بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
سند برنامه توسعه اقتصادي،اشتغال زایی
و طرح توسعه پايدار منظومههاي روستايي استان زنجان
اسلاید 3 :
مقدمه
بخش افشار يکي از بخشهاي چهارگانه شهرستان خدابنده با جمعیت غالب روستایی (69 درصد جمعیت منظومه) داراي دو دهستان و شامل 67 روستا با 30 روستای بالای 20 خانوار و يک نقطه شهري بنام گرماب ميباشد. مرکز دهستان قشلاقات افشار روستاي باشقشلاق از روستاهاي قديمي بخش است. مرکز دهستان شيوانات نيز شهر گرماب است. ضعف منابع و ظرفیت های اکولوژیکی منظومه موجب ریزش مستمر جمعیتی و تخلیه روستاها شده است.
اسلاید 4 :
تبيين و تحليل وضعيت موجود روستاهاي بخش افشار
اسلاید 5 :
تحولات جمعیت
اسلاید 6 :
ساختار اقتصادي و درآمدی و مهارتهای غالب بخش
اسلاید 8 :
بررسی و اولویتبندی قابلیتها و محدودیتهای منظومه
اسلاید 9 :
قابليتها
اکولوژیک
وجود غار کتله خور
قابليت استفاده از اب قابل کشاورزی رودخانه قزلاوزن تا روستاي ورمانلو براي کشاورزي (4 تا 6 روستا)
احيا و آبگيري تالاب خشک شده قمشلو (دومين تالاب استان) از طريق حق ابه تالوار و یا هدایت اب های فصلی
وجود آبهاي (محدود) سطحي و روان آبها در بخش جنوبي منظومه و قابليت آبخوانداري
اجتماعی و فرهنگی
شکلگيري مهاجرت معکوس در دهستان افشار و ورود سرمايه مهاجران بازگشته عمدتا برای ایام بازنشستگی
قابليت توسعه آموزشهاي فني، حرفهاي و کشاورزي ترويجي
وجود روستاهاي با مهاجرت محدود با وجود فقدان آب شرب و کشاورزي (در 8 روستا)
قابليت استفاده از ظرفيت مشارکت مذهبي مناسب روستاها در توسعه روستا
اسلاید 10 :
اقتصادی
قابليت بهره مندی از سر ریز گردشگر از غار علیصدر به جاده غار کتله خور
قابلیت بهره مندی از ظرفیت اب رودخانه قزل ازون برای پرورش ماهی به طور گسترده و نیز باغداری
قابليت ارتقا دانش و بهرهوري نگهداشت و پرورش دام سبک و توسعه محدود دام سبک
قابليت تعريف زنجیره توسعه گردشگری با محوریت غار و صنایع دستی و ظرفیت های بوم گردی روستایی
قابليت توسعه کاشت گل محمدي و زعفران
قابليت فروش مستقيم تابلو فرش و ابريشم
کالبدی
قابليت ارتقای کالبدي روستاها با روند 5 سال اخير با تزريق اعتبارات مناسب به دهياريها و اجراي طرحهادي
قابليت تغيير رويکرد فوري نسبت به اصلاح محدوده گذاري در طرحهادي براي ايجاد مسکن و جذابيت در عدم مهاجرت
قابليت احداث يا اجراي جايگاه ذخيره 5 تا 10 مترمکعبي آب و آبشخور دام
پوشش نسبتا مناسب شبکه های برق، راه، خانه بهداشت در روستاهای بیش از 20 خانوار
اسلاید 11 :
مدیریتی
قابليت جهتدهي بخشي از اعتبارات دهياريها از محل ارزشافزوده به اولويتهاي اقتصادي روستا
قابليت ارزانسازي قيمت زمين در روستا با تغيير رويکرد به موضوع محدوده
قابليت تعريف الگوي انگيزشي براي تعيين اعتبار دهياري روستاها از محل ماليات بر ارزشافزوده
قابليت اجباري شدن بيمه حوادث از محل اعتبارات دهياريها و مشارکت اهالي
سازمانی فضایی
قابلیت ایجاد تعاملات قوی بین دو غار کتله خور و علیصدر با فاصله 100 کیلومتری و استفاده از سرریز گردشگر آن
نياز اضطراري به نظمبخشي به ساختوسازهاي مهاجران در دهستان قشلاقات افشار
اسلاید 12 :
محدودیتها
اکولوژيک
فقدان و محدوديت شديد منابع آب شرب (شوري، سنگيني زياد و يا نيترات بالا) در اکثريت روستاهاي منظومه
فقدان و محدوديت شديد آب کشاورزي با خشکي منابع آب سطحي و فقدان آب در لايههاي عميق به ويژه در مناطق شمالي منظومه
فقدان زمين درجه 1 کشاورزي و وجود زمينهاي آهکي و با کيفيت پايين و شيبدار(درجه2و 3)
شوري آبهاي سطحي و حتي عميق بهویژه قزلاوزن و شورچايي براي شرب و کشاورزي
سيلخيزي در برخي از روستاهاي جنوب منظومه
تخريب گسترده مراتع و فقدان نظارت مؤثر
