بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
صیانت از حقوق شهروندی
اسلاید 3 :
فهرست مطالب :
1- تعریف حقوق
2 – تعریف قانون
3 – تفاوت حقوق و قانون
4 – تعریف شهروند وحقوق آن
5 – انواع حقوق شهروند
6 – مسئولیتهای شهروندی ( مسئولیتهای شهروند و دولت )
7 – سیر تاریخی حقوق شهروندی ( حقوق بشرو سیر تاریخی و تحول آن )
8 – منشور حقوق بشر کوروش کبیر ( اولین اعلامیه حقوق بشر)
9 – اعلامیه جهانی حقوق بشر ( مصوب سازمان ملل)
10 – اعلامیه حقوق بشر اسلامی ( مصوب سازمان کنفرانس اسلامی)
11- مبانی حقوق ملت ( حقوق شهروندی) درقانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
12 – بررسی حقوق شهروندی در سایر قوانین و مقررات جمهوری اسلامی
13 – اسلام وحقوق شهروندی درقرآن و نهج البلاغه
اسلاید 4 :
تعریف حقوق
حقوق : مجموع مقررات و رسوم خاصی که وظایف افراد جامعه را معین میکند و بر روابط آنها حاکم است
مجموع مقرراتیکه حافظ منافع جامعه و حاکم بر روابط افراد باشد وعدالت و نظم اجتماعی را تامین کند .
یا به عبارت دیگر
حقوق جمع حق و عبارت از یک سلسه امتیازات و آزادیهای است فطری و یا اعطائی که در اغلب قوانین قوانین برای افراد جامعه پیش بینی شده . مثل حق بهتر زیستن – حق مالکیت انفرادی و اجتماعی – حق تشکیل خانواده و ..
حقوق به معانی دیگر بکار میرود مثل حقوق کارمندان حقوق دیوانی – حقوق اداری و یاعلم حقوق و ..
اسلاید 5 :
قانون
الف : قانون درلغت به معنی رسم ، قاعده – روش و آئین است
ب : قانون : مجموعه قواعدی که نحوه رفتار افراد و مناسبات میان آنها رادر جامعه مشخص میسازد.
ج : در اصل واژه قانون سه نظر وجود دارد :
1 – قانون واژه پویانی است و از لغت کانون گرفته شده .
2 - آنرا ماخوذه از زبان رمی – فارسی سریانی ، عبری میدانند
3 – کلمه قانون از زبان عربی و از کله حق گرفته شده قانون عبارت از قاعده ی کلی و الزام آور است که به منظور ایجاد نظم و استقرار عدالت بر زندگی اجتماعی انسان حکومت میکند و اجرای آن از طرف دولت تضمین میشود
اسلاید 6 :
تفاوت قانون با حقوق :
به طور خلاصه قانون یک سلسله قواعدی است که شکل حکومت و سازمان قوای سه گانه کشور و امتیازات و تکالیف افراد نسبت به دولت و دولت نسبت به مردم را بیان میکند
درصورتیکه حقوق : علمی است که از قواعد و نظاماتی بحث میکند که تنظیم کننده حقوق افراد و روابط بین موسسات عمومی است بعبارت دیگری قانون مبانی اجرائی دارد و حقوق مبانی علمی ، فلسفی ونظری و باید حقوق افراد تبدیل به قانون شود و قانون مبنای حقوق افراد قرارگیرد.
اسلاید 7 :
حقوق شهروندی
شهروند به کسی اطلاق میشود که تحت الحمایه حکومتی باشد و قوانین و مقررات آن حکومت را به رسمیت بشناسد و جزء جامعه ای محسبوب گردد که دولت تمام امتیازات و حقوق آن جامعه را به تمام معنی قبول داشته باشد و دولت بخشی از آن جامعه باشد .
