بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
فصل هشت
نظريه هاي تجويزي دولت: رويكرد دولت محور
، نظريه هاي تجويزي دولت را در قالب راست نو، محافظه كاري نو، ليبراليسم نو و آنارشيسم بررسی می کنیم. وجه تشابه همة اين نظريه ها نوع نگرش آن ها به دولت؛ ايدئولوژيك و تجويزي است.
اسلاید 2 :
راست نو (The New Right)
متفكران راست نو از پلوراليست ها انتقاد كردند.راست قديم طرفدار سنت بود كه آن را امري مشروع و توجيه گر مي دانست كه به وضع كنوني شكل و معنا مي بخشيد. برخي طرفدار بازگشت به گذشته و مخالف تغيير بودند. انان با دولت مدرن و دموكراسي توده ها مخالفت مي كردند. اما آنچه راست جديد را از راست قديم متفاوت مي كند، روي آوردن آن به افكار و استدلال هاي عقلاني جديد براي اثبات نظريه هاي محافظه كارانة خود است. در نگاه راست جديد به دولت دو گرايش است: يكي گرايش مبتني بر گزينش عمومي،و دیگری گرایشی که به مکتب اتریش مشهور است. گرایش سومی نیز به نام محافظه كاري نو با روش پلورالیستی وجود دارند
نظرية گزينش عمومي، معمولاً ارزش هاي سياسي و سياست ها را با محافظه كاري يا بازار آزاد مرتبط مي كند.
اسلاید 3 :
طرفداران گرايش گزينش عمومي، پديده هاي سياسي را با روش پوزيتيويستي بررسي كردند و قوانینی را مطرح کردند که اثبات پذير يا ابطال پذير باشد. فرد را عقلاني، خواهان حداكثر مطلوبيت، منفعت بين و اغلب با اطلاعات كافي مي پنداشتند. اما سردمداران مكتب اتريش، به این نگاه علم گرایانه معترضند گرايش گزینش عمومی به حكومتي دموكرات و دولتي كه رفاه را به حداكثر برساند، معتقد است. اما مكتب اتريش مخالف تجويزهاي اخلاقي براي برابري، باز توزيع و عدالت اجتماعي است.به نوعي ارزش سرمايه داري معتقد و از بازار آزاد براي به حداكثر رسيدن دانش انساني دفاع مي كنند و عدالت اجتماعی را چیزی جز افسانه نمی دانند
اسلاید 4 :
دروندادهاي سياسي
سه درون مايه در آراي نويسندگان معتقد به گزينش عمومي
1-اساسنامة دموكراتيك
وجوه اساسی ترتیبات لیبرال دمکراتیک راست نو را در جستجوی نوعی اساسنامه دموکراتیک ارتقا یافته دچار سر در گمی کرده است در مجموع راست نو معتقد است كه ساختار بازار سياسي و ترتيباتي كه براي مشاركت شهروندان در تصميم گيري وجود دارد، در دموكراسي معاصر بسيار ناپخته است.
اسلاید 5 :
2-رقابت حزبي و مسئلة رأي
در این مرحله راست نو بر ان است تا محدوديت هاي رقابت حزبي را براي ايجاد نوعي حكومت واقع گرايانه بنماياند. رویکرد گزينش عمومي در باره رقابت انتخاباتی را که بر مبنای ان رأي دهندگان عمل كنندگان عاقل در نظر مي آيند مهم می دانند . می پذیرند که فقدان رابطة ضروري ميان واقعيات اقتصادي و درونداد سياسي همچنان نقص بنيادين ترتيبات سياسي پلوراليستي است. در مجموع نقص كليدي رقابت انتخاباتي پلوراليستي اين است كه اين رقابت، به ويژه در امور اقتصادي و اجتماعي، نوعي فرآيند اساساً بي پايان است.
