بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بسم الله الرحمن الرحیم
اسلاید 2 :
بهداشت روانی 1(استرس)
اسلاید 3 :
استرس
استرس یا فشار روانی، پاسخ بدن به محرکات درونی و بیرونی است که با تغییرات فیزیولوژیکی و روان شناختی مشخص می شوند و از نظر هاس سلیعريا، فیزیولوژیست کانادایی که از دهه 1930 میلادی، مطالعات زیادی درباره ی استرس انجام داده است، استرس پاسخ غیر اختصاص بدن به تقاضاهایی است که بر آن تحمیل می شود.تقاضا ممکن است یک تهدید، درگیری یا هر نوع تغییر خوشایند یا ناخوشایندی که مستلزم سازگاری بدن است، باشد.
اسلاید 4 :
عوامل استرس
1)استرس زاهای فیزیکی.
2)استرس زاهای فیزیولوژیک.
3)استرس زاهای بیماری زا(پاتولوژیک).
4)استرس زاهای روانی – اجتماعی:مانند برنامه کاری یا تحصیلی فشرده، ماندن در ترافیک، از کار افتادن رایانه، و جر و بحث با همسر یا هم اتاقی.
اسلاید 5 :
ویژگی های عوامل استرس زا
1)کنترل پذیری:رویدادهایی که قابل کنترل نیستند مانند مرگ عزیزان، از دست دادن شغل و بیماری صعب العلاج، میزان استرس زایی بیشتر دادند تا رویدادهایی که قابل کنترل هستند.
2)پیش بینی پذیری:زمانی که فرد از وقوع رویداد خبر دارد، در صورت وقوع آن، استرس کمتری تجربه می کند؛ زیرا، پیش بینی وقوع یک رویداد، نوعی آمادگی در فرد ایجاد می کند تا در جهت کاهش استرس تلاش نماید.
3) ضرورت برای سازگاری:بعضی از وضعیت ها با اینکه قابل کنترل و قابل پیش بینی هستند امّا استرس زا هستند، زیرا، مستلزم سازگاری می باشند مانند زمان امتحانات که دانشجویان مجبور هستند که زمان بیشتری را صرف مطالعه نمایند.
اسلاید 6 :
4)تجربه گذشته:تجربه های قبلی افراد با رویدادهای استرس زا، می تواند میزان استرس زایی رویدادی را کم تر نماید؛ زیرا فرد با روویدادهایی که آشنایی قبلی دارد، بهتر می تواند کنار بیاید.
5)ویژگی های شخصیتی: بعضی افراد، در مواجهه با موقعیت های استرس زاها، آسیب پإیری بیشتری دارند مانند شخصیت های تیپ»الف»، شخصیت های وسواسی و کسانی که عادت به خود گرایی های منفی دارند.
اسلاید 7 :
پاسخ های فیزیولوژیکی و روان شناختی استرس
پاسخ های فیزیولوژیکی و روان شناختی استرس دز افراد مختلف با یک دیگر تفاوت دارد؛زیرا، ادراکات فردی از یک رویداد استرس زا، در افراد مختلف متفاوت است؛ رویدادی که برای یک فرد بسیار استرس زا است، ممکن است برای فرد دیگر، کمترین میزان استرس زایی را داشته باشد.
*پاسخ فیزیولوژیکی به استرس، یک مکانیسم تطابقی و حفاظتی برای حفظ تعادل حیاتی است که بدون ارتباط با نوع عامل استرس زا، به طور خودکار فعال می شود.این مکانیسم تطابقی و حفاظتی، مجموعه ای از فعالیت های عصبی و هورمونی می باشد که هانس سلیه، آن را سندرم سازگاری عمومی می نامد.
اسلاید 8 :
مراحل سازگاری عمومی
1)مرحله احساس خطر.
2)مرحله مقاومت.
3)مرحله فرسودگی یا فروپاشی.
اسلاید 9 :
پاسخ های روانشناختی
1) پاسخ های هیجانی:
موقعیت های استرس زا، ممکن است منجر به اضطراب، تحریک پذیری، بی احساسی، افسردگی، درماندگی و احساس نا امیدی گردد.اضطراب، سریع ترین پاسخ به موقعیت استرس زا می باشد. اگر عامل استرس زا، بسیار شدید و طاقت فرسا باشد مانند زلزله، جنگ، تجاوز به عنف و تصادفات هولناک، پاسخ اضطرابی به شکل اختلال استرس پس از سانحه(ptsd) بروز می کند.
اسلاید 10 :
2)پاسخ های رفتاری:
پرخاشگری، خواب آشفته، سوء مصرف مواد، رژیم غذایی نا سالم، مشکلات کاری و تحصیلی، از پاسخ های دیگر روان شناختی به استرس هستند.
3)تخریب عملکرد های شناختی:
در شرایط استرس زا، فرآیند های ذهنی مختل می شوند؛ لذا فرد نمی تواند تمرکز داشته باشد و همچنین توانایی تفکر منطقی را از دست می دهد.
پاسخ های روانشناختی
اسلاید 11 :
مدیریت استرس
الف) مکانیسم های مدارایی
مکانیسم های مدارایی، تلاش های ارادی و آگاهانه برای مدیریت استرس هستند که ممکن است، تطابقی(کارآمد) یا غیر تطابقی(نا کارآمد) باشند.
