بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
آمار و روش تحقیق
رشتة هاي علوم پزشكي وشاخه هاي مرتبط
اسلاید 3 :
آزمون
فرض 1
اسلاید 4 :
آزمون فرضیه
هر تحقيق با طرح يك يا چند پرسش كلي شروع ميشود. معمولا سؤالات هر تحقيق را ميتوان در 4 دسته كلي زير قرار داد:
اسلاید 5 :
آزمون فرضیه
آزمون فرض: (Hypothesis Testing) روندي است كه در طي مراحل انجام آن و با كمك روشهاي آماري ميخواهيم درستي يا نادرستي يك فرضيه ( ادعا) را آزمون كنيم.
فرضيه: ادعايي است در باره پارامترهاي يك يا چند جمعيت كه ممكن است درست و يا غلط باشد.
مثال:
1. ميانگين مدت اقامت بستري در يك بيمارستان 5 روز است.
2. عامل سيگار بر سرطان ريه مؤثر است.
3. برنامههاي آموزش بهداشت منجر به بهبود وضع سلامت جامعه ميشود.
اسلاید 6 :
آزمون فرضیه
هر پاسخي كه به پرسشهاي يك تحقيق داده ميشود، يك فرضيه است. اين فرضيه ها منجر به يك يا گاهي چند آزمون آماري ميشود.
انواع فرضيه:
فرض صفر: میانگین سن مردانی که اولين بار نشانه ريزش مو را مشاهده ميكنند، 36 سال است.
فرض يك: میانگین سن مرداني که اولين بار نشانه ريزش مو را مشاهده ميكنند، بیشتر از 36 سال
است.
اين دو فرضيه را به صورت خلاصه زير مينويسند:
مثال
اسلاید 7 :
شاخص آماري آزمون: شاخصي است كه مقدار آن را به كمك يك نمونه تصادفي به دست ميآوريم و به عنوان معياري براي رد يا پذيرش فرض صفر به كار مي رود. اين شاخص به صورت كلي زير است:
سطح معني داري: ميزان خطايي است كه ممكن است در رد كردن فرضيه صفر مرتكب شويم. به عبارتي احتمال رد كردن فرض صفر وقتي فرض صفر درست باشد و آن را با نشان ميدهيم.
بديهي است سطح اطمينان خواهد بود.
آزمون فرضیه
اسلاید 8 :
در اغلب پژوهشها سطح معنيداري را مقدار 0/1 يا 0/05 يا 0/01 در نظر ميگيرند.
اين مقدار را محقق قبل از انجام آزمون تعيين ميكند.
در انجام هر آزمون آماري ممكن است دو نوع خطا صورت گيرد:
1- خطاي نوع اول ( )= احتمال رد فرض صفر است وقتي فرض صفر درست باشد كه همان سطح معني داري آزمون است.
2- خطاي نوع دوم ( )= احتمال رد فرض يك است وقتي فرض يك درست باشد.
اسلاید 9 :
توان یا قدرت آزمون عبارت است از احتمال رد کردن فرض صفر وقتی که در حقیقت فرض صفر نادرست باشد. روشن است که در هر استنباط آماری خطر ارتکاب هر یک از دو خطاي نوع اول و دوم وجود دارد. در عمل پژوهشگر قبل از انجام آزمون آماری خطاي نوع اول و تعداد نمونه n را مشخص میکند که خطاي نوع دوم نیز به طبع آن مشخص خواهد شد. از آنجا که بین و رابطه معکوس وجود دارد، بدون توجه به حجم نمونه (n)، افزایش در مقدار
باعث کاهش در مقدار خواهد شد. لازم است که پژوهشگر به نوعی سازش که تعادل بین احتمال این دو خطا را به حد مطلوب برساند، دست یابد.
اگر محقق بخواهد که احتمال هر دو نوع خطا را کاهش دهد که به طور ضمنی افزایش توان آزمون را نیز در پی خواهد داشت، راهی جز افزایش حجم نمونه نخواهد داشت.
توان آزمون
اسلاید 10 :
در تعيين فرضيههاي صفر و يك، حالات مختلفي پيش ميآيد كه منجر به آزمون هاي يكطرفه يا دو طرفه ميشود. در آزمون هاي يكطرفه برعكس فرض كه با مساوي همراه است، فرض با عبارت « كوچكتر» يا «بزرگتر» همراه است.
آزمون دوطرفه: در اين نوع آزمون به اندازه در دنباله چپ و به اندازه در دنباله راست توزيع نمونه گيري قرار دارد و سطح در وسط مربوط به است.
تعيين فرضيه ها
اسلاید 11 :
مثال
اسلاید 12 :
استراتژي رد فرض صفر: هنگامي ميتوان فرض صفر را رد كرد كه داده هاي مورد بررسي با شرايطي كه فرضيه صفر واقعا صحيح است، مطابقت نداشته باشد. اين كار با قرار گرفتن مقدار شاخص آماري آزمون در ناحيه رد، مورد تاييد قرار ميگيرد و ناحيه رد نيز بر اساس توزيع احتمال آن و با توجه به سطح معني داري آزمون تعيين ميشود.
