پاورپوینت ضرورتهای قرآن پژوهی و طب

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

ضرورتهای قرآن پژوهی و طب

اسلاید 2 :

ضرورت تولید علم بر مبناي دین
بشر براي رفع نیازهاي رو به گسترشی که دارد، محتاج محصولات متناسب با آن نیازهاست و براي تولید این محصولات نیازمند ابزار و فن آوري و براي تولید ابزار و فنآوري مورد نیاز، باید علوم متناسب با آن را تولید نماید. لازم به ذکر است که نیازهاي بشر از هم بریده نیست و داراي نظام است. یعنی بشر مجموعه اي از نظام نیازمندیها را دارد که آن ها را به تناسب حساسیت هاي خود طبقه بندي کرده است. یعنی جوامع مختلف به تناسب حساسیت هایی که زاییدة فرهنگ ها، باورها و اعتقادات آنهاست داراي نیازهاي متفاوتی هستند. بنابراین نیازمند محصولات متفاوتی می باشند که باید ابزارها،فن آوري ها و در نهایت علوم متفاوت آن ها را تولید نماید.

اسلاید 3 :

اگر علوم را مجموعه تعاریف کاربردي در جهت رفع نیازها بدانیم وقتی نیازها متفاوت شدند علوم تولیدي نیز متفاوت خواهند شد. اگرچه یکسري از نیازهاي کلی بشر مانند نیاز به مسکن، غذا، امنیت و… ممکن است یکسان باشند؛ اما در بسیاري از موارد می توانند متفاوت باشند. مثلاً در یک جامعه ي اسلامی که مصرف و تولید مشروبات الکلی بر اساس اعتقادات مذهبی حرام است علاوه بر تولید این محصول، فن آوري و تولید علم مربوط به آن ( صنایع تخمیري ) نیز جزء نیازهاي آن جامعه نمی باشد. در حالی که نیاز به مواد غذایی جزء نیازهاي مشترك بشر است. بنابراین، به دلیل تفاوت اساسی در نیازهاي جوامع مختلفی که خود تحت تأثیر یک نظام فکري و نیازهاي مشترك گردهم آمده اند، فن آوري و علم مورد نیاز جوامع مختلف، متفاوت خواهد بود. علم جدید تابع نیازمندیهاي جامعه رشد می کند. لذا علم صرفاً بر اساس حس کنجکاوي رشد نکرده است و به تناسب نیازها و تکامل نظام نیازمندي ها، تکامل یافته است.

اسلاید 4 :

طرح دیدگاه هاي ارتباط طب و اسلام
طب به عنوان یکی از رشته هایی که با سلامت انسان سروکار دارد و از علومی است که اسلام نسبت به آن داراي تعالیمی است. به این سبب لازم است تا ارتباط اسلام و طب و یا ضرورت طب اسلامی و توسعه آن در کشور مورد بررسی قرار گرفته و میزان تاثیرگذاري روشن شود.

به هر میزان که این ارتباط پذیرفته شود و ضرورت وجود آن « اسلام در طب » اثبات شود، نادیده گرفتن آن به معناي ناقص شدن طب در انجام ماموریت و رسالت خویش است. به این معنا که باید انتظار داشته باشیم طب در تشخیص و درمان دچار نقص و کاستی باشد.

اسلاید 5 :

از این جهت براي ایجاد کمال و به حداقل رساندن خطا در تشخیص و درمان، مناسب است تا پیوند اسلام و طب به طور اجمال مورد بررسی قرار گیرد و دیدگاه هاي مختلف دراین رابطه بیان شود. سپس ضرورت هاي بررسی طب اسلامی مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.

بزرگترین دانشی که بعد از علوم ریاضی و شیمی، اهتمام مسلمانان را برانگیخت علم طب بود و طی قرون نخستین پس از هجرت، دانش پزشکی جزء علوم لایتجزایی از فرهنگ اسلامی بشمار آمد و پزشکان بزرگی در اجتماع مسلمین به وجود آمدند که اروپا بهره اي کامل از تحقیقات آنان به دست آورد و تالیفات دانشمندا نی مانند رازي، ابن سینا، ابوالقیس و ابوزهر و. در طول چندین قرن، اساس آموزش هاي پزشکی دانشگاه هاي اروپا قرار گرفت.

