بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
فصل هشتم
شناخت سوختگيها
اسلاید 2 :
سوختگي ها و تاول ها
عبارت است از جراحت بافتهاي بدن كه بر اثر حرارت، مواد شيميايي يا تابش ايجاد مي شود. سوختگيهايي كه بر اثر حرار((مرطوب)) مثل بخار يا مايعات داغ ايجاد مي شود. تاول خوانده مي شود. سوختگيها از نظر عمق، اندازه و شدت فرق مي كنند و ممكن است كه علاوه بر پوست قسمتهاي زيرين پوست هم آسيب ببينند. اكثر سوختگيها به مراقبت پزشكي نياز دارند.
حرارت يكي از معمولترين علل سوختگي استو ساير علل ساختكي عبارتند از تماس با حلال هاي شيميايي بصورت مايع يا خشك(چه اسيدي و چه بازي)؛ و قرار گرفتن در زير تابش اشعه آفتاب به مدت طولاني.
در مورد سوختگيها خطر عفونت قابل توجه است زيرا كه سوختگي سبب كاهش دفاع پوست در برابر باكتريها مي شود. همچنين خطر دست دادن شوك هم وجود دارد زيرا كه سرم از گردش خون به ناحيه سوختگي تراوش مي كند.
اسلاید 3 :
انواع سوختگي
سوختگي خشك
شعله، سيگار روشن و وسايل الكتريكي داغ مانند گرم كن معمولترين علل سوختگي خشك هستند. اشياء متحرك سريع كه با پوست تماس پيدا كنند باعث ايجاد سوختگي خشك سايشي مي شوند.
يا اينكه ممكن است دست روي اشياء حركت كند كه باز هم همين حالت را دارد. مثال بارز اين زمينه((سوختگي طنابي)) است.
تاول ها
حرارت هاي مرطوب مانند بخار، آب داغ يا روغن داغ سبب ايجاد تاول مي شوند.
سوختگي سرد
تماس با مواد بسيار سرد مانند اكسيژن مايع و نيتروژن مايع سبب ايجاد سوختگي سرد مي شود.
سوختگي شيميائي
اسيدها و بازهايي كه در مواد پاك كننده خانگي و صنعتي پيدا مي شوند ممكن است بر اثر تماس با پوست ايجاد سوختگي نمايند.
سوختگي جريان برق
جريان الكتريكي و رعد و برق ايجاد حرارت نموده و باعث سوختگي پوست و اندامهاي زيرين آن مي شوند.
سوختگي تابشي
اشعه آفتاب و نور منعكس شده از سطح هاي براق(مانند برف) مي توانند باعث صدمه به پوست و چشم بشوند. خيلي به ندرت ممكن است بر اثر تابش اشعه ايكس سوختگي ايجاد شود.
اسلاید 4 :
طبقه بندي سوختگي ها
سوختگي ها را مي شود بر حسب ناحيه و عمق جراحت طبقه بندي نمود. اين دو عامل مشخص مي كنند كه چه نوع درماني مورد نياز است و اينكه آيا مصدوم نياز به رفتن به بيمارستان دارد يا نه. بهرحال هر مصدومي كه دچار سوختگي بيش از 5/2 سانتي متر مربع شده باشد و علاوه بر سطح پوست، اندانهاي زيرن هم آسيب ديده باشند؛ يا سوختگي ناشي از تماس با الكتريسيته باشد مصدوم بايستي نزد پزشك يا به بيمارستان برده شود.
وسعت ناحيه سوختگي
وسعت ناحيه سوختگي يك راهنماي مشخص است كه بدانيم آيا احتمال دست دادن شوك به مصدوم وجود دارد يا نه. هر چقدر ناحيه بيشتري سوخته باشد احتمال شوك بيشتر است چرا كه مقدار زيادتري مايع بدن از دست مي رود. بطوركلي مصدوم بالغي كه بيش از 9 درصد سطح بدن او سوخته باشد به درمان بيمارستاني نياز دارد.
اسلاید 5 :
شدت سوختگي
سوختگي داراي سه درجه است:
سطحي، متوسط و عميق(سوختگي كاملا ضخيم) اغلب مشكل است كه بتوان به ويژه در مراحل اوليه بين درجات مختلف سوختگي فرق گذاشت. سوختگي شديد حتما هر سه درجه را به همراه خواهد داشت.
سوختگي سطحي
اين سوختگي فقط لايه بيروني پوست را شامل مي شود و بطور كلي سبب ايجاد قرمزي، ورم و حساسيت فوق العاده مي شود. ان نوع سوختگي معمولا بطور كامل خوب مي شود.
سوختگي هاي متوسط
اين سوختگي تشكيل تاول را هم شامل مي شود. ناحيه اطراف سوختگي ورم مي كند و قرمز مي شود . اين سوختگيها ممكن است توليد عفونت كند بنابراين به مراقبت پزشكي نياز دارد.
