی تعدادی دیگر که با اقلیم های گرمتر سازگار باشند نیاز سرمایی آنها در درجه بالاتری تا 10 درجه نیز تامین می شود. درجه حرارت کمتر از صفر درجه سانتیگراد در برطرف شدن نیاز سرمایی گیاه موثر نیست. به نظر میرسد در درجات حرارت بالای صفر و یخبندان، برخی از فعل و انفعالات آنزیمی وجود دارد که توازن مواد محرک و بازدارنده رشد را تغییر می دهند.
احتیاجات سرمای زمستانه برای گیاهان بومی عرض های جغرافیایی پایین با زمستان های گرم و برای گیاهان بومی عرض های جغرافیایی بالا با زمستان های طولانی و خیلی سرد، نسبتا کوتاه (کمتر) می باشد. گیاهان بومی مناطق معتدله میانه با درجات حرارت سرد زمستان، ولی بعضی اوقات نوسان دار، دارای طولانی ترین نیاز سرمایی می باشد.
اسلاید 5 :
فصل دوم
زمستان های گرم طبیعتا به سرمای کوتاهی نیاز خواهند داشت. انسان پیوسته سعی نموده است تا گیاهان خزان دار را در شرایط آب و هوایی گرم که به آن سازگار نیستند بکارد. در مناطقی چون کالیفرنیا،تکزاس و می سی سی پی درختان معتدله ممکن است بعد از زمستان های خیلی سرد، خوب عمل نمایند ولی بعد از زمستان های گرم، بطور ظعیف رشد میکنند.
همچنین با دوره های سرمای متناوب (زمستان نوسان دار- یعنی دما در طول دوره زمستان سرد و گرم شود)، به تعداد ساعات سرمای بیشتری از دوره های سرمای پیوسته نیاز خواهند داشت. لذا یک دوره گرما باعث از بین رفتن اثر سرما میشود. این وضعیت اغلب در مناطقی که شبهای زمستان سرد و روزهای افتابی است به وجود می آید. به این دلیل، وجود مه های زمستانی در این مناطق دارای ارزش زیادی برای باغداران میباشد، زیرا مه از گرم شدن جوانه ها در اثر تابش مستقیم آفتاب، جلوگیری میکند و مانع گرم شدن جوانه ها می شود.
اسلاید 6 :
فصل دوم
گیاهان سازگار گشته با زمستان های طولانی و سرد و مداوم، مثل گیاهانی که در عرض های جغرافیایی بالا و دور از آبهای وسیع سطحی یافت می شود، همچنین دارای احتیاجات سرمایی کوتاه یا متوسط میباشد، ولی دلیل آن کاملا متفاوت میباشد.
در حالت کلی نیاز سرمایی درختان میوه معتدله در عرض جغرافیایی پایین (پائینتر از 35) و بالا (بیشتر از 50) به دلیل عدم وجود سرمای کافی و مناسب (2-7) در رفع نیاز سرمایی گیاه، بسیار کمتر از درختانی است که در عرض جغرافیایی میانه (35-50) کشت شده اند می باشد.
در عرض جغرافیایی بالاتر به خاطر اینکه بیشتر زمستان به طور مداوم زیر نقطه یخبندان باقی می ماند، نیاز سرمایی ظاهرا تا اواخر زمستان و اوایل بهار، موقعی که درجه حرارت دوباره به بالای یخبندان رسیده ولی برای مدتی خنک باقی می ماند تأمین نمیگردد (در واقع نیاز سرمایی این گیاهان در اواخر زمستان همزمان با ذوب شدن برف و یخ تامین می شود).
اسلاید 7 :
فصل دوم
یک گونه گلابی Pyrus ussuriensis به چنین آب و هوایی سازگار گشته است .این گلابی بومی منچوری و قسمت های سیبری میباشد که در آنجا درجه حرارت زمستان به منفی 45 درجه افت می کند. این درختان نه تنها نیاز به سرمای کوتاهی دارند (20-30روز) بلکه درجه حرارت مناسب برای رفع نیاز سرمایی آنها 10 تا 17 درجه می باشد، که تا حدودی بیشتر از درجه حرارت مطلوب برای بیشتر گونه های مناطق معتدله ،یعنی 2-7 درجه می باشد.