اسلاید 6 :
3-دروندادهاي منحرف شده
راست نو در تاکید بر اهمیت و وسعت نفوذ گروه های ذی نفع بر حکومت اشتراک نظر دارند اما در باره پیامد های این نفوذ در تغییر الگو و میزان مداخله دولت سه جنبه مطرح میشود
الف ـ تجارت رأي
هنگامي رخ مي دهد كه يك گروه يا بازيگر صحنه موافقت مي كند كه گروهي ديگر يا بازيگر صحنه اي ديگر را در دسته اي از سياست گذاري ها كه مورد توافق طرفين است، كمك كند. اين حركت در دموكراسي ليبرال معمولا غير اخلاقي و در واقع غير علني است، چرا كه ائتلافي از اكثريت مي تواند اقليت را از صحنه خارج كند.
اسلاید 7 :
ب ـ سياست مبتني بر نوعي رفتار در ميان سياستمداران
هنگامی بروز می کند که بیش از همیشه در معرض فشار گروه های ذی نفع قرار دارند . ملاحظات در باره منفعت عمومي در درجة دوم اهميت ، واهمیت نخست ، منافع محلي است.
ج ـ فعاليت سياستمداران
در اين مرحله انتخاب شدگان يعني نمايندگان و رهبران حكومتي تلاش مي كنند اموري را به جريان بيندازند كه حمايت گروه هاي ذي نفع و توجه نامطلوب وسايل ارتباط جمعي را به دنبال دارد.
اسلاید 8 :
سازمان دولت
الگوي مبتني بر تقاضا
راست نو نيز همچون پلوراليسم بر درونداد و بخش تقاضاها تكيه دارد و به ويژه همچون دولت تابع، وجوه كليدي سياست گذاري دولت را بر حسب الگوهاي درونداد سياسي تبيين مي كند و خوش بين است كه چارچوب حكومت نمايندگي، نتايج و محصولاتي را عرضه مي كند كه با ترجيحات اكثريت رأي دهندگان هماهنگ است. اما آن چه الگوي متكي بر تقاضا را از پلوراليسم جدا مي كند، تأكيد راست نو بر اين نكته است كه با وجود ناشي شدن سياست عمومي از تقاضا، اغلب اين امكان وجود دارد كه به شكلي نظام مند در پي آمدهاي رفاهي اش زيانبار باشد. محور اساسي تبيين هاي مبتني بر تقاضا نظرية ميانگين رأي است. بر اين اساس بودجه هاي حكومتي به پوشاندن ترجيبحات ميانگين رأي دهندگان متمايل است، چرا كه تنها برنامه هايي مورد قبول خواهد بود كه از اكثريت آرا حمايت كند.
اسلاید 9 :
الگوي مبتني بر عرضه
الگوي متكي بر عرضه، دولت را عرضه كنندة انحصاري كالاها و خدمات و تنها خريدار كالاها و خدمات مشخص تصور مي كند. تصورات توسعه يافتة راست نو دربارة دولت مبتني بر عرضه دو وجه عمده دارد.
الف ـ آنتروپي نهادي
هر سازماني كه در طول زمان عمل مي كند، رو به سوي آنتروپي نهادي دارد و كساني كه مواضع رسمي دارند، اين سازمان ها را از جست و جوي اهداف جمعي به سطح جست و جوي سادة منافع فردي و خصوصي تقليل مي دهند.
اسلاید 10 :
ب ـ بوروكرات ها و بودجه ها
تفاوت كليدي ميان شركت ها و مؤسسه هاي دولتي در آن چيزي است كه به حداكثر مي رسانند. در شركت هاي خصوصي ـ حتي آن هايي كه به نحوي ناكافي اداره مي شوند ـ تصميم ها همچنان براساس افزايش سود گرفته مي شود. چرا كه دريافت هاي مديران به سود بستگي دارد، اما در مؤسسه هاي دولتي رفاه، بوروكرات ها با ميزان بودجه اي كه به آن مؤسسه اختصاص مي يابد، پيوند مي خورند. بنابراين يك هدف محوري براي همة كاركنان حكومتي، به حداكثر رساندن بودجة مؤسسه شان است. براي فايق آمدن بر آنتروپي نهادي و افزايش بودجه، راست نو تحليلي استراتژيك عرضه مي كند كه بر دو راه حل بنا شده است.