لازاروس و فولکمن، دو نوع مکانیسم مدارایی مسأله مدار را معرفی کرده اند که هر کدام از آنها نیز ممکن است جنبه تطابقی یا غیر تطابقی داشته باشند.
اسلاید 12 :
1)مداری مسأله مدار:
در مدارس مسأله مدار فرد بر موقعیت یا مشکل پیش آمده تمرکز می کند و شرایط را به گونه ای تغییر می دهد که منجر به کاهش استرس شود و یا با استفاده از راهبردهای حل مسأله اقدام به حل مسئله یا مشکل می کند.
2)مداری هیجان مدار:
زمانی که مشکل غیر قابل کنترل است یا فرد آن را غراتر از توانایی های خود تلقی می نماید، از روش مدارای هیجان مدار، استفاده می کند.افراد از این روش به منظور جلوگیری از غرق شدن در احساسات منفی استفاده می کنند.فعالیت هایی مانند منحرف کردن ذهن از مشکل، ابراز احساسات کثل گریه، دعا، دردل، مراقبه، کناره گیری و.
اسلاید 13 :
ب) مکانیسم دفاعی
رفتار های آگاهان ، همیشه در غلبه کردن بر شرایط استرس زا موفق نیستند. در این گونه موارد، از مکانیسم های دفاعی استفاده می شود.مکانیسم های دفاعی، رفتار های ناخود آگاخانه ای هستند که موجب حمایت روانی شخص در یک حادثه استرس زا می شوند.
اسلاید 14 :
برخی از انواع مکانیسم های دفاعی
سرکوبی:
سرکوبی یا واپس زنی،رایج ترین مکانیسم دفاعی است؛ زیرا، خط اول دفتع برای مقابله با اضطراب و استرس شمرده می شود.در سرکوبی، تمایلات، احساسات و خاطرات ناراحت کننده و ترسناک به ناخود آگاه فرستاده می شوند.
جابه جایی:
جابه جایی، عبارت است از سوق دادن جهت یک احساس از یک موضوع خطرناک یا غیر قابل قبول به یک موضوع امن یا قابل قبول.
اسلاید 15 :
جبران:
جبران، یعنی تلافی کردن یک نقص یا کمبود با رفتارهای افراطی به منظور تقلیل احساس حقارت.
انکار:
انکار، عبارت است از نفی ناخود آگاه یک فکر، احساس، میل یا واقعیت که برای خودآگاه نامقبول است.
فرونشانی:
مکانیسم دفاعی فرونشانی، عبارت است از، عمل آگاهانه یا نیمه آگاهانه مهار کردن یک تکانه یا عقیده به منظور فراموش کردن چیزی یا کنار زدن آن از ذهن.
برخی از انواع مکانیسم های دفاعی
اسلاید 16 :
دلیل تراشی:
دلیل تراشی، یعنی ارائه توضیحات نادرست اما ظاهراًقانع کننده برای توجیه رفتارهای نامقبول خود.
شوخی:
ابراز آشکار احساسات بدون ناراحتی یا مهار و بدون تأثیر نامطلوب بر دیگران.شوخی باعث می شود که فرد، وضعیت وحشتناک را تحمل نموده و در عین حال روی آن تمرکز کند.
برخی از انواع مکانیسم های دفاعی
اسلاید 17 :
خیال پردازی:
خیال پردازی، مکانیسم متداولی است که همه ی افراد از آن به نحوی و تا اندازه ای استفاده می کنند و عبارت است از یک سری تصاویر ذهنی یا توالی رویدادهای ساختگی که رؤیای روز نیز نامیده می شود.
برخی از انواع مکانیسم های دفاعی
اسلاید 18 :
فرایند پرستاری
بررسی:
بیماران بستری در بیمارستان به دلایل متعددی دچار استرس هستند که باعث تشدید بیماری شان می شود و با اینکه در ایجاد بیماری آنها نقش داشته است. بنابراین، بررسی تمام بیماران از نظر میزان استرس، علائم و نشانه های آن و رابطه ی آن با بیماری فعلی ضروری است.
پرستار می تواند با بررسی علائم و نشانه های استرس در بیماران نیز، از میزان استرس آنها آگاه شود.
اسلاید 19 :
الف)علائم ونشانه ای فیزیولوژیکی:
افزایش علائم حیاتی، بی قراری، افزایش حرکات پریستالیسم روده ها و در نتیجه اسهال، احساس فورّیت در دفع و تکرّر ادرار.
ب) علائم و نشانه های روان شناختی:
اضطراب، افسردگی، ترس، سوء مصرف مواد( مانند الکل، داروها؛ سیگار) تغییر در عادات غذا خوردن(تغییر اشتها)تغییر در الگو های خواب و فعالیت، احساس عدم کفایت، از دست دادن اعتماد به نفس و افزایش تحرک پذیری.
اسلاید 20 :
ج)علائم و نشانه های شناختی:
کاهش توانایی فرد در کسب معلومات و مهارت های جدید، اختلال تفکر و در نتیجه کاهش توانایی حل مشکل، اختلال در تمرکز.
د)علائم و نشانه های اعتقادی و معنوی:
افراد از منابع اعتقادی به طریق مختلف برای سازگاری با استرس استفاده می کنند امّا استرس می تواند در بعد اعتقادی را هم تحت تأثیر قرار دهد.