اسلاید 13 :
P-Value كه آن را احتمال معني داري براي يك آزمون نيز ميگويند، كوچكترين مقداري است كه مي توان براي آلفا در نظر گرفت تا فرض صفر رد شود.
از طرفی آلفا سطح خطایی است که محقق برای رد فرض صفر در ابتدای آزمون در نظر میگیرد ولیP-Value مقدار خطای محاسبه شده در رد فرض صفر است. مزیت محاسبه P-Value این است که اخذ تصمیم در مورد رد یا پذیرش فرض صفر را به محقق واگذار میکند. هر چند از قبل مقدار آن را معلوم کرده است ولی میتواند در مورد مقدار آن تجدید نظر کند. مثلا در یک آزمون اگر مقدار خطای محاسبه شده برابرP-Value=0/04 باشد، فرض صفر با آلفای کمتر از این مقدار پذیرفته است ولی اگر محقق آلفا را بیشتر از این مقدار در نظر بگیرد، فرض صفر رد میشود.
P-Value
اسلاید 14 :
مراحل انجام يك آزمون آماري
1) فرضيههاي آزمون را تشكيل دهيد.
اسلاید 15 :
در بسیاری از مطالعات پزشكي بحث بر سر این موضوع است که آیا بین دو یا چند گروه اختلافی وجود دارد یا خیر؟ این موضوع در مطالعات تجربی که در آنها عملکرد افراد تحت مطالعه، در شرایط متفاوت با هم مقایسه میشود، بیشتر نمود پیدا میکند. به طور معمول بحث اختلاف بین دو یا چند گروه، بیشتر به اختلاف بین میانگینهای آنها منجر میشود. زیرا معمولا در مطالعات تجربی که در فصل اول با آنها اشاره کردیم، متغيرها كمي هستند. مثلا فرض کنید میخواهید فشار خون دو گروه زن و مرد را با یکدیگر مقایسه کنید. طبیعی است که باید از هر یک از جمعیتهای زن و مرد، نمونههایی را انتخاب کنید و فشار خون آنها را اندازه بگیرید و سپس میانگین فشار خون هر گروه را محاسبه و با هم مقایسه کنید.
در اغلب مطالعات آماري موضوع مقايسه ميانگينها مطرح است.
آزمون هاي ميانگين
اسلاید 16 :
قبل از انجام آزمونهاي مربوط به ميانگين در مورد توزيع شاخص آزمون به حالات زير توجه كنيد.
اسلاید 17 :
اگر فرضيهاي در خصوص ميانگين يك جامعه مطرح شود. ميتوان آزمون را با انجام مراحل اشاره شده در قبل انجام داد. در يك آزمون فرض مربوط به ميانگين، حالت هاي مختلف را در نظر ميگيريم:
1- توزيع جامعه نرمال و واريانس معلوم:
اسلاید 18 :
ميانگين طول عمر در يك جمعيت 63 سال با واريانس 16سال است و توزيع طول عمر نيز نرمال است. فردي ادعا ميكند ميانگين طول عمر در سال گذشته افزايش داشته است. محققي در يك نمونه 36 تايي از افراد، ميانگين سن را 65 سال به دست ميآورد. در سطح 5% آيا ادعاي فوق پذيرفته يا رد مي شود؟
مثال
حل:
چون شاخص آزمون توزيع نرمال دارد، مقدار z را با توجه به سطح معني داري از جدول توزيع نرمال استاندارد به دست آوردهايم
اسلاید 19 :
2- توزيع جامعه نرمال و واريانس نا معلوم:
در اين وضعيت دو حالت پيش مي آيد. در صورتي كه حجم نمونه به اندازه كافي بزرگ باشد ( ) شاخص آزمون داراي توزيع نرمال (z) است و اگر تعداد نمونه كم باشد، از توزيع ديگري به نام t استفاده ميكنيم.
اسلاید 20 :
فرضهاي آزمون به صورت زير است:
مقدار آماره آزمون را به دست مي آوريم:
چون تعداد نمونه به اندازه كافي بزرگ است، توزيع شاخص آزمون، نرمال
و استراتژي رد فرض صفر به صورت مقابل است:
آزمونهاي ميانگين
وزن نوزاداني كه مادران آنها با رژيم غذايي خاصي تغذيه شدهاند، داراي توزيع نرمال با ميانگين 2800 گرم است. در يك مطالعه جديد، يك گروه 36 نفري از مادران باردار را تحت رژيم جديد غذايي قرار داده و ميانگين وزن نوزادان آنها را 2850 با انحراف معيار 180 گرم به دست آوردهايم. در سطح معنيداري 5% تغيير وزن نوزادان را بيازماييد.
مثال
