بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بسم الله الرحمن الرحمن الرحیم
تقدیم به ساحت مطهر امام حسین علیه السلام
مصداق اتّم راضیه مرضیه قرآن
اسلاید 2 :
مهارتهای شاد زیستن (شادکامی)مبتنی بر قرآن
اسلاید 3 :
سخنی با مربیان محترم
اهداف دوره:
ارتقای سطح شادکامی و رضایتمندی در بین مادران و خانواده ها
ارائه مبانی و مهارتهای قرآنی در زمینه سبک زندگی سالم
معرفی 6 مدل شادزیستن مبتنی بر قرآن و آموزش راهکارهای عملیاتی برای تحقق آن
چند ملاحظه:
لزوم در نظر داشتن ویژگی های مخاطبان این کارگاه
داشتن انعطاف در برنامه ریزی برای تعداد جلسات کارگاه
اسلاید 4 :
شادکامی به چه معناست؟
چه نمره ای در شادکامی به خود می دهید؟
بر چه اساسی نمره خود را مشخص کردید؟
آیا شادکامی همان تجربه هیجان شادی است؟
اسلاید 5 :
شادکامی و شادزیستن در روانشناسی
شادکامی و خوشحالی یکی از مفاهیم اصلی مرتبط با سلامت روان و بهزیستی ادراک شده، در روانشناسی و مربوط به حوزه مطالعات روانشناسی مثبت است.
به معنای توازن بین هیجان های مثبت و منفی و رضایت از زندگی است (دینر، 2001)
نظریات مربوط به ادراک شادکامی :
نظریه رفع نیازها و رضایت از دست یابی به هدف؛ سلسله مراتب نیازهای مازلو
نظریات فعالیت و مهارت
نظریات شخصیتی؛ آمادگی های شخصیتی مانند امید، توان کنترل و خوش بینی
اسلاید 6 :
شادکامی و شادزیستن در روانشناسی
برخی مولفه ها مانند مذهبی بودن، فقدان نگرانی، برونگرایی، تاهل، اعتماد به نفس بالا، جوان بودن، شاخص های سلامتی خوب، تحصیل کرده بودن، استقلال، شجاعت، تاب آوری در برابر مشکلات و فشارهای زندگی و رفتارهای مثبت در مطالعات تجربی با ادراک شادکامی و بهزیستی مرتبط بودند.
ادراک شادکامی به ارزش ها و اهداف، شخصیت و فرهنگ افراد وابسته است و لزوما ارتباط مستقیمی با مولفه های بالا ندارد!
اسلاید 7 :
پژوهش در حوزه شادکامی در قرآن کریم
شادی چیست؟
چه عواملی منجر به تجربه شادکامی می شوند؟
آیا شادکامی انواعی دارد؟
آیا کیفیت شادکامی ها باهم متفاوت است؟
چه نوعی از شادکامی دوام دارد؟
کدام شادکامی انسان را به مقصد می رساند؟
اسلاید 8 :
شادکامی و شاد زیستن در قرآن
هیجان شادی خود دارای اصالت نیست بلکه از لوازم یا نتایج رفتار، صفت یا باورهایی است که منجر به بروز هیجانی در فرد می شوند و نتیجه اش ادراک رضایت است.
ایمان و عمل صالح، صفات زیبا، نیت های پاک و باورهای توحیدی همگی با شادکامی، آرامش، فقدان ترس و غم مرتبطند.
شادکامی و رضایت ناشی از سبک زندگی عابدانه از جهت کیفیت، عمیق و از نظر کمیّت، پایدار و ابدی است.
نشاط و شادمانی که در نتیجه سبک زندگی مومنانه ایجاد می شود، دارای مراتب است.
اسلاید 9 :
مراتب نشاط خود را در موقعیت های زیر در نظر بگیرید
طلای گم شده خود را ناگهان پیدا می کنید!
در خیابان به کسی آدرس می دهید.
بخشی از هزینه ازدواج جوانی را فراهم می کنید.
پس از انتظار زیاد وام خوبی برایتان جور می شود.
امام رضا علیه السلام را زیارت می کنید!
در روضه امام حسین علیه السلام شرکت می کنید و می گریید!
نماز خود را با خشوع و حضور قلب اقامه کرده اید!
از لطیفه ای که دوستان تعریف کرده اند به خنده می افتید!
علم نافعی را به دیگران آموزش می دهید!
غذای بسیار خوشمزه ای نوش جان می کنید!