گیاهان مناطق معتدله میانه دارای طولانی ترین نیاز سرمایی میباشند. این قابل تطبیق است زیرا، در زمستان های نوسان دار این منطقه، دوره های گرم در اواسط زمستان به وجود می آید و بعضی مواقع به وسیله یخبندان های ملایم تا شدید دنبال میشود. گونه ها یا کلون هائی که نیاز سرمایی آنها قبل از یک چنین تسلسلی تأمین می شود ممکن است بیشتر از گونه هایی که هنوز در حالت استراحت باشند در معرض خطر سرمای دیرس بهاره قرار گیرند. زیرا در زمستان نوسان دار به محض گرم شدن هوا رشد جوانه ها آغاز و گلها شکوفا می شوند که در معرض سرمای دیررس بهاره قرار می گیرند.
اسلاید 8 :
فصل دوم
بهار:
گیاهان سازگار یافته با یک آب و هوای بهاری ویژه به طریقی به محیط خود عکس العمل نشان میدهند که گلدهی و رشد فقط بعد از پایان یافتن خطر یخبندان های دیر وقت یا سرماهای کشنده آغاز گردد. بعضی درختان که زیستگاه بومی آنها ارتفاعات بالا یا در عرض جغرافیایی بالا می باشد به طور نامطلوبی به بهار معتدل عکس العمل نشان می دهند.
در اغلب مواقع فصل رشد، در ارتفاعات و عرض های جغرافیایی بالا کوتاه می باشد و در این شرایط محیطی، شروع رشد در درجات حرارت پایین تر در بهار قابل تطبیق می باشد، به طوری که محصول می تواند قبل از اولین یخبندان کشنده پائیزه برسد. ولی وقتی که درختان بومی آب و هوای فوق در شرایط آب و هوایی قرار داده شوند که دارای چندین یخبندان در طول فصل بهار می باشد اغلب شکوفه ها و شاخه های جوان بدلیل شروع خیلی زودتر رشد، از بین می روند. نمونه های چنین گونه ها، زردآلو و گردوی ایرانی می باشد.
بعضی از ارقام انتخاب شده گردوی ایرانی (juglans regia)بومی کوه های کارپاتیان، در طول فصل زمستان خیلی مقاوم می باشد ولی رشد در بهار خیلی زود آغاز می گردد و به وسیله یخبندان های ملایم صدمه می بیند. محل باغ در جلوگیری از خسارت حاصل از یخبندان های بهاره حائز اهمیت می باشد، ولی انتخاب صحیح گونه و رقم نیز مهم است.
اسلاید 9 :
فصل دوم
با فرا سیدن فصل بهار دوره استراحت درختان در حال رکود شکسته می شود، بطوری که وقتی هوای بهاری اجازه دهد، رشد فعال صورت می پذیرد. وقتی استراحت گیاه در واکنش به سرمای کافی خاتمه می یابد، مقادیر بازدارنده های رشد در جوانه ها ممکن است کاهش یابد یا ممکن است با افزایش مقادیر محرک رشد، مقدار آنها ثابت باقی بماند. به نظر می رسد که توانایی رشد یک جوانه در بهار به توازن صحیحی از بازدارنده ها و محرک ها بستگی دارد نه به یک مقدار مطلق هر یک از آنها.
اسلاید 10 :
فصل دوم
تابستان:
درختان جوان قوی، در شرایط مطلوب، در تمام طول تابستان و تا حدودی در فصل پاییز رشد خواهند کرد، و فقط وقتی که درجات حرارت در اواخر پاییز و اوائل زمستان کاهش می یابد رشد آنها متوقف می گردد. ولی درختان بالغ بارده معمولا بیشترین رشد خود را در اوائل تابستان انجام می دهند، و بعد از آن جوانه های انتهائی تشکیل می شوند و رشد عمده بقیه فصل، شامل رشد ریشه و میوه می باشد.
ولی رشد جوانه های انتهایی را می توان با هرس تابستانه یا به وسیله تحریک با کود و آبیاری برای مدت بیشتری طولانی کرد. رشد جوانه ها تا موقعی ادامه می یابد که مواد بازدارنده در جوانه ها زیاد و مواد تحریک کننده در جوانه ها کم گردد به طوری که گیاه وارد مرحله خواب شود.
