بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
صکوک)Sukuk(
اسلاید 3 :
صکوک چیست؟
مطابق اسناد و مدارک، تاریخچة صک به دوران آغازین اسلام برمیگردد که در طول زمان در ادبیات تجاری اروپا با نام چک شناخته شده است.
فرهنگ "المنجد" واژة "صک" (جمع آن اصک، صکوک، و صکاک) را کتاب، نامه، و رسید دریافت پول و. ترجمه کرده است.
اسلاید 4 :
صکوک چیست؟
سازمان حسابداری و حسابرسی مؤسسات مالی اسلامی (AAOIFI) در هفدهمین معیار شریعت خود صکوک سرمایهگذاری (Investment Sukuk) را چنین تعریف میکند:
صکوک سرمایهگذاری عبارت است از گواهیهایی با ارزش مساوی که بعد از اتمام عملیات پذیرهنویسی، بیانگر پرداخت مبلغ اسمی مندرج در آن توسط خریدار به ناشر است. دارندة صكوك مالک مجموعهای از داراییها، منافع حاصل از دارایی و یا ذینفع یک فعالیت سرمایهگذاری مشخص میشود.
اسلاید 5 :
انتشار صکوک
جمهوری اسلامی ایران در سال 1994 میلادی مقررات ناظر بر انتشار اوراق مشارکت را تهیه و شهرداری تهران به عنوان ناشر، اولین اوراق مشارکت را جهت تأمین مالی پروژه بزرگراه نواب منتشر نمود. بدلیل عدم اطلاع محققان حوزۀ مطالعات مالی اسلامی از این ابداع، ایدۀ استفاده ازابزارهای مالی اسلامی را به اوایل سالهای 1997 میلادی یعنی سه سال پس از تصویب ضوابط اجرایی انتشار اوراق مشارکت ایران نسبت می دهند. بنابراین؛ ایران به عنوان اولین کشوری بود که اقدام به طراحی و انتشار چنین ابزارهایی نمود. البته توسعۀ ابزارهای مالی و طراحی انواع مختلف آن توسط سایر کشورهای اسلامی بویژه کشورهای عربی و مالزی بوده است.
اسلاید 6 :
انتشار صکوک
از سال 2001 میلادی تا ژانویۀ 2013 میلادی حدود 473 میلیارد دلار صکوک در جهان منتشر شده که حدود 394 میلیارد دلار آن صکوک داخلی کشورها و حدود 78 میلیارد دلار آن صکوک بین المللی بوده است.
اسلاید 7 :
طبقه بندی ابزارهای تأمین مالی اسلامی
اسلاید 8 :
انواع صکوک
اوراق قرض الحسنه: اوراق بهاداری است که بر اساس قرارداد قرض بدون بهره منتشر می شود و به موجب آن قرارداد، ناشر اوراق به میزان ارزش اسمی آنها از دارندگان اوراق استقراض می کند و به همان مقدار به آنان بدهکار است و بایستی در سررسید معین به آنان بپردازد.
اوراق وقفی : اوراق بهادار غیرانتفاعی با نامی است که با قرارداد صلح و به منظور وقف شرعی منتشر میگردد. دارنده این اوراق (مصالح) بخشی از اموال خود را بر اساس قرارداد صلح در اختیار بانی (متصالح) قرار می دهد تا وی همراه سایر اموال صلحی، طرح عامالمنفعهای را احداث کرده سپس از طرف صاحبان اوراق وقف شرعی نماید.
اسلاید 9 :
انواع صکوک
اوراق اجاره: اوراق بهاداری است که بر اساس عقد اجاره منتشر می شود و نشان دهندۀ مالکیت مشاع دارندگان آن در دارایی مبنای انتشار اوراق است که اجاره داده می شود.
اوراق اجاره به منظور تامين مالي تهيه دارايي
اوراق اجاره به منظور تامين نقدينگي
اوراق اجاره جهت تشكيل سرمايه شركتهاي ليزينگ
به عنوان مثال؛ شرکت واسط بهمن دوم؛ اوراق اجاره ای از نوع دوم را برای شرکت هواپیمایی ماهان منتشر نموده است.
اسلاید 10 :
انواع صکوک- روابط در انتشار اجاره
اسلاید 11 :
انواع صکوک
اوراق مرابحه: اوراق مرابحه، اوراق بهاداري است كه دارندگان آنها به صورت مشاع مالك دارايي مالي هستند كه بر اساس قرارداد مرابحه حاصل شده است.
