بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
جمع آوری نمونه ادرار
وسایل لازم
دستکش
ظرف استریل دهان گشاد یکبار مصرف، غیرقابل نشت و با در محکم (براي تمام بیماران) با ظرفیت 50 میلی لیتر یا بیشتر
کیسۀ ادرار(دخترانه و پسرانه) براي نوزادان و شیرخواران
صابون (ترجیحاً دستمال یا گاز آغشته به صابون مایع براي شستشو) و یا نرمال سالین
سرنگ 10 میلی لیتری
اسلاید 2 :
شرایط آمادگی بیمار قبل از جمع آوري نمونه
در مواردي که بیمار سوند ادراري ندارد، بهترین نمونه ، اولین ادرار صبحگاهی است که حداقل به مدت 8 ساعت داخل مثانه باقیمانده و تغلیظ شده باشد. درغیر اینصورت، میتوان از نمونه هاي ادرار تصادفی (Random urine) استفاده نمود
نمونه ادرار نباید به مدفوع آلوده باشد
.
اسلاید 3 :
بیمارانی که سوند ادراري Indwelling Catheter دارند : در مواردي که از سوندهاي ادراري طولانی مدت استفاده میشود ، براي نمونه گیري سوند را قبل از محل اتصال به لولۀ کیسۀ ادراري با یک پنس یا وسیلۀ مشابه مسدود نمائید. حدود نیم تا یک ساعت بعد به وسیله پنبه آغشته به الکل 70 درصد دیواره لوله سوند را ضد عفونی کرده و سپس با استفاده از یک سرنگ ادرار را جمع آوری کنید ( 5 تا 20 میلی لیتر مناسب است). ادرار جمع آوری شده را به ظرف استریل مخصوص با رعایت شرایط استریل منتقل کنید.
اسلاید 4 :
توجه:
نمونه گیري ادرار نباید از کیسۀ سوند ادراري صورت گیرد
.
نمونه گیري و کشت از نوك کاتتر فولی قابل قبول نیست.
اسلاید 5 :
سوند نلاتون یا کاتتر :Straight ابتداي مجراي ادرار را با آب و صابون مایع معمولی بشوئید وسپس کاملا خشک نمائید. کاتتر را وارد مجرا و سپس مثانه نمائید. 15 میلی لیتر قسمت اول ادرار را دور ریخته و بقیه را در ظرف استریل جمع کنید. توجه به این مسئله مهم است که استفاده از این روش ممکن است باعث ورود باکتریهای مجرای ادراری به داخل مثانه گردد.
اسلاید 6 :
نمونۀ ادرار سوپراپوبیک
به وسیله آسپیراسیون سوپراپوبیک مثانه، ادرار مستقیماً در داخل یک سرنگ که سوزن آن از طریق پوست وارد مثانه شده است جمع آوری می گردد بنابراین نمونه به دست آمده یک نمونه عاری از آلودگی و کاملاً استریل می باشد و در مورد این نمونه باید همچون سایر مایعات استریل بدن مانند CSF عمل نمود. جهت انجام این روش مثانه بیمار باید کاملا پر باشد. همچنین پوست ناحیه نمونه گیری نیز باید کاملاً استریل گردد (مراحل استریل کردن پوست باید همانند کشت خون انجام شود).
اسلاید 7 :
Clean catch, Midstream urine
زنان
ابتدا دست های خود را با آب و صابون شسته و خشک نمائید.
درپوش ظرف استریل مخصوص جمع آوري ادرار را بازکنید و مراقب باشید تا لبه و سطوح داخلی ظرف با انگشتان شما تماس پیدا نکند.
در موقعیت ادرارکردن قرار بگیرید و تا آنجا که ممکن است پاها را از یکدیگر بازکنید.
با انگشتان یک دست چینهاي پوستی دستگاه تناسلی را از یکدیگر باز نگهدارید و تا پایان جمع آوري همین وضعیت را حفظ کنید
اسلاید 8 :
دستگاه تناسلی خارجی را از جلو به عقب با گاز آغشته به صابون مایع تمیز و با آب کاملاً آبکشی و سپس خشک کنید(از مواد ضدعفونی کننده مانند الکل براي شستشو استفاده نکنید). براساس توصیۀ سازمان بهداشت جهانی(WHO) میتوان درصورت دسترسی نداشتن به مواد شوینده، از نرمال سالین استفاده کرد.
قسمت اول ادرار را بیرون بریزید و بدون توقف جریان ادرار، قسمتهاي میانی ادرار را داخل ظرف استریل بریزید و درپوش ظرف را محکم ببندید.
توجه کنید که مشخصات کامل شما (بیمار) به طور صحیح روي برچسب ظرف نمونه نوشته شده باشد.
ظرف کشت ادرار را در محل مخصوص جمع آوري نمونه ها قراردهید.
اسلاید 9 :
مردان
ابتدا دست های خود را با آب و صابون شسته و خشک نمائید.
درپوش ظرف استریل مخصوص جمع آوري ادرار را بازکنید و مراقب باشید تا لبه و سطح داخلی ظرف با انگشتان شما تماس پیدا نکند.
قسمت اول ادرار را بیرون بریزید و بدون توقف جریان ادرار، قسمت میانی ادرار را داخل ظرف استریل جمع آوري کنید. درپوش ظرف را روي آن قراردهید و کاملا سفت کنید.
توجه کنید که مشخصات کامل شما (بیمار) به طور صحیح روي برچسب ظرف نمونه نوشته شده باشد.