نوع نشاط و شدت و ضعف آن در هر یک متفاوت است
این تفاوت هم به اهمیت آن ها برای ما و هم به موضوع آن باز می گردد
لازم است ادراک شادی خود را در موقعیت ها آن گونه که باید باشد، تنظیم کنیم
اسلاید 10 :
جرعه ای روایت مراتب ثواب و مراتب شادکامی
امام صادق (ع) فرمود: از جمله واجبات بر هر مؤمنى كه پيرو ما باشد اين است كه در شب جمعه [در نماز خود] سوره جمعه و سبّح اسم ربّك الأعلى، و در نماز ظهر سوره جمعه و منافقون را بخواند، كه اگر چنين كند گويى عمل پيامبر خدا (ص) را انجام داده است، و ثواب و پاداشش بهشت است كه آن بر عهده خداست.
امام صادق عليه السّلام فرمود: هر مؤمنى در غير روز عيد حسين عليه السّلام را زيارت كند و عارف بحقّ آن حضرت باشد در نامه عمل او ثواب بيست حجّ و بيست عمره صحيح و پذيرفته شده ثبت شود، و ثواب بيست جهاد كه در ركاب پيامبرى مرسل يا امامى عادل و معصوم بجهاد رود.
امام صادق عليه السّلام فرمود: هر كس راجع بعمل نيكى ثوابى بشنود و بخاطر و تمنّاى آن ثواب آن عمل خير را بجا آورد، آن ثواب را بدو خواهند داد اگر چه پيغمبر هم آن ثواب را براى آن عمل نگفته باشد، و از قول او دروغ نقل كرده باشند (يعنى هر چند حديث ثواب ساختگى و جعل باشد).
اسلاید 11 :
شادکامی و شاد زیستن در قرآن
شادکامی یک تجربه هیجانی و لحظه ای صرف نیست بلکه با ابعاد شناخت و رفتار در ارتباط تنگاتنگ قرار دارد.
شادکامی در نتیجه فرایندهای شناختی و رفتاری حاصل می شود و نتیجه شادکامی مطلوب رضایت و نشاطی است که منجر به پویایی، حرکت و رشد گردد نه رکود و کسالت.
تجربه هیجانات منفی مقطعی مانند خشم، ترس، غم لزوما به معنای کاهش یا فقدان شادکامی نیست. انسان می تواند از جهت غمگین و از جهتی شاد باشد؛ مهم این است که مرتبه و اهمیت کدام یک بیشتر است.
اسلاید 12 :
شادکامی و شاد زیستن نامطلوب در قرآن
هر نوع شادکامی و رضایت در دنیا لزوما مطلوب نیست .
شادکامی از منظر قرآن، به دو نوع کلی حقیقی و غیر حقیقی تفکیک می شود. شادکامی حقیقی با ساختار رشدی انسان هماهنگ است اما شادکامی غیرحقیقی، مصداقی از نافرمانی خداوند و غفلت است اگرچه ظاهر آن رضایت و خوشی باشد.
سبک غیرحقیقی از شادکامی، مورد رضایت خداوند نیست و در نتیجه رفتارها و گفتارها، باورها و نیّات غیرالهی ایجاد می شود.
این نوع شادکامی سطحی و ناپایدار است و باید مراقب افتادن در دام آن بود.
مثال:
شادی قارونی؛ سوره قصص
شادی افراد بدکار در سوره مطففین
اسلاید 13 :
چند روایت از امیرالمومنین
غم و شادی انواعی دارد و هر یک می توانند از نوع مطلوب و نامطلوب باشند.
لَا لَذَّةَ بِتَنْقِيصٍ: لذتی برای نقص و زوال نیست
الْغَمُّ مَرَضُ النَّفْسِ: غم، مرض نفس است.
الْحُزْنُ يَهْدِمُ الْجَسَدَ : حزن، جسم را نابود می کند.
كَمْ مِنْ حَزِينٍ وَفَدَ بِهِ حُزْنُهُ عَلَى سُرُورِ الْأَبَدِ : چه بسیار غمناکی که غمناکی اش او را به شادمانی دائمی بکشاند.
اسلاید 14 :
چه بسیار فرحناکی که فرحش،
او را به سمت اندوه پایدار بکشاند
امام علی علیه السلام
شادی به هر قیمتی نه!
اسلاید 15 :
مبنای هیجان های مثبت و منفی متفاوت می شود و مثلا شادزیستنی که در مدار اطاعت خداوند نباشد، به عنوان هیجان منفی تعریف می شود.
اسلاید 16 :
لزوم شناخت محسنین در قرآن
مصداق کامل افراد با نشاط در قرآن کریم، محسنین هستند.
