بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
پيس ميكر pacemaker
اسلاید 3 :
♣ پيس ميكر چيست ؟
پيس ميكردستگاهي مصنوعي است كه قادراست با توليد تحريكات الكتريكي درعضله ميو كارد، آن را دپلاريزه كرده و شرايط يك انقباض موثررا فراهم سازد.
اين دستگاه مي تواند هدايت الكتريكي غيرطبيعي را دربيماراني كه عمل جراحي قلب باز داشته اند و يا دچارانفركتوس ميوكارد گشته اند اصلاح نمايد.
اسلاید 4 :
♣ تاريخچه پيس ميكر
اين دستگاه براي نخستين بار در مركز پزشكي Bunting تورنتو ساخته شد و درسال 1999 جزء 5 اختراع برتر قرار گرفت. اما گذشت زمان و تغيير در روند بيماري هاي قلبي باعث شد كه ديگر اين پيس ميكرها نتوانند با بيماري ها تطابق پيدا كنند و نياز به طراحي پيس ميكرهاي جديد احساس شد.
پيس ميكر در سال 1949 توسط دكتر hopps كه در آن زمان يك مهندس پزشك بود، اختراع شد وعنوان پدراين شاخه از پزشكي را به خود اختصاص داد.
اسلاید 5 :
نخستين پيس ميكرها به صورت خارجي استفاده مي شدند چرا كه تكنولوژي در آن زمان در حدي پيشرفت نكرده بود كه بتوان پيس ميكر را در بدن بيمار كار گذاشت.
بنابراين جابجايي و حركت دادن آنها بسيار دردناك بود چون ليدها توسط چسب هاي خاصي بايد به بدن متصل مي شدند و گاهي اوقات درد آنقدر زياد بود كه بيمار ترجيح مي داد كه از پيس ميكر استفاده نكند.
كم كم با پيشرفت تكنولوژي و طراحي پيس ميكر هاي جديد اين مشكلات تقريبا به دست فراموشي سپرده شدند.
اسلاید 6 :
♣ مروري مختصر بر نحوه عملكرد قلب
وظیفه قلب تحویل اکسیژن و مواد غذائی به تمام ارگانها و بافتهای بدن میباشد.
این کار توسط قلب با پمپ کردن خون از ریه ها به تمام نواحی بدن صورت میگیرد.
خون سپس توسط قلب به ریه ها باز میگردد و درنتیجه جریانی بصورت مدار شکل میگیرد
اسلاید 7 :
میلیونها سلول قلب به امواج کوچک الکتریسیته واکنش نشان میدهند. امواج الکتریسیته در قلب توسط قسمت مخصوصی در ناحیه فوقانی دهلیز راست ساخته میشوند که به آن گره سینوسی- دهلیزی گفته میشود.
گره سینوسی پرشدن دهلیز از خون را حس میکند و با فرستادن یک موج الکتریکی باعث انقباض دهلیزی میشود، که این انقباض خود باعث خروج خون از این حفره و ورود آن به بطن میشود.
گره دهلیزی - بطنی گروهی دیگر از سلولهای تخصصی در بین دهلیز و بطن میباشند كه امواج الکتریکی ناشی از گره سینوسی را از دهلیزها به بطن ها منتقل میکنند.
با توجه به تاخیری که در این انتقال وجود دارد بطنها بعداز اینکه توسط انقباض دهلیز پر شدند منقبض شده و خون را به ریه ها و سرتاسر بدن میفرستند.
اسلاید 8 :
♣ عملكرد پيس ميكر
اساس كار پيس ميكرها تشخيص كندي ضربان قلب و فرستادن جريان الكتريكي به منظور برقراري يك ضربان منظم و طبيعي است.
اگر شخصي مبتلا به برادي كاردي يا كندي ضربان قلب باشد، خون كافي به ارگان هاي مختلف بدن نمي رسد.
یک ضربان ساز (پیس میکر) میتواند ضربان قلب را در این شخص به حالت طبیعی برگرداند.
اسلاید 9 :
پيس ميکر ميتواند ريتم قلب را تشخيص دهد و براساس آن و همچنين براساس آنچه که توسط پزشک برنامه ريزي شده است مي تواند در زمان لازم با فرستادن موج الکتريکي به قلب ريتم طبيعي آن را حفظ کند.
اغلب افراد نمي توانند موج الکتريکي ناشي ازپيس ميکر را احساس کنند چون اين موج بسيار کوچک مي باشد.
بطور معمول عمر يک پيس ميکر بين پنج تا ده سال مي باشد که اين ميزان وابسته به نوع باطري، چگونگي عملکرد آن، شرايط طبي بيمار و سايرعوامل مي باشد.
اسلاید 10 :
♣ پيس ميكر دائمي
پيس ميكر دائمي در اشكالات غيرقابل برگشت قلبي همانند بلوك كامل دهليزي بطني مورد استفاده قرار مي گيرد.
اين نوع پيس ميكرمعمولا تحت بيحسي موضعي در بدن تعبيه ميگردد.