اين اوراق بازدهي ثابت داشته و قابل خريد و فروش در بازار ثانوي ميباشند.
به عنوان مثال؛ شرکت واسط مالی سوم فروردین در سال اخیر برای تأمین مالی خرید تجهیزات خودرو برای شرکت کرمان موتور؛ شامل باطری؛ کمربند؛ بوق و. یک میلیون برگ اوراق مرابحه منتشر نموده است.(شکل صفحه بعد)
اسلاید 12 :
انواع صکوک- ارتباطات در انتشار مرابحه
اسلاید 13 :
تفاوت اوراق مرابحه و اوراق اجاره
دارندگان اوراق اجاره مالک دارایی و منافع حاصل از آن دارایی هستند.
تا زمانی که بانی آخرین قسط را پرداخت نکرده باشد دارندگان اوراق به عنوان مالک محسوب میشوند.
در اوراق مرابحه دارندگان این اوراق مالک دین و طلب بوده و در حقیقت از بانی، طلبکار هستند.
اسلاید 14 :
انواع صکوک
اوراق استصناع: اسناد و گواهی های دارای ارزش یکسان هستند و برای تجمیع وجوه لازم جهت ساخت یک کالا استفاده می شود.
استصناع در لغت از مادة «صنع» به معناي سفارش ساخت است و در اصطلاح فقهي و حقوقي، قراردادي است كه به موجب آن يكي از طرفين قرار داد، در مقابل مبلغي معين، ساخت و تحويل كالا يا طرح مشخصي را در زمان معين نسبت به طرف ديگر به عهده ميگيرد.
به عنوان نمونه؛ شرکت واسط شهریور دوم؛ برای تأمین مالی ساخت ساختمانهای صنعتی شرکت توسعه ملی و سپس واگذاری آن به شرکت با قرارداد اجاره به شرط تملیک؛ این اوراق را منتشر نمود.
اسلاید 15 :
انواع صکوک- ارتباطات در انتشار استصناع
اسلاید 16 :
انواع صکوک
اوراق منفعت: سند مالی بهاداری است که بیانگر مالکیت دارندۀ آن بر مقدار معین خدمات یا منافع آینده از یک دارایی با دوام می باشد که در ازای پرداخت مبلغ معینی به وی منتقل شده است.
به عنوان نمونه؛ شرکت واسط مالی مهربا انتشار اوراق منفعت و فروش آن به سرمایه گذاران؛ به عنوان وکیل آنان عواید حاصل از فروش چاههای شرکت توسعه نفت و گاز صبا(بانی) را از این شرکت خریداری نموده است. بانی در سررسیدهای معین سودهای معینی را به دارندگان اوراق پرداخت میکند. در سررسید نیز ارزش اسمی اوراق(دویست میلیارد تومان) را به دارندگان مسترد می کند.
اسلاید 17 :
انواع صکوک- روابط در منفعت
اسلاید 18 :
انواع صکوک
اوراق مشارکت: سندی است گویای مالکیت دارندۀ آن نسبت به بخشی از یک دارایی حقیقی که متعلق به دولت، شرکتهای تعاونی یا خصوصی است و تا سررسید اوراق هر نوع تغییر قیمت دارایی؛ متوجه صاحب اوراق مشارکت است.
اسلاید 19 :
انواع صکوک
اوراق سلف: سلف از اقسام بیع و عکس نسیه است. هنگامی که شخصی تولید یا ارایۀ کالای معینی را مورد هدف قرار می دهد، با انتشار این نوع صکوک قادر خواهد بود تا منابع مالی مورد نیاز خود را تأمین کند. در واقع سرمایه گذاران در این اوراق؛ کالای مورد نظر را پیش خرید کرده اند.
اسلاید 20 :
انواع صکوک
اوراق جعاله: اوراق مالکیت مشاع خدمتی است که بر اساس قرارداد جعاله تعهد انجام و تحویل آن شده است. بعد از پایان خدمت (موضوع جعاله) صاحبان اوراق مالک مشاع نتیجۀ خدمت خواهد بود. نتیجۀ خدمت ممکن است امتیاز مالی یا دارایی فیزیکی باشد.
