بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
اصول بنیادی حسابداری دولتی و انواع حسابهای مستقل
فصل دوم
اسلاید 2 :
1- اصل لزوم نگهداری حسابهای مستقل
در سازمانهای دولتی یک یا چند حساب مستقل «fund» وجود دارد که هریک از آنها به تنهایی یک واحد مالی و حسابداری است، در صورتیکه در یک سازمان بازرگانی فقط یک واحد مالی و حسابداری وجود دارد.
به موجب این اصل در حسابداری دولتی به ازای هر منبع تامین مالی یک
شخصیت حسابداری «Entity» وجود دارد. با این توصیف حساب مستقل دارای مشخصات ذیل می باشد:
اصول بنیادی حسابداری دولتی
اسلاید 3 :
الف- یک واحد مالی است زیرا حاوی منابع مالی مشخصی است برای تامین هزینه فعالیتها، طرح ها و برنامه هائی که در جهت تحقق اهداف معینی اجراء می شوند.
ب- یک واحد حسابداری است، زیرا فعالیت های مالی مربوط به منابع مالی در آن ثبت، طبقه بندی و وضعیت دارائی های جاری، بدهی های جاری و اندوخته ها و مازاد واحد مالی را گزارش می نماید.
اسلاید 4 :
هر حساب مستقل یک واحد مالی و حسابداری مستقل با مجموعه ای از حسابهای متوازن می باشد که وجوه نقد و سایر دارائی ها، بدهی ها، اندوخته ها، مازاد و به طور کلی منابع و مصارفی که به منظور اجرای فعالیت ها و عملیات خاط یا نیل به اهداف معین بق قوانین و مقررات تفکیک شده اند، در آنها ثبت می شود.
تعریف حساب مستقل
اسلاید 5 :
- اصل 55 قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران مقرر مي دارد:
« ديوان محاسبات به کليه حسابهاي وزارتخانه ها، موسسات، شرکت هاي دولتي و ساير دستگاههائي که بنحوي از انحاء از بودجه کل کشور استفاده مي کنند به ترتيبي که قانون مقرر مي دارد رسيدگي يا حسابرسي مي نمايد که هيچ هزينه اي از اعتبارات مصوب تجاوز نکرده و هر وجهي در محل خود به مصرف رسيده باشد. ديوان محاسبات، حسابها و اسناد و مدارک مربوطه را برابر قانون جمع آوري و گزارش تفريغ بودجه هر سال را به انضمام نظرات خود به مجلس شوراي اسلامي تسليم مي نمايد. اين گزارش بايد در دسترس عموم مردم گذاشته شود».
ضرورت قانونی اصل لزوم نگهداری حسابهای مستقل
اسلاید 6 :
مطابق با اصل 55 قانون اساسی: هيچ هزينه اي از اعتبارات مصوب تجاوز نکرده و هر وجهي در محل خود به مصرف رسيده باشد.
مطابق با اصل 53 قانون اساسی: کلیه دریافتهای دولت در حسابهای خزانه داری کل متمرکز می شود و همه پرداخت ها در حدود اعتبارات مصوب به موجب قانون انجام می گیرد.
به طور کلی کنترل بودجه ابزاری است تا به کمک آن مسئولان اجرایی کشور اطمینان حاصل نمایند درآمد ها بر اساس قوانین و مقررات مربوط وصول و اعتبارات مطابق با برنامه های مصوب مصرف می شود.
2 –اصل لزوم کنترل بودجه
اسلاید 7 :
تامین اعتبار یعنی اختصاص دادن تمام یا قسمتی از اعتبارات تخصیص یافته برای خرج معین.
به عبارت دیگر تامین اعتبار اجازه ایجاد بدهی ناشی از خرید کالا یا خدمت می باشد. با این توصیف اصل تامین اعتبار پیش شرط تحقق اصل کنترل بودجه ای می باشد.
