بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
حسابداری، علمی با پارادایم های گوناگون
اسلاید 2 :
مقدمه:
در گذشته نه چندان دور،در دانشگاهها ، اهميت قابل توجهی به حسابداري داده نمي شود .اما در سالهاي اخير اين وضعيت تغيير يافته و نتايج تحقيقات متعدد ،موقعيت مناسب حسابداري را در مجامع علمي گواهي ميدهد.
اگر چه اعتبار تحقيقات اوليه حسابداري در اوايل 1970توسط منتقدين مورد ترديد قرار گرفت ، اما متعا قب آن ،لزوم اين قبيل پژوهش هاي اوليه براي تغيير در تفكر و نگرش حسابداري توسط صاحبنظران مورد تاييد قرار گرفت.
اين تائيد مبتني بر اين نظريه است كه رويداد هاي حسابداري از الگوي تغيير موفقيت آميز پيروي مي كند .
اسلاید 3 :
آن طور كه در نظريه کوهن بيان شده اين است كه در هر علمي در يك مقطع زمان ، پارادايم خاصی مسلط است .
اما اختلاف نظر ها ومرحله بحران متعاقب آن ممكن است به تغيير ناگهاني منتج و پارادايم مسلط قبلي با پارادايم مسلط ديگری جايگزين شود.
تغيير موفقيت آميز:
اسلاید 4 :
فرايند ارائه و توسعه پارادايمهاي مختلف حسابداري در سال 1977 توسط انجمن حسابداري آمريكا ((AAA با انتشار ”شرح تئوري حسابداري و پذيرش آن“ (SATTA) شروع شد .
اين بيانيه به مطالعه رويكردهاي مختلف تئوري در طول تاريخ حسابداري پرداخته و در اين بررسي از ديدگاه كوهن بهره جسته است. طبق نظريه كوهن، پيشرفت علم براساس انقلاب صورت مي گيرد نه انباشتگي و تراكم اطلاعات، هر چند كه اين تراكم اطلاعات براي هرعلمي لازم است.
او نظريه خود را در قالب الگوها (پارادايم ها) مطرح و آن را چارچوبي نظري و كاربردي تعريف مي كند كه «برمبناي آن مدل هايي براي خلق سنت هاي منسجم و خاص تحقيق علمي ساخته مي شود»
در حقيقت اين بيانيه به بررسي تاريخ حسابداري بر اساس پارادايم هاي كوهن پرداخته است.
اسلاید 5 :
در اين بيانيه، سه رويكرد مسلط در حسابداري به شرح زير مشخص شده اند :
رويكرد كلاسيك «سود حقيقي –قياس»:توسط پيروان رويكردقياسي دستوري و همچنين نويسندگان «رويكرد اثباتی– استقرا»مورد استفاده قرار گرفته است.
رويكرد سود مندي در تصميم گيري: توسط پژوهشگراني كه مدلهاي تصميم گيري را مورد تاكيد قرار مي دهند مورد استفاده قرار مي گيرد .اين رويكرد حسابداري رفتاري و تحقيقات بازار سرمايه نيز ناميده مي شود.
رويكرد ارزش اقتصاد ي اطلاعات: كه بين موارد مرتبط با شخص يگانه و مجموعه اشخاص تمايز قايل ميشود .
اسلاید 6 :
تئوريها و رويكرد هاي در حال افزايش موجب اين استنباط ميشود كه در حسابداري پارادايمهاي چند گانه در حال رقابت به وجود بيايند اين پارادايمها به شرح زير است :
1) رويكرد انسان شناختي که روش هاي حرفه اي حسابداران را در حيطه تحقيقات مشاهده اي حسابداري مي داند . با پيروي از اين پارادايم، تئوري حسابداري تا توجيه و تعميم روشهاي موجود حسابداري تدوين مي شود.
2) پارادايم ديگر بر رفتار بازار سرمايه مبتني و قلمرو تحقيقات مشاهده اي حسابداري است كه بر اساس آن تئوري حسابداري تدوين و به كار گرفته مي شود.
3) در پارادايم ديگرفرايند هاي تصميم گيري اشخاص وتئوري هاي تصميم گيري ، حيطه تحقيقات مشاهده اي تئوري حسابداري محسوب مي شود .
اسلاید 7 :
براي بر طرف كردن هر گونه ابهام بين مفاهيم تئوري و پارادايم لازم است تاكيد شود يك تعريف مناسب از پارادايم بايد:
1) تئوري ها را يكي از اجزاي متشكله پارادايم ها محسوب کند .