مدار پيس ميكردرجعبه اي از جنس تيتانيوم كه نسبت به هوا و مايعات نفوذناپذير ميباشد، قرار داده شده است.
الكترودهاي پيس ميكر دائم به طريق جراحي ويا از طريق وريد درمحل خود تعبيه مي شوند و ژنراتور پيس ميكر در بافت زير جلد قدام قفسه سينه زير استخوان كلاويكول چپ يا راست تعبيه ميشود و سپس الكترودها به ضربان ساز متصل مي گردد.
اسلاید 11 :
بيشتر پيس ميكر هاي دائمي قبل از كاشتن، برنامه ريزي مي شوند.
بعداز اينکه پيس ميکر در بدن بيمار تعبيه شد پزشک ميتواند با استفاده از "پروگرامر" آن را از خارج از بدن تنظيم نمايد.
پروگرامر يک کامپيوتر مخصوص ميباشد که ميتواند دستورات لازم را ازطريق امواج خاص وازروي پوست به پيس ميکر منتقل کند.
اين عمل بدون درد ميباشد و پروگرامر مي تواند اطلاعات موجود در پيس ميکر راجع به قلب بيمار را در اختيار پزشک قرار دهد.
اسلاید 12 :
♣ پيس ميكر موقتي
پيس ميكرهاي موقتي اغلب در موارد اورژانسي بكار مي روند.
در شرايطي كه بيمار علائم كاهش برونده قلبي، همانند افت فشار خون و يا سنكوپ را نشان مي دهد، با استفاده ازاين نوع پيس ميكر مي توان بيمار را تا زمان اصلاح وضعيت حفظ نمود.
پيس ميكر موقت براي يك دوره زماني كوتاه مثلا چند روز يا چند هفته مورد استفاده قرار مي گيرد وتا زمان كار گذاشتن پيس ميكر دائمي به عنوان يك پل ارتباطي به كار مي رود.
اسلاید 13 :
چندين نوع از پيس ميكرهاي موقتي قابل دسترس عبارتند از :
داخل وريدي ( transvenous way)
اپيكارديال ( epicardial )
خارجي جلدي ( transcutaneous )
اسلاید 14 :
♣ اجزاي تشكيل دهنده پيس ميكر
مولد ضربان يا توليد كننده نبض ( pulse generator )
ليدها يا سيم هاي پيس كننده pacing leads ) (
نوك الكترود (electrode Tip)
اسلاید 15 :
♣ ژنراتور نبض
ژنراتور نبض از دو بخش تشكيل شده است
- منبع نيروي پيس ميكر - مدار الكترونيكي circuity ) (
منبع نيروي ژنراتور در پيس ميكر دائمي توسط باطري هاي ليتيوم ( lithium batteries ) با عمر ده ساله، تامين مي گردد.
مدار الكتريكي پيس ميكر يك ريزتراشه كامپيوتري است كه عمل پيس كردن قلب را رهبري مي كند.
اسلاید 16 :
يك پيس ميكر موقتي كه غيرقابل كاشتن است، نيروي آن توسط يك باطري قليايي تامين مي گردد
اين پيس ميكر همچنين داراي يك ريز تراشه با قابليت برنامه ريزي با صفحه حساس به لمس يا دكمه هاي قابل تنظيم مي باشد.
اسلاید 17 :
♣ ليدهاي پيس كننده
ليدهاي پيس كننده يا داراي يك الكترود ( تك قطبي )
يا دو الكترود ( دو قطبي ) مي باشند.
اسلاید 18 :
♣ تاثير پيس ميكر بر روي ECG
به منظور بررسي عملكرد پيس ميكر بايد توجه داشت در زماني كه يك ايمپالس الكتريكي ازپيس ميكربه عضله قلبي فرستاده مي شود ، يك خط عمودي spike ) ) بر روي ECG مشخص مي گردد.
مجموعه اي از اسپايك هاي پيس ميكر در ECG را آرتيفكت پيس ميكر ( pacemaker artifact ) مي نامند.
اسلاید 19 :
با توجه به موقعيت الكترود، اسپايك ها در وضعيت هاي متفاوتي بر روي امواج ECG ظاهر مي شود.
هنگامي كه پيس ميكر، دهليز را تحريك مي كند، هر موج P بلافاصله به دنبال يك اسپايك پيس ميكر ظاهر مي شود و به دنبال موج P ، ريتم پايه بيمار ( كمپلكس QRS و موج T) ديده مي شود.
موج P حاصل از پيس ميكر ممكن است متفاوت با موج P طبيعي باشد.
اسلاید 20 :
هنگامي كه پيس ميكر بطن را تحريك مي كند، هر موج QRS بلافاصله به دنبال يك اسپايك ظاهر مي شود، وبه دنبال كمپلكس QRS موج T پديدار مي گردد.
كمپلكس QRS نسبت به كمپلكس QRS طبيعي پهن تر است و اين به واسطه دپلاريزه شدن متفاوت بطن هاست.