اسلاید 11 :
با فرا رسیدن فصل پائیز و زمستان برگ درختان خزان می کند، که محصول تابستان سال جاری، ریزش برگ و مقاومت درختان را در برابر سرمای زمستان تحت تأثیر قرار می دهد. در طول یخبندان زودرس غیرمعمول پائیز در نوامبر 1955 (اواسط پائیز) (منفی 20 درجه) در شمال غرب آمریکا درختان سیب که محصول آنها یک هفته قبل، چیده شده بود صدمه خیلی کمتری از درختانی که محصول آنها برداشت نشده بود دیدند و میوه سیب در شرایط سرما به رنگ سبز تیره روی درخت باقی ماندند.
ظاهرا توازن بین مواد محرک و بازدارنده رشد بعد از چیدن میوه کاملا متفاوت می باشد. این مشاهدات نشان می دهند که بازدارنده هایی که باعث ریزش برگ، شروع رکود و باعث افزایش مقاومت درخت در برابر سرمای زمستان میشوند فقط بعد از چیدن میوه غالب میگردند. اثر متقابل چیدن محصول با کاهش طول روز پاییزی در بوجود آوردن استراحت بطور کامل شناخته نشده است.
اسلاید 12 :
عرض جغرافیایی:
با ثابت باقی ماندن عوامل دیگر، هرچه از استوا بطرف شمال یا جنوب یعنی از عرض جغرافیایی پایین به طرف عرض جغرافیایی بالاحرکت کنیم هوا سردتر و طولانی تر می شود. همچنین،طول نسبی روز و شب با عرض جغرافیایی تغییر می یابد. هر قدر عرض جغرافیایی بالاتر باشد، روزهای تابستان طولانی تر و روزهای زمستان کوتاه تر خواهد بود. برای اینکه گیاهان چوبی زنده بمانند، بایستی به هر دو عامل یعنی درجه حرارت و طول روز سازگار شوند .
توده های آب:
همانطور که قبلا ذکر شد در یک عرض جغرافیائی و ارتفاع معین، نزدیکی به تودههای بزرگ آب، درجه حرارت منطقه و محیط را تعدیل خواهد کرد. یکی از بارزترین خصوصیات این تأثیر آب، توسعه فصل رویشی بدون یخبندان میباشد.
اسلاید 13 :
ارتفاع:
در عرض جغرافیایی یکسان، ارتفاعات بالاتر سردتر از ارتفاعات پایین می باشد، به استثنای موقعی ک اثر ارتفاع به وسیله واژگون های حرارتی موقتی و اثر آبهای وسیع سطحی متعادل میشود. در عرض های جغرافیایی پایین، بعضی میوه های مناطق معتدله را فقط در ارتفاعات بالا میتوان کشت نمود. ولی اگر تغییر طول روز بین تابستان و زمستان به اندازه کافی زیاد نباشد، حتی اگر در طول زمستان سرمای کافی برای تأمین نیاز سرمایی جوانه تأمین گردد، ممکن است رضایت بخش نباشد.
برای مثال، بعضی گیاهان به کوتاه شدن روز تا یک حد بحرانی در آخر تابستان نیاز دارند تا مکانیسم داخلی (افزایش بازدارنده رشد و کاهش تحریک کننده رشد) فعال گردند که باعث ریزش برگ، ایجاد رکود و باعث مقاومت به سرمای زمستان گردد. به دلیل این که این گیاهان فاقد مکانیسم داخلی برای پیشبینی شروع زمستان و آماده شدن برای آن می باشند، چنین گیاهانی ممکن است در یک یخبندان ملایم در اوائل زمستان زنده باقی نمانند. بعضی گونه های خزاندار در ارتفاعات پائین در مناطق استوائی، به نیمه دائم سبز بودن تمایل نشان میدهند. زیرا این گونهها در آن محیط علائم محیطی مناسبی برای ریزش برگ های خود و به خواب رفتن دریافت نمیکنند.
