بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
بررسي الگوي تدريس
مبتني بر نظريه گانيه
اسلاید 3 :
چكيده:
براي رويارويي با انبوه چالشهاي قرن حاضر و براي رسيدن به اركان تعليم و تربيت در قرن بيست و يكم، نياز به
معلمان اثربخش و با انگيزه براي تربيت نسل جوان ،كاملاً ضروري است، و معلم اثربخش، معلمي است كه ضمن
آشنايي با انواع روشهاي فعال تدريس با بهرهگيري از الگوهاي مختلف تدريس موثر موجبات حفظ پويايي و تكامل را در فراگيران فراهم نمايد.
الگوهاي فعال تدريس موجب، تقويت توانايي ذهني شاگردان، افزايش انگيزه دروني فراگيران، ارتقاء خلاقيت آنان و افزايش توانايي حل مساله و يادگيري بهتر مي گردد. در اين مقاله با عنوان ‹‹بررسي الگوي تدريس مبتنی بر نظريه
گانيه›› سعي شده است. مراحل و گام هاي مطرح شده در الگوي گانيه به شيوهي كتابخانهاي مورد بررسي قرار گيرد.
بررسي تحقيقات پيشين بيانگر آن كه تا به حال در رابطه با روشهاي تدريس ،مطالعاتی انجام گرفته است لاكن با توجه به بررسيهاي به عمل آمده در خصوص الگوي گانيه هيچگونه مطالعهاي مشاهده نگرديد. ويژگي اين الگو فعال سازي فراگيران در يادگيري و پشتيباني از فرايندهاي دروني مي باشد.
الگوي گانيه شامل 9مرحله مي باشد :
جلب توجه، آگاه ساختن يادگيرنده از هدف، تحريك يادآوري پيش نيازهاي مربوطه، ارايه محرك ،فراخوان عملكرد، تدارک بازخورد،ارزيابي عملكرد و افزايش يادداري و انتقال.
اسلاید 4 :
تدریس خوب به معنای کمک به خوب یادگرفتن شاگردان است. کسانی که خوب یاد می گیرند، بر اندوخته راهبردهای خود برای کسب آموزش و پرورش می افزایند. ‹‹ الگوی تدریس برای استفاده از راهبردها و روش هایی تدوین یافته است که به شاگردان کمک کند، تا رشد یابند و بر توانایی تفکر روشن و اندیشمندانه خود بیافزایند و مهارت ها و تعهدات اجتماعی خود را توسعه دهند.›› هر الگو تدریس شامل مفاهیم، مراحل تدریس (گام های تدریس)، روابط میانگروهی، اصول واکنش و شرایط و منابع می باشد.
به عبارت دیگر یک الگوی تدریس طرح یا نقشه ای است که می توانیم برای تدوین تدریس رودررو در کلاس های درسی یا در حالت آموزش فردی به کار ببریم و به تدوین مطالب درسی شامل کتاب، فیلم، نوار، برنامه ای با استفاده از کامپیوتر ، و برنامه تحصیلی بپردازیم.
در واقع الگوهای تدریس الگوهای یادگیری هستند،که ضمن یاری شاگردان در کسب اطلاعات، نظریات، مهارت ها، ارزش ها، طرق تفکر، نحوه ی یادگیری را نیز به آنان می آموزد.در حقیقت سبب کسب دانش و مهارت و چیره دستی بر جریانات یادگیری می گردد.
الگوی تدریس :
اسلاید 5 :
جویس و همکاران(1992) الگوهای تدریس کشف شده ی خود را به چهار دسته تقسیم نموده اند. که عبارتند از :
الف- خانواده های اجتماعی شامل :الگوهای؛یاران در یادگیری، ایفای نقش، کاوشگری به شیوه ی محاکم قضایی
ب-خانواده اطلاعات پردازش شامل: الگوهای؛ تفکر استقرایی ، دریافت مفهوم، یاد یارها، پیش سازمان دهنده ها ، آموزش کاوشگری، بدیعه پرداز.