واژه شهروند را میتوان معادل واژه Citizen غربی دانست حقوق شهروندی به معنی انست که دولت یا حکومت ملزم است که حقوق و سلطه شهروندخود را به رسمیت بشناسد و آنرا رعایت نماید . این حقوق هم شامل حقوق فطری مثل حق حیات – حق آزادی مسکن – برابری – عدالت و .. وهم حقوق و ضغی یا موضوعه میباشد مثل قوانین مصوب
اسلاید 8 :
به عبارت دیگر:
حقوق شهروندی به مجموعه امتیازات مربوط به شهروندان گفته میشود که افراد جامعه براساس آن قواعد و مقرات زیست اجتماعی دارند و زمینه های مدنی شدن را در جامعه قوام می بخشند ، شهروند که تک تک افرادی که در یک جامعه باحقوق مساوی زندگی میکنند اطلاق میشود دریک کلام و خلاصه میتوان گفت : درمفهوم شهروندی و حقوق آن ، این افراد نیستند که تابعی از دولت قرار میگیرند بلکه دولت تابعی از شهروندان است و مبتنی برتصمیم گیری و خواست آنها بایدعمل کند ، در شهروندی دولت وابسته به افراد جامعه است و برهمین مبنا است که حقوق شروندی جزء اصول و پیش شرط های دموکراسی است .
اسلاید 9 :
انواع حقوق شهروندی
حقوق مربوط به آزادی : شامل آزادیهای فردی مثل : آزادی انتخاب مسکن – محل سکونت – مکاتبات ، آزادی اندیشه ( آزادیبیان – آزادی مطبوعات ، آزادی گردهمائی و تشکیل احزاب و اتحادیه ها – آزادی اقتصادی و اجتماعی - مالکیت - بازرگانی – کار
حقوق مربوط به مصونیت ، ( مصونیت حیثیت – مصونیت اموال – مصونیت شغل و ..
حقوق مربوط به مساوات مثل :مساوات درمقابل قانون – مساوات درمقابل دادگاهها- مساوات درپرداخت مالیات .
اسلاید 10 :
حقوق سیاسی : حقوق سیاسی حقوقی است که به موجب آن شخص دارنده حق میتواند درحاکمیت ملی خود شرکت کند
حق حاکمیت ملی ناشی از حقوق سیاسی شهروندان است و مهمترین آن عبارت است از : حق شرکت در انتخابات حق انتخاب شدن حق فعالیت سیاسی و حق دارا بودن تابعیت و ..
حقوق اجتماعی : از جمله حقوق شهروندی است که عمدتاً مربوط به حقوق رفاهی میگردد . مثل حمایت های مادی و درآمدی – مانند تامین مسکن تامین شغل – برخورداری ازحداقل مزد – تامین اجتماعی درصورت بیکاری وحوادث و آموزش و پرورش رایگان – بهداشت و درمان – بیمه حمایتی و داشتن وکیل .
اسلاید 11 :
مسئولیتها درحقوق شهروندی
الف : مسئولیت افراد
1 – مسئولیت اجتماعی مثل شرکت داوطلبانه درجهت کمک به پیشرفت شهرو شرکت درسازمانها و کمیته های محلی گوناگون نظیر انجمن های حمایتی ، سازمانهای غیر دولتی ، هیاتهای حل اختلاف ، انجمنهای صنفی و نهادهای مردم نهاد و شرکت درمجامع و نشستهای عمومی و پروژه های اجتماعی
2 – مسئولیتهای فردی مثل : شرکت در انتخابات – خدمت در ارتش احترام به حقوق دیگران – پرداخت مالیات – پرداخت عوارض شهروندی و .
اسلاید 12 :
ب – مسئولیتهای دولت : خرج نمودن مالیات و عوارض دریافتی درجهت رفاه شهروندان – حفاظت از جان و مال – امنیت عمومی تامین بهداشت و درمان – آب و غذای سالم – آموزش و پرورش راه و خیابان و راه آهن و ترافیک روان – حفاظت از منابع طبیعی محیط زیست ، حفاظت از اموال مردم و تضمین حسابهای بانکی جبران خسارتهای پیش بینی نشده مثل سیل – زلزله – خشکسالی و ..
اسلاید 13 :
سیر تاریخی حقوق شهروند :
الف : گروهی مبنای این حقوق راعدالت میدانند : این افراد براساس نظریه حقوق نظری یا طبیعی : این حقوق را جزء لاینفک زندگی بشری میدانند و معتقدند این حقوق برتر از اراده حکومت ها است و عام مردم از هر جنس و نژادی بدون توجه به موقعیتی که دارند از آن برخوردارند . و قوانین بشری نمیتواند آنرا سلب کند .