اسلاید 13 :
اقتصادي (محدودیتهای عمومی)
دامداری کاملاً سنتی با مرگومیر بالا
مقیاس کوچک زمینهای بهرهبرداری
اقتصادی ( محدودیتهای اختصاصی)
اقتصاد تکمحصولي مبتني بر دام سبک در سطح منظومه
لزوم انتقال آب از سد تالوار حداقل برای شرب به عنوان یکی از آرزوی های اهالی منطقه
محدودیت منابع مالی در توسعه زیرساخت های گردشگری بر محوریت غار
دستمزدي بودن توليد قالي و تابلو فرش ابريشم و توليد آن با برند قم در دهستان شيوانات
ديم پايه بودن کشاورزي غالب منظومه و درامد و اشتغال پذيري محدود زمينهاي ديمي گندم
محدوديت زمين ديم در ايجاد اشتغال و درآمد (هر 15 هکتار يک نفر اشتغال ناقص)
اسلاید 14 :
مديريتي
فقدان آموزشهاي ترويجي کشاورزي در حوزه دام و پايين بودن اثربخشي آموزشهاي موجود
مراحل سخت و آزاردهنده تضمينهاي بانکی و مسير طولاني، زمانبر و هزينهبر صدور مجوزها
توان محدود منابع طبيعي در برخورد با کشت مراتع
فقدان توان شورا و دهيارها در مقابله با ساختوسازهای خارج از محدوده در قشلاقات افشار
سازمان فضايي
ضعيف بودن پيوندهاي درون منظومهاي به ويژه با شهر گرماب
تخليه روستاهاي بخش قشلاقات افشار و تبديل روستاهاي متوسط به کوچک و بسيار کوچک
مهاجر فرستي زياد منظومه
ضعف سلسله مراتبي جريانها و پيوندها
اسلاید 15 :
اجتماعي و فرهنگي
بالاترين نرخ مهاجرت بين منظومههاي شهرستان و حفظ نيروهاي سنتي
دوري از عادت به کار سخت در دوره نوجواني و فراموشي فرهنگ کار
کاهش سرمايه اجتماعي با منشأ کاهش اعتماد اجتماعي و کاهش تعاون و همياري
ترک تحصيل بيش از 50 درصدي در مقطع متوسطه
کاهش کيفيت آموزش با کاهش جمعيت و فقدان معلم اختصاصي هر پايه
اختلاف فرهنگي و درآمدي روستاييان با مهاجران فصلي از تهران در بخش افشار
کالبدي
کمبود آب شرب و شوري آن ، فقدان شبکه توزيع آب شرب و يا فرسودگي آن در غالب روستاها و اصليترين مسئله روستاها
تراکم پایین جمعیت و مهاجرت گسترده و فقدان توجیه بسیاری از سرمایه گذاری های اجتماعی
عدم نوسازي مطلوب واحدهاي مسکوني روستايي
آنتن دهي ضعیف تلفن همراه و تلويزيون و ضعف خدمات ICT
فقدان راه آسفالته در بخشي از دهستان قشلاقات افشار
اسلاید 16 :
قابليتها و محدوديتهاي تأثيرگذار منظومه در قالب ماتریس فضایی
اسلاید 18 :
مسائل کلیدی
اقتصادی
ارتقا بهره وری اقتصاد تکمحصولی مبتنی بر دام سبک در سطح منظومه و دامداری کاملاً سنتی با مرگومیر بالای دام
لزوم انتقال آب از سد تالوار به عنوان یکی از آرزوی های اهالی منطقه
قابلیت ایجاد تعاملات قوی بین دو غار کتله خور و علیصدر با فاصله 100 کیلومتری و استفاده از سرریز گردشگر آن
قابلیت بهره مندی از ظرفیت اب رودخانه قزل ازون برای پرورش ماهی به طور گسترده و نیز باغداری
اجتماعی-فرهنگی
کاهش مستمر جمعیت در 5 دهه گذشته و تخلیه جمعیت روستاها به ویژه در قشلاقات افشار با توجه توان محدود اکولوژیکی منظومه به دلیل فقدان آبهای عمیق، شوری آبهای موجود و خشکی روان آبها
اسلاید 19 :
اکولوژیکی
فقدان و يا محدوديت زياد منابع آب شرب (شوري، سنگيني زياد و يا نيترات بالا) در غالب روستاهاي منظومه و لزوم انتقال آب از سد تالوار حداقل برای شرب به عنوان یکی از نیازهای اصلی اهالی منطقه
کالبدی
نیاز اضطراری به نظمبخشی به ساخت و سازهای مهاجران در دهستان افشار
تقویت پيوندهاي فضايي ضعیف درون منظومهای و عدم محوریت شهر گرماب در جریانهای تولید
گردشگری
تعریف پهنه گردشگری با غار علیصدر برای جبران ضعف در بهرهبرداری از ظرفیت گردشگری غار کتله خور (تعداد گردشگر غار علیصدر در فاصله 100 کیلومتری بهطور متوسط سالانه 600000 نفر در مقایسه با 30000 نفر غار کله خور)
اسلاید 20 :
ساختار و سازمان فضائی وضع موجود