اسلاید 6 :
سوختگی های عمیق
این نوع سوختگی ها تمام لایه های پوست را شامل می شود. پوست رنگ پریده به نظر می آید و گاهی اوقات نیم سوز می شود. این سوختگیها تقریباً بدون درد هستند زیرا که عصبهای آن ناحیه صدمه دیده اند. سوختگیهای عمیق همیشه به مراقبت پزشکی نیاز دارند.
تاول ها
تاولها حبابهای نازکی هستند که بر اثر سایش یا حرارت روی پوست آسیب دیده شکل می گیرند. علت تشکیل آنها، ترشح مایع(سرم) از بافتها به زیر پوست ناحیه سوختگی می باشد.
در خلال بهبودی پوست جدیدی در انتهای تاول زیر سرم شکل می گیرد. سرم مجدداً جذب شده و سرانجام لایه بیرونی پوست می اندازد.
هیچوقت تاولها را نترکانید، چون با اینکار خطر عفونت را زیاد می کنید.تاولها به درمان خاصی نیاز دارند، مگر آنکه بترکند یا احتمالاً صدمه بیشتری ببینند. در غیر اینصورت، روی تاول را با باندی که خوب اطراف تاولها را بگیرد پانسمان کنید.
اسلاید 7 :
سوختگي نوع اول يا سطحي
سوختگي نوع دوم يا متوسط
سوختگي نوع سوم يا عميق
اسلاید 9 :
لباس آتش گرفته
لباس احتمالاً بر اثر نزدیکی زیاد به آتش، شعله ور می شود. اگر سریعاً به شخص کمک نشود، سوختگی شدید و وسیع، شوک و احتمالاً مرگ پیش می آید. اگر این سانحه در فضای سربسته پیش آمد مصدوم بهوش را از وحشت کردن و دویدن به بیرون باز دارید، حرکت و یا وزش نسیم باعث شعله ورتر شدن آتش خواهد شد.
بلافاصله مصدوم را بخوابانید و روی او آب یا سایر مایعات نسوختنی بریزید. یااینکه مصدوم راب ا یک پرده، پتو، کت یا گلیم، تنگ بپوشانید و اورا کف زمین صاف بخوابانید. اینکار باعث می شود که آتش از اکسیژن محروم و خاموش شود.
نباید برای خاموش کردن لباس شعله ور از مواد نایلونی یا سایر مواد آتشگیر استفاده کنید.
نباید مصدوم را روی زمین بغلتانید،این کار باعث سوختن ناحیه های آسیب ندیده می شود.
اگر لباسهای خودتان آتش گرفت و کمک هم در اطراف نبود، همانوطر که گفته شد به دور خود یک پتو یا کت یا هر چیز مناسب دیگری که در دسترس بود، تنگ، بپیچید و کف زمین بخوابانید.
اسلاید 10 :
سوختگی خشک و تاول
اینها معمولترین انواع سوختگی درخانه و در کارگاهها عمده ترین عامل مرگ های حادثه ای بویژه در میان کودکان و پیرها هستند. سوختگی و تاول ها بایستی هر چه زودتر خنک شوند تا از صدمه بیشتر به بافتهای زیرین جلوگیری شده و درد آرامتر، ورم کمتر و شوک احتمالی برطرف شود. موثرترین روش برای خنک کردن، خیس کردن ناحیه سوختگی با آب سرد بصورت ملایم است.
هر لباسی که بوسیله مایع جوشان خیس شده بایستی به محض خنک شدن از تن مصدوم خارج شود. لباس خشک سوخته را نباید از تن مصدم خارج کرد چون باعث ایجاد عفونت می شود.
کلاً سوختگیهای خیلی کوچک یا تاول ها را می توان در محل درمان کرد. اما اگر در مورد وخامت جراحت تردید دارید یا اگر مصدم کودک یا بیمار یا شخص مسن است حتماً اور ار نزد پزشک بفرستید.
توجه سوختگیهای سایشی را باید جزء سوختگی های جزئی به شمار آورد مگر آنکه پوست پاره شده باشد .
عوارض و نشانه های عمومی
*اگر سوختگی سطحی باشد، در شدید رد اطراف ناحیه جراحت.
*اگر سوختگی عمیق باشد ناحیه جراحت احتمالاً کرخت و بی حس است.
* سرخی و ورم در ناحیه جراحت و گاهی اوقات تشکیل تاول.
* اگر سوختگی شدید باشد پوست اطراف آن ناحیه خاکستری، نیم سوز، و ورآمده می شود.
*شدت شوک نسبت مستقیم با وسعت جراحت دارد.
