بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
به نام خدا
استاندارد حسابداري بخش عمومی شماره 4
درآمدهاي حاصل از عملیات مبادله اي
اسلاید 2 :
فهرست مطالب
هدف
دامنه کاربرد
تعاریف
درآمد
اندازه گیری درآمد حاصل ازعملیات مبادله ای
ارائه خدمات
فروش کالا
سود تضمین شده، درآمد حق امتیاز و سود سهام
افشا
تاریخ اجرا
اسلاید 3 :
هدف
اسلاید 5 :
عملیات مبادلهای، عملیاتی است که طی آن ارزش مابهازاي دریافتی با منافع واگذار شده تقریباً برابر است. فروش کالاها یا ارائه خدمات را میتوان نمونهای از درآمدهای مبادلهای دانست.
در تشخیص بین درآمدهای عملیات مبادله ای و غیر مبادله ای ، رجحان محتوی بر شکل باید مد نظر قرار گیرد ، نمونه های از درآمدهای غیر مبادله ای عبارت است از مالیات ، عوارض ، کمکها و هدایا.
اسلاید 6 :
ارائه خدمات، معمولاً متضمن اجرای وظیفهای مورد توافق، طی مدتی معین توسط واحـد گزارشگر است. مثال هایی از خدمات ارائه شده توسط واحد های بخش عمومی که معمولا در ازای آنها درآمد ایجاد می شود می تواند شامل خدمات بهداشتی ، آموزشی ، ثبتی و قضایی باشد .
اسلاید 7 :
کالا شامل کالای تولید شده توسط واحـد گزارشگر برای فروش، کالای خریداری شده جهت فروش و همچنین اموال نگهداری شده برای فروش است.
اسلاید 8 :
استفاده دیگران از داراییهای واحـد گزارشگر که منجر به تحصیل درآمدهای زیر میشود:
الف:سود تضمین شده: مبالغی که بابت استفاده از وجوه نقد یا معادل وجه نقد واحـد گزارشگر مطالبه میشود
ب: درآمد حق امتیاز: مبالغی که بابت استفاده از داراییهای غیرجاری واحـد گزارشگر نظیر امتیاز بهرهبرداری ازمعادن، ساخت، علایم تجاری و حق انتشار مطالبه میشود،
ج:سود سهام: مبالغی از سود توزیع شده واحد سرمایهپذیر که متناسب با سهمالشرکه واحـد گزارشگر عاید آن میشود.
اسلاید 9 :
دراین استاندارد،عملیات مبادله ای حاصل ازموارد زیرمطرح نمی شود:
الف . سود سهام حاصل ازسرمایه گذاری های که به روش ارزش ویژه به حساب گرفته می شود ،
ب . پیمان های بلند مدت
پ . قرارداد های اجاره
ت . شناخت اولیه تولیدات کشاورزی وشناخت اولیه و تغییرات ارزش منصفانه دارایی های زیستی غیر مولد مربوط به فعالیت های کشاورزی،
ث . استخراج مواد معدنی
ج . تغییر ارزش سایر دارایی های جاری از قبیل سرمایه گذاری ها و یا سرمایه گذاری در املاک
چ . درآمد ناشی از فعالیت های ساخت املاک .
اسلاید 10 :
اصطلاحات زیر در این استاندارد با معانی مشخص شده بکار رفته است:
ارزش منصفانه: مبلغی است که خریداری مطلع و مایل و فروشندهای مطلع و مایل میتوانند در معاملهای حقیقی و در شرایط عادی، یک دارایی را در ازای مبلغ مزبور با یکدیگر مبادله کنند.
مبادله: معاملهای است که به موجب آن دارایی یا خدمت به ارزش منصفانه داد و ستد میشود.
تعاریف:
اسلاید 11 :
درآمد:
منابعی که توسط واحـد گزارشگر به نمایندگی از سایر واحدهای گزارشگر وصول میگردد و منجر به افزایش ارزش خالص نشود، درآمد محسوب نمیشود. به عنوان مثال در مورد سازمان امور مالیاتی کشور ، مبالغ ناخالص مالیات دریافتی یا دریافتنی منجر به افزایش ارزش خالص نمی گردد و صرفا درصد سهم سازمان مذکور به عنوان درآمد محسوب می گردد .
اسلاید 12 :
اندازهگیری درآمد حاصل از عملیات مبادلهای
درآمد حاصل از عملیات مبادلهای باید به ارزش منصفانه مابهازای دریافتی یا دریافتنی اندازهگیری شود.
