بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
درس پژوهی و راههای توسعه آن
اسلاید 3 :
پژوهش در آموزش و پرورش
پژوهش در آموزش و پرورش در صدد مطالعه و حل مسايل آموزشي وپرورشی است .
پژوهش در آموزش و پرورش زماني به اهداف و ماموريتهاي خود نايل خواهد شد كه نتايج آن در مدرسه و كلاس درس و در مسير بهبود فعاليتهاي آموزشي – پرورشي و يادگيري بكارگرفته شود.
اسلاید 4 :
برخی دلایل انجام پژوهش در سطح مدرسه
اینکه دانش آموزان ما مهارتهای اساسی را در جریان آموزش به خوبی کسب نمی کنند .
اینکه دانش آموزان ایرانی در مطالعات جهانی ریاضیات و علوم و همچنین سواد خواندن رتبه های مناسبی را کسب نکرده اند.
و ..
اسلاید 5 :
چگونه پژوهش را به سطح مدرسه ببریم؟
ابتدا باید باورکنیم که تحول در آموزش و پرورش بدون بردن پژوهش به سطح مدرسه ممکن نیست !
بعد از این باور راستین ، باید آستین ها را بالا زد ، کار جانانه کرد و نسبت به تمهید شرایط اقدام نمود . باید زیست بوم مناسب پژوهش را در سطح مدرسه بشناسیم و برای ایجاد آن تمهیدات لازم را فراهم کنیم .
پژوهش دانه ای حساس است که در هر خاک و آب و هوایی نمی روید !
اسلاید 6 :
برای بردن پژوهش به مدرسه باید به تحقق مدرسه پژوهنده و یادگیرنده فکر کنیم!
مدارس پژوهنده چه هستند ؟
مدارس پژوهنده در واقع نگاه به مدرسه به عنوان موجودي زنده ، و سازماني هوشيار و دايما در حال يادگيري و رشد است .
در مدارس پژوهنده هيچ عنصري بي نياز از يادگيري و پژوهش تلقي نمي شود . همه عناصر معلم ، دانش آموز ، مدير و ساير كاركنان پژوهش و يادگيري را وظيفه خود مي دانند و در اين زمِينه بطور جدی احساس نياز می کنند .
مدارس پژوهنده محل اتصال و تلاقی انواع اشكال پژوهش آموزشي براي پيشبرد اندیشه پژوهش و يادگيري براي همه است .
مدرسه پژوهنده ،فضايي ايجاد می کند تا در آن پژوهش ، خلاقيت و نوآوری براي حل مسايل تشويق شود . اين موضوع باعث مي شود كه مدرسه تبديل به يك" كارخانه فكر"شود. در چنين فضايي اصل " ما مي توانيم " مورد تشويق قرار مي گيرد .
در این مدرسه ، همواره جريان خروشاني از پژوهش، نوآوريها و فرايندهاي جديد براي توسعه يادگيري، به چشم ميخورد.
اسلاید 7 :
مدرسه پژوهنده محل تلاقی اشکال مختلف پژوهش آموزشی برای بهبود تدریس و یادگیری است .
اسلاید 8 :
پژوهشهای معلم محور:
معلم بعنوان پژوهشگر
ساليان درازی است که پژوهش آموزشی در تسلط شيوههای كلاسيك و کمی بوده است اما اجرای اين دسته از پژوهشها به معلم و تدريس وی کمک درخوری نکرده است. بنابراين جنبش معلم متفکر و پژوهنده رويکرد دیگری را برای تامین نیازهای خود برگزيده است.
پژوهشهای معلم محور مبتنی بر موضوعات مرتبط با کلاس درس است و فرايند پژوهش، مبتنی بر جستوجو و اکتشاف در موضوعات اساسی کلاس درس برای توسعه يادگيری در ميان دانشآموزان است.
رويكرد، معلم پژوهنده هم به توسعه حرفهای معلمان کمک میکند و هم مشارکت فعال آنها را در حل مشکلات موجود در کلاس درس فراهم میسازد.
اسلاید 9 :
پژوهشهای معلم محور: بطور برجسته دو روش اقدام پژوهی و درس پژوهی را در بر می گیرند
الف )اقدام پژوهی :
در ميان روشهای پژوهشی معلم محور، اقدام پژوهی بيش از ساير روشها شناخته شده و پيرامون آن بحث گرديده است. اين مفهوم به طور ساده با دو عبارت پژوهش و عمل تعريف میشود. كوششي است كه می خواهد بين پژوهش به عنوان وسيلهاي براي آگاهي و دانستن و عمل آموزشي رابطة ارگانيك برقرار ميكند.
اسلاید 10 :
ب)درس پژوهی
برخلاف اقدام پژوهی ، رویکرد درس پژوهی کمتر شناخته شده است در صورتی که از ظرفیت شگفت انگیزی برای کمک به تحول درآموزش و پرورش در آن نهفته است !
درس پژوهی رويکرد ديگری برای توسعه دانش حرفهای معلمان است،که از درون مدارس ژاپني مطرح و توسعه يافته است. این فعالیت تاریخچه ای طولانی مدت در میان معلمان این کشور دارد به شکلی که در آموزش و پرورش ژاپن کاملاریشه دوانیده است.
اسلاید 11 :
درس پژوهی
مطالعات متعدد بويژه مطالعه تطبیقی نحوه آموزش معلمان در فرهنگهای مختلف (در سه کشور ژاپن ،امریکا و آلمان )زمینه اشاعه این رویکرد را در سایر نظامهای آموزشی بیش از پیش مهیا نمود.