2) تمايز لازم را بين پارادايم هاي رقيب قايل شود.
بر اساس تعريف Ritzer پارادايم تصويري بنيادي ازموضوع يك رشته علمي است و به اين كه چه پرسشهایي مطرح شود و چه قواعدي براي تفسير پاسخهاي دريافت شده مورد استفاده قرار گيرد، كمك مي كند.
تعریف پارادايم: گسترده ترين ديد گاه مشترك صاحبنظران يك علم است.
اجزاي متشكله پارادايم: 1) الگوي مورد قبول اشخاص كه بر اساس پارادايم عمل مي كنند. 2)موضوع 3) تئوريها 4) روشها وابزارها
مفهوم پارادایم:
اسلاید 8 :
با توجه به بيانيه انجمن حسابداري آمريكا (AAA) تحت عنوان شرح تئوري حسابداري و پذيرش آن (SATTA) شش پارادايم زير را مي توان مطرح كرد :
1) پارادايم انسان شناختي – استقرا
2) پارادايم سود حقيقي- قياس
3) پارادايم سود مندي در تصميم گيري
4) پارادايم مدل تصميم گيري در كل بازار
5) پارادايم مدل تصميم گيري شخص استفاده كننده
6) پارادايم ارزش اقتصادي اطلاعات
اسلاید 9 :
الگو:
پژوهشگران اين مطالعات ، از رويكرد توصيف – استقرا براي تدوين تئوري حسابداري پيروي کرده و روش های موجود حسابداری را در زمان انجام مطالعه باور داشته اند. (شباهنگ، صفحه 205)
براي مثال Ijiri، با تاكيد بر وظيفه حسابدهي ،اهميت ارزشهاي تاريخي براي ايفاي اين وظيفه و همچنين تصميم گيري،متذكر شده است. وي در دفاع از الگوي غالب خود و رد انتقاد طرفداران حسابداري مبتني برارزش جاري و بهاي تمام شده جاري يك الگوي اصلي يا بديهي از شيوه اجرايي يا عملي كنوني حسابداري ارائه ميكندكه با استفاده از آن ميتوان درباره اهميت بهاي تاريخي ،از ديدگاه پاسخگويي و تصميم گيري به داوري نشست .( بلکویی ، صفحه 387)
پارادايم انسان شناختي – استقرا
اسلاید 10 :
موضوع:
كساني كه اين رويكرد را پذيرفته اند موضوع اصلي حسابداري را روشهاي موجود و مورد عمل حسابداران و طرز تلقي مديريت از اين روشًها مي دانند.بنابراين هدف تحقيقات حسابداري از ديدگاه پيروان اين پارادايم، درك و بيان روشهاي موجود و پيش بيني روشهاي آتي حسابداری است.
تئوريها:
1) ارزش اقتصادي اطلاعات
2) مدل تحليلي – نمايندگي
3) فرضيه هموار سازي و اعمال مديريت بر سود
4) تئوري اثباتی حسابداري
پارادايم انسان شناختي – استقرا
اسلاید 11 :
روشها :
استفاده كنند گان از پارادايم انسان شناختي – استقرا معمولا به بكارگيري يكي از سه تكنيك حسابداري زير تمايل دارند :
1) تكنيك هاي بكارگرفته شده در تحقيقات هموار سازي سود
2) تكنيك هاي بكارگرفته شده در تحقيقات اعمال مديريت بر سود
3) تكنيك هاي بكارگرفته شده در تحقيقات تئوري اثباتی حسابداري
پارادايم انسان شناختي – استقرا
اسلاید 12 :
الگو:
پژوهشگران در مورد پيروي از رويكرد قياسي- دستوري براي تدوين تئوري حسابداري و محاسبه يك رقم سود براي تمامي گروههاي استفاده كننده اتفاق نظر دارند.آنها هم چنین براين باورند كه ارزشهاي جاري در مقايسه با ارزشهاي تاريخي براي تصميم گيري اقتصادي ، اطلاعات مربوط تري محسوب مي شوند.
پارادايم سود حقيقي – قياس
اسلاید 13 :
موضوع :
1) تدوين تئوري حسابداري بر اساس استدلالات منطقي و دستوري در يك چارچوب نظري
2) پيروي از مفهوم سود ايده آل كه مبتني بر روشهاي ديگري غير از ارزشهاي تاريخي نيز باشد.
مثلا به نظر MacNeal مفهوم سود ايده آل عبارت است :
درحسابداري تنها يك تعريف صحيح از سود وجود دارد سود،افزايش در خالص ثروت و زيان ، كاهش در خالص ثروت است . اين تعريف اقتصادي است كه آشكار و قابل درك ، و از لحاظ رياضي قابل محاسبه است.