اسلاید 12 :
هدف
کاهش تاثیر حرارت، جلوگیری از عفونت، آرام ساختن درد و برطرف ساختن شوک. اگر سوختگی شدید یا وسیع باشد مصدوم را بصورت اورژانس به بیمارستان برسانید.
درمان عمومی برای سوختگیها و تاولهای جزئی
1- به مصدوم اطمینان خاطر بدهید. عضو آسیب دیده را به مدت 10 دقیقه زیر جریان آرام آب سرد بگیرید یا آنرا در آب سرد فرو کنید اگر درد همچنان ادامه یافت مدت را طولانی تر کنید.
اگر آب در دسترس نبود می توانید از هر مایع سرد مفید دیگری مانند شیر استفاده کنید.
2- با ملایمت حلقه، دستبند، ساعت، کمربند، کفش و مانند آنرا از ناحیه جراحت قبل از اینکه جراحت شروع به ورم کردن کند خارج کنید.
3- ناحیه جراحت را با یک پارچه تمیز، ترجیحاً استریل، که پرزدار نباشد پانسمان کنید.
نباید از چسب زخم استفاده کنید.
نباید از لوسیون ها، پمادها، یا روغن ها استفاده کنید.
نباید تاولها را بترکانید، نباید پوست ورآمده آزاد را بکنید یا به محل سوختگی دست بزنید.
4- اگر در مورد وخامت جراحت تردید دارید مصدوم را نزد پزشک بفرستید.
اسلاید 13 :
درمان عمومی برای سوختگیها و تاولهای وخیم
1- مصدوم را روی زمین بخوابانید و با انداختن یک پتو یا لحاف بدون پرز زیر مصدوم از تماس زخم با زمین جلوگیری کنید.
2- با ملایمت چیزهایی مانند، حلقه، ساعت، کمربند، جواهرآلات و امثال آنها را از ناحیه جراحت قبل از آنکه جراحت شروع به ورم کردن کند خارج کنید.
3- با دقت لباسهایی را که بر اثر مایع جوشان خیس خورده پس از سرد شدن از تن خارج کنید.
نباید چیزهایی را که به سوختگی چسبیده اند بکنید.
4- محل جراحت را با یک باند استریل غیر آغشته به دارو یا پارچه های تمیز بدون پرز بپوشانید و روی آن باند بپیچید.
نباید از لوسیونها، پمادها یا روغنها برای جراحت استفاده کنید.
نباید تاولها را بترکانید، پوست های آویخته را بکنید یا به محل زخم دست بزنید.
اسلاید 14 :
ادامه درمان عمومی برای سوختگیها و تاولهای وخیم
5- برای سوختگی های صورت از یک تکه پارچه تمیز(ترجیحاً استریل) و خشک یک ماسک درست کنید. سوارخهایی برای بینی، دهان و چشمها در آن ایجاد کنید.
6- عضوهایی را که دچار سوختگی بدی شده اند ثابت و بی حرکت سازید.
اگر مصدوم بهوش است به او به تناوب و با فاصله مقدار کمی آب بدهید تا جانشین مایع از دست رفته بشود.
7- اگر ضربان قلب و تنفس ایستاد بلافاصله روشهای نجات زندگی را شروع کنید.
8- اگر مصدوم بیهوش شد ولی تنفس او حالت عادل داشت او را در وضعیت بهبود قرار دهید.
9- مصدوم را بصورتیکه وضعیت درمانی اش حفظ شود(اگر لازم شد با برانکارد) به بیمارستان انتقال دهید.
اسلاید 15 :
سوختگی دهان و گلو
سوختگیهای دهان و گلو معمولاً از نوشیدن مایعات داخلی داغ، بلعیدن حلالهای شیمیایی یا استنشاق بخار خیلی داغ ناشی می شود. این آسیبها خیلی وخیم هستند زیرا که بافتهای گلو به سرعت ورم می کند و احتمالاً باعث بسته شدن راه هوا می شود که نفس کشیدن را، اگر نگوئیم غیرممکن، مشکل می سازد. در نتیجه مصدوم به طور جدی در معرض خطر خفگی قرار می گیرد. در اینگونه موقعیت ها مهم ترین کار اینست که مصدوم را از وحشت کردن باز داریم تا وضع بدتر نشود.
عوارض و نشانه ها
*مصدوم از درد شدید در ناحیه جراحت شکایت دارد.
*پوست آسیب دیده اطراف دهان.
*اشکال در تنفس
*احتمالاً بیهوشی
*عوارض و نشانه های شوک
هدف
انتقال مصدوم به بیمارستان
اسلاید 16 :
درمان
1- به مصدوم اطمینان خاطر
2- اگر مصدوم بهوش است به او به تناوب و با فاصله هر بار مقدار کمی آب بدهید تا جانشین مایع از دست رفته بشود.
