بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
اینترنت اشیا
عنوان درس:سیستم اطلاعات
اسلاید 3 :
اینترنت اشیا چیست؟
اینترنتِ اشیاء (Internet of Things (IoT)) مفهومی جدید در دنیای فناوری و ارتباطات است. به صورت خلاصه "اینترنت اشیاء" فناوری مدرنی است که در آن برای هر موجودی (انسان، حیوان و یا اشیاء) قابلیت ارسال داده از طریق شبکههای ارتباطی، اعم از اینترنت یا اینترانت، فراهم میگردد.
مهمترین نتیجه همه گیر شدن اینترنت اشیا قابلیت اتصال انواع اشیا و وسایل به دنیای مجازی است. لذا همه لوازم خانگی، اتومبیلها، نوشت افزار و هر آنچه که شما تمایل داشته باشید به اینترنت متصل میشود.
بررسیهای موسسه گارتنر نشان می دهد که در سال ۲۰۲۰ بیش از ۲۶ میلیارد محصول و کالای مختلف در سراسر جهان به اینترنت متصل خواهند شد و درآمدی که از محل طراحی این نوع محصولات نصیب سازندگان آنها می شود از مرز ۳۰۰ میلیارد دلار فراتر خواهد رفت. شاید باور کردن چنین تحولاتی در سال ۲۰۱۴ اندکی دشوار باشد، زیرا در شرایط فعلی تنها تلویزیون، گوشیهای همراه و رایانهها به اینترنت متصل می شوند، اما اگر به این نکته توجه کنیم که شرایط فعلی دنیای فناوری حتی پنج سال پیش از این هم به دشواری قابل تصور بود، ممکن است راحت تر تحولات پرشتاب آینده را بپذیریم.
اسلاید 4 :
سازندگان محصولات سازگار با اینترنت اشیا به بسیاری از نیازهای مردم اعم از کنترل سلامت و بهداشت و همین طور خودکار شدن امور منزل توجه جدی دارند. بدیهی است که در این صورت میتوان انتظار داشت محصولات بسیار جذابی برای مردم عادی عرضه شود که از پوشیدنیهای سازگار با تازه های دنیای فناوری تا سیستم های پیشرفته کنترل منزل را می توان نام برد.
آن دسته از غول های دنیای فناوری که متوجه چشم انداز این تحول شده ند از هم اکنون عرضه محصولات سازگار با اینترنت اشیا را آغاز کرده اند. به عنوان مثال آزمایشگاه نست وابسته به گوگل ماهانه ۴۰ تا ۵۰ هزار ترموستات به فروش میرساند که قادر به تنظیم خودکار عملکرد بسیاری از لوازم منزل است. در ادامه تعداد دیگری از این محصولات و خدمات را معرفی می کنیم.
اسلاید 5 :
چگونه؟
فرآیند ارسال دادهها در فناوری اینترنت اشیاء بدین ترتیب است که به سوژهی مورد نظر یک شناسهی یکتا و یک پروتکل اینترنتی (IP) تعلق میگیرد که دادههای لازم را برای پایگاه دادهی مربوطه ارسال میکند. دادههایی که توسط ابزارهای مختلف از قبیل گوشیهای تلفن همراه و انواع رایانهها و تبلتها قابل مشاهده خواهند بود.
این دادهها به چه کار میآید؟ چرا اینترنت اشیاء؟!
روزگاری جورج اورول نوشت آنکه گذشته را کنترل میکند، آینده را کنترل خواهد کرد. دنیای مدرن و فناوری ارتباطات نشان دادهاست که در دنیای کسب و کار "آنهایی که به دادهها و اطلاعات بیشتر و بهتری دسترسی دارند آینده را کنترل خواهند کرد"؛ داشتن اطلاعات در دنیای جدید حکم سقوط سیب در روزگار نیوتون را دارد! اطلاعات بهروز و مفید آنگاه که در زمان مناسب در اختیار اهل فن قرار گیرد، منجر به تولید محصولات و خدماتی میشود که زندگی بشر را هر روز بیش از پیش آسان و آسوده میکند؛ آسان و آسوده، با همهی پیچیدگیها و مصائب جهان امروز.