اسلاید 6 :

نظریات مطرح در رابطه اسلام و طب
1- نظریه طبیب مسلمان
2- نظریه طب مسلمان
3- نظریه طب اسلامی

اسلاید 7 :

طب مسلمان :
هر شیوه و تجربه پزشکی را که مسلمانان بنیان گذار آن باشند را طب اسلامی می دانند

مسلمان بودن طییب:
مسلمان بودن طییب را ملاك اسلامی بودن طب می دانند، اینگونه معرفی می کنند که این ها تاثیرگذاري اسلام در طب را تعیین احکام پزشکی و اخلاق پزشکی دانسته و مبانی علم پزشکی در این دیدگاه همان پزشکی مصطلح موجود است هر چند که از توصیه هاي دینی هم می توان در کنار نسخه ها و دستورات پزشکی روز بهره برد.

اسلاید 8 :

نظریه طب اسلامی
1- به معناي استفاده از نصوص و تعلیمات پزشکی و توصیه هاي منتسب به کتاب و سنت پیامبر گرامی اسلام(ص) و اهل بیت طاهرینش(ع) می باشد
2- بی اعتنایی به آن ها، بی اعتنایی به مقام عصمت محسوب می شود و با توجه به اتصال این فرمایشات به منبع وحی، تردیدي در صحت آن ها وجود ندارد.
3- علم نبی مکرم اسلام (ص) و ائمه اطهار(ع) علم غیر حصولی بوده و تفکیکی بین علم آن ها در زمینه هاي مختلف وجود ندارد و می توان از فرمایشات ایشان به عنوان اصول موضوعه و پیش فرض در تحقیقات تجربی استفاده نمود و به مدد تجربه و روش هاي علمی به افق هاي جدیدي از علم رسید و این علوم بدست آمده را به دین نسبت داد و نام آن را طب اسلامی گذارد.

اسلاید 9 :

نکته:
در طب اسلامی چون موضوع مورد مطالعه سلامت انسان است و عوامل مختلفی بر آن اثر دارد سلامت انسان را می توان در سهدایره هستی شناسی، انسان شناسی و جامعه شناسی بررسی کرد. در دای ره انسان شناسی، سلامت جسم، روح و ذهن و قوه تعقل و تفکر او مورد مطالعه قرار می گیرد در دایره جامعه شناسی، ارتباط سلامت انسان با خانواده، سازمان ها و محیط هاي اجتماعی و در هستی شناسی سلامت انسان در ارتباط با فعل خداوند در خلقت، تشریع و تکامل هستی و هدایت او مورد مطالعه قرار می گیرد که در مجموع این مفاهیم گستره هایی هستند که بر روي هم، لایه هاي تاثیر گذاري اسلام بر طب را مشخص می کنند. استخراج منظومه معرفتی فوق از دین و چگونگی شکل گیري نظریه هاي آزمون پذیر مبتنی بر آن، مولّد طب اسلامی است.

اسلاید 10 :

نگاهي به نقشه جامع علمي كشور
1- حاكميت جهان بيني توحيدي اسلام در كليه ابعاد علم و فناوري
2- علم هدايت گر و هدفمندي آخريت گرايانه علوم فناوري
3- عدالت محوري ، پرورش استعدادها و دستيابي همگان به خصوص مستضعفان در حوزه علم و فناروي ، تقويت خلاقيت ، نوآوري در علم
4- كراميت انسان با تكيه بر فطرت حقيقت جو ، عقل گرا ، علم و فناوري
5- آزاد انديشي و تبادل آرا ء وتصارب افكار (جدال احسن)
6- توجه به اصل عقلانيت، تكريم علم و عالم ، ارزشمندي ذاتي علم و ضرورت احترام حقوقي و اخلاقي به آفرينش هاي فكري – علمي و دستاوردهاي علمي بشري و بهره گيري از آنها در چارچوب نظام ارزشي اسلام

اسلاید 11 :

7- علم و فناوري كمال آفرين ، توانمندساز ، ثروت آفرين و هماهنگ با محيط زيست و سلامت معنوي و جسمي و رواني و اجتماعي آحاد جامعه
8- ايجاد تحول بنيادين علمي به خصوص در بازبيني و طراحي علوم انساني در چارچوب جهان بيني اسلامي
9- تعامل فعال و الهام بخش با محيط جهاني و فرآيندهاي توسعه علم و فناوري در جهان
اخلاق محوري ، تقدم مصالح عمومي بر منافع فردي و گروهي
10- تقويت روحيه تعاون و مشاركت و مسئوليت پذيري آحاد جامعه علمي و نهادهاي مرتبط با آن