3- اصل تامین اعتبار و ایجاد تعهد
اسلاید 8 :
در حسابداری دولتی قوانین و مقررات بر اصول، موازین و استاندارد های حسابداری اولویت داشته و چنانچه قوانین و مقررات مالی و محاسباتی کشور با اصول و استاندارد های پذیرفته شده حسابداری مغایرت داشته باشد، حسابداری دولتی ملزم به رعایت قوانین و مقررات موضوعه می باشد.
بهترین دلیل بر پذیرش این اصل، قوانین و مقررات مالی و محاسباتی هر کشوری خط مشی کلی حسابداری در آن کشور را ترسیم می کند.
4- اصل تقدم قوانین و مقررات بر اصول متداول حسابداری
اسلاید 9 :
در طراحی سیستم حسابداری دولت و موسسات غیر انتفاعی مستقل نظیر شهرداری ها، مبنای حسابداری نیمه تعهدی بایستی مورد توجه قرار گیرد مگر اینکه قوانین و مقررات کشور مبنای دیگری را تجوز نماید.
5- اصل استفاده از مبنای نیمه تعهدی
اسلاید 10 :
در دستگاههاي دولتي مطابق با استانداردهاي حسابداري دولتي GASB(هيئت تدوين استانداردهاي حسابداري دولتي)(درامريكا):
الف – حسابهاي مستقل وجوه دولتي : حسابهاي مستقلي هستند كه بر فعاليتهاي غير انتفايي دولت مي پردازند وكليه منابع مالي آن متعلق به دولت مي باشد كه شامل حسابهاي مستقل زير مي باشند:
1- حساب مستقل وجوه عمومي:حساب مستقلي است كه منابع مالي آن از درآمدهاي عمومي كشور نظير مالياتها، حقوق وعوارض گمركي ، وجوه حاصل از فروش منابع زيرزميني ، درآمد حاصل از انحصارات و مالكيت دولت و درآمد حاصل از فروش كالا و خدمات. منابع اين حساب مستقل صرف هزينه هاي مربوط به امور عمومي،دفاع ملي، اجتماعي،اقتصادي مي گردد.
انواع حسابهاي مستقل :
اسلاید 11 :
2- حساب مستقل وجوه درآمدهاي اختصاصي : منابع مالي اين حساب مستقل از درآمدهاي اختصاصي كه به موجب قانون وصول مي شود، تامين مي گردد وبراي مصارف خاص به دستگاه اجرايي وصول كننده درآمد پرداخت مي گردد.
3- حساب مستقل وجوه بازپرداخت بدهي هاي عمومي: اين حساب مستقل براي باز پرداخت اصل و بهره وامهاي بلند مدت عمومي دولت اعم از وام هاي دريافتني از سيستم بانكي، فروش اوراق قرضه،ايجاد مي شود.
اسلاید 12 :
4- حساب مستقل وجوه عوارض مخصوص: دولت و شهرداری ها برخی از خدمات معین برای گروه خاصی از شهروندان نظیر ساکنین یک محله یا مالکین مغازه های یک خیابان انجام می دهند و تمام یا قسمتی از بهای تمام شده خدمات مورد بحث را یکجا یا به صورت اقساط از اشخاص ذینفع دریافت می نمایند.این قبیل وجوه در یک حساب مستقل و جداگانه نگهداری و به مصرف فعالیت های مربوط به آن خدمات می رسد.
5- حساب مستقل پروژه هاي عمرانی: منابع مالي اين حساب مستقل از محل حساب مستقل وجوه عمومي و يا انتشار اوراق قرضه بوده وجهت تحصيل،احداث وخريد اموال و ماشين آلات وتجهيزات سرمايه اي(بلند مدت)مصرف مي گردد. به عبارت ديگر جهت تحصيل دارايي هاي بلند مدت(عمراني)اين حساب مستقل ايجاد ميشود.