اسلاید 6 :
فناوری اینترنت اشیاء نیز با همین فلسفه توسعه یافتهاست. دریافت، ثبت و ارسال اطلاعات ِبهروز و لحظهای برای استفاده، تحلیل و بهبود محصولات و خدمات و البته در نهایت برای استفادهی مصرفکنندگان انجام میگیرد! ورزشکاری که در طول یک برنامهی تمرینی حرکات فیزیکی و تغییرات داخلی بدنش مورد مطالعه قرار میگیرد؛ شامپانزهای که سوژهی یک تحقیق علمی است و یا قفسهی مخصوص کنسروهای ماهی در یک خوار و بار فروشی یا باک بنزین هوشمند یک خودروی سواری که خالی شدن خود را گزارش میدهند! اینها همگی با استفاده از فناوری اینترنت اشیاء قادر خواهند بود اطلاعات لازم را به صورت لحظهای به هر پایگاه دادهای که بدان متصل شده باشند، در هر نقطهای از دنیا ارسال کنند.
فرآیند ارسال دادهها در فناوری اینترنت اشیاء نیازی به تعامل «انسان با انسان» یا «انسان با رایانه» نخواهد داشت و دادهها به صورت اتوماتیک و بر اساس تنظیمات انجام شده و در زمانهای مشخص (معمولاً بهصورت دائم و لحظهای) ارسال میگردند. ظهور پدیدهی اینترنت اشیاء یکی از هزاران نتیجهی گسترش اینترنت و البته توسعهی فناوریهای بیسیم (Wireless Technologies) و سامانههای میکرو-الکترومکانیکی (Micro-electromechanical Systems) است. بهدلیل قابلیتهای فراوانی که در تعاملات «ماشین با ماشین» در فناوری اینترنت اشیاء موجود است، این پدیده تا به امروز در بخشهای صنعت (به خصوص در انواع کارخانجات تولیدی)، انرژی و گاز کاربرد فراوانی داشتهاست. سایر محصولات هوشمند، محصولاتی که قابلیت برقراری ارتباط «ماشین با ماشین» را دارند، از قبیل لیبلهای هوشمند، کنتورهای هوشمند نیز از فناوری اینترنت اشیاء سود میبرند.
اسلاید 7 :
با اینکه فعالیت در حوزهی فناوری اینترنت اشیاء از اوایل دهه ۹۰ میلادی آغاز شد، اما اصطلاح "اینترنت اشیاء" را کوین اشتون در سال ۱۹۹۹ ارائه کرد. جالب است بدانید یکی از توسعهدهندگان فناوری اینترنت اشیاء محقق و پژوهشگری ایرانی به نام رضا راجی است. آقای راجی یک کارآفرین سریالی، مشاور شرکتهای نامدار و دانشآموختهی مهندسی الکترونیک است و در منطقهی خلیج سانفرانسیسکوی ایالات متحده سکونت دارد.
اگر به فنآوری اینترنت اشیاء علاقمندید، برای اطلاعات بیشتر این ارائهی جذاب دکتر جان بارت در یکی از سلسله برنامههای Ted را تماشا کنید.
فناوری اینترنت اشیا نقش بسیار مهمی در دنیای کارآفرینان بازی میکند. کسب و کارهای متعددی بر محور این فناوری راهاندازی شدهاند، در حالیکه این مفهوم و این فناوری در ابتدای راه خود قرار دارد و هر روز بیش از پیش تغییرات و تحولات جدیدی در آن رخ میدهد. استفاده از این فناوری برای کارآفرینان و محققین خلاق ایرانی یک فرصت گرانبها به شمار میرود که میتواند به بهبود فضای کسب و کار و اشتغالزایی در کشور کمک شایانی بکند.