در بسیاری حالات، مابهازای دریافتی، به شکل وجه نقد یا معادل آن میباشد و مبلغ درآمد همان مبلغ وجه نقد یا معادل نقد دریافتی یا دریافتنی است. در صورتی که مابهازای مربوط به شکل غیرنقدی باشد، درآمد براساس ارزش منصفانه مابهازای دریافتی یا دریافتنی اندازهگیری میشود.هرگاه جریان ورودی وجه نقد یا معادل آن به آینده موکول شود به گونه ای که طبق قرارداد منعقده بین فروشنده وخریدار و یا ضوابط معمول فروشنده ، مبلغی اضافه بر بهای فروش نقدی کالا یا خدمات دریافت شود در این حالت ارزش منصفانه مابه ازای مزبور ،بهای فروش فروش نقدی است و مبلغ اضافه دریافتی درآمد فروش کالا یا ارائه خدمات محسوب نمی شود ، بلکه با توجه به محتوای معامله تحت عنوان تامین مالی به طور جداگانه نمایش داده شود.
اسلاید 13 :
الف:جریان منافع اقتصادی به درون واحـد گزارشگر محتمل باشد،
ب:مبلغ درآمد را بتوان بهگونهای اتکاپذیر اندازهگیری کرد،
ج :میزان خدمات ارائه شده تا تاریخ گزارشگری بهگونهای اتکاپذیر قابل اندازهگیری باشد،
د: مخارجی که در ارتباط با ارائه خدمات تحمل شده یا خواهد شد، بهگونهای اتکاپذیر قابل اندازهگیری باشد.
ارائه خدمات:
هرگاه ماحصل ارائه خدمات را بتوان بهگونهای اتکاپذیر برآورد کرد، درآمد مربوط باید با توجه به میزان خدمات ارائه شده شناسایی شود. ماحصل ارائه خدمات، زمانی بهگونهای اتکاپذیر قابل برآورد است که همه شرایط زیر احراز شده باشد:
اسلاید 14 :
شناخت درآمد حاصل از عملیات براساس میزان تکمیل کار ، اغلب روش درصد تکمیل نامیده می شود . برای اعمال روش مزبور، مشتمل بر نحوه تعیین میزان تکمیل کار از ضوابط استاندارد حسابداری شماره 9 واحد های انتفاعی حسابداری پیمانهای بلند مدت استفاده می شود .
یکی از شرایط شناسایی درآمد حاصل از ارئه خدمات ،محتمل بودن جریان ورودی منافع اقتصادی است . با این حال ، درصورت وجود ابهام در مورد قابلیت وصول بخشی از درآمد شناسایی شده قبلی ، مبلغ غیر قابل وصول یا مبلغی که بازیافت آن دیگر محتمل نیست به عنوان هزینه و نه به صورت تعدیل درآمد شناسایی شده قبلی در حساب ها منظور گردد .
اسلاید 15 :
هرگاه ارائه خدمات ، متضمن انجام تعداد نا مشخصی از عملیات طی یک دوره زمانی معین باشد ، درآمد به روش خط مستقیم طی آن دوره زمانی شناسایی می شود ، مگر اینکه طبق شواهد موجود روش دیگری که درآمد دوره را بهتر منعکس کند ، وجود داشته باشد . هرگاه یک فعالیت خاص در مقایسه با سایر عملیات از اهمیت ویژه ای برخوردار باشد ، شناخت درآمد تا زمان اجرای آن فعالیت خاص به تعویق می افتد هرگاه ماحصل یک عملیات مبادله ای را نتوان به گونه ای اتکاپذیر بر آورد کرد و بازیافت مخارج تحمل شده محتمل نباشد ، درآمد شناسایی نمی شود و مخارج تحمل شده به عنوان هزینه دوره مورد شناخت قرار می گیرد .
اسلاید 16 :
فروش کالا
درآمد حاصل از فروش کالا باید زمانی شناسایی شود که کلیه شرایط زیرتحقق یافته باشد
الف:واحـد گزارشگر مخاطرات و مزایای عمده مالکیت کالای مورد معامله را به خریدار منتقل کرده باشد،
ب:واحـد گزارشگر دخالت مدیریتی مستمر در حدی که معمولاً با مالکیت همراه است یا کنترل مؤثری نسبت به کالای فروش رفته اعمال نکند،
ج:مبلغ درآمد را بتوان بهگونهای اتکاپذیر اندازهگیری کرد،
د:جریان منافع اقتصادی مرتبط با فروش به درون واحـد گزارشگر محتمل باشد، و
ز:مخارجی را که در ارتباط با کالای فروش رفته تحمل شده یا خواهد شد بتوان بهگونهای اتکاپذیر اندازهگیری کرد.
