پاورپوینت آموزش پیشگیری از حیوان­گزیدگی و هاری به زبان ساده

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 2 :

آموزش پیشگیری از حیوان­گزیدگی و هاری به زبان ساده

اسلاید 3 :

هاری بیماری­ قابل انتقال از حیوان به انسان (مشترک) می باشد.
برخی بیماری­ها:
مخصوص یک گونه حیوانی عدم ابتلا به هیچ حیوان یا پرنده دیگر
حیوانات مختلف را مبتلا می کند انتقال بیماری از یک گروه به گروه دیگر حیوانات (انتقال بیماری هاری از گرگ به گاو)
امکان انتقال از حیوان به انسان ایجاد بیماری در انسان (انتقال بیماری هاری از سگ هار به انسان)

اسلاید 4 :

هاری چیست؟
در واقع، هاری یک عفونت حاد سیستم عصبی مرکزی است که تقریباً همیشه کُشنده است . كه مخصوص گوشتخواران اهلي و وحشي، می­باشد؛
انسان و ساير حيوانات خونگرم پستاندار به طور تصادفي و غالباً از طريق گزش به آن مبتلا مي شوند.

اسلاید 6 :

عامل بیماری
عامل هاری، ویروسی از گروه RNA و نروتروپ متعلق به رابدوویروس ها و
جنس لیساویروس ها ست . رابدوویروس ها شبیه فشنگ بوده ، در یک انتها مسطح و در انتهای دیگر محدب و از قسمتهای زیر تشکیل شده است:

اسلاید 7 :

تاریخچه بیماری هاری
بیماری هاری از 3هزار سال قبل ازمیلاد مسیح مورد شناخت انسان بوده است؛ همچنین ذیمقراطیس (Democritus) ، طبیب و فیلسوف یونانی ، در 500 سال قبل از میلاد مسیح بیماری هاری را در سگ شرح داده است. بوعلی سینا دانشمند نامدار ایرانی بیماری را با عنوان ترس از آب معرفی کرده است .
مطالعات سیستماتیک در زمینه هاری و ایجاد بیماری تجربی را می توان با نام Zinke در سال 1804 و Refferschied در سال 1813 آغاز نمود. این دو محقق با تزریق بزاق آلوده سگ توانسته اند بیماری را به سگ های سالم منتقل نمایند.
در سال 1812 لوئی پاستور نشان داد که مرکز عفونت در اعصاب مرکزی است .

اسلاید 8 :

اهمیت بیماری
ميزان كشندگي بالا (صددرصد): پس از ظهور علايم بيماري چه در انسان و چه در حيوان درمان پذير نبوده و بيمار محكوم به مرگ مي باشد.
افزايش روند موارد حيوان گزيدگي انساني به ویژه در ایران كه به ناچار سالانه مبالغ زيادي صرف خريد سرم و واكسن ضد هاري جهت درمان و پيشگيري مي گردد.
 تلفات و خسارات اقتصادي زياد
 و .

اسلاید 9 :

به طور کلی کشورهای مختلف از نظر آلودگی به سه دسته تقسیم می شوند
کشورهایی که هاری شهری و وحشی در آنها به صورت بومی (اندمیک) وجود دارد.  به ترتیب همه کشورهای آسیایی، آفریقایی و کشورهای آمریکای لاتین جزء این دسته هستند .

کشورهایی که در آنها هاری شهری کنترل شده ولی هاری وحشی همه گیر است . مانند کشورهای اروپای غربی، کانادا و ایالات متحده آمریکا . ایمن سازی روباه ها در آلمان فدرال با توزیع بیش از ده میلیون طعمه حاوی واکسن ضد هاری خوراکی باعث کاهش و یا حتی کنترل بیماری در قسمت هایی از آلمان گردیده است . مانند همین اقدام ها در کشور فرانسه نیز منجر به کنترل بیماری شده است .

کشورهایی که از نظر بیماری هاری پاک هستند ( هر کشوری که ۲ سال بیماری هاری را گزارش ندهد به عنوان کشوری پاک از این بیماری محسوب می شود). عبارتند از : استرالیا، نیوزلند، نیوگینه، ژاپن، هاوایی، تایوان، ایرلند، ایسلند، قسمت های مرکزی نروژ، سوئد، فنلاند، پرتغال، یونان، بعضی از جزایر آتلانتیک، انگلستان و سوئیس.