ظرف کشت ادرار را در محل مخصوص جمع آوري نمونه ها قراردهید.
اسلاید 10 :
حجم نمونه
حداقل میزان نمونه ادرار در بزرگسالان 10 میلی لیتر میباشد
اسلاید 11 :
شرایط نگهداري و انتقال
نمونۀ ادرار تهیه شده تا 2 ساعت در حرارت اتاق و تا 24 ساعت در یخچال قابل نگهداري است (اما در هر صورت بهتر است نمونه در اسرع وقت به آزمایشگاه ارسال گردد).
اسلاید 12 :
جمع آوری نمونه های دستگاه تنفس تحتانی:
جمع آوري نمونه خلط
رای تهيه نمونه بهتر است بيمار ناشتا باشد.
نمونه های حاوي آب دهان، ترشحات حلق و بيني مناسب نميباشند.
اسلاید 13 :
نمونه گيري
به بیمار آموزش دهید که قبل از تهیه نمونه خلط، دهان خود را با آب شستشو دهد تا ذرات و بقایای مواد غذایی و باکتری های فلور نرمال از دهان فرد خارج شود .
بیمار ابتدا باید 2 نفس عمیق بکشد، به این ترتیب که در هر بار تنفس، پس از یک دم عمیق، چند ثانیه نفس خود را در سینه حبس کند و سپس به آرامی هوای بازدمی را از ریه ها خارج کند. سپس بدنبال از بیمار بخواهید که قوطی خلط را نزدیک لب های خود نگه داشته و خلط ایجاد شده را به آرامی درون آن بریزد. بهتر است حجم خلط بين 5-3 ميليليتر باشد. در صورت کم بودن مقدار نمونه از بیمار بخواهید که مراحل فوق را مجدداً تکرار کند تا مقدار مناسب خلط جمع آوری شود.
اسلاید 14 :
شرایط نگهداري و انتقال
نمونه ها بايد هر چه سريعتر به آزمايشگاه ارسال گردد. در غير اين صورت در محل خنک (ترجيحاً در يخچال) نگهداري شود.
اسلاید 15 :
جمع آوری نمونه خون و کاتترهای عروقی
اسلاید 16 :
مواد و وسایل لازم جهت تهیه نمونه خون:
ايزوپروپيل الكل يا اتيل الكل 70%
محلول 10 درصد بتادین یا محلول الکلی كلر هگزيدين 2 درصد ( جهت نوزادان دو ماهه و بزرگتر و همچنين بزرگسالان داراي حساسيت نسبت به يد پيشنهاد ميگردد) .
گاز پارچهاي (استفاده از پنبه پيشنهاد نميگردد).
سرنگ 10 سی سی
شیشه کشت خون ( سنتی و یا BACTEC)( شکل شماره 7)
دستکش استریل
اسلاید 17 :
قبل از شروع نمونه گیری چند نکته را رعایت کنید.
قبل از پوشیدن و درآوردن دستکش استریل دستهای خود را بشوئید.
با استفاده از قسمت داخلی پکیج دستکش استریل یک محیط استریل برای کار خود مهیا کنید و لوازم مورد استفاده را بر روی آن قرار دهید.
درپوش فلزی بطری کشت خون را برداشته و با استفاده از الکل 70 درصد درپوش لاستیکی آن را ضد عفونی کنید. اجازه دهید پنبه الکلی در طی زمان خونگیری بر روی درپوش باقی بماند. ولی توجه کنید که قبل از اینکه خون را به بطری منتقل کنید باید الکل خشک شده باشد.
اسلاید 18 :
مراحل نمونه گیری:
شریان بند را ببندید و رگ مورد نظر را با لمس کردن موضع مشخص کنید.
با استفاده از الكل70 درصد موضع خونگیری را به صورت دورانی به قطر حدود 5 سانتیمتر تميز کنید و اجازه دهید خشک شود. این کار به منظور حذف چربی از سطح پوست می باشد و ضد عفونی کننده نیست.
دستکش استریل را بپوشید.
اسلاید 19 :
سپس محل خونگیری را با استفاده از گاز استریل آغشته به بتادین و یا کلرهگزیدین به صورت دورانی و از مرکز به سمت بیرون کاملا ضد عفونی کرده و اجازه دهید تا بتادین یا کلرهگزیدین خشک گردد. در صورت استفاده از کلر هگزیدین زمان خشک شدن کوتاه است ولی در مورد بتادین این زمان نباید از 1 دقیقه کمتر باشد زیرا این زمان جهت حذف باکتریهای سطح پوست لازم و ضروری است.
بهتر است که پس از ضد عفونی کردن موضع خونگیری، رگ لمس نگردد ولی در صورتی که لمس مجدد رگ لازم است دستکش را با استفاده از بتادین یا کلر هگزیدین ضد عفونی کرده و رگ را لمس کنید.
اسلاید 20 :
پس از نمونه گیري، خون را مستقیماً و بدون تعویض سوزن به درون شیشۀ کشت خون که درپوش لاستیکی آن قبلاً با الکل 70 درصد ضدعفونی و خشک شده است، تلقیح کنید و شیشه را با ملایمت تکان دهید تا خون با مادة ضد انعقاد مخلوط شود .
محل نمونه گیري را مجدداً با الکل 70 درصد تمیز کنید تا از واکنش پوستی در افراد حساس به ترکیبات ید جلوگیري شود.