اسلاید 12 :

ضرورت طب اسلامی
1. وجود نارسای یهاي علم پزشکی موجود:
لزوم بررسی علت این نارسایی ها را کههمان مبانی حاکم بر علم طب و پزشکی رایج می باشد، به اثبات می رساند. این نارسایی ها هم در سطح محصولات و آثار علم پزشکی روز و هم در سطح مبانی آن، قابل اثبات و مشاهده است. پیش فرض هاي حاکم بر علم طب ازجهان بینی مادي محض اخذ شده و دیدگاه پوزیتیویسم بر آن حاکم است هرچند که طبیبان متدین این مبانی را قبول نداشته باشند اما این حاکمیت وجود دارد.
2. ضرورت دیگر طرح طب اسلامی، لزوم تکامل دانش پزشکی است.
ضرورت تکامل ایجاب می کند تا تئوري هاي جدیدي ارائه گردد. پیدایش هر محور جدیدي در تحقیقات مخصوصاً ورود مساله اسلامیت در علم طب - به دلیل وحیانی بودن اصول موضوعه هاي دینی - مفهوم و نتیجه اش تکامل علم طب خواهد بود.

اسلاید 13 :

3. با توجه به جایگاهی که انسان در اسلام دارد، سلامت انسان در ابعاد مختلف جسمانی، عقلانی و روحانی به دلیل محوریت او در نظام آفرینش موجودات، از اهمیت بسیاري برخوردار است و اسلام نسبت به آن بی تفاوت نبوده و سکوت نکرده است و به همین دلیل است که براي حفظ و ارتقاء سلامت انسان ها دستورها و توصیه هاي مختلفی در مورد مصرف و عدم مصرف غذاها و نوشیدنی هاي گوناگون شیوة زندگی و. داده است.
4. ضرورت دیگر طرح طب اسلامی به عنوان یک عامل از عوامل متعدد اجتماعی و انسانی ایجاد هماهنگی و توازن بیشتر در تمام شئون حیات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادي، بهداشتی و درمانی است و تفکیک فلسفه اعتقادات نظري از فلسفه عملی و عینی در واقع نتیجه اي جز بریدن اعتقادات از صحنه اداره نظام و حاکم کردن مطلق گرایی حسی بر جریان کارشناسی اداره نظام نمی باشد. بنابراین براي هماهنگی عناصر و اجزاء جامعه جهت رسیدن به تکامل سازگار و پویا، باید طب اسلامی نیز هماهنگ با کل مجموعه(سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و.) شکل بگیردکه طراحی و تنظیم آن نیاز به کارشناسی ویژه اي دارد.

اسلاید 14 :

5- محوریت و حاکمیت ارزش بر دانش– به دلیل اینکه گستره دین تمامی امور و روابط زندگی انسان ها را شامل می شود و دانش و بینش نیز در پرتو تبعیت از کلام نورانی وحی و دین شکل گرفته و به کمال می رسد، لذا دلیل نیازمندي به دین خود دلیل پذیرش گستره نفوذ و سرپرستی دین برتمامی حالات روحی، فکري و جسمی فرد و نیز ابعاد سیاسی، فرهنگی و اقتصادي جامعه اسلامی است.
نکته: در این رابطه طب اسلامی باید از ابعاد جسمانی صرف خارج و به تمام مؤلفه ها و عوامل تاثیرگذار اجتماعی، فرهنگی، روحی وفکري بر سلامت توجه کند. این امر میسر نخواهد شد مگر اینکه شناخت انسان، جامعه و نظام هستی از طریق دین کاملی مانند اسلام صورت گرفته باشد.

