بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
موضوع تحقیق:
بررسی میزان سلامت روان پرستاران بیمارستان شهرستان خواف
مربوط به درس:
روش تحقیق
اسلاید 3 :
مقدمه :
بیماری های روانی از بدو پیدایش بشر وجود داشته و هیچ فردی در مقابل آن مصونیت ندارد و این خطری است که بشر را مرتباً تهدید می کند . خوشبختانه نهضت بهداشت روانی در نیم قرن اخیر افکار غلط و خرافات را در مورد بیماری های روانی کنار گذاشته و نشان داده اگر بیماری روانی را مانند سایر بیماریها زود تشخیص داده و درمان کنیم به همان نسبت از مزمن شدن و عوارض آن کاسته خواهد شد . بهداشت و ایجاد محیط سالم برای برقراری روابط صحیح انسانی است ( میلانی فر ، 1378 )
از سلامت روانی تعاریف زیادی به عمل آمده که هر کدام با توجه به شرایط فرهنگی و اجتماعی هر جامعه ای با دیگری متفاوت است با این وجود روانشناسان و روانپزشکان فردی را از نظر روانی سالم می دانند که تعادلی بین رفتارها و کنترل او در مواجهه با مشکلات اجتماعی وجود داشته باشد . کارشناسان سازمان بهداشت جهانی سلامت فکر و روان را اینطور تعریف می کنند :
« سلامت فکر عبارت است از قابلیت ارتباط موزون و هماهنگ با دیگران ، تغییر و اصلاح محیط فردی و اجتماعی و حل تضاد ها و تمایلات شخصی به طور منطقی ، عادلانه و مناسب».
اسلاید 4 :
بیان مسئله :
سلامت روانی به نحوه تفکر، احساس و عمل اشخاص بستگی دارد. به طور کلی افرادی که از سلامت روانی برخوردار هستند، نسبت به زندگی نگرش مثبت دارند. آماده برخورد با مشکلات زندگی هستند. در مورد خود و دیگران احساس خوبی دارند. در محیط کار و روابطشان مسئولیت پذیر می باشند. زیرا وقتی از سلامت روانی برخوردار باشیم انتظار بهترین چیزها را در زندگی داریم و آماده برخورد با هر حادثه ای هستیم. ما با آموختن ویژگی های سلامـت روانی بهتر می توانیم به روح و روان متعادل و شاد دست یابیم. سلامت روانی در بسیاری از موارد مانند سلامت جسمی است و باید به آن توجه کافی داشت. سلامت روانی برای خوشبختی انسان ضروری اند. رسیدن به سلامت روانی به هیچ وجه تصادفی نیست، نیل به این هدف با صرف زمان و زحمت محقق می شود. همچنین نباید فراموش کرد که اعتماد به نفس، کلید سلامت روانی است. ( رحیمی نیا ، 1384 )
برای سلامت روان نیز فاکتورهایی وجود دارد که نداشتن این فاکتورها سلامت فرد را به خطر می اندزد . در جامعه بعضی از مشاغل هستند که فرد باید دارای یک سری توانایی و شرایط خاص باشد که بتواند مسئولیت خود را به نحوه شایسته انجام دهد . پرستاری جز مشاغلی است که نیاز به تقابل فراوانی بین خود و بیماران دارد. آنان باید بیماران را در بهترین شرایط روانی و جسمانی قرار دهند بنابراین برای این امور باید بتوانند شرایط قابل قبولی را در خود حفظ کنند
اسلاید 5 :
که این امر نیار به اعتماد به نفس و یک سری عواملی است که بعداً به آنها اشاره خواهیم کرد . ( نقش تبریزی ، 1384 )
