بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
درس روش تحقیق
اسلاید 3 :
دانشجویان عزیز توجه نمایند:
1- نکات کلیدی در ادامه آمده است.
2- حتماً سرفصل های اصلی را در کتاب مطالعه نمایید و در صورت ابهام به ایمیل های بنده برای پاسخگویی و رفع ابهام پیام بفرستید. با سپاس
اسلاید 4 :
فصل دوم :انواع تحقيقات علمي
اسلاید 5 :
تحقيقات علمي بر اساس دو مبنا يعني هدف و ماهيت و روش تقسيم ميشوند :
- بنيادي:درجستجوي کشف حقايق وشناخت
پديدهاست و به دو دسته تقسيم ميشود
الف) تحقيقات بنيادي تجربي: دادها و اطلاعات ا اوليه با استفاده از آزمايش مشاهده ..گردآوري
ب)تحقيقات بنيادي نظري:داده هاي اوليه به تحقيقات علمي بر اساس هدف روش کتابخانه اي گردآوري ميشوند.
- کاربردي :اين تحقيقات با استفاده از زمينه فراهم شده از طريق تحقيقات بنيادي براي رفع نيازمنديهاي بشر بهبود و ابزارها روشها در جهت توسعه رفاه وآسايش و ارتقا سطح زندگي انسان مورد استفاده قرار ميگيرد
الف) تحقيقات توسعه ای
ب) تحقیقات عملی
اسلاید 6 :
تحقيقات علمي بر اساس ماهيت و روش (مربوط به بند 11 طرح تحقیق هم می شود)
الف ) تحقيقات تاريخي
ب ) تحقيات توصيفي
ج ) همبستگي
د ) تجربي
ه ) عليّ
اسلاید 7 :
تحقيقات تاريخي
-تحقيقات تاريخي: با استفاده از اسناد و مدارک معتبر انجام ميشودتا بتوان از اين طريق ويژگيهاي عمومي و مشترک پديده ها و حوادث تاريخي و دلايل آنها را تبيين کرد.منابع اين تحقيق عبارتست از:
منابع دست اول:که مستقيما در ارتباط با حادثه قرار ميگيرد . منابع دست چندم:که به طورغيرمستقيم در ارتباط با حادثه است .
منابع مکتوب,شفاهي,تصويري,ساختماني,مادي الکترونيکي تعدادي از منابع تاريخي هستند که مورد استفاده قرار ميگيرند.
دلايل ضعف اين نوع از تحقيق عبارتست از :
-محقق در صحنه حضور ندارد.
-امکان تهيه مدارک کافي برايش مقدور نيست.
-بعضي از منابع، سنديت و اعتبار ندارند.
اسلاید 8 :
تحقیق تاریخی
نقد بیرونی: یعنی بررسی اصیل و حقیقی بودن سند.
مثلاً وقتی بررسی میکنیم که کوزه ای که پیدا شده ایا واقعاً به دوره اشکانیان مربوط است، سند (کوزه) نقد بیرونی کرده ایم.
نقد درونی: یعنی بررسی معتبر و مفید بودن محتوای سند
مثلاً وقتی نوشته و نقش و نگارهای کوزه را ازجهت مفید بودن و اهمیت داشتن بررسی کرده ایم یعنی سند (کوزه) را نقد درونی کرده ایم.
اسلاید 9 :
تحقيقات توصيفي
-تحقيقات توصيفي:محقق به دنبال چگونه بودن موضوع است.و ميخواهد بداند پديده ،متغير،شي يا مطلب چگونه است.
تحقيقات توصيفي هم جنبه کاربردي دارد و هم جنبه مبنايي.در بعد کاربردي از نتايج در تصميمگيري و برنامه ريزي استفاده ميشود.ودر بعد بنيادي يا مبنايي به کشف حقايق و واقعيت هاي جهان خلقت مي پردازد.
تحقيقات توصيفي از نظر شيوه نگرش به دو دسته تقسيم ميشوند:
الف)تحقيقات توصيفي محض :محقق صرفا به کشف و تصوير سازي ماهيت و وضعيت موجود مساله مي پردازد.
ب) تحقيقات توصيفي-تحليلي : محقق علاوه بر تصوير سازي آنچه هست به تشريح و تبيين دلايل چگونه بودن و چرايي وضعيت مساله مي پردازد.
به طور کلي تحقيقات توصيفي به سه يا چهار گروه تقسيم ميشود :
تحقيقات زمينه ياب, تحقيق موردي ,تحقيق تحليل محتوا ، قوم نگاري از انواع اين تحقيق است .
اسلاید 10 :
تحقيق زمينه ياب:اين تحقيق به مطالعه ويژگيها و صفات افراد ميپردازد و وضعيت فعلي جامعه آماري را در قالب چند صفت يا متغير مورد بررسي قرار ميدهد.
تحقيق موردي : اين تحقيق عبارتست از مطالعه يک مورد يا يک واحد و کاوش عميق در مورد آن.در اينگونه از تحقيق محقق فرضيه هاي خود را ميسازد و به گردآوري اطلاعات درباره آن مي پردازد .