اسلاید 8 :
تحول در مفهوم خانه و محل کار
محققان دانشگاه MIT در حال تجاری سازی مفهومی به نام CityHome هستند که در واقع یک آپارتمان ۲۰۰ فوت مربعی است و می تواند خود را به گونه ای تغییر دهد که متناسب با نیازهای مالکش باشد. برای این کار مالک تنها باید دستش را حرکت دهد. این فناوری برای محیط های کاری هم قابل استفاده است و با به کارگیری آن به راحتی می توان یک اتاق کنفرانس را به اتاقی کوچک مبدل کرد یا حتی دیوارها را حرکت داد تا محیط بیشتری برای حرکت افراد مهیا شود. نتیجه اصلی این تحول استفاده بهینه از محیط خانه و محل کار است، اما فناوری مورد استفاده برای این کار هنوز گران قیمت است.
اسلاید 9 :
سروصدای محیط اطراف را مدیریت کنید
سوندهاوک نام شرکتی است که ایده جالبی را در زمینه پردازش اصوات در محیط اطراف ارائه کرده است. اگر چه این ایده در اصل کاربرد شخصی دارد، اما برای ارتقای کیفیت کار در محیط های اداری هم قابل استفاده است. بر این اساس شما می توانید فرکانس های صوتی را که می خواهید بشنوید تقویت کنید و در عوض آن دسته از سروصداها را که مزاحم تلقی می نمایید بلوکه نمایید. برای کنترل اصوات محیطی هم تنها کافیست یک برنامه همراه سازگار با گوشی های آندروید را بر روی تلفن همراه یا تبلت خود نصب نمایید. در این صورت اگر در یک رستوران شلوغ بخواهید صدای دوستتان را به راحتی بشنوید میتوانید بقیه اصوات مزاحم را بلوکه کنید تا صدای وی راحت تر به گوش شما برسد. البته می توان حدس زد که چنین برنامهای برای جاسوسی از دیگران و نقض حریم شخصی افراد هم قابل استفاده است.
اسلاید 10 :
کارمندانتان را بهتر کنترل کنید
مدیران شرکتها همیشه در مورد نگرش کارمندانشان در مورد خود یا رویههای حرفه ای آنها نگران هستند. حال شرکت سوسیومتریک سولوشن، محصولی را عرضه کرده که به مدیران شرکت ها امکان می دهد با بررسی تعاملات چهره به چهره کارکنانشان احساسات و عواطف آنها را بهتر درک کنند. برای این کار کافیست میکروفون ها، حسگرها و ابزار بلوتوث در کارت ای شناسایی کارمندان نصب شود. با این کار به راحتی میتوان پی برد یک کارمند تا چه حد به وظایفش عمل می کند و در قبال رویدادهای مختلف حرفه ای چه واکنشی نشان می دهد. از این طریق میتوان عملکرد کارکنان مختلف را هم با یکدیگر مقایسه کرد. مثلا اینکه هر یک با مشتریانشان چگونه سخن می گویند؟ اطلاعات چگونه در سازمان جریان می یابد؟ در جریان مکالمه میان کارمندان چه مسائلی رد و بدل می شود و … البته استفاده از چنین ابزاری در مواردی تفاوتی با جاسوسی ندارد و چه بسا به معنای نقض حریم شخصی افراد هم باشد، ولی باید توجه داشت این یک روند غالب در دنیای فناوری است.
اسلاید 12 :
لامپی برای کنترل امور منزل
شرکت استرالیایی LIFX لامپ های ال ای دی کم مصرف و هوشمندی را طراحی کرده که با فناوری وای – فای سازگاری دارند و با استفاده از آنها می توان بسیاری از امور منزل را کنترل کرد. این لامپ ها که با یک برنامه همراه مدیریت می شوند از همین طریق قابل روشن و خاموش کردن بوده و می توان میزان نور آنها را هم از راه دور تنظیم کرد. تغییر رنگ و شدت تابش هم برای این لامپ ها پیش بینی شده است.
قرار است این لامپ ها در آینده نزدیک کارکردهای تجاری هم پیدا کنند و از آنها برای تنظیم نور و رنگ و شدت تابش لامپ در رستوران ها، مغازه ها و … هم استفاده کرد. البته محققان امنیتی به تازگی متوجه شده اند این فناوری از امنیت لازم برخوردار نیست و چه بسا هکرها با کنترل برنامه همراه آن کنترل لامپ خانه شما را در دست بگیرند.