در كشور ما، پرستاران درصد قابل توجه اي از شاغلين سيستم بهداشت و درمان را تشكيل مي دهند که جزء مشاغل سخت و داراي نوبت کاري است . انجمن ملي ايمني حرفه اي آمريكا، پرستـاري را در رأس 40 حرفه با شيوع بالاي بيماري هاي مربوط به استرس معرفـي كرده و عقيـده بر اين است كه احتمالاً حرفه پرستاري در رأس مشاغل پر استرس، در ميان مشاغل بهداشتي قرار دارد. كـول معتقـد اسـت كـه 93 درصـد پرستـاران مرتبـاً تحت تأثير عوامـل استرس زاي محيط كار قرار مـي گيرند كه اين مورد مـي تواند سلامت جسمي و رواني آنان را تحت تأثير قرار دهد . ( همان منبع )
سـلامت شاغلـين به عنوان مهمترين عامل تأثير گذار بر توليد، در اثر استرس شغلي در معرض خطر قرار مي گيرد .احتمال ابتلا به اختلالات رواني خصوصا افسردگي در طول زندگي براي زنان تقريبا 20% و براي مردان 10% است يعني شيوع اين اختلالات در زنان دو برابر مردان است . از انجائي که بخش بزرگي از پرستاران را زنان تشکيل مي دهند، بنابراين مي توان چنين انتظار داشت که اين قبيل مشکلات در بين پرستاران زن از شيوع بالايي برخوردار باشد.( ناصری ، 1384 )
پرستاران تنها نقش مراقبت را ايفا نمي كنند بلكه اداره كنندگان وضعيت مراقبتي بيماران نيز مي باشند آنان نقش مشاور و راهنماي افراد در موضوعات بهداشتي را ايفا مي كنند و يكي ار اعضا
اسلاید 6 :
گروه بهداشتي هستند كه دانش و مهارتهاي حرفه اي لازم را كسب كرده و در انجام وظايف بنيادي خود كه همانا اعتلاي سلامتي جامعه، پيشگيري از بيماريها، تامين وحفظ سلامتي كليه افراد خانواده ها وجامعه است فعاليت ميكنند . (اسفندياري 1381).
در حرفه پرستاري، عوامل استرس زاي شغلي متعددي وجود دارند كه از جمله اين عوامل مي توان به كار در نظام نوبت کاري، باركاري، تعارض با همكـاران، تماس مكرر با رنج و مرگ بيماران، كمبود منابع حمايتي و كمبود وقت براي رسيدگي به مشكلات و نيازهاي روحي و عاطفي بيماران و مسئوليت هاي حرفه اي اشاره کرد به علاوه، سطوح استرس و عوامل استرس زا در پرستاران بخش هاي مختلف، متفـاوت است كه علت اين تفاوت، در شرايـط كـاري و تكـاليف محـوله به پرستـاران مي باشد ( همان منبع )
در پژوهشي نشان داده شد كه پرستاران مورد بررسي در مراقبت هاي ويژه داراي سطوح بالاتري از حالت اضطراب در مقايسه با ساير بخش هاي پرستاري بوده به طوريکه 6/75% آنان داراي استرس شغلي در حد كم و متوسط بودند (پيامي بوساري1374) .
با توجه به اهميت سلامت روان پرستاران كه حلقه اي از سيستم ارائه خدمات بهداشتي هستند و ضعف پيشينه مطالعاتي در زمينه بررسي وضعيت سلامت روان پرستاران شاغل در سيستم نوبت کاري ما را بر آن داشت تا با انجام چنين پژوهشي ، اطلاعات کاربردي را در اختيار دست اندرکاران نظام سلامت قرار دهيم تا با استفاده از نتايج آن ضمن بالا بردن کارايي ، از دلزدگي ، فرسودگي و افت عملکرد شغلي در پرستاران جلوگيري بعمل آورند. ( همان منبع)
اسلاید 7 :
اهمیت وضرورت تحقیق:
یکی از دغدغه های ذهنی جوامع امروزی تامین سلامت و بهداشت روانی افراداست،
سلامت روانی کارکنان مراکز بهداشتی –درمانی و بیمارستانها به خصوص پرستاران از
اهمیت خاصی برخوردار است ؛ چرا که سلامت جسمی-روانی آنها اثر مستقیم بر سلامت بیماران دارد . پرستارانی که در اورژانس انجام وظیفه میکنند،در معرض صدمات وخطرات متعدد از قبیل خطرات فیزیکی- شیمیایی ،ارگونومیکی،ایمنی و روانی میباشند.