تحليل محتوا :اين تحقيق به منظور توصيف عيني و کيفي محتواي مفاهيم به صورت نظامدار انجام مي شود.محقق در اين تحقيق به دنبال تجزيه و تحليل و توصيف مطالب است.
اسلاید 11 :
تحقيقات همبستگي
اين تحقيقات براي کسب اطلاع از وجود رابطه بين متغيرها انجام ميپذيرد،ولي درآنها الزاما کشف رابطه علت و معلول مورد نظرنيست.در تحقيق همبستگي بر کشف وجود رابطه بين دو گروه از اطلاعات تاکيد ميشود.
اساسا همبستگي به دو شکل وجود دارد:مثبت و منفي .
همبستگي مثبت آن است که جهت تغييرات يک متغير با جهت تغيير در متغير ديگر همسو باشد.
همبستگي منفي آن است که جهت تغييرات يک متغير با جهت تغيير در متغير ديگر همسو نباشد.
دامنه و طيف ضريب همبستگي 1+ تا 1- نوسان دارد.
براي اندازه گيري ضريب همبستگي بين متغيرها از روشهاي مختلفي مثل روش پيرسون ،اسپيرمن،کندال و.استفاده ميگردد.
اسلاید 12 :
بدون همبستگي همبستگي منفي همبستگي مثبت
تغيير جهت همبستگي دو متغير
اسلاید 13 :
تحقيقات علي
در اينگونه تحقيقات کشف علتها يا عوامل بروز يک رويداد يا حادثه يا پديده مورد نظر است . محقق در متغيرها دخل و تصرفي نداشته ،اساسا حضور ندارد بلکه تحقيق عليّ را انجام ميدهد تا اين متغيرها و عواملي را که باعث بروز واقعه شده است را شناسايي کند .
اين نوع تحقيق داراي معايبي است . از آن جمله :
-تهيه مدارک و اسناد و مباني استدلال مساله.
-نميتوان نسبت به نتايج تحقيق يقين قطعي داشت.
-تشخيص معتبر بودن يا نبودن نتايج تحقيق نيز کار مشکلي است.
سه دسته کلي متغيرهاي که محقق بايد براي اين تحقيق شناسايي کند عبارتست از:
الف)متغيرهاي اصلي که نقش موثر و مثبت در بروز پديده داشته اند.
ب )متغيرهايي که نقش بازدارنده و منفي در بروز پديده داشته اند.
ج ) متغيرهاي زمينه ساز که هموار کننده راه براي اثر گذاري متغيرهاي اصلي بوده،از خاصيت تسهيل کنندگي برخوردار بوده اند .
اسلاید 14 :
تحقيقات تجربي(آزمايشي)
تحقيقات تجربي بر شناخت رابطه علت و معلولي بين متغيرها تاکيد دارد و سخن از مطالعه رابطه يک سويه و تاثير مستقل (علت) بر متغير تابع (معلول) است و در پايان محقق به طور قاطع نظر ميدهد که چنين رابطه اي وجود دارد يا ندارد.
اسلاید 15 :
شرايط ضروري يک تحقيق تجربي
يک تحقيق تجربي براي بالا بردن اعتبار خود بايد ويژگيهاي زير را داشته باشد:
الف)کنترل:ويژگي اصلي يک تحقيق آزمايشي، کنترل است.
آزمايش بايد به نحوي برنامه ريزي و سازماندهي شود که مانع حضور متغيرهاي مزاحم و اخلالگر شود.زيرا اين متغيرها نتايج آزمايش را خدشه دار مي کنند .
ب)انتخاب تصادفي
ج)تکرار آزمايش
د) قابليت تعميم :نتايج تحقيق تجربي بايد قابل تعميم باشد.
اسلاید 16 :
نکاتي که محقق بايد در خصوص قابليت تعميم رعايت کند:
-از اصل کنترل غفلت نکند.
-در انتخاب افراد نمونه به روش تصادفي اقدام بکند.
-تاثير اشتباهات آماري را در انتخاب نمونه و طبقه بندي و تجزيه و تحليل داده ها به حداقل برساند.
-محيط آزمايش را به صورت طبيعي و عادي نگه دارد.
-در انجام دادن فعاليتهاي تحقيقاتي و مراحل کار و نتيجه گيري تعجيل نکند.
-آزمايشها را در موقعيتها و شرايط مشابه تکرار نموده .
-از اعتبار دروني آزمايش و نيز اعتبار بيروني آن مطمئن شود.
اسلاید 17 :
اعتبار تحقيق آزمايشي :بررسي اعتبار تحقيق آزمايشي بايد در دو زمينه زير انجام شود :
-اعتبار دروني :يعني اينکه آيا متغير مستقل در متغير تابع اثر ميگذارد؟يا متغيرهاي مزاحم در آن دخالت داشته اند.
-اعتبار بيروني:يعني اينکه يافته هاي تحقيق قابل اطمينان بوده و امکان تعميم آن در موقعيتهاي مشابه وجود داشته باشد.
اسلاید 18 :
انواع متغيرهاي مزاحم
-رخدادهاي همزمان با انجام دادن تحقيق
-اجراي پيش آزمون
-تغيير در روشها و وسايل اندازه گيري
-تغييرات رواني و فيزيولوژيک
-افت آزمودنيها