اسلاید 15 :

6- ضرورت پاسخگویی به نیازهاي جامعه اسلامی:
یکی از نیازهاي مبرم نظام اسلامی، تولید علومی است که با ارزش هاي الهی براي تنظیم باورها ، اندیشه ها و عمل در زمینه هاي مختلف شکل گرفته باشد.
توسعه و پیچیدگی نیازها از یک طرف و تفاوت نیازهاي جوامع اسلامی و غیر اسلامی از طرف دیگر، ضرورت تولید علومی را که بتواند نقش فوق را ایفا کند و نیازها را پاسخ گوید احساس می گردد. هر چند که جوامع اسلامی و غیر اسلامی در تعامل و ارتباط با یکدیگر هستند ولی وقتی تنظیمات یک جامعه به طریق خاصی شکل گرفت می تواند در الگوي بیماري و سلامت اثر بگذارد و این آمادگی و مطالعه باید از هم اکنون ایجاد شود.

اسلاید 16 :

موانع و کاستی ها در حوزه مطالعات طب اسلامی
1. نبودن آگاهی و تعریف مشخص از طب اسلامی در پزشکان و محققین دانشگاه هاي علوم پزشکی کشور به دلایل متعدد.

2. نداشتن درك و فهم مشترك از طب اسلامی در میان حوزویان و اساتید دانشگاه ها. به عنوان مثال خلط طب سنتی با طب اسلامی و تعریف طب اسلامی به طب گیاهی و حجامت و ..

3. وجود دو تفکر و دیدگاه نامتعادل در ارتباط با طب اسلامی. یکی با دفاع از آرمان ها و ارزش ها کارآمدي ها را زیر سئوال می برد و دیگري با دفاع از کارآمدي هاي علوم تجربی و علم پزشکی موجود، آرمان ها و ارزش ها را زیر سئوال می برد. اما کمتر محققی به بنا نهادن کارآمدي بر بنیان هاي آرمانی و ارزشی وقوف و تاکید دارد.

اسلاید 17 :

4. کمبود و به بیانی بهتر نبود منابع علمی معتبر و متقن در زمینه طب اسلامی(مانند مجله، روزنامه، کتاب، سایت و.).

5. نگارش کتب طب اسلامی با ادبیات خاص و قدیمی که براي غالب پزشکان امروزي قابل فهم و درك نیست. لذا پزشکان به خواندن چنین کتابهایی تمایل ندارند.

6 . نبود تحقیقات آکادمیک در طب اسلامی و در نتیجه ناتوانی در دفاع از شیوه هاي درمانی مربوط در مقابل روش هاي پزشکی موجود.

اسلاید 18 :

راهکارها و پیشنهادات
1. ایجاد درك و فهم مشترك از طب اسلامی با برگزاري همایش ها، کارگاه هاي آموزشی و چاپ کتب و مجلات در زمینه طب اسلامی.

2. تدوین فلسفۀ طب اسلامی و تبیین زیر بناها و مبانی طب به منظور رفع شبهات و نشان دادن مسیر فعالیت هاي علمی.

3. انجام پژوهش هاي وسیع بر اساس اصول موضوعه هاي متخذ از دین و معادله مند نمودن یافته هاي جدید حاصل از این پژوهش ها که مجموع آن شاکله طب اسلامی را خواهد ساخت.

4. شناسایی راه هاي ورود به بحث طب اسلامی در مراکز دانشگاهی و سازماندهی افراد علاقمند

اسلاید 19 :

5. تدوین سرفصل دروس طب اسلامی و تصویب آن براي تربیت پزشک متخصص طب اسلامی در مراحل بعدي.

6. چاپ کتاب هاي طب اسلامی با ادبیات روز توسط پزشکان متخصص که در زمینه طب اسلامی هم صاحب نظرند.

7. ابداع روش هاي تحقیق و استمرار تحقیق و تولید علم ( مفاهیم و معادلات) برمبناي دین و نداشتن هراس از به چالش کشیدن موضوع.

8. فرهنگسازي و اعتقاد به کار و تلاش بیشتر در این زمینه با استفاده از رسانه هاي جمعی براي اصلاح نگرش ها و توسعه دانش مربوط.

اسلاید 20 :

9. ساده سازي کار پژوهش و تولید علم و فرهنگ سازي مربوط در عین پیچیدگی و سختی آن.

10 . یافتن علاقمندان به موضوع و مخاطبان اصلی( نخبگان) با اطلاع رسانی وسیع.

11 . توسعه اطلاع رسانی و جمع آوري اطلاعات و پژوهشهاي انجام شده در زمینه طب اسلامی.

12 . بکارگیري امکانات اقتصادي، فرهنگی و انگیزشی موجود در سطح جامعه علمی.