اسلاید 13 :
از آب و هوا چه خبر؟
شرکت نتاتمو بازیگر دیگر عرصه اینترنت اشیا است که یک ایستگاه هواشناسی شخصی سازی شده برای علاقمندان طراحی کرده است. از این طریق هم می توان از دمای هوا و میزان رطوبت مطلع شد و هم میزان گاز دی اکسیدکربن در هوای داخل خانه را مشاهده کرد. این شرکت ترموستاتی که از طریق گوشی های هوشمند قابل کنترل است را نیز عرضه کرده و همین طور ساعت مچی خاصی را طراحی کرده که می تواند با بررسی میزان قرار گرفتن کاربر در معرض تابش نور خورشید هشدارهای لازم را به وی ارائه کند. بدیهی است شرکت های تجاری هم با استفاده از این ابزار می توانند کیفیت هوا را در محیط کار کنترل کنند و موجب ارتقای سلامت کارمندانشان شوند. البته دولت ها هم برای ارتقای سطح سلامت عمومی می توانند از این محصولات بهره بگیرند.
اسلاید 14 :
یک استاد دانشگاه گفت: هم افراد معمولی و هم تحصیلکرده جامعه میتوانند از اینترنت اشیا استفاده کنند، اما اینکه در آینده کدام قشر جامعه زودتر از این بحث استقبال کند، مشخص نیست.
به گزارش ایتنا از ایسنا، سیدمحمدسعید احسانی درباره سمینار اینترنت اشیا که در دانشگاه اصفهان برگزار شد، اظهار کرد: اینترنت اشیا بحثی جدید در جهان است که اشیا را به صورت هوشمند یا با یکدیگر و یا با انسان و سیستمهای طراحی ارتباط میدهد که این ارتباط باعث هیچ نوع مزاحمتی نمیشود.
وی با بیان اینکه این بحث تازه وارد ایران شده است، افزود: هدف از برگزاری چنین سمینار و برگزاری کارگاه این است که بتوانیم در کمترین زمان این بحث را هم به صورت عملی و تئوری وارد کشور کنیم.
دبیر سمینار اینترنت اشیا ادامه داد: میتوان هر شی هوشمندی را قابل برنامهریزی کرد و در یک سیستم بزرگتر از این بحث استفاده کنیم و کاربردهایش را در جامعه ببینیم.
وی با بیان اینکه هر کسی در علم خودش میتواند از این بحث استفاده کند، تصریح کرد: کارگاهی را برگزار خواهیم کرد و به صورت عملی این بحث را در کشور اجرا میکنیم، البته برخی شهرها را نیز به صورت پایلوت انتخاب میکنیم که خود پایلوت تبلیغی برای این بحث است و نشان میدهد اینترنت اشیا چه کاربردی دارد و آن موقع میتوان در مورد عکسالعمل مردم صحبت کرد.
اسلاید 15 :
گفته میشود که نسل سوم اینترنت موسوم به اینترنت اشیا طی یک دهه آینده از راه میرسد، نوع ارتباطی که در کنار مزایای آن ممکن است دارای معایب و ضعفهایی هم باشد.به گزارش وایرد، اگر چه این پدیده مزایایی نیز به همراه میآورد و از جمله باعث هوشمند شدن هر چه بیشتر محیط زندگی میشود، اما حریم شخصی و امنیت مردم را نیز بهطور جدی به خطر میاندازد.
مهمترین ویژگی اینترنت اشیا قابلیت اتصال تمامی وسایل زندگی و محیط اطراف به شبکه اینترنت و دیگر شبکههای اطلاعرسانی است. بر این اساس دیگر تنها تلفن همراه، رایانه و تلویزیون شما نیستند که ازقابلیت اتصال به اینترنت برخوردارند. بلکه تمامی وسایل آشپزخانه، لامپهای روشنایی، اتومبیل شخصی و دیگر انواع خودرو و حتی یک لیوان ساده را میتوان به اینترنت متصل کرد.