اسلاید 11 :
اول ـ عدم تمركز و بوروكراسي
از نظر راست نو برخي انواع عدم تمركز براي عرضه بيش از حد محدوديت ايجاد مي كند و مهم ترين اشكال نهادي آن نظام هاي حكومتي محلي و ترتيبات فدراليستي است. در چنين وضعي، از نظر راست نو، شهروندان و مصرف كنندگان با گزينه هاي عملي و بياني مثل ختم كردن، ترك كردن، راهپيمايي، اعتراض و مشاركت سياسي سازمان هايي را كه به آن ها خدمات عرضه مي كنند، مي توانند كنترل كنند.
اسلاید 12 :
دوم ـ چرخه هاي خط مشي و رشد دولت
براي الگوي مبتني بر عرضه تأثير مشخص محدوديت ها بر كنترل شهروندي بر دولت از راه روندهاي درونداد دموكراتيك اعمال مي شود، و انحراف هاي ذاتي در بوروكراسي، افزون كنندة مداخلة دولت است. اما در الگوي مبتني بر تقاضا گرايش رقابت حزبي، روند گروه هاي فشار و رفتار قوة مقننه به روشني رو به سوي مداخلة بيش از حد دولت دارد، زير انتظار شهروندان از دولت، فراتر از سطوح واقعي، زياد مي شود.
اسلاید 13 :
مسئلة دولت بي طرف و سه ديدگاه دربارة آن مطرح است. اولين ديدگاه بر اين باور است كه دولت همواره از شهروندان بهره كشي مي كند، اما براي شهروندان نيز ساز و كارهايي وجود دارد تا درآمد دولت را محدود كنند، و آن ساز و كارها از راه قوانين اساسي اعمال مي شوند. ديدگاه دوم معتقد است كه نويسندگان قانون اساسي نوعي نظم اجتماعي دموكراتيك و معقول را انتخاب خواهند كرد كه در آن آزادي هاي فردي حفظ و مالكيت خصوصي سرمايه تضمين مي شود. ديدگاه سوم اعتقاد دارد كه در وضعي نامطئن، افراد عاقل و خودمحور همكاري خواهند كرد تا دولت حداقل را ايجاد كنند كه كاركرد آن تنها بي طرفي است و به طور مساوي حقوقي طبيعي همة شهروندان را حفظ مي كند.
اسلاید 14 :
از زمان هابز مسئلة دولت و گسترش دخالت آن مطرح بوده است. راست نو براي اين گسترش كه آن را گرايش بحراني مي داند، دو جنبة اقتصادي و اخلاقي قائل است. گرايش گزينش عمومي به جنبة اقتصادي توجه دارد و بحران در اقتصاد با عوامل نسبتا كارآي حكومتي (به جاي بنگاه هاي خصوصي) و با نارسي و اعوجاج در تصميم گيري عمومي (به جاي بازارها، به مثابه نظام هايي براي تخصيص منابع) مرتبط است.
اسلاید 15 :
محافظه كاري نو
محافظه كاران نو دو نوع خطر را در روش سهل گيري گوشزد مي كنند: خطر اول آن است كه آزادي انتخاب اخلاقيات و روش زندگي ممكن است به انتخاب مسائل غير اخلاقي و زيان بار بينجامد.
خطر دوم سهل گيري اين است كه ممكن است مردم وضعيت هاي اخلاقي متفاوت را انتخاب كنند، نه اين كه روش اخلاقي و زندگاني غلط را برگزينند.