ب : نظریه دوم مبتنی برحقوق اجتماعی است : و این گروه معتقدندکه علیرغم اینکه این قوانین نظری و جنبه الهی دارد ولی باید توسط حکومت ها تدوین و به رسمیت شناخته شود و ضمانت اجرائی برای آن بوجود آید تاجزء مطالبات شهروندها قرارگیرد . مردم، نهادها جامعه مدنی – حقوقی – علما و روشنفکران و نهادهای اجتماعی است که مدافع حقوق شهروندی و رعایت آن گردیده وتحکیم پایه های آن و مطالبه اجرای آن را از دولتها بخواهند.
اسلاید 14 :
منشور کوروش کبیر (اولین اعلامیه حقوق بشر)
اسلاید 15 :
منشور حقوق بشر کوروش بزرگ موسوم به استوانه کوروش استوانه ای سفالین است که درسال 539 پیش از میلاد به فرمان کوروش دوم هخامنشی شاهنشاه ایران ساخته شده و دور تا دور آن مجموعه ای از سخنان و دستورات شاهنشاه به خط میخی بابلی نقش گردیده است این استوانه در پایه های شهر بابل قرارداده شده بود.
این سند به عنوان « نخستین منشور حقوق بشر» شناخته می شود و درسال 1971 میلادی ، سازمان ملل آن را به شش زبان رسمی سازمان منتشر کرد . بدلی از این منشور در مقر سازمان ملل متحد در شهر نیوریورک نگهداری می شود .
اسلاید 16 :
متن منشور حقوق بشر
کوروش کبیر
اسلاید 17 :
- اینک که به یاری مزدا ، تاج سلطنت ایران و بابل و کشورهای جهات اربعه را به سرگذاشته ام ، اعلام می کنم ، که تا روزی که من زنده هستم و مزدا توفیق سلطنت را به من می دهد . دین و آیین و رسوم ملتهایی که من پادشاه آنها هستم ، محترم خواهم شمرد و نخواهم گذاشت که حکام و زیر دستان من ، دین و آئین و رسوم ملتهایی که من پادشاه آنها هستم یاملتهای دیگر را مورد تحقیر قرار بدهند یا به آنها توهین نمایند .
اسلاید 18 :
- من از امروز که تاج سلطنت را به سر نهاده ام ، تا روزی که زنده هستم و مزدا توفیق سلطنت را به من می دهد ، هرگز سلطنت خود را برهیچ ملت تحمیل نخواهم کرد وهرملت آزاد است ، که مرا به سلطنت خود قبول کند یا ننماید و هرگاه نخواهد مرا پادشاه خود بداند ، من برای سلطنت آن ملت مبادرت به جنگ نخواهم کرد .
- من تا روزی که پاشاده ایران و بابل و کشورهای جهات اربعه هستم ، نخواهم گذاشت ، کسی به دیگری ظلم کند و اگر شخصی مظلوم واقع شد ، من حق وی را از ظالم خواهم گرفت و به او خواهم داد و ستمگر را مجازات خواهم کرد .
اسلاید 19 :
- من امروز اعلام می کنم ، که هرکس آزاد است ، که هردینی را که میل دارد ، بپرستد و درهرنقطه که میل دارد سکونت کند ، مشروط بر اینکه درآنجا حق کسی راغصب ننماید و هرشغلی را که میل دارد ، پیش بگیرد و مال خود را به هرنحو که مایل است ، به مصرف برساند ، مشروط به اینکه لطمه به حقوق دیگران نزند.
- من اعلام می کنم ، که هرکس مسئول اعمال خود می باشد وهیچ کس را نباید به مناسبت تقصیری که یکی ازخویشاوندانش کرده ، مجازات کرد ، مجازات برادرگناهکار و برعکس به کلی ممنوع است و اگر یک فرد از خانواده یا طایفه ای مرتکب تقصیر میشود ، فقط مقصر باید مجازات گردد ، نه دیگران .
اسلاید 20 :
- من تا روزی که به یاری مزدا ، سلطنت می کنم ، نخواهم گذاشت که مردان و زنان را بعنوان غلام و کنیز بفروشند وحکمام وو زیر دستان من ، مکلف هستند ، که درحوزه حکومت و ماموریت خود ، مانع از فروش و خرید مردان و زنان بعنوان غلام و کنیز بشوند و رسم بردگی باید به کلی از جهان برافتد.
- و از مزدا خواهانم ، که مرا در راه اجرای تعهداتی که نسبت به ملتهای ایران و بابل و ملتهای ممالک اربعه عهده گرفته ام ، موفق گرداند .