ج-خانواده فردی شامل :الگوهای تدریس؛ تدریس بدون صدور امر و فرمان ، افزایش خودانگاری
د-خانواده سیستم های رفتاری شامل: الگوهای تدریس؛یادگیری تسلط یاب، خودگردانی در یادگیری، تربیت و خود تربیتی، شرایط یادگیری گانیه.
اسلاید 6 :
الگوی تدریس گانیه :
به اعتقاد گانيه (1985)آموزش از مجموعهاي از روديدادها تشكيل شده است كه نسبت به يادگيرنده بيروني هستند و براي پشتيباني از فرآيندهاي دروني يادگيري طراحي شده اند. وي آموزش را ‹‹ مجموعهاي پيش انديشده در قالب رويدادهاي بيروني آموزش و طراحي شده براي حمايت از پردازشهاي يادگيري دروني تعريف ميكند›› . رويدادهاي آموزشي رساندن يادگيرندگان را از جايي كه هستند به كسب قابليت شناخته شده يعني ‹‹هدف››ممكن ميسازند.
اسلاید 7 :
الگوي تدریس گانیه مبتني بر ديدگاه گانيه شامل 9 رويداد مي باشد كه، به ترتيب عبارتند از:
جلب توجه فراگیران
آگاه ساختن يادگيرنده از هدف
تحريك يادآوري، يادگيري پيشنياز و دانش قبلي
ارايه محرك
فراهم ساختن هدايت يادگيري
فراخوان عملكرد
فراهم ساختن بازخورد
ارزيابي عملكرد
بهبود يادداري و انتقال
اسلاید 8 :
گام اول : جلب توجه
براي جلب توجه يادگيرنده، انواع مختلف رويدادها به كار گرفته ميشوند. توجه دانش آموزان، به تعبير هوشيار بودن براي دريافت محرك، ميتواند با ايجاد تغيير سريع در محرك حاصل شود. فراتر از اين، روش اساسي كه براي جلب توجه به فراواني مورد استفاده قرار ميگيرد توسل به علايق يادگيرندگان ميباشد.
مهارت در جلب توجه به همراه دانش خردمندانه از دانش آموز درگير در آموزش بخشي از هنر معلمي است، كه ميتواند بخش از آن يا همهي آنها غير كلامي هم باشد.
اسلاید 10 :
گام دوم : آگاه ساختن یادگیرنده از هدف
يادگيرنده بايد از بازده يادگيري كه از او انتظار ميرود، آگاه باشد. به عبارت ديگر آگاهي دادن به فراگير در خصوص انتظاري كه قرار است در نتيجه يادگيري برآورده شود. يادگيرنده به نحوي بايد نوع عملكردي را كه به عنوان شاخصي براي پايان يافتن موفقيتآميز يادگيري به كار ميرود بشناسد.
وقتي كه يادگيرندگان، هدف از آموزش را درك كنند. انتظاري را كسب خواهند كرد كه معمولاً سرتاسر مدتي كه يادگيري رخ ميدهد تداوم دارد، و زماني كه يادگيري تكميل ميشود اين انتظار به وسيلهي بازخورد ارايه شده تائيد ميگردد. به طوركلي، بهتر است فرض نكنيم دانش آموز هدف درس را ميداند. ارتباط برقرار كردن در مورد هدف درس وقت كمي ميگيرد و حسن آن اين است كه: از ‹‹خارج از خط شدن›› دانش آموز جلوگيري ميكند. به نظر ميرسد ارتباط برقرار كردن در مورد هدف كاري است كه با صراحت و صداقت يك معلم همخوان است. علاوه بر آن، به معلم كمك مي كند تا بر ‹‹ هدف آماج››باقي بماند.
البته اگر هدفها به صورت كلمات ارايه گردند كارايي بيشتري دارند، زيرا دانش آموز آنها را به راحتي درك ميكند.
اسلاید 11 :
حدود انتظار معلم از فراگیران
دایره مثلثاتی را بشناسند.
نسبت های مثلثاتی را روی دایره مثلثاتی نمایش دهند .
فرمول نسبت های مثلثاتی را بدانند.
نسبت های مثلثاتی را محاسبه کنند . و.