اسلاید 17 :
براي اينكه زمان انتقال مخاطرات و مزاياي مالكيت به خريدار را بتوان تعيين كرد، لازم است شرايط مبادله مورد بررسي قرار گيرد . در اغلب حالات، انتقال مخاطرات و مزاياي مالكيت با انتقال مالكيت قانوني به خريدار يا تصرف مورد معامله توسط خريدارهمراه است. اين موضوع در مورد اغلب فروشها صدق مي كند . مواردي نيز وجود دارد كه مخاطرات و مزاياي مالكيت در زماني متفاوت اززمان انتقال مالكيت قانوني يا تصرف توسط خريدار انتقال مي يابداگرواحد گزارشگر بخش عمده اي از مخاطرات و مزاياي مالكيت را حفظ كند، معامله مربوط، فروش تلقي نمي گردد و لذا درآمدي از بابت آن شناسايي نمي شود . اين امرممكن است در حالات مختلفي اتفاق بيفتد . 15/24
اسلاید 18 :
نمونه هايي از مواردي كه واحد گزارشگرممكن است مخاطرات و مزاياي عمده مالكيت را حفظ كند به شرح زير است:
الف. زماني كه واحد گزارشگر تعهداتي را در ارتباط با عملكرد غير مطلوب مورد معامله كه توسط مفاد ضمانت نامه كالاي فروش رفته پوشش نيافته باشد، به عهده بگيرد،
ب . زماني كه دريافت درآمد مربوط به يك فروش خاص، مشروط به تحصيل درآمدتوسط خريدار از محل فروش كالاي مورد معامله باشد،
پ . زماني كه ارسال كالاي مورد معامله متضمن خدمات نصب باشد، ليكن خدمات نصب كه بخش عمده اي از مبلغ قرارداد را تشكيل مي دهد، توسط واحد گزارشگربه طور كامل انجام نشده باشد، و
ت . زماني كه خريدار حق فسخ معامله را براساس مفاد قرارداد داشته باشد و واحد گزارشگر در مورد احتمال برگشت كالاي فروش رفته مطمئن نباشد.
اسلاید 19 :
چنانچه، واحد گزارشگر تنها بخش كم اهميتي از مخاطرات مالكيت را براي خود نگه دارد، معامله مورد نظر، فروش تلقي و درآمد شناسايي مي شود. براي مثال، فروشنده ممكن است تنها به خاطر تضمين قابليت وَصول مطالبات، مالكيت قانوني كالا را براي خود حفظ كند . در چنين حالتي، اگر واحد گزارشگر مخاطرات و مزاياي عمده مالكيت را منتقل كرده باشد، اين معامله، فروش تلقي و درآمد آن شناسايي مي گردد. مثال ديگر ازحفظ بخش كم اهميتي از مخاطرات مالكيت، وجود شرطي در فروش كالاست به گونه اي كه در صورت عدم رضايت مشتري، برگشت كالا و استرداد مابه ازا به مشتري ميسر باشد .
در چنين حالتي، به شرط آنكه فروشنده بتواند مبالغ برگشتي آتي را به گونه اي اتكاپذير برآورد كند و بدهي ناشي از برگشت كالا را با توجه به تجربيات گذشته و ساير عوامل مربوط شناسايي كند، درآمد در زمان فروش شناسايي مي شود .
اسلاید 20 :
براي شناخت درآمد، محتمل بودن جريان منافع اقتصادي مرتبط با معامله به درون واحد گزارشگر شرط اساسي است . در برخي موارد، تا زمان دريافت مابه ازا يا رفع ابهام در اين زمينه، ممكن است جريان ورودي منافع اقتصادي محتمل نباشد . براي مثال، هرگاه خروج مابه ازاي حاصل از فروش در يك كشور خارجي منوط به صدور مجوز دولت آن كشور باشد، در مورد جريان ورودي منافع اقتصادي مرتبط با فروش مذكور ابهام وجود دارد، لذا تنها پس از صدور مجوز خروج وجوه، ابهام، برطرف و شناسايي مي شود.
با اين حال، هرگاه در مورد قابليت وصول بخشي از درآمد شناسايي شده قبلي ابهام به وجود آيد، مبلغ غيرقابل وصول يا مبلغي كه بازيافت آن غيرمحتمل است، به جاي اينكه به عنوان تعديل درآمد شناسايي شده قبلي به حساب گرفته شود، به حساب هزينه منظور مي گردد.