محسنین در ارتباط با دیگران فعال اند، بروزی شایسته و زیبا در ارتباط با دیگران دارند و جریانی از خیررسانی را ایجاد می کنند. محسنین به رحمت خداوند نزدیک اند.
محسنین آن هایی هستند که هدایت یافته اند. آیات مربوط به هدایت یافتگی با رضایت، ایمان و احساس امنیت و آرامش و رشدیافتگی مرتبط است.
اسلاید 17 :
آشنایی با 6 سبک شادزیستن بر اساس آموزه های قرآنی و تلاش برای تجربه آن ها
1. رابطه با خود
2. رابطه با پدیده ها و رخدادها
3. رابطه با خدا
4. رابطه با دوستان
5. رابطه با افراد دارای حق
6. رابطه با ولیّ
اسلاید 18 :
خودارزیابی: خیلی زیاد 5 ، زیاد 4، متوسط3، کم 2، به ندرت 1
1. از زندگی خود احساس رضایت دارم.
2. شادی های من به سرعت به غم تبدیل می شود.
3. از کارهایی که انجام می دهم احساس بیهودگی دارم.
4. برای زندگی ام برنامه های بلندمدت دارم.
5. هنگامی که از دیگران بی احترامی ببینم غمگین نمی شوم.
6. اینکه دیگران در مورد من چه فکر می کنند برایم اهمیت زیادی دارد.
7. در نمازم حضور قلب دارم.
8. به نماز اول وقت پایبندم.
9. رابطه خوبی با خدا ندارم.
10. نسبت به برخی افراد حسادت می کنم.
11. به نظر من هر کسی پول بیشتر و اعتبار بیشتری در جامعه داشته باشد خوشبخت تر است.
12. ارتباط با دوستانی که دارم، من را به خداوند بیشتر نزدیک می کند.
13. رفع عیبهایی که دارم از اولویتهای من در زندگی است.
14. نسبت به اتفاقات زندگی زیاد حسرت می خورم.
15. هنگامی که اعضای خانواده حقوق من را رعایت نکنند برآشفته و خشمگین می شوم.
16. اینکه خواسته های افراد دور و برم را براورده کنم، برایم اهمیت دارد.
17. بیشتر از اینکه به نیازهای دیگران توجه داشته باشم، نیازها خودم برایم اولویت دارد.
18. اطاعت از خدا برایم اولویت دارد.
19. به دلیل مقاومتی که در مواجهه با سختی ها در زندگی دارم خرسندم .
20. قدرت تحلیل فتنه های اجتماعی را ندارم.
نمره شما؟
اسلاید 19 :
انواع مختلف شادکامی را در زندگی تجربه کنیم!
به عبارت دیگر، میزان شادکامی خود را ارتقا دهیم!
1- شادکامی به دلیل دستیابی به منفعت؛ شادکامی سودمندانه (سوره غاشیه)
2- شاکامی به دلیل دستیابی به رضایت: شادکامی ارزشمندانه (سوره فجر)
3- شادکامی به دلیل دستیابی به رزق ماندگار: شادکامی ماندگار(سوره طه)
4- شادکامی به دلیل دستیابی به پاکی: شادکامی اصلاح گرایانه(سوره عبس)
5- شادکامی به دلیل دستیابی به نشاط نعمت: شادکامی دیگرخواهانه(سوره مطففین)
6- شادکامی به دلیل دست یابی به امنیت و حال خوش:
شادکامی اطاعت پذیرانه (سوره محمد صلی الله علیه و آله)
اسلاید 20 :
مشکل کجاست؟
زینت، 54 ساله متاهل و دارای دو فرزند دختر 16 ساله و 22 ساله است. چندین سال است که انگیزه و انرژی اش در زندگی بسیار کم شده تا جاییکه کارهای روزمره مانند نظافت منزل را هم به سختی انجام می دهد. او از رابطه با همسر خود نیز بسیار گله مند است. از نظر او همسرش مردی مغرور، خودرای و خسیس است که در زندگی با سخت گیری های خود مانع رشد و شکوفایی او شده است. او همواره در برابر رفتارهای همسرش دو راه مقابله ای را در پیش گرفته؛ تسلیم و فرمانبرداری و یا مقابله و مخالفت صریح! نوع رابطه پراسترس او با همسر مانع از توجه او به اهداف و برنامه های فردی او در زندگی شده است حتی خیاطی کردن را که یکی از تفریحات مورد علاقه او بوده است، ماه ها قبل کنار گذاشته است. به نظر می رسد که غباری از حسرت ها و خاطره های منفی بر روی چهره غمزده و مایوس زینت نقش بسته است!