از جمله موارد ایجاد کننده مشکلات روان شناختی میتوان به تنش ، فشار کاری و حجم کاری زیاد،مشاهده مصدومین ناشی از تصادفات و حوادث فجیع،نزاع،درگیری و. اشاره نمود .
این مسائل باعث کاهش احساس رضایت شغلی و افزایش غیبت از کار و در معرض خطر افتادن سلامت روانی کارکنانمیشود که طبیعتا بر انجام وظیفه و کارآمدی شغلی پرستاران از یکسو و از جهت دیگر بر سلامت روانی کارکنان نیز اثر منفی میگذارد .
توجه به سلامت و کیفیت زندگی پرستاران و سالم نگه داشتن این گروه ها به عنوان افرادی که حافظ سلامت دیگر اعضای جامعه است ،از اهمیت زیادی برخوردار است؛اگرچه استرس شغلی در تمام مشاغل وجود دارد ، ولی در حرفه هایی که با سلامت انسان ها سر وکار دارند این موضوع اهمیت بیشتری پیدا میکند.
اساساٌ تحقیق در زمینه های علوم انسانس بدلیل آنکه انسانها و رفتار آنها مورد بحث و بررسی میباشد مهم است.یکی از اهداف اساسی سیاست گزاران جامعه ، بهداشت روانی افراد و بدنبال آن تامین سلامت فکر وروان انان میباشد برای دستیابی به این هدف ارئه برنامه های پیشگیری ودرمان ضروری به نظر میرسد.
اسلاید 8 :
اهداف تحقیق:
هدف اصلی:
تعیین میزان سلامت روان در بین پرستاران شاغل در بیمارستان شهرستان خواف است.
هدف فرعی :
-تعیین میزان سلامت روان پرستاران زن شاغل در بیمارستان شهرستان خواف
-تعیین میزان سلامت روان پرستاران مرد شاغل در بیمارستان شهرستان خواف
سوالات تحقیق :
1 – سلامت روانی پرستاران شاغل در بیمارستان شهرستان خواف چه وضعیتی دارد ؟
2 – بین سلامت روانی پرستاران زنان و مردان شاغل در بیمارستان شهرستان خواف تفاوت وجود دارد ؟
فرضیات تحقیق :
1 – سلامت روانی پرستاران زن شاغل در بیمارستان شهرستان خواف پایین است .
2 – سلامت روانی پرستاران مرد شاغل در بیمارستان شهرستان خواف بالا است .
3 - بین سلامت روانی پرستاران زن و مرد تفاوت معنی داری وجود دارد .
اسلاید 9 :
فصل دوم:
مقدمه:
یکی از مؤلفه هاي سلامت، سلامت روان است و بر اساس یافته هاي موجود اختلالات روانی به عنوان یکی از مهمترین اجزاي بار کلی بیماريها هستند و پیشبینی میشود که تا سال 2020 ، سهم اختلالات روانی حدود 50 درصد از بار کلی بیماريها افزایش یابد ( 1). کارکنان بیمارستانها به دلیل اینکه به طور مستقیم و نزدیک با همه اقشار اجتماع در ارتباط هستند، مسئولیت آنها را در قبال سلامت و زندگی افراد دو چندان کرده است ( 2). مشکلات شغلی و شرایط سخت کاري .( یکی از عوامل زمینه ساز اختلالات روانی هستند ( 3 از بین مشاغل بیمارستان، پرستاري نمونهاي از شغلهایی است که فرد ساعات زیادي را با بیماران میگذراند
( 2) و در شغلهایی که در آنها ارتباط انسانی مطرح است تنیدگی بیشتري وجود دارد و
باعث به مخاطره انداختن سلامت فرد میشود و پرستاران از جمله گروههایی هستند
که بیشترین استرس شغلی را تجربه میکنند. ( 4) پرستارانی که از سلامت عمومی خوبی برخوردار نیستند، قادر نخواهند بود که مراقبتهاي مؤثري از بیماران انجام دهند که این
مسئله خطر اشتباهات و بروز حوادث شغلی را افزایش میدهد که در نهایت عواقب آن
هم متوجه بیمار و هم پرستار خواهد شد .