اسلاید 10 :

عامل بيماري
ويروسي است نروتروپ يعني تمايل به سيستم عصبي دارد و وقتي به سيستم عصبي مركزي حمله نمايد تقريباً هميشه موجب مرگ ميزبان مي گردد.
ويروس هاري در حرارت ۵۰ درجه سانتي گراد در مدت ۱۵ دقيقه و در حرارت ۶۰ درجه در مدت ۳۵ ثانيه و در حرارت ۱۰۰ درجه سانتي گراد در مدت چند ثانيه از بين مي رود.
بنابراين براي ضدعفوني وسايل آلوده می توانید چند دقيقه آنها را بجوشانيد و يا از فنل و الكل استفاده نماييد

اسلاید 11 :

راههاي سرايت بيماري
اصلي­ترين راه سرايت بيماري از طريق گازگرفتن به وسيله حيوانات مي­باشد. در مورد گربه و گربه سانان از طريق پنجه كشيدن انتقال بيماري صورت مي گيرد، زيرا گربه دايماً مشغول ليسيدن پنجه­هايش مي­باشد و پنجه ها آلوده به بزاق مي­شوند و در موقع پنجه كشيدن مي تواند ويروس را از طريق خراش به انسان منتقل نمايد.

راه پوست: بيماري هاري از راه پوست سالم قابل سرايت نيست، ولي اگر كوچكترين خراش يا زخمي در پوست وجود داشته باشد قابل سرايت مي باشد.

 راه مخاط­ها: سگها و گربه­هاي به ظاهر سالم كه در اواخر دوره نهفتگي بيماري هاري هستند مي توانند ويروس را از طريق ليسيدن مخاط لب ـ چشم و بيني به صاحبان خود منتقل نمايند.

 انتقال از راه دستگاه گوارش: انتقال بيماري از اين طريق بعيد به نظر مي­رسد، ولي بايد از خوردن گوشت و ساير فرآورده دامهاي مبتلا به هاري خودداري نمود.

اسلاید 12 :

پنجه گربه حتی در حد خراش نیز می تواند موجب انتقال بیماری هاری گردد ؛ چراکه گربه عادت به لیسیدن پنجه های خود دارد لذا لازم است فوری نسبت به درمان پیشگیری از هاری(شستشوی زخم و واکسیناسیون) اقدام نمود.
ویروس هاری حتی از زخم های بسیار کوچک و در حد خراش هم می تواند باعث هار شدن فرد گردد ؛ پس زخم هر چند کوچک (حتی خراش پوستی ) بایستی فوری تحت درمانْ پیشگیری از هاری (شستشوی زخم و واکسیناسیون) قرار گیرد

اسلاید 13 :

ویروس هاری خود را به عصب رسانده و از آنجا به بزاق حیوان راه می یابد.

اسلاید 14 :

راه های سرایت بیماری هاری به حیوان و انسان

تنفس: آلودگی از طریق تنفس به ویژه در غارهای محل زندگی خفاش های آلوده ، امکان پذیر است؛ لازم به ذکر است تا کنون در ایران خفاش آلوده گزارش نشده است.

جفت: انتقال هاری از طریق جفت نیز بعید نیست.

وسایل آلوده: ویروس هاری بسیار حساس است و در مقابل نور و خشکی به سرعت از بین می رود ؛ لذا هاری از طریق وسایل آلوده فقط در موارد استثنایی منتقل می شود.

انسان به انسان:

الف) تا به حال موارد معدودی از طریق پیوند اعضا در دنیا گزارش شده است.

ب) در ایران دو پیوند قرنیه در سال 1373 مسبب انتقال انسان به انسان هاری بوده است.

ج) در پاکستان ابتلاء تعدادی نوزاد به هاری ناشی از آلودگی شخص ختنه کننده به ظاهر سالم بوده است که طبق سنت ، محل ختنه را به بزاق خود آغشته کرده بود.