اسلاید 14 :
احتیاجات آب و هوائی درختان میوه معتدله
تصور میرود که سیب اهلی و خوراکی از غرب آسیا، شرق اروپا و جنوب غربی سیبری منشأ گرفته است. همچنین چندین سیب وحشی و سایر گونههایMalus بومی چین، هندوستان و آمریکای شمالی میباشند. اگرچه بعضی گونهها مقاوم نیستند، سیب اهلیMalus pumila) ) یکی از مقاومترین میوههای منطقهء معتدله میباشد. احتیاج سرمای زمستانه آن برای شکستن استراحت به قدری بالا است (1000 تا 1600 ساعت) که این گونه، در عرضهای جغرافیائی که زمستان ها گرم میباشند خوب به عمل نمیآید.
اسلاید 15 :
گلابیهای اروپایی شاید از طریق انتخاب از گلابیهای وحشی جنوب شرق اروپا حاصل شدهاند، درختان وحشی موجود در کوههای قفقاز دارای مشخصات گیاهشناسی شبیه به ارقام کشت شده میباشند، اگرچه میوه آنها خیلی کوچکتر بوده و دارای نسج سنگی خیلی زیادی در گوشت میباشند.
دو گونه شرقی، Pyrus pyrifolia (Pyrus serotina) و P. ussuriensis نیز تا حد محدودی در ایالات متحده کشت میشوند. P. pyrifolia بومی مرکز و غرب چین، کره و ژاپن میباشد. P.ussuriensisبومی مناطق سردتر شمال شرق چین، کره و منچوری میباشد. P. communis و P. ussuriensis کشت شده معمولاً مقاومتر از P. pyrifolia میباشند زیرا آنها از شرایط آب و هوائی سردتر منشأ گرفتهاند.
اسلاید 16 :
گلابی در آب و هوای خشک که ملایم تا گرم باشد خوب رشد میکند. تابستانهای خشک در کنترل کردن بیماری باکتریائی آتشک (Erwinia amylovera) که بیش از هر عامل دیگر، کشت گلابی را در آمریکای شمالی محدود میسازد ضروری میباشد. گلابی بارتلِت معمولاً محصول بیدانه خوبی (میوه پارتنوکارپ: تشکیل میوه بدون گرده افشانی و لقاح) در درههای گرم داخلی تولید میکند ولی برای تشکیل میوه در درههای خنکتر ساحلی کالیفرنیا و اورگان به گرده افشانی غیر مستقیم نیاز دارد. شبهای خنک (10درجه سانتی گراد) در طول یک ماه قبل از برداشت در بارتلت باعث نرم شدن میوه و رسیدن میوه قبل از رشد کامل آن میشود، که در این شرایط باعث کاهش اندازه میوه و کیفیت آن می شود.
به استثنای چند رقم مقاوم گلابی از گونه P. ussriensis، مقاومت گلابیها به طور کلی کمتر از سیب در برابر سرمای زمستان می باشد و لذا بیشتر به شرایط آب و هوائی که فاقد زمستانهای خیلی سرد میباشند محدود میگردند. ارقام P. pyrifolia به وسیله باقی ماندن در حالت خواب در طول اواخر زمستان در مقابل یخبندان های آخر زمستان مقاومت میکنند (تا آخر زمستان به حالت رکود باقی می مانند).
اسلاید 17 :
میوه بِه (Cydonia oblonga) بومی جنوب اروپا و آسیای صغیر می باشد. درختان بِه، سرمای زمستانه کمتری از سیب یا گلابی نیاز دارند، ولی به دلیل این که قبل از ظهور گلها میبایست مقداری رشد رویشی انجام گیرد، گلدهی در بهار دیرتر صورت میگیرد (در بهار ابتدا شاخه کمی رشد رویشی انجام داده و بعد در انتهای شاخه جدید گلدهی انجام می شود). به نظر میرسد که گلهای بِه، خود بارور میباشند و در هر دو شرایط آب و هوائی خنک و گرم میوه آن تشکیل میگردد.