پیشینه تجربی:
•بر اساس نتايج تحقیقات زهرا زمانيان اردکاني در سال 1375 که در مورد بررسي وضعيت سلامت رواني پرستاران شاغل در بيمارستانهاي شهر شيراز می باشد یافتهها نشان داد که بین جو سازمانی و سلامت روانی کارکنان در سطح (05/0=α) رابطه معنيدار آماري
اسلاید 10 :
وجود دارد (03/0p<). از میان ابعاد نه گانه سلامت روان، پنج بعد آن شامل اختلال وسواس– اجبار (04/0>p )، افسردگی (04/0>p )، اضطراب (01/0>p)، ترس مرضی (01/0> p ) و روان پریشی (01/0>p ) با جو سازمانی ارتباط معنيداری نشان داد. همچنین بین میزان درآمد با جو سازمانی همبستگی مثبت معنيدار وجود داشت. ( مرکز تحقیقات دانشگاه علوم پزشکی ایلام ، 1383 )
•بر اساس پژوهش انجام شده توسط مرتضی خاقانی (1385) میزان سلامت روان در جامعه 200 نفری پرستاران زن و مرد شاغل در بیمارستانهای شیراز از 9/11 % تا 8/23 % متفاوت بوده است و در تحقیقی که در زمینه بررسی وضعیت سلامت روان در افراد 15 سال و بالاتر در ایران انجام شد، نشان داد که به طور کلی 21 درصد افراد مورد مطالعه مشکوک به اختلال روانی بوده اند . (مجموعه مقالات چهارمین سمینار سراری سلامت روانی )
•بر اساس پژوهش انجام شده توسط فتانه عبدی ( 1385 ) میزان شیوع اختلال در سلامت روان در بین پرستاران را 34 % در مقابل جمعیت عمومی 3/33 % گزارش کردند .
•بر اساس پژوهش انجام شده توسط زهرا زمانیان ( 1386 ) شيوع موارد مشکوک به اختلالات رواني پرستاران بیمارستانهای تهران با استفاده از نمره برش 23 در کل و 6 در خرده مقياس نشان داد که 7/28% پرستاران نوبت کار، مشکوک به اختلالات رواني بودند
اسلاید 11 :
. بين شيوع موارد مشکوک به اختلال رواني و جنس و تأهل ارتباط معنا دار آماري مثبتي وجود داشت .
•بر اساس پژوهش انجام شده توسط مریم شکری ( 1377 ) نتايج تحقيق نشان داد که٣/٧٩ درصد واحدهاي پژوهش در طبقه متوسط فرسودگي شغلي جاي داشتند، همچنين ٧٧/٢١ درصد افراد تحت مطالعه مشکوک به اختلالات روانشناختي بودند.ديگر يافته ها بيانگر آن بود که بين فرسودگي شغلي و نمرات GHQ-28 ارتباط همبستگي مثبت مستقيم و معني دار وجود دارد؛ همچنين نمرات GHQ-28 در مقياس نشانه هاي جسماني، اضطراب وافسردگي در سطح مختلف فرسودگي شغلي اختلاف آماري معني داري نشان مي دهد .
اسلاید 12 :
پیشینه و چهارچوب نظری:
دیدگاه انسانگرایانه :
گرودون آلپورت : به نظر آلپورت روان نژندی پیامد « نقصان و کمبود سلامت روانی » است . . فرد روان نژند پر توقع ، سلطه جو ، حسود ، هیستریک و انفعالی است و دلش به حال خودش می سوزد ، اگرما ، کری کنشی و حتی فلج مبتلا شود و خود محوری روان نژندی فاقد کنترل است .
تا پایان جنگ جهانی دوم تعدادی پژوهش تجربی در مورد ماهیت ـ سلامت شخصی » انجام شده است که این مطالعات به نتایج نسبتاً همخوانی دست یافته اند . آلپورت نتایج این مطالعات را به صورت شش معیار در مورد پختگی و بلوغ روانی خلاصه کرده است :
نخستین معیار بلوغ روانی ، توانایی گسترش خویشتن است . کودکان نوعاً خود محور هستند . اما علایق افراد بالغ در خارج از خودشان ریشه دارد و از جمله علاقه انها به سلامتی و بهزیستی دیگران .