پارادايم سود حقيقي – قياس
اسلاید 14 :
تئوريها :
تئوريهایي كه از پارادايم سود حقيقي – قياس استنتاج مي شود راه حلهاي ديگري را نيز به جز سيستم ارزشهاي تاريخي ارائه مي كند . به طور كلي پنج تئوری مبتنی بر این پارادایم را می توان به شرح زیر مشخص کرد :
1) حسابداري مبتني بر تعديل بر اساس تغيير سطح قيمتها
2) حسابداري مبتني بر ارزشهاي جايگزين
3) حسابداري مبتني بر ارزش واقعی
4) حسابداري مبتني بر خالص ارزش باز يافتني
5) حسابداري مبتني بر ارزش فعلي
پارادايم سود حقيقي – قياس
اسلاید 15 :
روشها :
پژوهشگراني كه پارادايم سود حقيقي – قياس را پذيرفته اند معمولا استدلالات تحليلي را براي توجيه و تدوين تئوري حسابداري به كارمي گيرند. مزاياي روشهاي ديگر ارزشيابي دارايئها و محاسبه سود در مقايسه با حسابداري مبتني برارزشهاي تاريخي بر مي شمرند. این پژوهشگران کلاً از هدف ها و فرضیات بنیادی حسابداری شروع و روش های خاص حسابداری را از آن استنتاج می کنند .
پارادايم سود حقيقي – قياس
اسلاید 16 :
در رويكرد سودمندي در تصميم گيري، تمركز بر استفاده كنندگان گزارش هاي مالي ، تصميم ها و نيازمندي هاي اطلاعاتي و توان آنان براي تحليل و به كارگيري اطلاعات مي باشد.
پارادايم سود مندی در تصمیم گیری
اسلاید 17 :
الگوها :
مناسب ترين الگو براي پارادايم سود مندي در تصميم گيري، بررسي و تاكيد بر ضابطه توان پيش بيني اطلاعات است . در اين بررسي ارتباط توان پيش بيني با تسهيل تصميم گيري و مشكلات اجرایي آن مورد تاكيد قرار مي گيرد .
سيستم حسابداري بايد به گونه اي طراحي شود كه اطلاعات مربوط را برای مدلهاي منطقی تصميم گيري فراهم و ارائه كند.چون سيستم حسابداري نمي تواند تمامي اطلاعات دلخواه همه تصميم گيرندگان را ارا ئه كند ، به اين ترتيب مي توان آن نوع از اطلاعات را كانون توجه قرار داد كه براي دستيابي اثر بخش برای اهداف تصميم گير ندگان سودمند است.
پارادايم سود مندی در تصمیم گیری
اسلاید 18 :
موضوع:
موضوع اصلي ، سودمندی اطلاعات حسابداري براي مدلهاي تصميم گيري است .يعني ابتدا اطلاعات مربوط براي هر مدل تصميم گيري تعيين، سپس براي فراهم كردن آن بهترين روش حسابداري انتخاب مي شود . سودمندی در تصمیم گیری ها از دیدگاه برخی صاحبنظران معادل مربوط بودن برای مدل تصمیم گیری محسوب شده است.(شباهنگ، 208صفحه )
مثلاً استرلینگ بيان كرده است:
اگر ويژگي يك الگوي تصميم گيري مشخص شود ،آن گاه برای این الگوی تصمیم گیری ، ويژگي مذبور به عنوان شاخص «مربوط» در مي آید.
استرلینگ ”سودمندی ” را بعنوان شاخص برتر در اجرای روش سنجش یا محاسبه انتخاب می نماید و تأکید میکند که اهمیت این شاخص بسیار بیشتر از «عینیت و قابل تأیید بودن» است. (بلکویی، صفحه 396)
پارادايم سود مندی در تصمیم گیری
اسلاید 19 :
تئوری ها
در این پارادایم دو نوع تئوری مطرح می شود :
1– تئوری های مرتبط با مدل های مختلف تصمیم گیری تجاری
2 – تئوری های مرتبط با رویدادهای مختلف اقتصادی (یعنی بر تداوم فعالیت اثر می گذارند )
روشها:
اشخاصي كه پارادايم سودمندي در تصميم گيري ها را پذيرفته اند براي تعيين توان پيش بيني اطلاعات منتخب حسابداري ، بر تكنيك هاي مشاهده اي (استقرا ) اتكا كنند.
پارادايم سود مندی در تصمیم گیری