3- محدودیتهای پوششی به دور گردن و سینه را خاج کنید.
4- اگر تنفس و ضربان قلب ایستاد روشهای نجات زندگی را بلافاصله شروع کنید.
5- اگر مصدوم بیهوش بود ولی تنفس او حالت عادی داشت او را در وضعیت بهبود قرار دهید.
6-مصدوم را بلافاصله اگر لازم شد با برانکارد به بیمارستان برسانید.
اسلاید 17 :
سوختگی شیمیایی
بعضی از مواد برای پوست سوزش آور هستند و تماس با آنها می تواند باعث صدمه شدید ب بفتها و بخصوص چشمها شود. جدا از تاثیرات موضعی بعضی از مواد شیمیایی ممکن است از طریق پوست جذب شده و باعث صدمه وسیع به بافتهای داخلی بدن بشوند که گاهی مرگ آور است.
حلال ها و مواد شیمیایی قوی تنها در صنایع مورد استفاده قرار می گیرند ولی برخیاز مواد خانگی مانند سود سوزآور، سفیدکننده ها و مواد پاک کننده خانگی و رنگ برها می توانند سوختگی شیمیایی ایجاد نمایند.
همانطور که کمک سریع به مصدوم در اینگونه موارد مهم است باید همیشه قبل از نزدیک شدن به مصدوم مراقب ایمنی خود نیزباشیم.
عوارض و نشانه ها
*مصدوم ممکن است از سوزش پوست شکایت داشته باشد.
*پوست ممکن است آلوده یا قرمز به نظر بیاید و تاول و ورآمدگی پوست ممکن است گسترش یابد.
هدف
مشخص ساختن ماده شیمیایی مضر و پاک کردن آن بدن معطلی. وقت را برای جستجوی پادزهر هدر ندهید مگر آنکه بلافاصله در دسترس باشد.رساندن مصدوم به بیمارستان.
اسلاید 18 :
درمان
1- برای 10 دقیقه ناحیه آسیب دیده را زیر جریان آرام آب سرد بگیرید تا از صدمه بیشتر به بافتهای سوخته جلوگیری شود.
توجه مطمئن شوید که آب کاملاً بصورت آزاد ماده شیمیائی را می شوید و می برد. در غیراینصورت ممکن است آب ماده شیمیائی را در سطح ناحیه پخش کند که باعث سوختگی بیشتر می شود.
2- با ملایمت لباس آلوده را در همان حال که عضو مجروح زیر آب قرار دارد از تنش خارج کنید؛ مطمئن شوید که خودتان آلوده نمی شوید.
3- مصدوم را بلافاصله(اگر لازم شد با برانکارد) به بیمارستان انتقال دهید.
اسلاید 19 :
سوختگی شیمیایی چشم
حلالهای شیمیایی چه مایع و چه جامد می توانند به آسانی وارد چشم شده و سریعاً به سطح چشم آسیب برسانند و باعث سوختگی وخیم در چشمها و حتی کوری بشوند.
هدف
شستن ماده شیمیائی از چشم باسرعت هرچه تمامتر و انتقال مصدوم به بیمارستان. نباید به مصدوم اجازه بدهید که چشمهایش را بمالد.
عوارض و نشانها
*درد فشرده در چشم آسیب دیده.
*چشم آسیب دیده تحمل نور را ندارد.
*چشم آسیب دیده ممکن است به سختی بسته شده باشد.
*چشم ممکن است سرخ شده باشد، ورم کرده باشد یا دچار آبریزش شدید شده باشد.
اسلاید 20 :
درمان
1- چشم آسیب دیده را زیر جریان آرام آب سرد بگیرید بطوریکه آباز صورت به بیرون بریزد. یا اینکه صورت مصدوم را داخل یک ظرف پر از آب کنید و از مصدوم بخواهید چشمهایش را باز و بسته کند.
اگر اینکار امکان پذیر نبود مصدوم را بنشانید یا بخوابانید بطوریکه سرش به عقب خم و به سمت ناحیه آسیب دیده متمایل شود.چشم سالم را ببندید و با ملایمت پلکهای چشم آسب دیده را باز کنید. و آب تمیز از طریق قطره چکان به داخل چشمها بپاشید یا یک بطری آب تمیز روی آن بریزید.
توجه آزمایش کنید که هر دو سطح پلکها به خوبی شسته شده باشند. اگر چشم بر اثر درد شدید بسته شده با ملایمت اما قاطعانه چشم را باز کنید.
2- با یک بالشتک استریل و اگر چنین چیزی در دست نبود با استفاده از یک تکه پارچه تمیز که پرز نداشته باشد چشم را به صورت شل بپوشانید.
3- مصدوم را بدون معطلی به بیمارستان برسانید.