اسلاید 15 :

علايم بيماري در حيوان
دوره كمون يا نهفتگي در سگ و گربه ۲ تا ۳ هفته و گاهي چند ماه است.
مهم­ترين علايم تغيير در رفتار و عادات حيوان مي­باشد، به گونه­اي كه حيوان بيش از اندازه به صاحب خود انس مي گيرد و به گوشه­اي پناه مي­برد و بالاخره در اثر فلج اندامي و دستگاه تنفسي تلف مي شود.
يا در بيشتر مواقع حيوان مضطرب و كم كم به صورت وحشي و درنده درآمده و به هر كس و هر حيوان كه سر راه او باشد حمله مي­كند، كف از دهانش سرازير شده و به علت عدم امكان بلع بر اثر گرسنگي ـ تشنگي و سرانجام بر اثر فلج دستگاه تنفسي مي­ميرد

اسلاید 16 :

علايم بيماري در انسان

دوره نهفتگي در انسان معمولاً بين ۲ تا ۸ هفته (60-20 روز) و گاهي كمتر از ۵ روز و به طور نادر تا يكسال و بيشتر نيز ديده مي شود.

اسلاید 17 :

اقدامات لازم جهت فرد حيوان گزيده

اسلاید 18 :

واكسن هاري
واكسن هاري از كشت سلولي تهيه مي شود و آن را مي بايست در 3 نوبت (4تزریق) در روز صفر (دو تزریق)، روز 7 (یک تزریق) و روز 21 (یک تزریق) به صورت عضلاني و در عضله دلتوئيد تلقيح نمود.
در اطفال كمتر از ۲ سال واكسن در ناحيه فوقاني و جانبي ران تزريق مي­شود.
هرگز نبايستي واكسن را در عضله سرين تلقيح كرد.

اگر فردي مورد گزش سگ قرار گيرد و سگ در دسترس باشد بايد آن را به مدت ۱۰ روز بسته و تحت مراقبت قرار داد و در اين مدت اگر علي رغم تأمين آب و غذاي كافي حيوان دچار علایم بالینی شد و یا تلف شد، به احتمال زياد حيوان هار بوده و بايستي واكسيناسيون هاري تا نوبت آخر ادامه پيدا كند، ولي اگر بعد از ۱۰ روز حيــــوان سالم ماند نتيجه مي گيريم سگ هار نيست و از ادامه واكسيناسيون يعني نوبتهاي بعد از روز دهم خودداري مي نماييم
تذكر : اگر فردي با ۴۸ ساعت يا بيشتر تأخير مراجعــــــه نمايد و واکسیناسیون 5 نوبتی انتخاب شده دوز اوليه واكسن به دو برابر تزریق می شود.

اسلاید 19 :

سرم ضد هاري
سرم ضد هاري كه در حال حاضـــر مورد استفاده قرار مي گيرد از پلاسماي انساني تهيه شده و هيچ نوع مخاطره اي ندارد و احتياج به تست نيز ندارد.
مقدر آن ۲۰ واحد به ازاي هر كيلوگرم وزن می باشد و تا انجا که ممکن است اطراف زخم تزریق می شود و بقیه آن در عضله تزریق می گردد.
در چه مواردي علاوه بر واكسن سرم نيز مورد نياز مي باشد:
1. گزیدگی و خراشیدگی منفرد و یا متعدد عمیق پوستی،
2. لیسیدن پوست آسیب دیده، آلوده شدن غشاهای مخاطی با بزاق حیوان مشکوک،
3. هر نوع مواجهه با خفاش شامل ورود به غار دارای خفاش و یا گزش یا خراشیدگی با خفاش و .

اسلاید 20 :

تذكر مهم: كليه موارد حيوان گزيدگي چه اهلي و چه وحشي را بايد هار تلقي نمود و بيمار را بايد فوراً تحت اقدامات پيشگيري قرار داد؛ اين موضوع به قدري اهميت دارد كه اگر حيوان گزنده مثل سگ داراي قلاده و واكسيناسيون كامل نيز باشد، مي بايست اقدامات پيشگيري و درمان را براي فرد سريعاً انجام داد يعني داشتن سابقه واكسيناسيون حيوان مانعي براي انجام « سرو واكسيناسيون » فرد نيست.