اسلاید 13 :
ب- حسابهاي مستقل برای وجوه سرمايه اي :
اين حسابهاي مستقل براي انعكاس فعاليتهاي از نوع بازرگاني و حفظ و نگهداري سرمايه ايجاد مي شود كه شامل :
1- حساب مستقل وجوه خدمات و تداركات داخلي: ماموريت اين حساب مستقل ، خريد انبوه كالا و خدمات مورد نياز سازمانهاي دولتي و تحويل آن به قيمت تمام شده به دستگاههاي مورد نياز مي باشد. درتير ماه 1322 بنگاه كارپردازي كل كشور براي خريد كالا و خدمات مورد نياز دستگاههاي دولتي ايجاد گرديد ودر سال1337 به دليل انحراف از وظيفه فعاليت غير انتفاعي منحل گرديد. در حال حاضر اين حساب مستقل در ايران وجود ندارد و هر يك از دستگاههاي دولتي واحدي به نام كارپردازي (تداركات)براي تهيه كالا و خدمات دارند.
اسلاید 14 :
2- حساب مستقل وجوه انتفاعي :ماموريت اين حساب مستقل ارائه كالا و خدمات به مردم و دريافت بهاي تمام شده به اضافه سود معين از استفاده كنندگان كالا و خدمات مي باشند. مثل خدمات آب و برق و..
ج) حسابهاي مستقل وجوه امانی :
1- حساب مستقل وجوه بازنشستگي :ماموريت اين حساب مستقل پرداخت حقوق و مزاياي كاركنان بازنشسته مي باشد.
اسلاید 15 :
2- حساب مستقل وجوه موقوفه : وجوهي است كه اشخاص حقيقي يا حقوقي در اختيار دولت قرار مي دهند تا در شرايط مشخصي كه واقف معين مي كند براي مقاصد خاصي مصرف شود. وموقوفه به دو دسته تقسيم مي شود :
الف- قابل مصرف :وجوه مربوطه در موضوع مشخصي قابل مصرف مي باشد.
ب- غير قابل مصرف:اصل آن وجوه غير قابل مصرف است.
اسلاید 16 :
3- حساب مستقل وجوه سپرده : ماموريت اين حساب مستقل دريافت 10 درصد سپرده حسن انجام كار از پيمانكار و واريزآن به خزانه و در زمان استرداد آن، دريافت وجوه از خزانه و باز پرداخت آن به پيمانكار مي باشد.
اسلاید 17 :
به دلیل اینکه در حساب های مستقل در هنگام تحصیل دارائی های بلندمدت در حساب هزینه ثبت می شود، به منظور انعکاس بهای تمام شده دارائی های ثابت دولتی، از گروه حساب دارائی های ثابت استفاده می شود. همچنین یک گروه حساب نیز برای انعکاس وام های بلند مدت نظیر دیون رهنی، اوراق قرضه دولتی، وام های بلند مدت خارجی در حسابداری دولتی بکار گرفته می شود تحت عنوان گروه حساب بدهی های بلند مدت عمومی نام گذاری شده است.
هریک از گروه حسابهای دارائی های ثابت و گروه حساب بدهی های بلند مدت عمومی یک واحد حسابداری می باشد.
گروه های حساب در حسابداری دولتی
اسلاید 18 :
مثال: در یک دستگاه دولتی مبلغ 10.000.000 ریال بابت خرید ساختمان از محل اعتبار عمرانی پرداخت شده است.
دفتر روزنامه حساب مستقل وجوه پروژه های عمرانی
هزینه سال جاری 10.000.000
بانک پرداخت وجوه عمرانی 10.000.000
دفتر روزنامه گروه حساب دارائی های ثابت عمومی
ساختمان 10.000.000
سرمایه گذاری در دارائی های ثابت 10.000.000
نحوه ثبت در گروه حساب ها
اسلاید 19 :
مثال: وزارت راه و ترابری مبلغ 50.000.000 ریال اوراق مشارکت بابت احداث بزرگراه به فروش رساند.
دفتر روزنامه حساب مستقل وجوه پروژه های عمرانی
بانک پرداخت وجوه عمرانی 50.000.000
مازاد 50.000.000
دفتر روزنامه گروه حساب دارائی های بدهی های بلند مدت عمومی
منابع مالی قابل وصول برای پرداخت وام 10.000.000
اوراق مشارکت 10.000.000
نحوه ثبت در گروه حساب ها