ویژگیها و مزایای اینترنت اشیا
فایده اصلی این کار دریافت اطلاعات شخصی کاربران با استفاده از حسگرها و مصرفسنجهای نصب شده بر روی این وسایل است. از این طریق میتوان از عادات زندگی مردم در محیط کار و خانه مطلع شد و ابزارآلات خانگی را بهطور خودکار به شیوهای تنظیم کرد که در اوقات مختلف شبانه روز وظایف برنامهریزی شده را بدون نیاز به دخالت انسان انجام دهند.
اسلاید 16 :
به گزارش فارس بهعنوان مثال یک خودرو در نزدیکی خانه رانندهاش با استفاده از حسگرهای نصب شده چراغهای منزل را روشن کرده و قفل در را باز میکند. تهویه مطبوع را روشن میکند و کتری را برای به جوش آمدن آب و تهیه چایی یا قهوه بهکار میاندازد. تصور چنین دنیایی بسیار هیجان انگیز است. اما بسیاری از چهرههای بسیار مشهور دنیای فناوری معتقدند که این تحول بر امنیت، حریم شخصی و شرافت انسانی تاثیرات منفی داشته و حتی منجر به تشدید نابرابریهای اجتماعی میشود.
تحقیقات تازه موسسه Pew Research Center که یکسال وقت صرف تکمیل آن شده و در جریان تهیه آن با هزاران نفر از متخصصان و صاحبنظران دنیای فناوری اطلاعات مصاحبه شده نشان میدهد آینده اینترنت لزوما بیمشکل هم نیست. از جمله افرادی که برای تهیه این گزارش با آنها مصاحبه شده میتوان به وینت سرف مشهور به پدر اینترنت و مدیران دهها شرکت بزرگ آیتی اشاره کرد.
انجام مصاحبههای مفصل با بزرگان فناوری رویهای است که طی 10 سال گذشته از سوی موسسه Pew Research Center پیگیری شده است، اما امسال برخی افراد مصاحبهشونده در مورد آینده اینترنت اظهار بدبینی کردهاند و این نشان میدهد که نگاه دقیقتری به آینده اینترنت، مزیتها و معایب آن معطوف شده است.
اسلاید 17 :
علاوه بر این دولت ها و شرکت های خصوصی نیز می توانند حجم زیادی از اطلاعات را از همین طریق در مورد عادات تک تک مردم و سبک زندگی آنها جمع آوری کنند. Pew Internet Project بر این باور است که علیرغم همه این نگرانیها اینترنت در آینده هر چه بیشتر به جزیی تفکیک ناپذیر از زندگی مردم مبدل می شود و شبکههای نامرئی جهانی با استفاده از حسگرهای هوشمند نصب شده بر روی محصولات مختلف، دوربین ها، نرم افزارها، دیتابیس ها و دیتاسنترهای بزرگ کنترل زندگی میلیاردها نفر را در اختیار خود می گیرند.
کارشناسان اگر چه این تحولات را بسیار هیجان انگیز تلقی میکنند، اما در مورد اینکه ثمره تغییرات مذکور تا چه حد به نفع بشریت باشد تردیدهای جدی وجود دارد.
اسلاید 18 :
از میان 1606 مصاحبه شوندهای که در جریان تحقیق با آنها گفتوگو شده، اکثرا تردیدی در مورد مزایای اینترنت اشیا نداشتهاند. به عنوان مثال از جمله دیگر مزایای اینترنت اشیا امکان صدور فرامین صوتی و همینطور استفاده از حرکات دست و سر برای انتقال پیامهای مورد نظر به وسایل مختلف است. استفاده از ابزارهای برقی و خانگی با این روش بسیار سادهتر از گذشته خواهد بود.
بهعنوان مثال میتوان با این روش انقلابی در نحوه استفاده از وسایل پزشکی و درمانی به وجود آورد یا از ابتلا به بیماریهای مختلف که به خاطر تماس دست آلوده منتقل میشوند جلوگیری کرد. همچنین میتوان به همین شیوه حسگرهای زیست محیطی را بهطور شبکهای متصل کرد و موارد آلودگی زیست محیطی را شناسایی و با آن مقابله کرد. صرفهجویی در مصرف آب و برق و گاز از طریق هوشمندتر کردن خانهها ازجمله دیگر مزایای استفاده از چنین سیستمهایی است.