اسلاید 13 :
دومین معیار سلامت و بلوغ به چگونگی ارتباط یا تعامل فرد با دیگران مربوط می شود . ارتباط فرد بالغ با دیگران صادقانه و صمیمی است ، بویژه با خاواده و دوستانش . سومین معیار سلامت روان شناختی را « امنیت عاطفی » می نامد . شخص بالغ می تواند محرومیتها و تحریکات غیر قابل اجتناب زندگانی را بدون از دست دادن وقار و متانت تحمل نماید . این بدین معنی نیست که این افراد راحت و آسوده ، بشاش و خوشبین و ساده انگار هستند ، بر عکس این افراد بر حسب موقعیت خلقی هستند .
چهارمین معیار سلامت شخصی در نظریه آلپورت ، هوش کنشی یا عقل سلیم است . افکار و ادراک فرد بالغ بطور کلی کارآمد و درست است . این مسئله پرسشی را در مورد رابطه بین سلامت روانی و هوش پدید می اورد . افراد بالغ معمولاً هوش بالای متوسط دارند ولی هر کسی که هوش بالای متوسط داشته باشد الزاماً بالغ نیست .
اسلاید 14 :
پنجمین ویزگی افراد بالغ « بصیرت نسبت به خویشتن » است . هر کسی فکر می کند که نسبت به خودش بصیرت و بینش دارد اما در واقع چنین نیست . آلپورت بصیرت به خویشتن را به این صورت تعریف می کند . « . رابطه انچه که فرد فکر می کند هست و آنچه که دیگران در مورد او فکر می کنند . بخصوص روانشناسی که فرد را مطالعه و بررسی می کند .
آخرین معیار آلپورت برای سلامت و روان شناختی همانند یونگ و مک دوگال جهت مندی است که ترجمه اصلاح آلمانی است . جهت مندی یعنی اینکه زندگی فرد بالغ به سوی هدف یا اهداف انتخاب شده ای در حرکت باشد . هر فرد اهداف خاصی برای زندگی دارد که سعی عمده اش مصروف رسیدن به آن می شود .
به عقیده آلپورت جهت مندی نتیجه نوعی فلسفه یکپارچه ساز در زندگی است که در تحت نظارت این فلسفه ارزشها ، اهداف و ایده های فرد سازماندهی می شوند . به نظر آلپورت مهمترین فلسفه زندگی مذهب است .
اسلاید 15 :
رویکرد روانکاوی :
دیدگاه فروید :
بنظر فروید اکثر مردم به درجات مختلف روان نژند هستند و سلامت روان شناختی یک ایده آل است نه یک هنجار آماری . به عقیده فروید ویژگی های خاصی برای سلامت روان شناختی ضرورت دارد . نخستین ویژگی خود آگاهی است .
به نظر فروید خود آگاهی برای سلامت روان شناختی کفایت کننده نیست . می دانیم که زندگی اجتماعی بخودی خود متبع بالقوه غیر منطقی بودن است . فروید تقریباً ایده ای در مورد غیر منطقی بودن اعمال گروهی داشته است . او تمام جنبشهای سیاسی ، دموکراتیک یا استبدادی ، انقلابی یا ارتجاعی را فاسد و مردود می داند .
به عقیده فروید انسان متعارف کسی است که مراحل رشد روان جنسی را با موفقیت گذرانیده باشد و در هیچ یک از مراحل بیش از حد تثبیت نشده باشد . به نظر او کمتر انسانی متعارف به حساب می آید و هر فردی به نحوی از انحاء نا متعارف است . فروید از حیطه روان شناسی انسان نا متعارف را به دو گروه روان نژند و روان پریش تقسیم می کند و هسته مرکزی بیماری روانی را اضطراب می داند . به عقیده فروید نوع مکانیزم های دفاعی مورد استفاده افراد سالم روان نژند و روان پریش متفاوت است . شخص سالم از مکانیزم های دفاعی نوعی دوستی ، پیش بینی ، شوخ طبعی ، والایش و سرکوب استفاده می کند .