اسلاید 16 :
جامعة سهل گير، جامعه اي بدون هنجارهاي اخلاقي و معيارهاي واحد اخلاقي است. اين جامعه، بياباني بي انتهاست كه نه تنها فرد در آن بي راهنماست، بلكه حتي افراد ديگر و خانوادة وي نيز او را حمايت نمي كنند.
سهل گيري، ريشه هاي حاكميت را به زير سؤال بردن آن از بين مي برد و همچنان كه توجه به حاكميت متزلزل مي شود، بي ثباتي و بي نظمي رواج پيدا مي كند. بنابراين محافظه كاري راست نو خواهان حفظ امنيت حاكميت است و اين را در فراخوان آن به تقويت ارزش هاي خانواده مي توان مشاهده كرد.
چنين ديدگاه هايي براي حفظ نظم و قانون در جامعه، به شدت با دعوت به سرمايه گذاري و خلاقيت در اقتصاد تعارض دارد.
اسلاید 17 :
بحث هاي گامبل نشان مي دهد رابطه اي كليدي بين بازار آزاد و دولت قوي وجود دارد. در حالي كه از دولت ضعيف و حداقل جدا حمايت مي شود، در كنار آن نياز به پليس كه از نظم بازار و حاكميت سياسي و اجتماعي حمايت كند، محسوس است.
نئوليبراليسم تقويت ارزش هايي چون آزادي، حق انتخاب، حقوقي را كه ريشه در وضع طبيعي انسان دارند، و تقويت فردگرايي و اعتماد به نفس را خواستار است. محافظه كاري نوخواهان ارزش هايي چون حاكميت، نظم، احترام و انجام وظيفه است كه ريشه در وضع طبيعي انسان دارند. ايشان بر وابستگي، جايز الخطا بودن و شكنندگي انسان تأكيد دارند.
اسلاید 18 :
شايد بزرگ ترين دست آورد محافظه كاري نو مغلوب كردن رقب اصلي اش ـ يعني سوسياليسم ـ بوده باشد. سوسياليست هاي پارلمانتر كه در دولت هايي، از نيوزيلند و استراليا تا اسپانيا، سوئد و انگليس حضور يافته اند با پذيرش ارزش ها و فلسفة بازار، خواهان حق اعتبار نمايندگي هستند و پذيرفته اند كه سرمايه داري هيچ جايگزيني ندارد.
محافظه كاري با فاصله گرفتن از خصلت هاي غير ايدئولوژيك، سلسله مراتبي و ارگانيستي اش در شكل راست نو، خود را در صف فردگرايي بازار و اقتدارگرايي اجتماعي قرار داد.
اسلاید 19 :
عقب نشيني دولت در زندگي اقتصادي؛ گسترش برخي اميال، تشديد يافتن رقابت و ترويج مؤسسه هاي خصوصي را سبب شده است، اما دير يا زود برخي مشكلات را، همانند كوتاه مدت گرايي، سرمايه گذاري كوتاه مدت، گسترش نابرابري و انحصار اجتماعي ايجاد خواهد كرد.
اسلاید 20 :
ليبراليسم نو
ليبرال راست نو ضد دولت است. دولت نوعي طرز تلقي از فشار و عدم آزادي است و جمع گرايي خلاقيت فردي را محدود و عزت نفس و مناعت طبع را تضعيف و سست مي كند. حكومت، هر چند با كمال خوشرويي، همواره تأثيري تخريب كننده بر امور انساني دارد، البته جز ايمان و اعتقادي كه به فرد و بازار وجود دارد. افراد بايد تشويق شوند تا مستقل و متكي به خود شده، در حوزة منافع خويش به انتخاب هاي عقلايي دست بزنند. بازار به مثابه مكانيسمي كه از خلال آن مجموع انتخاب هاي افراد به پيشرفت و سود عمومي منتهي مي شود، امري قابل احترام پنداشته مي شود. موضوع مسلط اين دكترين ضد دولت، نوعي توافق و تعهد ايدئولوژيك به بازار آزاد است.