نتايج این مطالعات نقطهی عطفی برای شروع تحول آموزشی در آمريکا و سايرکشورها براساس درس پژوهی شد. پس از آمريکا کشورهای چين، هنگ کنگ، آلمان، انگليس، سنگاپور، استراليا و مالزی نيز به انجام پژوهشهايی در اين زمينه پرداختند
اسلاید 12 :
درس پژوهی : تدریس بر بسترفرهنگ
درس پژوهي برگردان واژه ژاپني jugyokenkyu بمعني مطالعه يا پژوهش تشکيل شده است .kenkyu بمعني درس و jugyo بمعناي مطالعه يا پژوهش است . معادل انگليسي درس پژوهي Lesson study است .
درس پژوهي به زبان ساده مطالعه و پژوهش جمعي پيرامون عمل تدريس است . بعنوان يك معلم حرفه اي بيا و در روش تدريس خود تامل کن! حتما روش بهتري براي تدريس وجود دارد .
اسلاید 13 :
تعريف درس پژوهي
درس پژوهی یک رویکرد توسعه حرفه ای با پژوهش مشاركتي، در كلاس درس است که طی آن معلمان با یکدیگربرای تدوین طرح درس،اجرا ومشاهده نتایج آن در جهت بهبود یادگیری دانش آموزان همکاری ومشارکت می نمایند.
اسلاید 14 :
اهداف
ايجاد زمينه براي به اشتراك گذاشتن دانش وتجربه معلمان در مدرسه
ارتقاء انگيزه معلمان در مطالعه منابع تخصصي براي توسعه دانش حرفه اي
تسهيل شرايط شكل گيري سازمان يادگيرنده با گسترش فرهنگ یادگیری در مدارس
ارتقاء ديدگاه معلمان دربهره گيري از روشهاي علمي(نظريه ها)در تحليل وبررسي پديده هاي آموزش ويادگيري كلاس
اصلاح و بهسازی مستمر آموزش با تمركزو توجه به فرآيند يادگيري دانش آموزان
اسلاید 15 :
فرآیند درس پژوهي
اسلاید 16 :
شروع كار با آمادگي لازم
ايجاد آمادگي، اولين مرحله در مطرح كردن موضوع درسپژوهي است.
اسلاید 17 :
معلمان مشتاق و متعهد
درگروههاي درسپژوهي اگر اعضاي آن به اجبار مشاركت كنند به موفقيت نميرسند. معلمان بايستي مشتاق صحبت كردن درباره نظرات و روشهايشان بوده و علاقهمند به همكاري با يكديگر باشند. از دانشآموزان ياد بگيرند، روش تدريسشان را تغيير دهند، ايدههاي جديد را امتحان كنند. نيازي به اعتقاد و باور حقيقي معلمان در ابتدا نميباشد، اما چنانچه درسپژوهي را به عنوان كار اجباري بجاي داوطلبانه انجام دهند، احتمالا تلاشها به يك برنامه مؤثر و پايدار منتهي نميشود
اسلاید 18 :
زمان برای همکاری
درس پژوهی نیاز به تعیین زمان برای برنامه ریزی، مشاهده و بحث درباره ی درس مورد پژوهش معلمان داردکه می تواند در ساعات مدرسه یا ساعات خارج از زمان مدرسه برنامه ریزی شود.درس پژوهی نیاز به 2 نوع زمان دارد:
الف) زمان برای جلسات اعضای گروه و بررسی برنامه درسی. ( بهتر است در ساعات خارج از زمان مدرسه باشد) قبل يا بعد از مدرسه يا تعطيلات آخر هفته
ب)زمان برای تدریس درس ، مشاهده و بحث. ( بهتر است در ساعات مدرسه باشد .)
وقتی مدارس برای اختصاص زمان با مشکل مواجه هستند، سعی می کنند کار را از طریق الکترونیک و در فضاي مجازي انجام دهند ؛ بخصوص در مواقعی که اعضای گروه در مدارس مختلف کار می کنند.
اسلاید 19 :
حمايت مدير
فعاليت درس پژوهي نيازمند حمايت همه جانبه مديري است كه برای آن ارزش قائل باشد، در غير اين صورت اجرا و پیگیری آن بسیار دشوار است.
مديران با تمام امكانات و منابع ، حمايت لازم را از گروهها در زمان برخورد با مشكلات درسپژوهي معمول می دارند.
ارسال کپی گزارشات و ارزیابی ها به مدیر توسط تيم درس پژوهي ، باعث مي شود تا او کار درس پژوهی معلمان و مزایای آموزش و یادگیری برگرفته از آن را بهتر درک کند.
اسلاید 20 :
حمایت های بیرونی
در درس پژوهی می توان از حمایت های بیرونی مثل مهارت متخصصان با تجربه استفاده نمود. توصیه های افراد آگاه به تعیین راه حل ها و اصلاح روشها کمک می کند. البته حمایت بیرونی یک شرط اصلی برای درس پژوهی نیست ولی برای گروه های کم تجربه می تواند مفید باشد.
يك راه حمايتي ديگر مي تواند فراهم آوردن شرايط دسترسی به منابع اطلاعاتي از جمله تحقیقات آموزشي و انواع ديگري از اطلاعات باشد كه در پايه ريزي طرح درس مورد پژوهش قابل استفاده باشد .