مقاومت درخت به کمتر از سیب و گلابی میباشد و به اندازه درخت گلابی به آتشک حساس میباشد، ریشهها کم عمق بوده و به نظر میرسد که به اکسیژن بیشتری از سایر انواع میوههای دانهدار نیاز دارد، ریشههای گلابی در خاکهائی که زهکش ضعیفی دارند بسشترین مقاومت را دارند، سیبها حد متوسط بوده و درخت به کمترین مقاومت را دارد. هلو (Prunus persica) بومی مناطق گرم چین میباشد. هلو در شرایط آب و هوائی با تابستان گرم، بهتر میروید و مقاومت آن به یخبندان زمستانه متوسط میباشد.
اسلاید 18 :
مقاومت هلو در برابر یخبندان زمستانه نه تنها کمتر از سیب و گلابی میباشد بلکه سرمای زمستانه کمتری (نیاز سرمایی کمتری) برای شکستن استراحت نیاز دارد (400 تا 1000ساعت). از این رو، هلو در عرضهای جغرافیائی پائینتری از سیب و گلابی کشت میشود.
کشت هلو در شرایط آب و هوائی خیلی گرم و خشک موفق بوده و میوه مرغوبی تولید مینماید. کنترل بیماریهایی چون پوسیدگی قهوهای و لب شتری در تحت شرایط مرطوب مشکل میباشد. به خاطر این که گلدهی هلو 20 تا 30 روز زودتر از سیب صورت میگیرد و در برابر سرمای دیرس بهاره حساس میباشد، کشت آن در محلهای بدون سرمای بهاره حائز اهمیت میباشد.
اسلاید 19 :
گیلاس (Prunus avium)به نظر میرسد که از قفقاز بین دریای سیاه و خزر، منشأ گرفته است. گیلاس در مقابل پوسیدگی قهوهای، حساس میباشد و لذا بایستی در جایی که آب و هوا مانع توسعه این بیماری می گردد مانند اقلیم خیلی سرد یا خیلی خشک کشت گردد. بیماری پوسیدگی قهوهای را تا حدودی میتوان از طریق سمپاشی در طول دورهی گلدهی و قبل از برداشت کنترل کرد.
گیلاس در شرایط آب و هوایی که برای هلو یا زردآلو خیلی خنک میباشد، میوه مرغوبی تولید میکند. لذا مناطقی که دارای بارانهای زمستانی خوب و تابستانهای خشک و خنک هستند ایدهآل میباشند. محصول گیلاس زودتر میرسد، لذا در برخی مناطق، آبیاری، مورد نیاز نمیباشد. گیلاسهای گوشت سفت که کیفیت بهتری دارند در مقابل ترکیدگی (fruit cracking) ناشی از باران (به خصوص در زمان رسیدگی)، بیشتر از گیلاسهای نرم که کیفیت پایینتری دارند حساسیت نشان میدهند (حساسیت گیلاس هایی که گوشت سفت دارند در برابر ترکیدگی بیشتر از گیلاس با گوشت نرم می باشد).
انتخاب محلهایی با تابستانهای خشک، جهت جلوگیری از ترکیدگی دلیل اصلی وجود سطح زیر کشت عمده ایالات متحده در ایالات مشرف به اقیانوس آرام میباشد.
اسلاید 20 :
مقاومت درختان و جوانههای گیلاس به سرما بیشتر از هلو و کمتر از گلابی و آلو اروپایی (Prunus domestica) میباشد. جوانههای گیلاس نیاز سرمایی تا حدودی طولانیتر نسبت به هلو نیاز دارند (حدود هزار ساعت). ارقام بینگ، لامبرت و ناپلئون نیاز سرمایی طولانی تری دارند.
آلبالو (Prunus cerasus) نیز از جنوب شرق اروپا منشا گرفته است آلبالو نسبت به گیلاس نیاز سرمایی بیشتری دارد. این درخت همچنین نسبت به هلو و گیلاس در برابر یخبندان زمستان مقاوم تر میباشد مقاومت بیشتر ارقام تقریبا مثل سیب نوردرن اسپای می باشد.
جوانه های گل درختانی از آلبالو که قدرت رویشی کمتر و همچنین ازت (نیتروژن) کمتری دارند اغلب در زمستان در حالی که هیچگونه صدمه ای در چوب مشاهده نمی شود از بین میروند.