پیامدهای امنیتی اینترنت اشیا
اما اینترنت اشیا مانند هر چیز دیگر نیمه تاریکی نیز دارد. امنیت مهمترین مسالهای است که اکثریت مصاحبهشوندگان به آن اشاره کردهاند. اکثر وسایل برقی که قرار است به این شیوه به اینترنت متصل شوند آسیب پذیر و قابل نفوذ بوده و توسط هکرها، سارقان اینترنتی، دولتها و نهادهای اطلاعاتی قابل سوءاستفاده خواهند بود، لذا یک جاسوس دولتی یا یک هکر میتواند، کنترل تمامی ابزار و وسایل مورد استفاده فرد در منزل، محل کار و دیگر محیطها را به دست بگیرد و اطلاعات مفصل و دست اولی در مورد عادات زندگی خصوصی و حرفهای مردم جمعآوری کند.
اسلاید 19 :
پیش از این، این نوع سوءاستفادهها محدود به هک کردن دوربینهای امنیتی و مداربسته یا وبکمها بود، اما اگر قرار باشد یخچال اتومبیل، لامپ، شیر آب منزل و. هم به اینترنت متصل باشند، پیامدهای حملات هکری به آنها فاجعهبار بوده و میتواند به بهای جان انسانها تمام شود.
بحث دیگر افزایش پیچیدگی زندگی در جهان پس از همهگیر شدن اینترنت اشیا است. در شرایطی که اشتباهات و نقصهای فنی کوچک رایانهها و گوشی کاربران را کلافه میکند و پیشبرد امور شخصی و حرفهای مالکانشان را برای مدتی کوتاه یا طولانی مختل میکند، تصور از کار افتادن یا نقص فنی وسایل خانگی متصل به اینترنت بسیار نگران کننده خواهد بود. ممکن است به همین علت در آینده شاهد از کار افتادن بسیاری از وسایل ضروری زندگی باشیم و یافتن راهحلی برای مشکلات به وجود آمده بسیار دشوار یا غیرممکن باشد.
اسلاید 20 :
احتمال افزایش تبعیض و شکاف دیجیتال
پیچیدگی جهان مبتنی بر اینترنت اشیا و تبعات امنیتی آن ممکن است بسیاری از افراد یا کشورها را به عدم استفاده از دستاوردهای این پدیده ترغیب کند. کاربرد فناوریهای یاد شده به نفع بسیاری از کشورهای در حال توسعه است، اما ممکن است این کشورها به دلایل دیگری از جمله هزینههای سنگین قادر به استفاده از آن نباشند.
بنابراین از راه رسیدن اینترنت اشیا به جای کاهش شکاف دیجیتال ممکن است حتی آن را تعمیق کند. بسیاری از افراد ممکن است نتوانند یا نخواهند از این سبک زندگی نوین استقبال کنند و آن را به دلایل اقتصادی، سیاسی، مالی، امنیتی و فرهنگی در تعارض با آنچه مطلوب میپندارند، بدانند. حال اگر بنگاههای بزرگ اقتصادی و دولتها تصمیم بگیرند به سمت استفاده از اینترنت اشیا حرکت کنند و عدهای از شهروندان تمایلی به این امر نداشته باشند، شکافها و اختلافات اجتماعی تشدید خواهد شد. چون با نصب دستگاهها و سیستمهای جدید فناوری مبتنی بر اینترنت اشیا به عقاید و دیدگاههای این افراد بیتوجهی خواهد شد. مجبور کردن مردم به خرید لوازم خانگی قابل اتصال به اینترنت و طراحی آنها به گونهای که عدم استفاده از چنین قابلیتهایی مشکلاتی ایجاد کند نیز از جمله دغدغههای دیگر مصاحبهشوندگان بوده است.