اسلاید 16 :
دیدگاه اسکینر :
بی . اف . اسکینر استاد دانشگاه هاروارد از 1948 به بعد یکی از روانشناسان تجربی و صاحب نفوذ در سنت رفتار گرایی بوده است . سلامت روانی و انسان سالم به عقیده اسکینر معادل با رفتار منطبق با قوانین و ضوابط جامعه است ، و چنین انسانی وقتی با مشکل روبرو شود از طریق شیوه اصلاح رفتار برای بهبودی و بهنجار کردن رفتار خود و اطرافیانش به طور متناوب استفاده می جوید تا وقتی که به هنجار مورد پذیرش اجتماع برسد . بعلاوه انسان بایستی آزاد بودن خودش را نوعی توهم بپندارد و بداند که رفتار او تابعی از محیط است و هر رفتار توسط محدودی از عوامل محیطی مشخص می گردد . انسان سالم کسی است که از تاییدات اجتماعی بیشتری به خاطر رفتارهای متناسب ، از محیط و اطرافیانش دریافت کند . فرد سالم کسی است که بتواند با هر روشی بیشتر از اصول علمی استفاده کند و به نتایج سودمندانه تری برسد و مفاهیم ذهنی مثل امیال هدفمندی ، غایت نگری و امثالهم را کنار بگذارد .
اسلاید 17 :
دیدگاه روانی – اجتماعی و زیستی –روانی :
زندگی به عقیده آدلر « بودن » نیست بلکه « شدن » است . بنا بر نظر آدلر فرد برخوردار از سلامت روان شناختی توان و شهامت یا جرات عمل کردن را برای نیل به اهدافش دارد . چنین فردی جذاب و شاداب است و روابط اجتماعی سازنده و مثبتی با دیگران دارد . فرد دارای سلامت روان مطمئن و خوشبین است و ضمن پذیرفتن اشکالات خود در حد توان اقدام به رفع آنها می کند . سلامت روان به عقیده آدلر یعنی داشتن اهداف مشخصی در زندگی ، داشتن فلسفه ای استوار و مستحکم برای زیستن ، روانبط خانوادگی و اجتماعی مطلوب و پایدار ، مفید بودن برای همنوعان ، جرات و شهامت و قاطعیت ، کنترل داشتن بر روی عواطف و احساسات ، داشتن هدف نهایی کمال و تحقق نفس ، پذیرفتن اشکالات و کوشیدن در حد توان برای حل اشتباهات .(خدا رحیمی ، 1374 )
اسلاید 18 :
دیدگاه اریک اریکسون :
به عقیده اریکسون سلامت روان شناختی اصولاً منیجه عملکرد قوی و قدرتمندی «من» است . سلامت روان شناختی را می توان در قالب این توانائیها و در هر مرحله از رشد روانی – اجتماعی تعریف کرد . توانایی مرتبط با اولین مرحله رشد روانی – اجتماعی در طفولیت «امید» است . مرحله دوم رشد روانی – اجتماعی «اراده» است . سومین مرحله رشد روانی – اجتماعی منجر به بروز توانایی احساس «هدف» می شود . چهارمین توانایی بشر « شایستگی » است که در نهایت مشخص کننده مهارت و خبرگی فرد است . توانایی و قدرتی که در نوجوانی بروز می کند « وفاداری » است .
عشق توانایی متمایز کننده ششمین مرحله رشد روانی – اجتماعی است که اریکسون آن را بزرگترین قدرت بشر می داند . توانایی و قدرت مرتبط با مرحله مولد بودن زندگی «مراقبت» است . توانایی متناسب برای اخرین مرحله رشد روانی – اجتماعی «خردمندی» است . به عقیده اریکسون سلامت روان شناختی هر فرد به همان اندازه ای است که توانسته است توانایی متناسب با هر کدام از مراحل زندگی را کسب کرده باشد . سلامت روان شناختی ارائه کرده است : « فردی که در جامعه زندگی می کند بایستی از تعارض عاری باشد ، بایستی از استعداد و توانایی بارزی استفاده کند ، در کارش ماهر و استاد باشد ، ابتکار نا محدود داشته باشد ، از انجام لحظه به لحظه حرفه اش پسخوراند بگیرد و در نهایت در مورد فرایند زندگی نظریه معنوی روشن و قابل درکی داشته باشد .(همان منبع)