اسلاید 12 :
گام سوم : تحریک یادآوری پیش نیازهای مربوطه
در اين مرحله از يادگيرنده خواسته ميشود چيزهايي را كه قبلاً آموخته است، به ياد آورد. زيرا در لحظهي يادگيري قابليت هاي از قبل آموخته شده بخشي از رويداد يادگيري هستند. به همين دليل بايد خوب در دسترس قرار گيرند، با به ياد آوردن آنها درست قبل از وقوع يادگيري جديد، از در دسترس بودن آنها اطمينان حاصل ميشود. اگر مهارت ذهني جديدي آموخته ميشود، مهارتهاي پيرو بايد بازيابي شوند تا اينكه بتواند به عنوان بخشهايي از مهارت جديد مجدداً رمزگرداني شوند. به عبارت ديگر دانش سازمان يافتهاي كه قبلاً آموخته شده است بازيابي ميشود تا به صورت بخشي از زمينهي معنادار بزرگتري براي اطلاعات جديد واقع شود.
اسلاید 14 :
گام چهارم:ارایه محرک
اين گام با ارايه محرك اساسي به فراگيران انجام ميگيرد. محركها ميتوانند مواد آموزشي مرتبط با موضوع درس نظير عكس يا تصوير، پازل، وسايل و ابزار و حتي نوشته و نام اشياء ويا خود اشياء واقعي باشد.
ارايه مطالب محرك بايد كاملاً واضح باشد چرا كه ارايه محركهاي مناسب به عنوان بخشي از رويدادهاي آموزشي داراي اهميت ميباشد .
ارايه محركها براي يادگيري مفاهيم و قواعد نياز به استفاده از انواع مثالها و نمونههاي متنوع دارد.
اسلاید 16 :
گام پنجم : تدارک راهنمایی یادگیری
در اين گام معلم فرآيند دروني شدن فراگيران را تسهيل مينمايد. و محركهاي ارايه شده را تا آنجا كه ممكن است معنيدار ميسازد . براي معناداري بيشتر راههاي متعدد وجود دارد، كه بسته به بازده يادگيري مورد انتظار با يكديگر فرق دارند. به طوركلي، معناداري را ميتوان با استفاده از مثالهاي عيني مربوط به مفاهيم و اصطلاحات انتزاعي، بسط دادن هر انديشه با ربط آن به مواردي كه هم اكنون در حافظهاند انجام دادو يادگيرنده را در كشف قواعد ياري نمائيم.
توجه داشته باشيد كه معلم ‹‹ پاسخ را به يادگيرنده نميگويد ›› بلكه آن خط فكري را پيشنهاد ميكند كه احتمالاً به تركيب مفاهيم و قواعد وابسته به قاعدهي آموختني ختم خواهد شد.
اسلاید 19 :
گام ششم : فراخوان عملکرد
در اين گام از فراگيران انتظار ميرود كه رويدادهاي تركيبي دروني يادگيري را عملاً به وقوع رسانند. دانش آموزان در اين گام با داشتن راهنمايي يادگيري كافي، به نقطهاي رسانده ميشوند كه رويداد تركيبي دروني يادگيري را عملاً به وقوع ميرسانند. و آثار لذت بردن از يادگيري در چهرههايشان ديده ميشود. آنها درك كردهاند كه چگونه كار را انجام دهند. انتظار از آنان اين است كه نه تنها ما را متقاعد كنند، بلكه به همان اندازه خود را نيز متقاعد نمايند.
به طور ساده از يادگيرندهي اطلاعات کلامی خواسته می شود ،تا اطلاعات يا حداقل بخشي از اطلاعات را ‹‹بگويد››. از يادگيرنده مفهوم يا قاعده جديد خواسته ميشود تا كاربرد آن را به مورد خاصي كه قبلاً در طي يادگيري با آن مواجه نبوده است، عملاً نشان دهد. و تمهیداتي براي تشويق يادگيرنده جهت به كار بستن هرچه بيشتر يادگيري در موقعيتهاي تازه و متنوع صورت ميگيرد.
